جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه علوم قرآنی
>
تفسیر و مفسران
>
تفسیر قرآن
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
تعداد رکورد ها : 2322
عنوان :
جایگاه سیاق در تفسیر آیات کلامی کتاب احقاق الحق (مورد مطالعه مباحث توحیدی)
نویسنده:
اعظم آبدار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
سیاق
,
آیات قرآنی
,
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام)
,
تفسیر قرآن
,
معارف اسلامی
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
تفسیر قرآن
,
هنر و علوم انسانی
,
علامه حلی، حسن بن یوسف
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
علامه حلی، حسنبن یوسف
,
شوشتری، نوراللهبن شریفالدین
,
فضلاللهبن روزبهان
,
احقاقالحق و ازهاقالباطل (کتاب)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
علامه حلی، حسنبن یوسف
,
شوشتری، نوراللهبن شریفالدین
,
فضلاللهبن روزبهان
,
احقاقالحق و ازهاقالباطل (کتاب)
چکیده :
سیاق بعنوان مهم ترین قرینه در فهم مقصود کلام ،نقش بسزایی در تبیین وتفسیر کلام ایفا می کند . فراتر از حوزه تفسیر آیات و فهم آن ، شمول و گستردگی این اصل مهم و اساسی منجر می شود تا متخصصان در حیطه های مختلف علوم قرآنی از تفسیر آیات نورانی قرآن گرفته تا فقه ،اصول و احکام آیات با تمسک بدان نظر صحیحی را ارائه دهند البته ناگفته نماند که در بسیاری موارد ،افراد به علت عدم توجه به نقش و جایگاه سیاق به ورطه تفسیر به رای کشانده می شوند.در این پایان نامه از میان حوزه های مختلف پیرامون علوم قرآنی ،حوزه کلام انتخاب شده است .لازم بذکر است متکلمان امامیه ،اشاعره ومعتزله عقاید خویش را همراه با استناد به آیات قرآن درکتاب هایشان بیان کرده وحتی درمحکوم کردن یکدیگر ازآیات بهره جسته اند.این سوال وجود داردآیاصاحبان مذاهب کلامی دراستفاده ازآیات قرآن به انواع سیاق آیات توجه داشته اند وآیا سیاق آیات می تواند برداشتهای مختلف راپوشش دهد؟ از مهم ترین کتابهایی که به بیان نظراتکلامی مفسران شیعی و اهل تسنن پرداخته کتاب ارزشمند "احقاق الحق و ازهاق الباطل "می باشد .نویسنده محترم این کتاب ،علامه شوشتری است .وی در این کتاب کلامشیعی را ازعلامه حلیوکلام اشعری را ازروزبهان آورده ودرآخربه اثبات عقایدکلامی شیعه ونقد گفتارروزبهان می پردازد.درگفتارهریک استناد به آیات موجود است .این پژوهش درصدد است استناد هر سه متکلم به آیات را در مباحث توحیدی خدای تعالی ،ازمنظر سیاق آیات بررسی نماید. ضمن جستجو روشن میشودکه در بسیاری مواردروزبهان دراستنادش به آیات قرآنی بهخطا رفته و این امر از عدم عنایت وی به نقش و جایگاه سیاق آیات ،نشات می گیرد ودیدگاه کلامیش راحمل برآیه نموده است.در مقابل علامه حلی وقاضی شوشتریبه دلیل اهتمام و عنایت به جایگاه سیاق در اکثر موارد آرای تفسیری صحیحی را بیان نموده اندص ،اگرچه ایشان نیز در مواردی از جمله رویت خدای تعالی با چشماز سیاق آیه تا اندازه ایغافل شدند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی قواعد تفسیری در تفسیر اطیب البیان
نویسنده:
محمد عظیم زاده عربشاه خان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
