جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1247
اندیشه های کلامی قاضی سعید قمی
نویسنده:
مهدی فرمانیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ارتباط و آمیختگی تشیع و تصوف به چند قرن قبل از صفویان و بنا به قولی به قرون آغازین اسلام باز می گردد ، ولی با ظهور صفویان ، رنگ و لعابی دیگر یافت و شدت گرفت. در این دوره ، فقیهان صوفی مشرب و صوفیانی که فلسفه مشا را با تصوف در آمیخته بودند ، زیاد شدند. از فقیهان صوفی مشرب این دوره می توان شیخ بهایی و شاگرد نامدارش محمدتقی مجلسی (پدر علامه مجلسی) را نام برد . یکی دیگر از این فقیهان ملامحسن فیض کاشانی است .وی را پیرو طریقه نوربخشیه و صوفی وحدت وجودی دانسته اند. از فیلسوفان نامی این دوره می توان میرداماد، ملاصدرا و ملا رجبعلی تبریزی را نام برد . ملارجبعلی یک صوفی به تمام معنا بوده که حکمت مشا تدریس می کرد. قاضی سعیدقمی که خود یک عارف و صوفی به تمام معناست ، از شاگردان دو مکتبی است که هر دو وامدار عرفان و تصوف هستند. او قبل از آن که یک فیلسوف یا مفسر باشد ، یک صوفی و به تعبیر بعضی از معاصران یک عارف است. او با آشنایی با افکار حکمت مشا و اشراق و متعالیه و تحقیق در احادیث و معارف اهل بیت دست به تالیف زد و احادیث کلامی را شرح نمود. در این نوشتار به شرح زندگانی و آثار وی پرداخته ، اندیشه های کلامی وی را کاوش می کنیم.
ارتباط فعل انسان با خداوند از نظر حاج ملاهادی سبزواری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
مقایسه دیدگاه علامه طباطبایی و گنابادی در داستان حضرت آدم (ع)
نویسنده:
محبوبه زیرایی مزار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قصص و داستان هایقرآن یکی از موضوعات مهم علوم قرآن بوده و بی شک آگاهی از آن در تفسیر آیات بسیار موثر خواهد بود. قصص قرآن از زندگی پیامبران و امت های آنان سخن می گوید . داستان حضرت آدم (ع) یکی از مهمترین آنها ست که در سوره های مختلف بیان شده است.قصه آدم ویژگی هایی دارد که طبیعتا بیش از دیگر قصص قرآن جلب نظر می کند و حجم قابل ملاحظه ای از نگاه های تأویل گرا را به خود جذب کرده است . نخستین کسانی که روش تأویل را در داستان آدمبرگزیدند اهل عرفانهستند. در این پژوهش نگاه مفسری عقل گرا همچون علامه طباطبایی و مفسری تأویل گرا همچون گنابادی مورد مقایسه قرار گرفته است .به رغم اینکه در این زمینه میان این دو دیدگاه اشتراکاتیمشاهده می شود مانند : در مورد اسمائی که خداوندبه «آدم » آموخت تا برتریش بر فرشتگان معلوم گردد هر دومفسّر معتقدند: حقیقت این اسماء یکی بوده است. علامه طباطبایی می گوید: منظور از اسماء و مسماهای آن موجوداتی زنده و دارای عقل بوده اند که در پس پرده غیب قرار داشته اند. گنابادی نیز معتقد است: خدای تبارک و تعالی علم موجودات و صورت کلی و نمونه آنها از جهت اینکه اسماء و آینه هایی برای حق تعالی می باشند بر آدم افاضه کرد و در او به ودیعه گذارد و ... .اما در پاره ای از موضوعات نیز دو مفسر به نحو معناداری اختلاف نظر دارند ؛ مانند اینکه:گنابادی منظور از آدم را لطیفه عاقله آدمی می داند که در بهشت نفس انسانی ساکن می باشد اما علامه طباطبایی منظور از آدمی را جنس حضرت آدم می داند. در برخی آیات تنها یکی از دو مفسر نظر داده و دیگری به ترجمه بسنده کرده است . باید گفت اختلاف نظر دو مفسر مبتنی بر اختلاف مبانی فکری و سبک تفکر آن دو می باشد. چنانکه طباطبایی برای پی بردن به تفسیر آیات به جهات ادبی قرآن کریم ،بیان شآن نزول ،استدلال به برخی از آیات دیگر وتفسیر بوسیله ی روایات منقول در زمینه ی قصص قرآن عنایت داشته است . اما گنابادی که دیدگاه غالب او عرفانی است از زاویه ی دید عرفانی به این داستان پرداخته است .
