جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 133
پیدایش جهان از منظر افلاطون
نویسنده:
حسن عبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
«چگونگی پیدایش جهان» یکی از مسائل مهمی است که ذهن بشر را از دیرزمان به خود مشغولداشته. افلاطون به عنوان یکی از فیلسوفان بزرگ، به بررسی این مسئله پرداخته است. وی در رساله تیمائوس درباره نحوه پیدایش جهان، در ضمن ده مرحله پیدایش جهان را تبیین کرده است.از منظر افلاطون، آفرینش جهان به معنای خلق از عدم نیست، بلکه به معنای نظم و هماهنگیبخشیدن به اشیای پراکنده و درهم آمیخته است. افزون بر این، افلاطون طرح و برنامه جهان را بهوالاترین خدا و صانع یا همان دمیورگ نسبت میدهد. افلاطون در تبیین چگونگی پیدایش جهان،نخست الگویی ارائه میکند. این الگو بر اعداد ریاضی و اشکال هندسی مبتنی است. وی برای اینکار، فارغ از هرگونه تجربه ای و صرفا بر اساس تفکر و نسبت سنجی، نظریه پردازی کرده است. ازاین رو، طرح افلاطون تبیینی ماتقدّم و پیشینی محسوب میشود.
شاهکار خلقت: آفرینش انسان در قرآن و تطبیق آن با علم
نویسنده:
آمنه جعفری دوغائی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
انسان به عنوان یکی از بهترین مخلوقات خداوند دارای اسرار فراوانی است که هدف خداوند از خلقت او دلایل مختلفی بیان گردیده است از جمله در قرآن به مواردی چون عبادت که همان بندگی خداوند است ، رحمت ، آ زمایش و در نهایت رسیدن به قرب الهی اشاره گردیده است . انسان علاوه بر این که امتیازات مهمی چون داشتن عقل ، اراده و اختیار بر سایر مخلوقات برتری دارد ، از خلقت و آفرینش متفاوتی نیز برخوردار است . خلقت اولین انسان که حضرت آدم ( علیه السلام) می باشد براساس آیات ، متفاوت ازسایرانسانها بیان گردیده است.به طورکلی برهفت مرحله می توان تقسیم نمود.1- خاک 2- گل 3- گل سرشته شده 4- گل خشک شده 5- دمیده شدن روح 6- تعلیم اسماء 7- سجده برآدم . تولد حضرت عیسی ( علیه السلام ) تقریباً همانند حضرت آدم ( علیه السلام) متفاوت از سایر انسانهای و به صورت عجیب و معجزه آسا بوده است . اما خلقت سایر انسانها بر اساس آیات الهی در یازده مرحله صورت گرفته است که عبارت است : آب – منی – نطفه – علقه – مضغه – تصویر – استخوان – گوشت – تعیین جنس – روح و تولد . از نظر علمی مقصود از آب این است که مقدار زیادی آب در بدن انسان است و منی به مایعی که از مردان در هنگام انزال خارج می شود گفته می شود که به آن اسپرم گفته می شود و محل خروج آن از میان پشت و دو استخوان پا است . نطفه چیزی است که از مردان و زنان برای تشکل جنین خارج می شود ، به نطفه ی زن تخمک و به نطفه ی مرد اسپرم می گویند . نطفه ی مخلوط نیز ترکیب از تخمک و اسپرم است . بعد از پیوستن تخمک و اسپرم یک توده ی سلولی به نام مورولا تشکیل می شود که در روزهای 24-7 مانند زالو به بدن میزبان می چسبد و از آن خون می مکد . در این هنگام سه پرده به نام آمینون ، کوریون و زرده او را احاطه می کند . سپس جنین به شکل گوشت جویده شده در می آید . و در پایان هفته ی چهارم نامتمایز بوده و در ابتدای هفته ی پنجم متمایز می گردد . آن گاه هر یک از اعضا د رجای مناسب خود قرار گرفته و همه سلول استخوانی شده و گوشت روی آن را می پوشاند . بعد از ماه سوم به دلیل عصب دار شدن اندام ها ، جنین حرکت می کند و کوتاهترین مدت برای ماندن جنین در رحم شش ماه است که قرآن این مطلب را مدتها قبل از دسترسی علم بشر به آن ، بیان کرده است . بعد از اتمام خلقت انسان خداوند به خود آفرین می گوید زیرا در بین تمام موجودات کرده ی زمین ، انسان تنها موجودی است که دارای قدرت تعقل و اراده بوده و اشرف مخلوقات محسوب می شود .
