جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1247
کرامت از منظر ابن سینا و ابن عربی
نویسنده:
بهرام پروین گنابادی، حسن قادری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از متون عرفانی این گونه فهم می شود که مشایخ صوفیه به رغم گفته های مناقب نویسان از عنوان نمودن خرق عادت و کرامت غیر طبیعی و ناباورانه پرهیز می کردند و اصولا در دوران اولیه پیدایش تصوف، قدرت خارق العاده اولیا نقش چندان مهمی در جایگاهشان نداشت. اما رفته رفته با پیدایش سلسله های صوفیه این امر از این جهت که هر یک از آنان برای اثبات حقانیت خویش از آن بهره می گرفته اند، اهمیت فوق العاده ای می یابد و نوعی فخر فروشی با اثبات کرامات مشایخ، میان مریدان در می گیرد. در این مقاله قصد داریم به موضوع کرامت از منظر دو تن از برجسته ترین دانشمندان اسلامی- ابن سینا و ابن عربی- بنگریم. ابن سینا، در نمط دهم کتاب اشارات و تنبیهات به ذکر اسرار کرامات و خوارق عادات عرفا می پردازد و با آوردن مثال هایی می کوشد این پدیده را از منظر عقلانی توجیه کند. ابن عربی نیز در آثار خود از کرامات صوفیانه نمونه های زیادی را نقل می کند و ضمن تقسیم بندی خوارق عادات به معجزه، کرامات و سحر و جادو وقوع کرامات را پذیرفتنی و ممکن می داند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مکاتب گنوسی: خاستگاه و اعتقادات
نویسنده:
محبوبه هادی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
کلیدواژه‌های فرعی :
گنوس , منجی , اسکندریه , راه کشف و شهود , انجیل , تورات , طومارهای بحرالمیت , یونانی گرایی , آدم و حواء , هرمس گرایی , صلیب , دوره آخرالزمان , عرفان اسلامی , رستگاری (مسائل جدید کلامی) , آموزه‌های زردشتی (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , شرّ در ادیان ایران باستان (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , مکاشفه یوحنا (کتاب) , ادیان ایران باستان (ادیان آریایی) , هبوط انسان (آموزه‌ها‌ی دین مسیحیت) , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , ادیان مصر باستان (ادیان خاموش) , دین مسیحیت (ادیان زنده) , دین یهود (ادیان زنده) , عرفان مسیحی , عرفان یهودی , معرفت(ادراک جزئی) , آباء کلیسا , جهان شناسی گنوسی , انسان شناسی گنوسی , آرخون ها , ادیان شرقی - رمزی یونانی , ادیان آرامی , سنت رمزی و باطنی , خاستگاه مکاتب گنوسی , نجع حمادی , الاهیات توحیدی , گنوسی ایرانی , فلسفه افلاطونی میانه , آیین های التقاطی شرقی , خداشناسی گنوسی , هستی شناسی گنوسی , پدر آسمانی , کیهان شناسی گنوسی , خاوس , فرجام شناسی گنوسی , نجات شناسی گنوسی , اخلاق گنوسی ,
چکیده :
گنوس واژه ای است یونانی به معنی دانش و معرفت و گنوستیسیزم به معنی مذهب گنوسی، نامی است برای برخی مکاتب دینی و آیینی، که نجات انسان را در گرو دستیابی به نوعی معرفت پوشیده و سری می دانستند که تنها در اختیار برگزیدگان قرار داشت. این مکاتب از حوالی دو قرن پیش از میلاد تا قرن دوم میلادی در منطقه شامات، به ویژه اسکندریه در مصر، فعال بودند و آموزه هایشان به شدت بر الهیات یهودی، مسیحی تاثیر نهاد و توانست، در حدود هزار سال بعد، عرفان اسلامی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. برجسته ترین ویژگی نظری مکاتب گنوسی، اعتقاد به نوعی ثنویت بود که سر تا سر هستی از قلمرو الوهیت تا وجود انسان و ارکان جهان را در بر می گرفت. از این رو عقیده به دو خدا و تقابل میان روح و جسم انسان که معمولا با تشبیهات نور و ظلمت، خیر و شر و روح و ماده تبیین می شد، اساس آموزه های خداشناسی، انسان شناسی و جهان شناسی گنوسی را پایه گذاری نموده است. به رغم مطالعات گسترده درباره تعیین خاستگاه مکاتب و عقاید گنوسی، این موضوع همچنان مبهم و مورد اختلاف محققان است. علت این امر حضور عقاید و فرهنگ های مختلف مانند ادیان شرقی-رمزی یونانی، آرامی، مصری، ایرانی و یهودی در آموزه های گنوسی است. اما بسیاری از محققان آموزه های ثنوی-اشراقی گنوسی را حاصل تاثیر پذیری این مکاتب از ادیان ایرانی دانسته اند، که قابل تامل است. هدف از این نوشتار بررسی نظریات مختلف درباره تعیین ریشه و خاستگاه مذهب گنوسی و اساس آموزه های نظری آن در باب خدا، انسان و جهان است.