جایگاه معرفت و طرق وصول به آن در اندیشه ملاصدرا بر اساس کتاب کسر الاصنام جاهلیه
نویسنده:
علی عین علیلو , جبار مرادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
گروهی از اندیشمندان حوزه خداشناسی و دین پژوهی عقل را ابزار قابل اعتمادی برای رسیدن به کمال مطلوب و کشف زوایای هستی نمی دانند. آن گروه از متالهین که عشق را به جای عقل بر گزیده اند، عارف نامیده می شوند. عارفان با نردبان دل و بال عشق و معرفت، پله پله خود را به قرب الهی نزدیک می سازند تا به سعادت حقیقی و کمال مطلوب نایل شوند.عرفان نیز همانند هر روش دیگری مورد سوء استفاده قرار گرفته است. مدافعان عرفان با نوشتن کتب و مقالاتی سعی کرده اند چهره راستین این تفکر متعالی را از زیر نقاب شبهات و کج روی ها آشکار ساخته و روش معتدل و به دور از افراط و تفریط را معرفی کنند. ملا صدرا یکی از حامیان و سالکان سلوک عرفانی است که با نوشتن کتاب «کسر الاصنام جاهلیه» در راه آشکار ساختن مبانی عرفان راستین و فاش ساختن روش کج اندیشان کوشیده است. این مقاله سعی دارد اندیشه های این عارف را در همین راستا بررسی کند.
صفحات :
از صفحه 157 تا 172
آموزه های عملی مولوی در مثنوی معنوی در مقایسه با بخشهایی از کتاب چهل حدیث امام خمینی (س)
نویسنده:
سعید ضرابی زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف این تحقیق، یافتن نظام عملی ای است که مولانا جلال الدین محمد بلخی در کتاب مثنوی خویش آن را معرفی نموده، بدان توصیه می کند. روش کار بدین ترتیب است که ابتدا پاسخ سه پرسش مقدماتی رسیدن به کمال برای چه کسانی ممکن است؟ مجاهده و سلوک چه تاثیری در رسیدن به کمال دارد؟ و آیا مولانا برای هر صنفی آموزه عملی خاصی را توصیه می کند؟ از مثنوی استخراج می شود و سپس، دو روش (سیستم) عملی فردی و تحت هدایت مرشد معرفی شده، آموزه های مرتبط با هر کدام از این دو روش به صورتی روش مند از مثنوی استخراج می گردد و ارتباط و نحوه سازگاری بین این دو روش مشخص شده، در پایان، مقایسه ای با بخش هایی از کتاب چهل حدیث امام خمینی صورت می گیرد. در نتیجه این تحقیق مشخص گردید که مولانا رسیدن به کمال را برای همگان ممکن می داند و هر چند جذبه را در رسیدن به کمال، اصل می داند، لیکن مجاهده را نیز به عنوان فراهم کننده زمینه رسیدن به کمال توصیه می نماید و آموزه های عملی وی خطابی عام داشته، تمامی انسان های به کمال نرسیده را در می گیرد. هم چنین، علاوه بر توصیه های مولانا به رفتن تحت هدایت مرشد، در مجموع 73 آموزه عملی فردی نیز از مثنوی استخراج شده که سالک باید در عین اطاعت از مرشد بدان ها نیز عمل نماید و تنها در هنگام تعارض با توصیه مرشد بدان ها عمل ننماید. در میان آموزه های عملی فردی، توصیه به مخالفت با نفس و پرهیز از شهوات و لذات دنیا برای رسیدن به فنا از سایر آموزه ها برجسته تر است.