زبان عربی
,
دستور زبان
,
معارف اسلامی
,
علم قرائت
,
تفسیر قرآن
,
تفسیر موضوعی
,
هنر و علوم انسانی
,
قواعد نحوی
,
طیب اصفهانی، سیدعبدالحسین
,
اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)
,
هنر و علوم انسانی
,
طیب اصفهانی، سیدعبدالحسین
,
اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)
چکیده :
از آنجا که قرآن کریم، هدایتگر انسان است، در این راستا نیازمند تفسیر یعنی بیان مفاد استعمالی آیات قرآن، و آشکار نمودن مراد خدای متعال از آن است، که در طول تاریخ اسلام مفسران، تفاسیر مختلفی از این کتاب ارائه نمودهاند. در این میان، برخی از دانشمندان علوم قرآنی قواعدی را برای تفسیر شمردهاند که مفسر باید در تفسیر خود این قواعد را رعایت نماید. از این رو پژوهش حاضر به بررسی رعایت قواعد تفسیری در تفسیر اطیب البیان تالیف مرحوم آیت الله سید عبدالحسین طیب میپردازد. در این پژوهش به بررسی هفت نوع قاعده مهم در مورد تفسیر مذکور پرداخته میشود که عبارتند از: در نظر گرفتن قرائت صحیح، توجه به مفاهیم کلمات در زمان نزول، در نظر گرفتن قواعد ادبیات عرب، در نظر گرفتن قرائن، مبنا بودن علم و علمی، در نظر گرفتن انواع دلالت ها و احتراز از ذکر بطون برای آیات. با بررسی و تشریح این قواعد در فصلهای جداگانه، تفسیر وی در مورد این قواعد مورد سنجش قرار میگیرد.مفسر در مورد اختلاف قرائتها خود را به رسم الخط کنونی مصحف مقید کرده است. در توجه به مفاهیم کلمات در زمان نزول به آیات، روایات، حقیقت قرآنی، عرف و لغت، زبان مرجع و... مراجعه می-گردد. وی در اکثر موارد قواعد ادبیات عرب را در تفسیر آیات در نظر گرفته است. قرائن که به دو دسته پیوسته و ناپیوسته تقسیم میگردد، و قرائن پیوسته به لفظی و غیرلفظی تقسیم میگردد و سیاق -که نوعی ویژگی برای واژگان بر اثر همراه بودن آنها با کلمهها و جملههای دیگر است- تنها عامل قرینه پیوسته لفظی است و در این تفسیر به سیاق و سایر قرائن توجه شده است. مصادیق علم و علمی نیز نصوص آیات، روایات و اخبار تاریخی، اقوال لغت شناسان و... است و مرحوم طیب غالبا به این مصادیق توجه نموده است. دانشمندان دلالتهای الفاظ را به مطابقی، تضمنی و التزامی و نیز به دلالتهای اقتضاء، اشاره و مفهومی کلام تقسیم میکنند که مرحوم طیب به اکثر این دلالت ها نیز توجه نموده است. با توجه به اینکه مفسر باید در تفسیر آیات، از ذکر بطون احتراز نماید، مفسر اطیب البیان نیز این قاعده را رعایت نموده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فضا و محتواشناسی سوره احقاف بر پایه روایات
نویسنده:
نرگسخاتون صادقی نیارکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
تفسیر قرآن
,
معارف اسلامی
,
نقل حدیث
,
تفسیر قرآن
,
اسباب نزول
,
علم تأویل
,
هنر و علوم انسانی
,
تجزیه و تحلیل محتوا
,
سوره الاحقاف
,
هنر و علوم انسانی
,
تجزیه و تحلیل محتوا
چکیده :
