جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1358
توحيد ذاتي در فلسفه و کلام اسلامي
نویسنده:
حسن اسداللهي سلطان آبادي
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
‫قم؛ خراسان رضوی : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی؛ مدرسه علمیه عالی نواب خراسان رضوی,
کلیدواژه‌های اصلی :
توحید نظری , فلسفه اسلامی
چکیده :
‫اين پايان‌نامه آن‌گونه كه از نامش (توحيد ذاتي در فلسفه و كلام اسلامي) پيداست، به بررسي ابعاد مختلف مبحث توحيد ذاتي از نگاه مشاهير فلسفه و كلام پرداخته ‌است. دامنه تحقیق، در محدوده توحید ذاتی يعني أحدیت (بساطت) و واحدیت (یگانگی) ذات، می‌باشد. اين اثر شامل يك مقدمه، پنج فصل و يك خاتمه مي‌باشد. در مقدمه به مفردات، دامنه، پيشينه، فرضيات واهداف وضرورت‌هاي بحث پرداخته شده . فصل اول شامل كليات بوده كه در چهار بخش، به امكان شناخت خدا ، ضرورت بحث از خداشناسي، ابزار شناخت وبه بررسي نحله‌هاي مختلف كلامي و فلسفي پرداخته است. در فصل دوم به معنا‌شناسي توحيد و در فصل سوم به اثبات و بيان ادله توحيد پرداخته شده‌است. در فصل چهارم، برخي آراء مخالفان توحيد ذاتي نقد و بررسي شده‌ و در فصل پنجم، برخي آثار اعتقاد به توحيد، بيان شده و در خاتمه، نتايج بحث و پشنهادات نگارنده ذكر گرديده ‌است. كليد واژه: توحيد ذاتي، أحديت، واحديت، فلسفه، كلام، احتياج، محدوديت، تركب، بساطت، صرف ‌الوجود، فرجه، فطرت، تعيّن.
مشخصات اثر
عرفان و حکمت اسلامى
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
عرفان اسلامی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
آنچه در پى مى آيد مقاله اى از حضرت آيت الله مصباح يزدى مى باشد كه از سوى ايشان در «دومين همايش بين المللى انديشه اسلامى» برگزار شده از سوى مركز سازماندهى فعاليت هاى فرهنگى استانبول در عيد غدير 1417 (6 ارديبهشت 1376) در استانبول تركيه ارائه گرديده است. در اینجا پیرامون این مباحث سخن گفته شده است: عرفان در جهان اسلام، مفهوم عرفان، تصوف، حكمت و فلسفه، اصالت عرفان اسلامى، عرفان و عقل، عرفان و شرع.
مشخصات اثر
فلسفه سیاسى فارابى
نویسنده:
سید مهدی سیدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
فارابى آغاز يك راه است در فلسفه اسلامى. فارابى يك شروع در حوزه مباحث بنيادين اسلامى است. فارابى يك مؤسس است. فارابى معلم ثانى است. فارابى راهى را ادامه داد كه تقريبا 1200 سال پيش از او توسط افلاطون و ارسطو آغاز شده بود. در حوزه اسلامى هيچ كس پيش از فارابى پاى در اين راه ننهاده بود. فلسفه يونان را شناخت، با منطق آشنا شد و سپس با مبانى اسلامى، در بغداد پايه گذار فلسفه اسلامى گرديد. فارابى چشم حيرت همگان را به سبكى جديد در حوزه مباحث اسلامى خيره كرد؛ فلسفيدن و با فلسفه انديشيدن را تجسم بخشيد. اين مهم، طرحى نو بود. مباحث او در حوزه فلسفه سياسى هم، پخته و فيلسوفانه است. چرا كه در ادامه بحث وجود كه از هستى آغاز مى كند و سپس به هستى اعلى مى رسد، نمى تواند بحث از اجتماع بشرى، حاكم و حكومت، هدف و غايت جامعه و نظام حاكم بر آن را به ميان نياورد. بحث از حيات سياسى و وجود سياسى، خود جزئى از بحث از وجود كلى است. فارابى خمير مايه فلسفه سياسى را از يونان و از فيلسوفانى همچون افلاطون و ارسطو گرفت و سپس روح اسلامى را در كالبد آن دميد و مطابق با ارزش هاى اسلامى و اصول دينى، به ارائه اصول سياسى و قواعد فلسفه سياسى اقدام كرد. اين مقاله كه در صدد است تا اصول فلسفه سياسى فارابى را به صورت توصيفى بر شمارد، در ابتدا به ارائه زندگى نامه كوتاهى از فارابى، و بيان تعاريف در زمينه فلسفه سياسى مى پردازد و در ادامه، بحث را با جمع بندى و نتيجه گيرى به پايان مى رساند.