تبیین مبانی فلسفی و عرفانی ولایت و خلافت الهیه انسان از دیدگاه امام خمینی (ره) و علامه طباطبائی (ره)
نویسنده:
محبوبه قره داغی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ولایت و خلافت الهیه انسان از مسائل معرفتی مهمی است که می‌تواند از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گیرد. این رساله متکفل انجام چالش‌هایی مبنا نما در زمینه‌ی نظرات و دیدگاه‌های علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) پیرامون این موضوع است.خلافت الهیه براساس مراتب تجلیات و فیوضات صفات الهیه در حضراتی نظیر حضرت ذات و حضرت احدیت و حضرت واحدیت و... ظاهر می‌گردد و والاترین مرتبه‌ی آن در حقیقت محمدیه جلوه‌گر می‌شود. سریان خلافت الهیه در قوس نزول سبب تجلی این خلافت در همه‌ی عوالم کلیه وجود می‌گردد. شناخت مسائلی نظیر مراتب کمال انسان و مراتب فناء و اسفار اربعه، مسئله‌ی خلافت انسان کامل در قوس صعود را تبیین می‌کند. توجه به اشتمال انسان کامل بر همه‌ی عوالم وجود و توجه به سایر ویژگی‌ها و مقامات وی، ثابت می‌کند که جانشینی خدا نه‌تنها در زمین بلکه در همه‌ی عوالم به انسان کامل و عین ثابت او که مظهر اسم اعظم‌الله است، منتقل می‌شود.باطن امامت و نبوت نیز همان ولایت و خلافت الهیه است
بررسی مفهوم عشق در آثار عرفانی حضرت امام خمینی (ره)
نویسنده:
حسین آسیابانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حضرت امام رحمه الله همچون سایر بزرگان عرفان در لابه لای کتب اخلاقی و عرفانی، به ویژه در اولین و آخرین اثر عرفانی خویش، یعنی مصباح الهدایه و دیوان شعر، از عشق سخن به میان می آورد و ناب ترین و پخته ترین تجربه های عرفانی خویش را در اختیار مخاطبان قرار می دهد. حدود 167 بار واژه عشق در دیوان امام به کار رفته که حاکی از اهمیّت و جایگاه عشق در عرفان است. عشقي كه امام از آن صحبت مي كرد و در آثارش جلوه گر است، عشق منفعلانه نيست كه در گوشه اي از دنيا يا معابد بتوان به آن رسيد، عشق امام، عشق حقيقي است كهاصلاحگر و متحولانه و پوياست، كه جامعه را رو به رشد و تعالي معنوي و مادي مي برد. از اين روي عرفان و عشق، مي تواند بهترينمؤلفه براي اصلاح اجتماعي باشد، تصوف و عرفان خانقاهي بدان جهت از اسلام بيگانه است كه اسلام از خمودي و قشري گري و انزوا و ذكر بي خاصيت، مبري و دين عمل و تلاش و تكاپوگري و حركت و رشد است.امام اين گونه عمل نمود كه عرفان و عشق را در جهان با اقتدار و انقلابي نشان داد، اسلام اصيل را با حركت خود احيا كرد و نشان داد كه عاشق و عارف و سالك و فقيه و فيلسوف بايد اصلاحگر و انقلابي و شجاع باشد، كه اين عين عرفان و مسلك اولياء و انبياي الهي و راه ائمه معصومين(ع) است. امام با اين حركت حجت را بر تمام اهل فرهنگ تمام كرد.واژگان كليدي: عرفان، عرفا، امام خميني(ره)، عشق، عاشق، معشوق،
بررسی تطبیقی مبانی معرفت شناختی تجربه دینی شلایرماخر و عرفان امام خمینی (ره)
نویسنده:
ابوالحسن مهدوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تجربه دینی و عرفانی یکی از مباحث مهم فلسفه دین و عرفان‌پژوهی معاصر است که دارای ابعاد و جنبه‌های متنوعی می‌باشد، بررسی مبانی معرفت‌شناختی تجربه دینی و عرفان اسلامی از جمله این مباحث مهم است و آن را از دیدگاه دو اندیشمند و الاهی‌دان؛ امام خمینی (ره) به عنوان نماینده عرفان اسلامی و شلایرماخر ، پدر الاهیات مدرن غرب و تجربه دینی مورد تحقیق قرار داده‌ایم. عرفان امام خمینی (ره) عرفانی با اتکاء به منابع ارزشمند اسلام و رشد یافته در بستر فرهنگ و تمدن اسلامی است و عرفانی با ریشه‌های معرفتی است، از طرف دیگر، تجربه دینی مورد نظر شلایرماخر،احساسی درونی و شخصی می باشد.این رساله با روش اسنادی و توصیفی و با مراجعه مستقیم به منابع و آثار مربوط به هر دو اندیشمند در پنج فصل تدوین شده؛ فصل دوم را به بیان ماهیت و سرشت تجارب دینی و مسائل عمده آن اختصاص داده و در فصل دیگر معرفت بخشی مبانی تجربه دینی شلایرماخر را ارزیابی نموده‌ایم، در فصل چهارم مبانی و منابع عرفانی امام خمینی(ره) را معرفی و سپس ابعاد معرفت بخش عرفان وی را بیان کرده‌ایم. و در فصل پایانی به تطبیق دیدگاه هر دو اندیشمند پرداخته‌ایم.