بررسی استدلال انباشتی ریچارد داوکینز با تکیه بر آرای کیث وارد
نویسنده:
عبدالرسول کشفی، علیرضا فرخی بالاجاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
گروهی از صاحب‌نظران علوم تجربی، از جمله ریچارد داوکینز معتقدند جهان مادی در روند شکل‌گیری طبیعت و پیدایش موجودات زنده، «خودتبیین­گر» است و انتخاب طبیعی که فرآیندی انباشتی است، به تنهایی می‌تواند شکل‌گیری این جهان را از ساخت ساده آغازین آن تا صورت پیچیده کنونی­ اش، تبیین کند و نیازی به فرض مبدئی هوشمند در فرآیند تکامل نیست. در مقابل، برخی فیلسوفان متألّه، از جمله کیث‌ وارد، معتقدند انتخاب انباشتی به عنوان فرآیندی کور و فاقد هدف، به تنهایی از ارائه تبیین دقیق و جامع از فرآیند تکامل و نتایج و مراحل حیاتی آن ناتوان بوده، بهترین تبیین تکامل، مسلم دانستن مبدئی هوشمند به عنوان طراح فرآیند تکامل است. این تحقیق می‌کوشد با عدم کفایت تبیینی انتخاب طبیعی صرف، در تبیین فرآیند تکامل، نشان دهد اولاً، نگرش ماتریالیستی داوکینز در استدلال فرآیند انباشتی بر مجموعه‌ای از خطاهای فلسفی مبتنی است؛ ثانیاً اگر تبیین دقیقی از نظریه انتخاب طبیعی انباشتی ارائه شود، این نظریه نه تنها نافی وجود خداوند نیست، بلکه به عکس، خود، دلیلی به سود خداباوری است.
بررسی تطبیقی اعیان ثابته نزد ابن عربی با آیات و روایات
نویسنده:
فاطمه معظمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسئله ی خلقت و چگونگی آن از مسائل پیچیده ای است که همیشه ذهن اندیشمندان متأله را به خود مشغول ساخته است. پیچیدگی این مسئله هنگامی مضاعف می گردد، که با مسئله علم الهی و پرسش هایی که در این حیطه مطرح است، آمیخته شود. پرسش هایی از قبیل اینکه آیا خدا قبل از خلقت به موجودات علم داشته است؟ ؛ آیا علم خدا قبل از ایجاد، مستلزم وجود معلول است؟ و آیا فرض علم بدون معلوم متصور و قابل تحقق عقلانی است؟ منتفی دانستن علم قبل از ایجاد، منجر به پذیرش جهل در خداوند می شود و پذیرش آن نیز منجر به پرسش های جدیدی مانند چگونگی تقرر معلومات در علم الهی، و اینکه آیا این تقرر، منافی با وحدانیت و فردانیت حق نیست، می گردد. حاصل تلاش اندیشمندان مسلمان درپاسخ به سوالات فوق، در نظریات «علم اجمالی درعین کشف تفصیلی» صدرالمتاهین، «صور مرتسمه» شیخ الرئیس ابن سینا، «علم حضوری اشراقی» شیخ اشراق سهروری، نمایان شده که به طور اجمالی در رساله به آن ها پرداخته شده است؛ اما نگاه تفصیلی و دقیق تر به این موضوع در نظریه «اعیان ثابته» شیخ اکبر ابن عربی در پرتو جهان بینی عرفانی وی انجام گرفته است. منظور از اعیان ثابته، صورعلمیه ای ازلی و ابدی از موجودات هستی، بدون مجعولیت در علم حق تعالی است. در مقابل، نظریه ای بر گرفته از آیات و روایات به نام «علم بلا معلوم» مطرح شده است، که ائمه معصومین (علیهم السلام) به منظور تبیین علم ذاتی حق تبیین نموده اند. بر اساس این نظریه، علم حق، قبل و بعد از ایجاد، با هیچ معلومی و به هیچ نحوی معیت نداشته، و اساسا علم ذاتی حق، نافی هر اضافه ای است. از آن جایی که در نگاه شیعی هر کلامی که از غیر معصوم صادر و یا به معصوم منتسب نشود، خالی از لغزش نخواهد بود و کلام معصومین (علیهم السلام) یگانه مصداق کلام عاری از عیب است. بنابراین در این پژوهش، ابتدا دیدگاه اعیان ثابته تبیین شده، و پس از آن، در پرتو احادیث مورد واکاوی دوباره قرار گرفته است. نتیجه این نگرش با رویکرد روایی، کشف دو دسته تعارضات عقلانی و روایی بوده است. از میان تعارضات روایی می توان به مسئله ی بداء، دعاء، حدوث عالم، خلقت بدون الگو، علم بلا معلوم اشاره کرد. از میان تعارضات عقلانی نیز می توان، استلزام جبر در خالق و مخلوق، انفعالی شدن علم حق تعالی، مورد اشاره واقع شدن خداوند، ترکیب و نیازمندی واجب تعالی را بیان کرد.