صفحات :
از صفحه 117 تا 146
تجلی مفاهیم و اصطلاحات عرفانی در دو قصیده «عینیه» ابن سینا و «علی طریق ارم» نسیب عریضه»
نویسنده:
محسن سیفی، فاطمه لطفی مفردنیاسری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اعتقاد به اینکه اصل و منشا روح از عالم بالاست و به سبب غفلت و فراموشی در عالم پست مادی هبوط کرده و زندانی گشته، یکی از اصولی ترین بن مایه های عرفانی است و سالک می کوشد آن را از پلیدی ها پاک سازد و با علم و معرفت رشد دهد، تا آن هنگام که زمان مرگ فرا رسد و بار دیگر نفس به اتحاد مع الله برسد درحالی که به همه امور نهانی آگاه است.ابن سینا در قصیده عرفانی «عینیه» این مساله را محور قرار داده و به تبیین مراحل سیر روح پرداخته است.نسیب عریضه،شاعر معاصر عربی، نیز در قصیده بلند ومشهور «علی طریق ارم» با الهام از «عینیه» ، مراحل سیر نفس در حرکت به سوی کمال را به رشته نظم کشیده است.دو شاعر در اندیشه پست شمردن دنیا و اسارت روح افلاکی در جسم خاکی و نیز والا بودن سرچشمه حقیقت ها با یکدیگر اتفاق نظر و درنحوه سیر و هدف خویش با هم اختلاف دارند. ما در این مقاله بر آنیم تا ضمن بررسی تطبیقی این دو قصیده به بیان وجوه تشابه و تفاوت آن دو بپردازیم.
صفحات :
از صفحه 219 تا 242
دیدگاه عرفانی ابن فارض
نویسنده:
محمود آبدانان مهدی زاده ,عبدالعلی دیلمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
از تفاوت های اساسی میان انسان وسایر موجودات از جمله فرشتگان این است که اندیشه ورزی و احساسات او همواره دارای تحول و بالندگی است؛ به گونه ای که این بعد اساسی از شخصیت او حتی به معتقدات دینیش هم سرایت می کند؛ واز این بابت است که می بینیم شیوه عبادت این آفریده که فلسفه آن از سوی آفریدگار در یک جمله خلاصه شده است «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون» (الذاریات:56) هم دچار تحول شکلی و حتی ماهوی می شود، وضمن حفظ جوهر خود که بندگی خداوند باشد، چنان معقد وپیچ در پیچ می شود که بایستی از جنس این آفریده مکلف به عبادت در شکل های مختلف زندگی، انسان های دیگری بیایند و دست به تحقیق بزنند تا زوایای شیوه پرستش و سیر و سلوک او را روشن کنند.ابن الفارض در دورانی می زیسته است که عبادت برخی از مومنان از شکل ساده خود عبور کرده و به مرحله زهد وانقطاع الی الله در قرن اول سپس به سیر وسلوک در آغاز قرن دوم و بعد از آن به پدیده فنا و حلول و اتحاد در اواخر این قرن ونیز قرن سوم وبالاخره به وحدت وجود یا شهود و مفاهیم غامض آن در قرن هفتم رسیده است. این پژوهش در صدد بررسی و تحلیل دیدگاه عرفانی ایشان است.