بررسی تحول مفاهیم خوف و رجا در عرفان اسلامی با تبیین نظرات امام خمینی در این باب
نویسنده:
ملیکا اعظمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«خوف و رجا» ریشه در قرآن دارد. آیات راجع به خوف و عذاب آخرت که دلبستگی به لذت های این جهانی را در نفوس مسلمین ضعیف می کرد و بستر مناسبی رابرای زهدورزی در صدر اسلام فراهم کرد از مبانی اصلی زهد اسلامی به شمار می رود. در دوره زهد نخستین در اثر تحذیر و تبشیرهای قرآنی مبنی بر ناچیز شماری متاع دنیا و بیم دادن از عقاب الهی،‌خوف از خداوند و عذاب قیامت بر اندیشه زهادحاکم بوده است اما با ورود به بحث محبت و معرفت خوف و رجا نزد ملامتیه در تصوف خراسان می رسیم، از مشایخ خراسان یحیی بن معاذ رازی اهل رجا و امیدواری بود و ابوسعید ابوالخیر بر طریق بسط و شادمانی سلوک می کرد. در میان مولفان کتب تعلیمی صوفیه ابوحامد غزالی تنها سی است که به شرح و تفصیل به بیان خوف و رجا می پردازد و همه ابعاد مسئله را می کاود. «خوف و رجا» در مکتب این عربی ابعاد نظری پیدا می کند. امام خمینی که از صاحب نظران فلسفه صدرایی و عرفان نظری هستند در آثار عرفانی- اخلاقی شان به بیان وجوه مختلف خوف و رجا می پردازد.
تأویلات عرفانی و فلسفی حضرت امام خمینی از آیات قرآن کریم
نویسنده:
نجمه کریمی علویجه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موضوع این رساله، بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره تاویل عرفانی و فلسفی آیات قرآن کریم است. آنچه در کتب لغت، علوم قرآنی و تفاسیر مختلف درباره واژه تاویل آمده است؛ همگی به نوعی بازگشت در معنای تاویل اشاره دارند. بازگشت به اصل و یا غایت که به حرکتی ذهنی و عقلی برای فهم پدیده ها انجام می گیرد، همان فرایند تاویل است. در این میان سه دیدگاه ویژه از سوی ابن تیمیه، علامه طباطبائی و آیه الله معرفت درباره تاویل ارائه شده است. بطن قرآن که همان لایه های پنهانی آیات است رابطه ای وثیق با تاویل دارد. همگونی بطن و تاویل با جمع بین حقایق وجودی و ویا معانی کلام دانستن هر کدام از بطن و تاویل بدست می آید. اما درباره رابطه تاویل با تفسیر، سه نسبت ترادف، تباین و عموم و خصوص هر کدام قائلانی دارند. صرفنظر از عطف یا استینافیه دانستن" واو" در آیه هفت سوره آل عمران، از مجموع داده های وحیانی علم تاویل برای غیر خدا نیز اثبات می شود که دستیابی به آن با آگاهی از اصول علمی و انجام توصیه های عملی میسر است. در میان جریان های اسلامی می توان نگاه ویژه فلاسفه و عرفا، به آیات قرآن را مورد مطالعه قرار داد.در این میان امام خمینی به عنوان یک فیلسوف و عارف نظری متمایز به این مقوله دارد. مبانی زبان شناختی، قرآن شناختی و جهان شناختی وی با روشهای تطبیق، توسعه مفهومی و مصداقی و استفاده از زبان ویژه، تاویلات وی ازآیات قرآن را به ارمغان می آورد که البته در این راه رفع موانع و ایجاد شرایط را ضروری می داند. عمده مباحث فلسفی به موضوعات خداشناسی، انسان شناسی و معادشناسی بازمی گردد.این پژوهش با روشی توصیفی، علی و تفسیری انجام گرفته و داده ها به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است.امام خمینی(ره) با باور به بطون تودرتوی قرآن و وضع الفاظ برای روح معانی، قلمرو تفسیر را به گونه ای بسط می دهد که برخی تاویلات عرفانی نیز درآن جای می گیرد. از این رو تاویل عرفانی همان تفسیر عرفانی است که به عمق و سر کلام توجه دارد و در آن آیات قرآن با جهان خارج، انسان و حالات وی تطبیق داده می شود. در تاویل فلسفی با براهین عقلی، لایه های زیرین آیات به بحث گذارده می شوند.
  • تعداد رکورد ها : 1247