بررسی تطبیقی خلقت آدم و حوا از منظر قرآن و عهد عتیق
نویسنده:
امیر خواص
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
داستان خلقت آدم و حوا به عنوان سرآغاز خلقت انسان در کتاب آسمانی قرآن و نیز در عهد عتیق بیان شده است. با توجه به اینکه دو دین ابراهیمی اسلام و یهودیت ریشه در وحی الهی دارند، نباید تفاوتی میان روایت این دو کتاب از داستان خلقت آدم و حوا وجود داشته باشد، اما با بررسی حکایت این دو کتاب از داستان مزبور، اختلاف بسیاری را شاهدیم که نشان از راه یافتن دست تحریف در عهد عتیق دارد؛ چرا که دلایل متقنی وجود دارد که قرآن کریم از گزند تحریف مصون مانده است، اما در مورد عهد عتیق چنین نیست. گرچه یهودیان ارتدوکس معتقد به عدم تحریف کتاب خود هستند، اما شواهد بسیاری از جمله در خود این داستان، خلاف آن را نشان می دهد. البته مشترکات متعددی نیز در روایت هر دو کتاب از این داستان یافت می شود.
بررسی تقریر اشاعره از نظریۀ خلق از عدم
نویسنده:
مرتضی براتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده آفرینش از مفاهیم اساسی در جهان بینی اسلامی است که نقشی برجسته در همه ابعاد اندیشه دینی ایفا می کند. به ویژه آن که آدمی به تفکر و تدبر در آفریده شدگان و خالقیت خداوند دعوت شده است. به همین جهت حکیمان، متکلمان و عرفا در این معرکۀ اجتناب ناپذیر به موضع گیری پرداخته و جهان شناسی خاصی به اقتضای زاویۀ دید خود ترسیم کرده اند و شانی و روزنه ای از جهان هستی را به روی آدمی گشوده اند. در این میان متکلمان اشعری بمنظور تعظیم وتجلیل قدر و منزلت خداوند با وسعت بخشیدن به قلمرو قدرت و ارادۀ الهی، نظریۀ خلق از عدم را برگزیده اند. نظریه ای که مدعی استخراج آن از متن دین هستند. این دیدگاه مبتنی بر اصول و مبانی و پیش فرضها و لوازم خاصی است و از برخی پرسشات و مشکلات عقلی رنج می برد. در این مقاله سعی شده است با تکیه بر متون مبانی این نظریه بررسی و مشکلات و لوازم عقلی آن نشان داده شود و سپس در ترازوی نقد قرار گیرد. ترکیب نظریۀ اشاعره با وجود شناسی ملاصدرا پیشنهادی است که می تواند به تصویری قابل دفاع از خالقیت الهی تبدیل گردد
صفحات :
از صفحه 13 تا 46
بررسی فلسفۀ وجودی شیطان
نویسنده:
حسین زارع، مصطفی سلیمانیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
چکیده :
ماجرای دشمنی شیطان با انسانها، از ابتدای خلقت بشر بوده است؛ اما چرا چنین موجود شروری که مانعی بر سر راه معنویت و سعادت است، آفریده شده و به وجود آمدنِ او چه سودی داشته است؟ هدف این نوشتار که با روش تحلیلی ـ توصیفی و از نوع کتابخانه ای است، به بررسی فلسفه وجودی شیطان در رابطه با خداوند، عالم خلقت، انسانها و فلسفه مستقل وجود شیطان میپردازد. خلقت شیطان در رابطه با خداوند که باعث ظهور برخی صفات جمالیه و جلالیه خداوند میشود، قدرت خداوند را در آفرینش موجودات متضاد به منصه ظهور و بروز میرساند؛ همچنین وجود شیطان موجب شکوفایی استعدادهای گوناگون انسانها میشود.