قرآن کریم برای هدایت بشر و سوق آنها به سمت و سوی سعادت دنیا و آخرت و خارج ساختن آنها از تاریکیها به روشنایی نازل شده است. پس برای بهرهمندی از این دریای بیکران معرفت، لازم است که به تدبیر در آیات بپردازیم و از آن جهت که راهنمای ما در شناخت صحیح مقاصد آیات، تفاسیر هستند و در تفسیر نیز ائمه اطهار برترین افرادی هستند که حق سخن دارند، برای رسیدن به تفسیر استوار و دقیق، تفسیر سوره از نگاه معصومان، نقش آفرینی و اهمیت ویژه ای خواهد داشت. در طول قرون متمادی، عالمان و مفسرانی دانا و آگاه به جمع آوری این روایات تفسیری همت گماشته، و تفاسیر روایی و اثری را سامان دادهاند. در تحقیق حاضر، تلاش شده بر پایه روایات وارده از معصومان، به فهم آیات ـ در سطح ظاهر و باطن ـ نزدیک شویم و با توجه به جایگاه بلند سنت در تفسیر قرآن به این مهم نیز بپردازیم که روایات در ذیل آیات تا چه اندازه موضع تبیینی و تفسیری و تحلیلی خواهند داشت. در این پژوهش کوشیدهایم تا با استناد به روایات تفسیری و منبع قراردادن آنها، و بهرهگیری از دیگر مبادی تفسیری، نظیر تبیین لغوی، مراجعه به نظرات و آراء مفسران، و هم چنین استفاده از دیدگاه ها و آراء اندیشمندان علوم قرآنی به تفسیر باطنی سوره احقاف و آیات آن نیز بپردازیم. تحلیلی از فضای کلی سوره بر پایه برخی نقلها و نیز طرح موضوعات مهمی چون انذار و یا نگاهی تأویلی به حادثه عاشورا و ... از جمله درون مایه دیگری از سوره است که به آن پرداخته شده است.تعمیم مفهومی آیات چونان قاعدهای در تفسیر کلام الهی از دیگر دستاوردهای این پژوهش است که بویژه در ذیل آیه سی و پنجم، رخ نموده است. بدین سان صفحات رساله تفسیری است از آیات الهی با تکیه بر روایات با توجه به گسترهای که در تفسیر روایی قائلیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر روایی سورههای مدثر و قیامت بر مبنای روایات اهل بیت
نویسنده:
انسیه نجفی فرید
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
روایت
,
اهل بیت(ع)
,
تفاسیر ماثور
,
معارف اسلامی
,
تفسیر قرآن
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
سوره المدّثّر
,
سوره القیامه
,
هنر و علوم انسانی
,
سوره المدّثّر
,
سوره القیامه
چکیده :
سورههای «مدّثّر» و «قیامت» در جز بیست و نهم قرآن کریم قرار دارند و بنابر نظر غالب مفسّران در مکّه نازل شده و موضوع مشترک هر دو بر محور انذار به معاد استوار است. در میان مفسران اختلاف نظرهای بسیاری در مورد تفسیر آیات این دو سوره دیده میشود؛ که با رجوع به روایات اهل بیت علیهم السلام که تا عصر حاضر به دست ما رسیده، میتوان به رفع برخی از این اختلافات و به تفسیر اصحّ آیات دست یافت. امّا آنچه در مواجهه با روایات رخ مینماید این است که با وجود تلاشهای بسیاری که از سوی مفسران در تفاسیر روایی صورت گرفته، همچنان روایاتی وجود دارند که در کتب روایی نقل شده امّا در اینگونه تفاسیر روایی ذکر نشدهاند (و این در حالی است که این روایات نقش بسزایی در تفسیر آیات این دو سوره داشتهاند) و در مورد روایات ذکر شده در تفاسیر نیز تنها به نقل احادیث بدون بحث و بررسی اکتفا شدهاست. لذا گردآوری روایات این دو سوره در این پژوهش نسبت به سایر تفاسیر روایی کاملتر انجام شده است که در مجموع 77روایت برای سوره مدثر و 48روایت برای سوره قیامت به دست آمد. این روایات ذیل آیات دسته بندی و از منظر گونه شناسی و تناسب با مفاد ظاهری آیات بررسی شدهاند. تنوع گونههای این روایات بدین شرح است: «ایضاح لفظی، ایضاح مفهومی، بیان