مشخصات اثر
انواع مبادی برهان و کارکرد معرفت شناختی آن ها
نویسنده:
حمید زینلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فلاسفه اسلامی تنها راه رسیدن به یقین اکتسابی را قیاس برهانی می‌دانند و برای این‌گونه قیاس مشخصه‌هایی ذکر می‌کنند که محوری‌ترین این مشخصه‌ها اصل عدم تناقض است. ایشان با استفاده از برهان پسرفت به اثبات مقدماتی یقینی و اولیه برای تمام علوم ضروری بشر می‌پردازند. این‌گونه مقدمات ذاتاً ضروری هستند و از برهانی به دست نیامده‌اند. هر کدام از این مبادی دارای کارکرد معرفتی متفاوتی هستند. جایگاه حواس، خطاهای حسی، عقل و همچنین مشخصه‌های اصلی یقین در این مقدمات از جمله موضوعاتی است که در این نوشته مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مشخصات اثر
نقش عقل فعال در دریافت وحی از دیدگاه فارابی، فخر رازی، صدرالمتألهین
نویسنده:
عفت طیب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
دیرزمانی است که مسأله ی وحی و چگونگی ارتباط خداوندگار عالم با اشرف مخلوقاتش ، اذهان وافکار جمع کثیری از اندیشه ورزان را به خود معطوف نموده . صاحبان افکار روشن واذهان پژوهنده ، سعیدر تبیین کیفیت این مسأله نموده اند . جمعی هم فقط درباره ی آن به گفته ها وشنید ه ها ، بسنده نموده اندو اما عده ای بانگرش دنیابین خود ، سعی درپاک کردن صورت مسأله نموده اند و یا با درنظر گرفتن جانب انصاف ، این مسأله را به غلیان احساسات افراد روشن روان نسبت داده اندوجنبه ی ماورا ء طبیعی آنرا انکار کرده اند . دراین پژوهش ، سعی در بررسی ماهیت وحی ، ازدید فیلسوفان ومتکلمین تحت عنوان نقشعقل فعال دردریافت وحی از نظر فارابی ،فخررازی وملاصدرا شده است .هدف نگارنده ازگزینش این موضوع ، برطرف کردن اشکالات و نقص های دانش اندک خود بوده است ، تامبرهن شود که این موضوع دارای چه ابعاد وگستره ای است . دراین پژوهش که نقش معرفتی عقل فعال دردریافت وحی را از دیدگاه دوفیلسوف ، فارابی و صدرالمتألهین ومتکلم زبردست، فخررازی، بررسی می نماییم وتلاش خواهیم کرد تااز جنبه ی فلسفی به این مسأله نظرکنیم وباتوجه به اینکه درفلسفه همیشه به دنبال تحلیل ماهوی مفاهیم هستند،ما مبادی نظرات دوفیلسوف یعنی فارابی وصدرالمتألهینرااز جنبه فلسفی وبا توجه به تحلیل های فلسفی بررسی کرده ایم.اما برای بررسی آراء فخررازی، درباب وحی بعنوان یک متکلم ، بیشتر ذیل صفت تکلم و ضرورت ارسال رسل ، نظرات اورا جستجونموده ایم . وبه ایننتیجه می خواهیم برسیم که دریافت وحی را بعنوان مقام ومنزلتی خاص که حتما غیر از ارتباط با عقل فعال است ، وهم چنین به این مسأله پاسخ خواهیم داد که در میان فلاسفه ی مسلمان وحتی اندیشمند متکلم یعنی فخررازی ، اختلاف نظرات جدی وجودندارد .
