جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2253
بررسی سیر تدوین و تطور تفاسیر فقهی و رجال شناسی مولفین آنها
نویسنده:
نعمت الله سلیمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله، سیر تطور و تفسیر بطور کلی، مورد بحث قرار گرفته است و مسائلی همچون معنی تفسیر و تاویل و فرق بین آن دو، تفسیر در عهد پیامبر(ص) و صحابه و تفاوت صحابه در فهم و درک قرآن، و اثراتی که این اختلاف فهم در تفاسیر بعدی گذاشته است . آنگاه مصادر تفسیر در عصر پیامبر بررسی شده که شامل : قرآن کریم، وجود مبارک پیامبر اکرم(ص)، قوه استنباط و اجتهاد شخصی، و اهل کتاب از یهود و نصاری، است . بحث از مفسرین معروف صحابه اختصاص به : عبدالله‌بن‌عباس ، عبدالله‌بن‌مسعود، علی‌بن‌ابی‌طالب ، وابی‌بن‌کعب دارد که مشخصات و ارزش تفسیر آنان شرح داده شده است . تفسیر در عصر تابعین و منابع و مصادر تفسیر آنان بحث بعدی است که به همراه مدارس تفسیر در عصر تابعین شامل : مدرسه تفسیری مکه، مدینه و عراق و ارزش روایات تفسیری منقول از آنان، بیان شده است . علل پیدایش اختلاف در تفسیر که مهمترین ممیزه آن دورشدن از عترت طاهره(ع) بوده، به همراه علل دیگر تبیین شده‌است . فصل سوم، شامل : تفسیر فقهی از زمان پیامبر(ص) تا پیداش روح تقلید و تعصب مذهبی در تفسیر فقهی، و بحثی پیرامون نخستین مفسران آیات الاحکام و نگاهی به نحوه رجوع صحابه به پیامبر(ص) در مسائل احکام و نحوه برداشت صحابه و تابعین در استنباط احکام قرآنی است . در آغاز پیدایش مذاهب فقهی، هنوز روح تعصب مذهبی و تقلید، رواج چندانی نداشته است . ادوار فقه و تشریع اسلامی و مقتضیات سیاسی اجتماعی هر دوره فقهی و اثر آن در تطور تفسیر بخصوص تفسیر فقهی، بحث بعدی است . آنگاه نحوه ظهور ائمه فقهی مذاهب بزرگ و پیدایش تعصب مذهبی در تفسیر فقهی در بین شاگردان آنان و ادوار فقه شیعه و ظهور ائمه فقهی شیعه و اثرات روایات آنان بر تفاسیر فقهی بیان گردیده است . در فصل چهارم، طبقات مفسرین تفاسیر فقهی در طی چهارده قرن به همراه نام کتاب تفسیرشان و دیدگاههای مذهبی و فرقه‌ای آنان، شامل 48 مورد، بررسی شده است . درآخر فصل چهارم دونمودار هیستوگرام که نشانگر توزیع فراوانی تفاسیر فقهی است ، عرضه شده‌است . در فصل آخر، نمونه‌هایی از تفاسیر فقهی به همراه شرح حال مولف ، معرفی کتاب و روش تفسیری مولف و ذکر نمونه‌ها شامل : دو تفسیر از هریک از مذاهب شیعه امامیه و شافعیه و مالکیه و حنفیه و نیزیک تفسیر معروف از زندیه بررسی شده است .