لایههای معنایی، بیان مصداق، جری و تطبیق، استناد به قرآن، سبب نزول، پاسخگویی با قرآن، بیان قرائت». بعضی روایات نیز در زمره روایات مرتبط با آیات این دو سوره هستند. در مورد تناسب مفاد روایات با مفهوم ظاهری آیات نیز در مجموع میتوان گفت روایات این دو سوره اکثراً هم سو و مساوی با مفهوم ظاهری آیه و یا از نوع عموم و خصوص مطلق بودهاند و یا به نحوی باطن و مصداق آیه را بیان میکردند که آنها نیز مغایرتی با ظاهر آیات نداشتند. همچنین میزان آسیبهای محتوایی و لفظی در مقابل شمار کل روایات بسیار اندک است. تفاوت بیان و ساختار روایات نیز بیانگر این نکته است که ائمه اطهارعلیهم السلام ازفرصتهای مختلف برای تبیین آیات الهی استفاده میکردند. میزان فراوانی حضور معصومان علیهم السلام نیز در این روایات با یکدیگر متفاوت بوده که بیشترین تعداد روایت به ترتیب از قول امام صادق علیه السلام و پیامبر اکرم علیه السلام نقل شدهاند. در این پژوهش سعی شده است تا تفسیری روایی از سورههای «مدّثّر» و «قیامت» بر مبنای میراث برجای مانده از سخنان گرانقدر اهل بیت علیهم السلام فراهم آید.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر مبهمات قرآن در پرتو روایات امامان شیعه (علیهم السلام )
نویسنده:
هدی سنوبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
تابعین
,
ائمه شیعه(ع)
,
معارف اسلامی
,
مبهم
,
حدیث
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
تفسیر قرآن
,
ابهام زدایی
,
هنر و علوم انسانی
,
سوره البقره
,
روایت (اصول)
,
روایت (اصول)
,
هنر و علوم انسانی
,
روایت (اصول)
,
سوره البقره
,
صحابه پیامبر(ص)
,
سوره الفاتحه
چکیده :
«مبهمات» اصطلاحی علوم قرآنی است که عالمان علوم قرآن در ضمن آثار خود بدان پرداخته اند و پیش از این ، عنوان اعلام، اماکن و زمانها، حیوانات، فرشتگان، جنیان، ستارگان و اعداد مبهم را بیان کردهاند نه مفاهیم را. روشن است که ابهام زدایی از آنچه مبهم نامیده میشود پیش از هر چیز مستند به نقل ها و گزارش ها خواهد بود که پژوهشهای انجامشده دربارۀ مبهمات با تکیه به مستندات و نقلهای اهل سنت شکل گرفته است این پژوهش برای ستردن خلأ، اثری مکتوب در این زمینه است که با هدف تبیین و تفسیر مبهمات بر پایه روایات اهل بیت (علیهمالسلام) سامان یافته است.«تفسیر مبهمات القرآن» بلنسی که گستردهترین کتاب در این موضوع است مبنا قرار گرفته و هر آنچه او «مبهم» تلقی کرده است با روایات و نقلهای منابع شیعی سنجیده شد، مواردی پذیرفته شده و مواردی دیگر نقد شده و بخشهایی از آنچه در آن کتاب آمده است از نقد رد شده است.این پژوهش نشان داده است که تفسیر مبهمات در مکتب خلفاء غالباً در جهت فضیلتسازی و منقبتسوزی به خامه آمده است و اما آنچه در نکتب اهل بیت (علیهم السلام) شکل گرفته است واقعنمایی دقیق و استوار و سامانیافته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر پژوهیهای جامع، پژوهشی در الگوهایِ زرقانی، ذهبی، طباطبایی، معرفت، فهد رومی و بابایی
نویسنده:
سیدهدایت جلیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
روشنگری
,
تفسیر
,
معارف اسلامی
,
تفسیر قرآن
,
آیت الله معرفت (ره)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