مشخصات اثر
تحلیل جایگاه خیال در زیبایی شناسی سهروردی
نویسنده:
فاطمه شفیعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زیبایی و هنر از دیدگاه سهروردی با آنچه امروزه به عنوان استتیک مطرح است، تفاوت دارد؛ چرا که امروزه، این هنرها برای حظّ نفس و خوشایند حواس خلق شده‌اند. در حالی که از نظر شیخ اشراق پیوند زیبایی و هنر با معرفت و نیکی ایجاد " جذبه " می‌کند و هدایت از طریق چنین زیبایی‌ای خیر مطلق را به دنبال دارد. زیبایی از نظر سهروردی در قالب سه رویکرد مفهوم‌شناسی، وجود-شناسی و معرفت‌شناسی قابل بررسی به شرح ذیل می‌باشد. به لحاظ مفهوم‌شناسی، واژه زیبایی به حُسن تعبیر می‌شود که به جمال و کمال، توامان به یک پدید اشاره دارد، پس هر چه در نهایت کمال قرار دارد، زیباست. به لحاظ وجود‌شناسی، زیبایی امری عینی است که با عالم خارج منطبق می‌باشد. روابطی از جمله نورها، رنگ‌ها و شکل‌های مختلف (نمودهای عینی) منشأ درک و بروز احساس زیبایی می‌شود و به لحاظ معرفت‌شناسی، زیبایی، لذت ادراک و وصول کمال است که به ‌واسطه عشق تجلی می‌کند و سبب حرکت می‌شود. الگوهای زیبایی‌شناسانه‌ای که سهروردی در ساختار حُسن و عشق معرفی می‌کند، به خیال باز می-گردد. با در نظر گرفتن خیال به عنوان یکی از عوالم چندگانه هستی( رویکرد هستی‌شناختی) و قوای انسانی( رویکرد معرفت‌شناختی)، و مظهر دانستن قوه متخیله برای صور خیالی در عالم خیال و وجود رابطه قهر و محبت میان مراتب مختلف هستی، بازتاب صور معلقه آن عالم در روح هنرمند را می‌تواند معیاری برای کشف ریشه‌های متعالی هنر اسلامی معرفی ‌کند. بنابراین اگر عالم خیال نبود و یا اگر بود و صرفاً به مثابه حافظه و نیروی بایگانی، نقش ایفا می‌کرد، هیچ یک از انحاء هنر صورت نمی‌بست، هیچ اثر هنری شکل نمی‌گرفت و دیگر زبان دارای رمز و استعاره نبود و ادبیات شعری پدید نمی‌آمد. با مبنا قراردادن خیال به عنوان عالم هنر و هنرمندی، هنر، قوه خیال و عالم خیال با هم تعامل دارند. یعنی عالم خیال و شئون آن، جرقه‌های هنر را پدیدار می‌کند و قوه خیال به عنوان مظهر صور عالم خیالی شاهکارهای هنری را پدید می‌آورد. این مسئله می‌تواند تئوری نسبتاً کاملی در ایجاد واسطه میان زیبایی ناشی از شهود عرفانی و تماثیل هنری در جهان اسلام قرار گیرد و حلقه گمشده نقوش، تذهیب، معماری و آثار هنری متعالی و شگفت‌انگیز هنر اسلامی باشد. هنر متعالی در ساختار زیبایی‌شناسی سهروردی با هنری که گروهی به نام سنت‌گرا هنر قدسی تبیین می‌کنند، سازگار و قابل تطبیق است.
مشخصات اثر
تحلیل و شرح برهان وجودی گودل
نویسنده:
مهدی رعنایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , شرح اثر
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کورت گودل در فوریه‌ی ۱۹۷۰ با دِینا اسکات درباره‌ی دلیل هستی‌شناسیک خود به بحث نشست و اسکات در پاییز همان سال روایتیْ تا حدی متفاوت از آن را در دانشگاه پرینستُن ارائه کرد. نظام منطقی دلیل، منطق موجهات مرتبه‌ی دوم در نظام S5 است، با این‌همانی و یک اصلِ انتزاع ویژگی‌ها. به شرط پذیرش نظام منطقی، نتیجه‌ی گودل، این‌که ضرورتا موجودی خدای-گونه وجود دارد( )، از مقدمات به دست می‌آید. سوبل اما نشان داد که علاوه بر قضایای گودل، حداقل هفت قضیه‌ی دیگر نیز از سیستم قابل استنتاج است. او در قضایای ۴ تا ۷ خود برخی از ویژگی‌های موجود خدای-گونه را نشان داد و بر مبنای قضیه‌ی ۷، با تکیه بر شهود متافیزیکی خود، استدلال کرد که موجود خدای-گونه‌ی سیستم نمی‌تواند همان خدایی باشد که دلایل هستی‌شناسیک به دنبال اثبات آن هستند. علاوه بر این، او در قضایای ۸ تا ۱۰ خود نیز نشان داد سیستم با مشکلات جدی‌تری مواجه است؛ یعنی در سیستم می‌توان ثابت کرد که وجود همه‌ی موجودات ضروری است، هم‌چنین سیستم با شکست وجهی مواجه است، یعنی در آن مفاهیمِ وجهیِ ضرورت، امکان و واقعیت یکی هستند. برای حل این مشکل، برخی از محققان تلاش کردند تا با اصلاحاتی در سیستم از استنتاج قضایای سوبل جلوگیری کنند. از جمله، سی. انتونی اندرسون تلاش کرد با ضعیف‌تر ساختن برخی مقدمات و تغییر برخی از تعاریف، راه بر شکست وجهی ببندد. هرچند تلاش اندرسون موفق بود و با اصلاحات او سیستم دیگر با شکست وجهی مواجه نیست، سیستم او نیز هنوز با برخی از مشکلات مواجه است. در این پژوهش پس از نگاه کوتاهی به تاریخ دلیل هستی‌شناسیک، تلاش خواهم کرد دلیل هستی‌شناسیک گودل، انتقادات سوبل و برخی از پاسخ‌ها بدان، از جمله اصلاحات اندرسون را بیان کنم.