صفحات :
از صفحه 189 تا 218
تجلی عرفان در معماری مسجد
نویسنده:
عبدالرحیم عناقه , حمید محمودیان,رقیه صابری زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
جدایی معماری از عرفان محال می نماید. این همبستگی در بین ادیان الهی وهنر بومی آن کشورها به خصوص شریعت مقدس اسلام آشکارتر است؛ پس می توان گفت عرفان متعلق به ذات و ماهیت تمام ادیان است، دین ابزاری موثرتر و سخنگوتر وشارحی برتر از هنر بالاخص معماری معابد و مساجد برای معرفی و حضور خود نداشته است؛ همچنان که معماری نیز هیچ حامی ایی بهتر از دین اسلام نیافته است. آیا می توان با نگاهی به گذشته معماری مساجد ایران تجلی مفاهیم عرفانی را بر روی در ودیوار ویا نقوش و اشکال آن دید؟ مثلا درمعماری مساجد ایران چرا گنبد را به صورت کروی ساخته اند؟ و چرا تمامی سطوح بناها را نقش گل و بوته های انتزاعی وغیر واقعی پوشانده است؟ در این مقاله سعی شده به روش اسنادی و مشاهده مستقیم اهمیت هنر معنوی و تجلی عرفان در معماری مساجد ایران مورد بررسی قرارگیرد و زیبایی های فراموش شده، یادآوری گردد ودر نهایت نقش اساسی عرفان در جهت بخشیدن وهدایت هنر وهنرمندان به سوی مقصد الهی شان بیان شود.
صفحات :
از صفحه 159 تا 188
بررسی عرفان عاشورایی در اندیشه مولانا و عمان سامانی
نویسنده:
حشمت قیصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
ماجرای کربلا تراژدی سهمگینی است که همه صحنه های آن لبریز از احساس و عاطفه و ایثار و عشق است. درباره حادثه بزرگ عاشورا، از جهات مختلف سخن گفته شده، اما بسیاری از اسرار بنیادی این قیام و شهادت، همچنان نیازمند تامل و دقت است. یکی از ابعاد متنوع و مهم این حادثه، بعد عرفانی آن است، که هرگاه چنین ماجرایی در منظر تیزبین و لطیف عارف قرار گیرد و بر مفاهیم بلند عرفانی منطبق گردد و با زبان رمز و تمثیل و بهره گیری از قدرت تصاویر شاعرانه، عرضه شود، زوایای تازه ای از آن آشکار می شود. مقاله حاضر کوششی است در راه دست یابی به زبده اندیشه های دو تن از نام آوران ادبیات عرفانی ایران در خصوص عرفان عاشورایی: مولانا جلال الدین محمد بلخی و عمان سامانی. نویسنده کوشیده است نخست با استفاده از آثار مشهور این دو شاعر و نیز با یاری جستن از شرح و تفسیرها و کتاب های تحلیلی برجسته ترین جنبه های عرفان عاشورایی را در اندیشه آنان مطرح نماید و آن گاه با استناد به ابیاتی از آثار برجسته این دو شاعر، عرفان عاشورایی را در اشعارشان بررسی نماید و در نهایت با مقایسه تطبیقی نقاط اشتراک و اختلاف اندیشه این دو شاعر بزرگ را باز نماید.
صفحات :
از صفحه 107 تا 136
تاویل عصیان و توبه آدم (ع) در اندیشه عرفای اسلامی
نویسنده:
سیدحسن سیدترابی ,یحیی رمضانی پارگامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
از دیدگاه عرفای اسلامی، پاک بودن از «گناه» و «عصیان» از آغاز آفرینش تا پایان آن، کار فرشتگان و است و آلوده به معصیت بودن در همه عمر مختص شیطان و توبه و بازگشت از عصیان و گناه پیشه آدم (ع) و انسان هاست. گفتمان عصیان و توبه حضرت آدم نیز یکی از موضوعات خواندنی و پر رمز و راز عرفان اسلامی است و عرفا و شعرای بزرگ عارف مسلک با استناد به آیات و روایات و احادیث منقول از پیامبر و اقوال جانشینان و تابعین آن حضرت به تاویل عرفانی آن پرداخته اند. این موضوع در مکتب عرفان ذوقی جلوه های گوناگونی به خود گرفته است. عرفا حماسه عصیان و توبه آدم (ع) را از زمینه های نیل به کمال جویی انسان دانسته و با تعابیر شاعرانه و عارفانه در پی تاویل آن برآمده اند. از جمله مولانا عصیان و توبه آدم (ع) را در مسیر تکامل وی به طور خاص و عامل ترقی بشر به طور عام تعبیر کرده است. این مقاله در پی آن است که تعابیر این بزرگان را به پیشگاه قرآن ببرد و با سنجه این دفتر الهی و وحی نامه مصون و محفوظ آسمانی بسنجد.