صفحات :
از صفحه 103 تا 122
مقایسه تحلیلی دیدگاه ملاصدرا و طباطبایی در مسئله قضاء الاهی
نویسنده:
ابراهیم رستمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
در مقاله حاضر قضاء که یکی از مراتب علم حق تعالی است بررسی می‌شود. قول مشهور حکما در مورد قضاء همان علم مجردات عقلی (عقول) به موجودات امکانی است که در مرتبه بعد از ذات حق تعالی قرار دارد. صدرالدین شیرازی در مورد قضاء الاهی تعبیراتی دارد که مُوهِم این است که قضاء همان علم ذاتی حق تعالی است. طباطبایی پس از تضعیف قول مشهور حکما و ملاصدرا به این نتیجه می‌رسد که قضاء بر دو گونه است: قضاء ذاتی و قضاء فعلی که یکی منطبق بر علم ذاتی و دیگری منطق بر علم فعلی است. در این مقاله، پس از بررسی رأی طباطبایی نشان می‌دهیم که ملاصدرا با همان نظر مشهور حکما در مورد قضاء موافق است. سپس با رأی طباطبایی در مورد تطبیق قضاء ذاتی و فعلی بر علم ذاتی و فعلی مخالفت کرده و نظر مختار خویش را در مورد قضاء بیان می‌کنیم.
صفحات :
از صفحه 63 تا 74
یگانه‌پرستی در اسلام و آیین سیک و نقد و بررسی
نویسنده:
محمد مهدی علیمردی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
چکیده :
خداوندی را سپاس که درگاهش باز، رحمتش دراز و عفوش خطا‌پوش است، یگانه و بی همتاست. با آنکه مفهوم امید بخش توحید در منظر برخی از ادیان ابراهیمی تفاوت دارد، در تقسیم‌بندی ادیان، گاهی آن‌ها را بر اساس پایه و بنیاد، ادیان توحیدی می‌خوانند. توحید و یگانه‌پرستی نیز در آیین سیک اصل و اساس این آیین را می‌سازد، و نه تنها از توحید تقریبا به مفهوم ناب آن، به‌گونه‌ای که در اسلام مطرح است یاد می‌کند، بلکه در برخی موارد صریحا با توحید تثلیثی هندویی و مسیحی مخالفت می‌ورزد. ( Singh Jagraj,2009,p.13 ) حال چرا آیین سیک، که در شمار یکی از ادیان زنده جهان است و از بنیادی‌ترین ویژگی‌هایش توحیدگرایی است، در زمره ادیان توحیدی قرار نگرفته است؟ مطابق آموزه‌های این آیین، تصور درست از خداوند در وحدت مطلق او تحقق می‌یابد. حال می‌توان آن را در ردیف ادیان توحیدی قرار داد؟ در نوشتار حاضر توحید در آیین سیک با توحید در اسلام، و قلمرو هر یک مورد مطالعه و بررسی تطبیقی قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 57 تا 78
تحلیل وجودشناختی رابطه خدا و جهان از دیدگاه میرداماد
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
حدوث و یا قدم عالم از مسایل بنیادی فلسفه وجودشناسی است که در تاریخ فلسفه اسلامی به عنوان یکی از پرنزاع‌ ترین مسایل محسوب می‌شود. در واقع پس از پذیرش این مطلب که در رأس هرم هستی مبدایی ازلی هست، سؤال‌ می‌شود که خلقت و پیدایش عالم چه زمانی رخ داده است. آیا فاصله‌ای بین‌ وجود خدا و پیدایش عالم قابل تصور است یا خیر. پاسخ به این پرسش با توجه به‌ پیش فرض‌های فلسفی کلامی دشوار است، چرا که از یک طرف،خداوند قدیم و ازلی، علت تام نسبت به عالم بوده و معلول از علت تام تخلف نمی‌پذیرد. پس باید جهان هم ازلی و قدیم باشد و از طرفی دیگر، برحسب آنچه که از ظواهر کتب‌ آسمانی به دست می‌آید، خداوند عالم را از نیستی و عدم به هستی آورده و خلق‌ کرده است. پس باید عالم حادث باشد. میرداماد در مقابل نظریه‌ی حدوث زمانی و حدوث ذاتی، بنیادی‌ترین نظریه خود را تحت عنوان حدوث دهری مطرح کرده که‌ در ضمن آن عالم را مسبوق به عدم واقعی می‌داند و می‌گوید: هرچند جهان آغاز زمانی نداشته، ولی یک آغاز فرازمانی داشته است و این قول برابر است با این‌که‌ بگوییم وجود جهان مسبوق به عدم است.
صفحات :
از صفحه 41 تا 58
  • تعداد رکورد ها : 133