ترجمه و تحقیق تفسیر نور الثقلین جزء سوم قرآن کریم
نویسنده:
معصومه دهقانیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفسیر نور الثقلین یکی از تفاسیر روایی است که در اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم هجری نگاشته شده و یکی از مهمترین تفاسیری است که روایات اهل بیت (علیهم‌السلام) را که پیش از آن پراکنده بود، جمع آوری کرده است. حویزی مولف این تفسیر، توضیحی در باره‌ی آیه یا روایت و مطالب مربوط به آن ارائه نمی‌دهد، هر چند که روایات با هم ناسازگار باشند. خود مولف به این مطلب، در مقدمه تفسیر به آن اشاره دارد و نقل روایاتی که مخالف با عقاید علمای شیعه است را به معنای عمل و اعتقاد بدان نمی‌داند و این کار او تنها به این منظور بوده که بر خواننده معلوم شود چه کسی آن را نقل کرده است تاخود خواننده به توجیه آن بپردازد. پایان نامه پیش رو، در صدد است، علاوه بر مشخص کردن سوره و شماره آیات تفسیر شده و ترجمه روایات و شرح واژگان غریب، به بررسی سند و متن آنها بپردازد. در بخش بررسی روایت، ابتدا هر حدیثی به لحاظ سند و متن با مصدر اصلی تطابق و مورد بررسی دقیق قرار میگیرد و سپس با منابع متقدم و متأخّر، مقایسه می شود تا تفاوت نسخ و نقلها یا اشتباهات محتمل در سند ومتن ذکر شود و چنانچه از نظر قرآن، سنت و عقل ناسازگار و یا بیانگر تحریف قرآن باشد، به صورت نکته این امر بیان می شود.و در بخش رجال شناسی حدیث، راویان حدیث بر اساس کتب رجالی چون رجال النجاشی، الفهرست، رجال الطوسی و اختیار معرفه الرجال شیخ طوسی، رجال ابن داوود حلی، معجم رجال الحدیث آیت الله خوئی و ... مورد جستجو قرار گرفته و شرح حالی از آنها، اعم از توثیق و تضعیف، مدح و ذم یا مجهول بودن ذکر می شود تا امر قضاوت نسبت به سند حدیث آسان گردد.
ترجمه و تحقیق تفسیر نورالثقلین (نیمه دوم جزءهفتم قرآن کریم)
نویسنده:
سعید موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفسیرنورالثقلین،یکی ازتفاسیر روایی است که در اواخر قرن یازدهم واوایل قرن دوازدهم هجری نگاشته شده ویکی از مهمترین تفاسیری است که روایات اهل البیت(علیهم السلام) را که پیش ازآن پراکنده بود،جمع آوری کرده است. حویزی مولف این تفسیر،توضیحی در باره‌ی آیه یا روایت ومطالب مربوط به آن ارائه نمی دهد،هرچند که روایات باهم ناساز گار باشند.خودمولف به این مطلب، درمقدمه تفسیر به آن اشاره دارد ونقل روایاتی که مخالف باعقاید علمای شیعه است را به معنای عمل واعتقاد بدان نمی داند واین کار او تنها به این منظور بوده که بر خواننده معلوم شود چه کسی آن را نقل کرده است تا خود خواننده به توجیه آن بپردازد.پایان نامه پیش رو،در صدد بوده است،علاوه برمشخص کردن سوره وشماره آیات تفسیر شده وترجمه آیات وروایات وشرح واژگان غریب، به بررسی سند ،احادیث تفسیری ورجال شناسی مربوط به آن ها بپردازد. دربخش بررسی روایت،ابتدا هر حدیثی به لحاظ سند ومتن با مصدر اصلی تطابق ومورد بررسی دقیق قرارمی گیرد وسپس بامنابع متقدم ومتأخر،مقایسه شده است تا تفاوت نسخ ونقلها یا اشتباهات محتمل در سند ومتن ذکر شود وچنانچه نکته یانکاتی به نظررسیده،بیان شده است.دربخش رجال شناسی حدیث ،راویان حدیث بر اساس کتب رجالی مشهور مانند، رجال النجاشی،الفهرست ورجال الطوسی،اختیار معرفه الرجال کشی،رجال ابن داودحلی ،معجم رجال الحدیث آیت الله خوئی و... مورد جستجو قرار گرفته وشرح حالی از آنها،اعم از توثیق وتضعیف، مدح وذم یا مجهول بودن ذکر گردیده است.