صفحات :
از صفحه 101 تا 117
مناظره با ابلیس در ادب عرفانی
نویسنده:
علی اکبر افراسیاب پور ,فرشته سعدی ,فریبا میربلوک بزرگی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
ابلیس در متون نظم و نثر فارسی هم مطرح گردیده است و گفتگو یا مناظره با ابلیس به گونه ای اختصاصی در ادبیات عرفانی قابل شناسایی است. عارفان با الگو گرفتن از قرآن کریم و دیگر کتاب های آسمانی، در قالب حکایات و مجادله هایی که بین ابلیس و پیامبران و یا عارفان ترسیم نموده اند که در ضمن آن به پرسش و اشکال هایی عقیدتی هم پاسخ داده اند جنبه برجسته ای از ادبیات تعلیمی را به نمایش گذاشته اند و ابلیس در اغلب مناظرات تلاش دارد که عمل خود را توجیه کند و خود را عاشق راستین معرفی نماید. برخی ابلیس را مظهر اخلاق ناپسندی چون تکبر و غرور و تند خویی و نمادی برای قهر الهی دانسته اند، از طرفی چون خداوند را احسن الخالقین می دانسته اند که همه چیز را حکیمانه و خیرخواهانه آفریده است، برای خلقت ابلیس هم حکمت هایی سودمند جستجو نموده اند که ناآشنایان گمان کرده اند از ابلیس دفاع شده است، چنانکه او را کارگزار الهی برای آزمایش انسان ها خوانده اند. در اینجا مناظره با ابلیس در پنج شیوه مناظره با خداوند، انبیا، عرفا، باخود و افراد ناشناس بررسی گردیده است و نمونه های آن از ادبیات عرفانی استخراج شده است.
صفحات :
از صفحه 207 تا 232
حجابهای نورانی و ظلمانی از دیدگاه امام خمینی (ره) و محی الدین بن عربی
نویسنده:
لیلاسادات حجازی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده ندارد.
بررسی آراء‌ عبدالکریم جیلی در خصوص انسان کامل و مقایسه آن با آراء امام خمینی (س) به همراه ترجمه بخش دوم کتاب «‌الانسان الکامل»‌
نویسنده:
زهرا خدایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله حاضر در دو بخش ترجمه و تحقيق ارائه مي‌گردد. در بخش ترجمه، قسمت دوم كتاب «الانسان الكامل »‌عبدالكريم جیلی به فارسي برگردانده شده و سعي ما بر ارائه ترجمه‌اي دقيق و روان با رعايت امانت و انتقال مفاهيم به زبان فارسي بوده است. در بخش تحقيق به بررسي ديدگاه‌هاي امام خميني (س) و جیلی درباره انسان كامل و مقايسه نظريات ايشان پيرامون مباحثي چون ولايت و خلافت انسان كامل، مظهريت او نسبت به اسم اعظم، حقيقت محمديه (ص) و غيره پرداخته شده است. جايگاه انسان كامل با توجه به مسئله ولايت كه ناظر به رابطه انسان كامل با وجود مطلق است، جايگاه رفيعي است و تنها انسان كامل است كه به دليل جامعيتش شايسته خلافت حق در جهان است و مي‌تواند به مقام ولايت دست يابد؛ لذا پيوند نظريه انسان كامل با بحث ولايت در انديشه اسلامی- شيعي امام خميني (س) بارز است. در عين اينكه دیدگاه خاص عرفاني جیلی نيز در اين باره درخور توجه است كه اشاره به ختم نبوت و ولايت دارد و از آن تحت عنوان مقام «ختام» ياد كرده و معناي آنرا جامعيت نبوت در وجود پيامبر (ص) مي‌داند. او اين مقام را كه عبارت از ختم همه مقامات و تحقق به حقيقت ذات ذي‌الجلال و الاكرم است، منحصراً از آن پيامبر (ص) مي‌داند.
  • تعداد رکورد ها : 1247