مشخصات اثر
مراتب هستی در فلسفه بوعلی
نویسنده:
یحیی بوذری نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده ندارد.
مشخصات اثر
مقایسه آرای زیبایی‌شناختی ابن‌عربی و آرای زیبایی‌شناختی امام خمینی (س)
نویسنده:
یاسر هدایتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
مفهوم زیبایی و نگاه زیبایی شناسانه در اندیشه عرفان اسلامی ، مبنایی وجودشناسانه دارد که با کند وکاو در آن می‌توان نظام زیبایی شناسانه عرفان اسلامی را که در نوع خود نظامی منحصر به فرد است باز شناخت. بر اساس این نظام،زیبایی و هنر امری وجودی تلقی می‌شود که درک آن نسبت متناظری با حقیقت دارد.پرسش‌های بنیادین این پژوهش از مفاهیمی چون چیستی زیبایی ، نسبت زیبایی با حقیقت وجود و چگونگی تأثیر و جلوه آن از عالم معنا و ملکوت در زبان و بیان ناسوت در اندیشه دو شخصیت بزرگ عرفان اسلامی یعنی ابن‌عربی و امام‌خمینی(س) است .توضیح این که دراین پژوهش قصد شده است تا با بررسی و سنجش مبانی نظری زیبایی شناختی ابن‌عربی به عنوان موسس عرفان نظری ،یک قالب و الگو، برای باز سازی نظریه زیبا شناختی امام خمینی(س) به عنوان نماد عرفان و حکمت متاخر شیعی به دست آید و بر همین اساس این پژوهش مطالعه‌ای تطبیقی با رویکرد تحلیلی است.در اندیشه ابن‌عربی و امام(س) وجودمطلق، مساوی است با جمال مطلق(= زیبایی).بر حسب این مبناست که وجود مطلق از مرتبه غیب الغیوبی خویش به واسطه دو تجلی جمالی به واسطه اسم «النور» بر اعیان ثابته متجلی می‌شود و انسان (عالم صغیر)و عالم(انسان کبیر) پدیدار می‌شوند. در اندیشه ابن‌عربی انسانی که عالم صغیر است و مجلای تجلی جمال الهی به واسطه حب الهی و دستیاری اسماءالحسنی در قوس صعود خود مظهری از جمال الهی است و البته از این رو که هر جزئی میل به کل دارد کشش ما به زیبایی نیز کشش جزء به کل است. به این ترتیب مبانی زیبایی‌شناسی عرفانی، انسان را هماره در تلاش برای نیل به زیبایی مطلق نشان می‌دهد و بر حسب همین مبانی نظری است که هنر دینی یا هنر اسلامی شکل گرفته است.براین اساس وقتی گفته می‌شود حق زیباست و زیبایی‌ها را دوست دارد یعنی عشق به جمال نمودن و جمال دیدن باعث می‌شود ذات به واسطه اسماءالحسنی خویش از مقام غیب‌الغیوبی تنزل پیدا کرده و در حضرت خیال منفصل متجلی ‌شود. عارف اما از آنجا که خود حضور و وجود یافته این تجلی است با سرگذاشتن در پی جمال مطلق به نیروی همت سعی در متصف شدن به خلاقیتِ خیالِ تجلی‌گون الهی می‌کند.از نظر ابن‌عربی عشق در این مرحله دیگر از مولود بودن به در آمده ،خود مولد زیبایی می‌شود و صور خیالین زیبایی باز تولید می‌شود .
مشخصات اثر
نظریه وجود نزد ملاصدرا و عینیت تخیل در فلسفه اسلامی
نویسنده:
الیور لین
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
چکیده ندارد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1358