بررسی مبانی و روش تفسیر امامین عسکریین علیهما السلام
نویسنده:
نفیسه نیک‌عمل
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با بررسی تاریخ تفسیر قرآن و ظهور چهره های مختلف در قرون متمادی، تبیین بهترین روش تفسیر قرآن مشکل به نظر میرسد، چرا که مفسرین پس از شهادت پیامبر ص از نظر روش در استنباط معانی آیات دچار اختلاف شده و هر یک از زاویه دید خویش و بر پایه اصولی که پذیرفته اند، به تفسیر قرآن پرداخته اند. از این رو کشف مبانی و روش تفسیری معصومینع به عنوان مفسران حقیقی قرآن و کسانی که پیوند ناگسستنی با قرآن دارند، مهم ترین مسئله مطرح در این عرصه است. در این پژوهش سعی شده تا با بررسی روایات تفسیری امام هادی و امام عسکریع و بیان روش و مبانی تفسیری آنان، الگویی برای تفسیر صحیح قرآن عرضه شود. بنابراین، در ابتدا به جایگاه تفسیر، معرفی مفسران، آثار تفسیری و راویان عصر امامین عسکریینع پرداخته، سپس با مروری بر روایات تفسیری و دسته‌بندی این روایات به مبانی تفسیر از دیدگاه این دو امام که بیانگر جامعیت و جاودانگی قرآن، لزوم توجه به عظمت قرآن از حیث ماهیت و صفات، قرآن معیار درستی روایات، قرآن کتابی به زبان مردم و کلام الهی، بیان شده است. سپس روش تفسیری امام هادی و امام عسکریع که شامل تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر قرآن به کمک سنت و عقل است ارائه شده و پس از آن، قواعد تفسیری که شامل توجه به سبب و شأن نزول در تفسیر آیات، توجه به ظاهر و باطن آیات و پرهیز از برداشت های ذوقی، جری و تطبیق و ممنوعیت کاربرد اسرائیلیات در تفسیراست تبیین شده و در انتها بازتاب روایات تفسیری امامین عسکریینع در تفاسیر معاصر بررسی شده است.
اخلاق اجتماعی در تفسیر فی ظلال القرآن
نویسنده:
قاسم امانی اشکفتکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع این پایان نامه، اخلاق اجتماعی در تفسیر فی ظلال القرآن می‌باشد. یکی از مسائل مهمی که اسلام برای آن اهمیت فراوانی قائل شده و در معارف قرآن کریم نیز مورد توجه قرار گرفته، اخلاق اجتماعی و جامعه‌ی اخلاقی مطلوب است. به دنبال آن در تفاسیر قرآن به ویژه تفاسیر معاصر نیز می توان به نکات مفیدی در این زمینه دست پیدا کنیم. تفسر فی ظلال القرآن الکریم (تألیف سید قطب) از جمله تفاسیر اجتماعی است که بن‌مایه‌های اخلاق اجتماعی در آن وجود دارد. با نگاه به دیگر آثار سید قطب، ماهیت اجتماعی اندیشه های وی به خوبی نمایان است. سید قطب همواره به دنبال رسیدن به جامعه‌ی اخلاقی و مطابق با تعالیم حقیقی اسلام بود. این تفکر و خواسته‌‌ی او در تألیفات دینی و اجتماعی وی به خصوص تفسیر فی ظلال القرآن الکریم مشهود است. لذا بررسی اخلاق اجتماعی در این تفسیر و تبیین دیدگاه‌های مؤلف آن دراین-باره ضرورت خاصی دارد. انتظار می رود با انجام این تحقیق به دسته بندی کاملی از اخلاق اجتماعی در این تفسیر برسیم و دیدگاه‌ها و نقطه نظرات سید قطب راجع به اخلاق اجتماعی را (با توجه به تفسیر فی ظلال القرآن) گردآوری و تبیین کنیم. سید قطب در حیطه‌ی خانواده، زن و شوهر را نفس واحده-ای می‌داند که برای پیشرفت و رشد اعضای خانواده و اجتماع هر کدام دارای وظایف اخلاقی مخصوص به خود هستند. در زمینه روابط سیاسی معتقد به عدالت اجتماعی است؛ تاجائیکه هرکدام از حاکم و مردم (علاوه بر رعایت موارد حقوقی) با رعایت اصول اخلاقی می‌بایست زمینه ساز این امر مهم گردند، برنامه‌ای که در سایه‌ی اجرای دستورات الهی تحقق می‌یابد. همچنین در بخش اقتصادی بیان می‌کند که در ضمن پرداختن به امور اقتصادی باید به یاد خدا باشیم. به نظر سید قطب دیدگاه اقتصادی اسلام این است که معاملات و اخلاق باید بر اصل ثابت و بنیاد استوار توحیدی تکیه کند. در همین راستا عقیده‌ی توحیدی با امانتداری و پاکی و عدالت در معاملات و با بزرگواری دریافت و پرداخت کردن و با مبارزه با دزدی پنهانی ارتباط دارد. زمانی که اخلاق، خوشنودی خدا و انتظار ثواب او و پرهیز از عقاب او شود، این نظریه که اخلاق تابع روابط اقتصادی و تحول و ترقی اجتماعی است باطل می‌گردد. در این پژوهش از روش کتابخانه ای و روش رایانه‌ای استفاده کرده‌‌ایم.
عصمت پیامبر اکرم (ص) در قرآن و پاسخ به شبهات آن
نویسنده:
عبدالحسین شورچه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از شمار مسائل مورد تحقیق عصمت پیامبر اکرم 7 و پاسخ به شبهات آن است. این مقاله در پی پاسخ به شبهاتی است که در باب عصمت حضرت با برداشت ظاهری و سطحی از آیات مطرح می‌شود.مطالب پایان نامه در پنج فصل تدوین شده است:فصل اولعصمت از ریشه عصم و در لغت به معنای منع و حفظ است و در اصطلاح حقیقت و بینشی است که دارنده آن را از ارتکاب به معصیت باز می دارد. قرآن کریم در 20 مورد از عصمت پیامبر اکرم 7 سخن گفته است. این آیات در سه دسته عصمت در امر وحی، عصمت در قول، فعل و تقریر و عصمت از سهو و نسیان و خطا دسته بندی می‌شود. پاره‌ای از آیات نیز در ظاهر موهم عدم عصمت پیامبر 7 هستند که دست‌آویزی برای منکران و دشمنان اسلام شده‌اند. با تدبر، تأمل و تحقیق دقیق در برخی کلمات کلیدی آیات و همچنین استفاده از وحدت سیاق بین آنها روشن می‌شود، آنچه که در نگاه اولیه به ظاهر آیات متبادر می‌شود، معنا و مفهوم اصلی و حقیقی این آیات نیست. وقتی که برای شیطان هیچ تسلطی نسبت به شخصیت پیامبر اکرم 7 وجود ندارد، چگونهمی‌تواند در آرزوی قلبی ایشان القاء کند؟ جز اینکه بگوییم شیطان تنها مردم را وسوسه می‌کند تا در برابر اهداف پیامبر 7 ـ که گسترش دین و ایمان آوردن مردم است ـ بایستند. آنچه که پیامبر 7 بر خود تحریم کرد جنبه شخصی داشت و حرمت آن را تشریع نکرد تا ملاک عمل مسلمانان قرار گیرد. بین گناه و فتح هم هیچ رابطه‌ای وجود ندارد، مگر آنکه منظور از گناهان پیامبر 7 را، آن بدانیم که قریش وی را به جهت کشتن سران آنها دارای جرم های سنگین می دانستند و در پی از بین بردن حضرت بودند، با فتح مکه آنها مسلمان و یا تسلیم شدند و این زمینه از بین رفت.وجود مبارک پیامبر اکرم 7 عاری از هر گونه نفوذ شیطانی بوده است و هرگز ایشان دچار فراموشی نشده است، تا دسیسه‌ای برای معاندان و منکران باشد. هر چند قرآن به صورت قضیه شرطیه بیان کرده است که اگر خدا بخواهد می‌تواند وی را دچار فراموشی سازد ولی این هیچ دلیلی بر اینکه در عالم واقع هم اتفاق افتاده باشد نیست. پیامبری که نماز را نور چشم خود می‌داند و در نماز تمام حالات و رفتار و حواسش به نماز ایستاده است، این تهمت نارواست که گفته شود نماز چهار رکعتی را در رکعت دوم سلام داده است. نمی‌توان جهل و جهالت را ( العیاذ بالله) به ایشان نسبت داد؛ زیرا حضرت عقل کامل هستند و آنجا که عقل باشد جهل راهی ندارد.
بررسی تطبیقی اخلاق اجتماعی در اندیشه‌های تفسیری استاد مطهری و علامه طباطبائی
نویسنده:
حسن دنیوی ده سرخ
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بر اساس تعالیم ناب اسلام عزیز ، بهترین نسخه برای سعادت بشر ، قرآن کریم است و از همین روست که جایگاه تفسیرقرآن و تدبر درآیات آن روشن می شود . و حرکت در این مسیر موجبات سعادت انسان را فراهم میکند.از طرفی نوع تفاسیر مفسرین به قرآن خود یک مسأله ی جداگانه و مهم است . و تفسیر علامه طباطبائی و استاد مطهری رضوان الله تعالی علیمها ، یک تفسیر اجتماعی به حساب می آید .این دو بزرگوار دغدغه ی اصلاح اجتماع را داشته اند نوشته های خود را با همین نگاه و با استفاده ازآیات شریفه ی قرآن مطرح نموده اند . و لذا می توان در میان نوشته های قرآنی آنها به یک اخلاق اجتماعی مورد سفارش قرآن دست یافت .در این اثر کوچک دانشجوئی ، اخلاق اجتماعی مطرح شده درآثاراین دو دانشمند فرزانه دنیای اسلام نوشته شده است و به صورت یک پایان نامه در هفت فصل شکل گرفته است .در فصل اول به کلیات و تعاریف لغات واصطلاحها پرداخته میشود و درفصل دوم اخلاق اجتماعی در عرصه ی سیاسی بررسی میشود و شامل برخی اخلاق مثل صبر و وفای به عهد و هجرت و جهاد و ....می شود .در فصل سوم این مجموعه به بررسی اخلاق اجتماعی در زمینه ی اقتصادی پرداخته می شود و در این فصل اخلاقی مثل قرض الحسنه و خمس و کم فروشی مطرح می شود .در فصل چهارم اخلاق جنسی مطرح می شود و شیوه ی صحیح مدیریت آن مطرح می شود و اخلاقی مثل پوشش ، عفت و تهمت ، نهی از زنا ، در این فصل بررسی میشود .در فصل پنجم اخلاق اجتماعی مورد سفارش قرآن کریم در خانه و از سوی پدر و مادر مطرح میشود و اخلاقی مثل تربیت فرزند در آن بررسی میشود.در فصل ششم اخلاق تبلیغی مطرح می شود و اخلاقی را که یک مبلغ باید به آنآراسته شود بیان شده است و به اخلاقی مثلمأمور به وظیفه بودن ، تذکر دادن ، تحمل و دوری کردن زیبا پرداخته میشود .و در فصل پایانی به اخلاق همزیستی پرداخته میشود و در طی این فصل به اخلاقی مثل مزمت عیب جوئی و مسخره کردن ، و آداب ورود به منزل دیگران و آداب دوستی ، پرداخته میشود .
کتاب وحیانی در قرآن
نویسنده:
علی‌رضا فخاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
واژه «کتاب» یکی از مهمترین کلید واژگان قرآنی است که معانی متعددی را دارا می باشد. یکی از کاربردهای وسیع آن در حوزه وحی است که به پیامبران الهی اِسناد داده شده است. این کلمه از نظر لغوی به معنی «نوشته» یا «نوشتن» است که در متن عبری عهد قدیم و آیات قرآنی نیز فراوان به این معنی آمده است. در کنار این معنی ، معنی «ثبت و ضبط» نیز به عنوان معنی ضمنی قابل تصور است. اسناد مشتقات ماده «کتب» به خدای سبحان می تواند بر مبنای همین معنی ضمنی باشد. لذا این واژه در کاربردهای قرآنی بویژه در حوزه وحی لزوماً به معنای مادی و ملموس یا متنی مدون نیست. اِسناد برخی مفاهیم وحیانی توأم با کتاب به برخی انبیای الهی نشان از عدم ترادف آنها دارد. در مواردی نیز رابطه جزءواژگی یا عموم و خصوص میان آنها برقرار است. از طرفی، یکی انگاری همه عناصر وحیانیِ نازل شده بر پیامبران الهی نیز منتفی است. لذا مدلول هر یک از مفاهیم کتاب ، قرآن ، فرقان ، حکمت و ذکر در اِسناد به پیامبر اسلام (ص) متفاوت از دیگری است. این امر درباره دیگر پیامبران نیز صادق است. عمومیت اِسناد کتاب به پیامبران و خصوصیت اسناد دیگر مفاهیم وحیانی ـ همچون تورات و انجیل و قرآن ـ نسبت به برخی پیامبران، بیان از آن دارد که کتاب به عنوان یک اسم معنی و مفهومی کلی بر شاکله اصلی تعالیم هر پیامبر دلالت دارد که از آن تعبیر به «شریعت» می شود. استعمال مشتقات ماده «کتب» درباره خدا ـ که مفید معنی هایی چون ایجاب و حکم کردن است ـ تأییدی بر این سخن است. تفاوت مولفه های معنایی هر کتاب نیز حاکی از تفاوت کتابها و به عبارتی تفاوت در شریعت هاست. استعمال کتاب درباره پیامبر اسلام (ص) دلالتی بر مرحله نوشتاری بودن قرآن و تدوین آن ـ همانگونه که برخی از خاورشناسان چنین پنداشته اند ـ نیست ؛ بلکه هر کدام از این کلمات، معانی خاص خود را دارند. اقتباس تعالیم پیامبر اکرم (ص) از کتاب مقدس یهود و نصاری نیز منتفی است و آرای نویسندگان غیر مسلمان در این باره از استواری و منطق علمی برخوردار نیست.
بررسی موضع‌گیری‌های ابن کثیر برابر اسرائیلیات در تفسیر القرآن العظیم
نویسنده:
زهرا نوروزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در میان مباحث مختلف علوم قرآنی، بحث از مکاتب و روش های تفسیری، جایگاه مهمی دارد.تفسیر اثری یکی از آن روش هاست که پیدایش آن به تاریخ تدوین حدیث مربوط است. سابقه ی این روش تفسیری به عصر پیامبر(ص) برمی گردد، چون طبق نص قرآن کریم، پیامبر گرامی اسلام نخستین شارح قرآن می باشد. تفسیر اثری با خصوصیات ویژه ای که دارد از ریشه دارترین روش ها،در درک معانی و معارف آیات الهی می باشد. مصادر تفسیر اثری،قرآن کریم، رسول خدا(ص)، اهل بیت،صحابه و تابعین می باشند. آنچه روش روایی را در معرض نقد و انتقاد قرار داده، اختلاط آثار صحیح با غیر آن و ورود روایات اسرائیلی می باشد. روش دیگر، تفسیر عقلی است. در طول تاریخ تفسیر،عقل یکی از مهمترین ابزارهای فهم آیات وحی بوده است. مفسران بسیاری در شناخت متشابهات از محکمات،زدودن ناسازگاری آیات با یکدیگر و فهم درست تر آیات از عقل سود برده اند. هدف این پژوهش،بررسی موضع گیری های ابن کثیر برابر اسرائیلیات در تفسیر القرآن العظیم، تحلیلی از رویکرد او و میزان اثرپذیریش از عصر و استادانش می باشد و به منظور رسیدن به این هدف،دیدگاه ها و کتب گوناگونی در این زمینه مطالعه و بررسی گردید. نتایج به دست آمده مبین این است که تفسیر ابن کثیر، یک تفسیر اثری و روایی محض نیست بلکه گرایش به تفسیر عقلی در آن به وفور دیده می شود و با آن که اهل سنت-به ویژه در رویکرد تفسیر اثری-نسبت به اسرائیلیات خوش بین اند، ابن کثیر با رویکردی نقادانه به تحلیل آن ها پرداخته که این امر متأثر از محیط و استادان برجسته ی او می باشد.
بررسی تفسیر تاریخی سوره مائده
نویسنده:
حسین پاکدین نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفسیر تاریخی قرآن، عبارت از تفسیر قرآن مبتنی بر مقتضیات و مناسبات عصر نزول است. زمینه پیدایش چنین تفسیری از قرآن این بوده است که قرآن کریم بر خلاف سایر کتب آسمانی یکباره نازل نشده بلکه به تدریج و در طول بیست و سه سال دوره رسالت پیامبر اسلام(ص) به اقتضای شرایط و مقتضیات عصر رسالت پیامبر(ص) نازل شده است و این شرایط و مقتضیات، قرائن حالی و مقامی آیات به شمار می روند و تردیدی نمی توان داشت که هر کلام بدون لحاظ قرائنش به درستی و روشنی فهمیده نمی شود. بنابراین آگاهی به افراد و مصادیق، و اسباب و مقتضیات عصر نزول قرآن، مراد آیات را مکشوف و معین می سازد و حتی عمومات و اطلاقات قرآن را تخصیص و تقیید می زند. در این تحقیق اصول تفسیر تاریخی را تبیین و در تفسیر سوره مائده به اجرا گذاشتیم. آیاتی را که از لحاظ لفظی و معنوی متصل به یکدیگر بودند، مشخص نمودیم، با بررسی وقایع تاریخمند اشاره شده در آیات و تباعد زمانی وقایع مذکور به این نتیجه رسیدیم که سوره مائده تدریجی النزول بوده و در زمان های مختلف و متناسب با حوادث عصر نزولنازل گردیده است.
  • تعداد رکورد ها : 2253