ذهبی، محمدحسین
,
بابایی، علیاکبر
,
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم
,
الرومی، فهدبن عبدالرحمنبن سلیمان
چکیده :
چهارده سده کوشش برای فهم متن قرآنی، میراث سترگ و گونهگونِ تفسیر را پدید آورده است و چند دهه کوششهای اخیر برای شناخت و تبیینِ این میراثِ گونهگون و متکثر، پیداییِ متون تفسیرپژوهانه را رقم زده است. کوشش مسلمانان در این حوزه مسبوق به پژوهشهای غربیان است. اما قرآنپژوهان مسلمان در پیِ ارائه روایتی بومی از آن برآمده و بر پایه سنت قرآنپژوهی اسلامی، گونههای مختلفی از تفسیرپژوهی را پدید آوردهاند. در این میان، «تفسیرپژوهیهای جامع»، پای? گونههای تفسیرپژوهی قلمداد میشود و تحلیل و نقد آنها تا حدود زیادی میتواند، تصویری از جریان تفسیرپژوهی مسلمانان را آشکار میکند. از این رو، این پرسش که «کوششهای تفسیرپژوهانه مسلمانان، بر چه پایه از بضاعتِ روششناختی و معرفتشناختی ایستاده است؟ و چه میزان در تبیین واقعیتِ متکثر تفاسیر قرآن کامیاب و کارآمد بوده است؟»، شایسته هر گونه تأملی است. تحلیل و نقد شش الگوی تفسیرپژوهیِ جامع تفسیرپژوهان مسلمانان (زرقانی، ذهبی، طباطبایی، معرفت، فهد رومی و بابایی)، نشان میدهد که در بحث از چیستیِ تفسیر، به جای تبیین پدیده تفسیر، به تحلیل واژگانی «تفسیر» روی آوردهاند و کوشش آنها در تمایزبخشی میان «تفسیر» و «غیرتفسیر» پاسخگوی پرسشها و نیازهای امروزنیست. این الگوها بر هیچ تبیینی از «ژانر تفسیر» و مولفههای آن استوار نیستند و از حیث ترمینولوژی و مفهومپردازی آشفته، مضطرب و ناکارآمدند و در بهدست دادن مولفههای یک اثر تفسیری ناکامند. در این الگوها نه گونهشناسی کارآمدی از روشهای تفسیری صورت پذیرفته است و نه دستهبندیِ قابل دفاعی از روشها و گونههای تفسیری عرضه شده است و نه تعریف و مرزبندی روشن و شفاف از آنها به دست داده شده است و نه ملاک و سنجه عینی و فیصلهبخشی در مقام تعیین مصادیق تفاسیر از حیث روشهای تفسیری عرضه شده است. این الگوها رویکردی انحصارگرا به مقوله تفسیر دارند و پدیده تکثر و تنوع تفاسیر را عارضه نامطلوب و فرزند نامیمونِ کاستیها و کژیهایِ جریانهای تفسیری میدانند. این آثار، صورتِ بسطیافته و مستقلِ مقدمهنویسیِ تفاسیر و ادامه آن سنت با همان خصلتها و کارکردها هستند و ماهیت مفسرانه و درجه اول دارند. تفسیرپژوهیها در کنار رویه و کارکرد «معرفتی»، کارکردهای «غیرمعرفتی» مهمی دارند. بُنمایه آنها اعتباربخشی به یک جریان تفسیری، و اعتبارزدایی از سایر جریانهاست. آنها با رویکرد تجویزی و ارزشداوران? خود، نوعی نابرابری میان تفاسیر و روشهای تفسیری میافکنند و در جریان تفسیر اثر میگذارند. فرایند تفسیرپژوهی از نقطههای آغازین آن تا به امروز (از ذهبی تا بابایی) تفاوت معناداری را از حیث روششناختی نشان نمیدهد و در این باره نمیتوان از تکامل و پیشرفت سخن گفت. الگوهای مورد بررسی به لوازم و مقتضیات بینرشتهای بودن تفسیرپژوهی ملتزم نبودهاند. ناکارآمدیِ طبقهبندیهای جامع که تاکنون به دست داده شده است، پرسش از امکان چنین کاری را موجّه میسازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
به کار گیری عقل در تفسیر رضوی
نویسنده:
فاطمه مغیثی
نوع منبع :
نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تفسیر قرآن
,
تفسیر فلسفی
چکیده :
عقل، اولین و مهم ترین آفریدة الهی است که در طی مسیر کمال انسانی نقش تعیین کننده ای دارد و نیز به عنوان رسول باطنی است که در فهم معارف والای قرآنی مورد استفاده قرار می گیرد. اینک پرسش نوشتار حاضر این است که کاربست عقل در تفسیر رضوی چگونه تجلی یافت؟ مقصد از این پژوهش بررسی دامنه کاربست و کارکرد عقل در روش تفسیر رضوی می باشد.زیرا یکی از اصول مهم تفسیری بهره گیری از عقل با هدف تبیین قرآن کریم خواهد بود. یکی از اصول مهم برای درک درست آیات، استفاده از عقل می باشد و می تواند به تبیین آیات متشابه و رمزگشایی های قرآن کمک می کند. عقل هم نقش تبیینی و ارشادی را ایفا می نماید و هم منبعی محکم در فهم معارف قرآنی به شمار می رود. از سوی دیگر عقل به تحلیل و پردازش معارف قرآنی می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 76 تا 103
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقلانیت در روش کلامی ابن میثم و شواهد آن
نویسنده:
احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تاریخ کلام امامیه
,
ابن میثم بحرانی
,
16. کلام عقلی
,
علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
اولویت ,
15. کلام نقلی ,
بقا ,
حدوث ,
صفات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
معتزله (اهل سنت) ,
تجرد نفس ناطقه ,
ضرورت نبوت ,
علم ازلی الهی ,
معاد جسمانی ,
تناهی حوادث ,
تاویل ,
اصطلاحنامه فلسفه ,
علیت ,
اعاده معدوم ,
ترجیح بلا مرجح ,
براهین توحید(حکمت نظری) ,
شناخت ذات خدا ,
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
ضرورت ,
کلام جدلی ,
اتکا به عقل ,
ضابطه جدال ,
مناط نیاز به موثر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
ابوالصلاح حلبی: تقی بن نجم بن عبیدالله
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این نوشتار، نخست نگاهی گذرا دارد بر روش های کلامی اشعری، معتزلی و شیعی. آنگاه با توجه به این که ابن میثم یکی از چهره های درخشان و ماندگار در حوزه کلام شیعی است، به بررسی روش کلامی او پرداخته و با مروری بر برخی از مهم ترین آثار و ارایه شواهد متعددی از آرا وی ثابت کرده است که روش کلامی او عقلی است. از ویژگی های این نوشتار این است که علاوه بر تبیین روش کلامی ابن میثم، خواننده را با مواردی که وی در برابر فیلسوفان و متکلمان- به حکم عقلانیت روش- موضع گیری کرده، آشنا می سازد و از این رهگذر، معلوم می دارد که او همواره پیرو استدلال است و همین که به دلیلی عقل پسند دست یابد، از مخالفت با آرا دیگران باک ندارد. بدیهی است که این نوشتار در پی نقد آرا وی نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی در مورد تفسیر انفسی قرآن کریم
نویسنده:
محسن قربانیان آفارانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تنزیل
,
تفسیر أنفسی
,
معارف اسلامی
,
انفسی
,
آفاقی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
تفسیر قرآن
,
تفسیر عرفانی
,
نزول قرآن
,
علم تأویل
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
این پژوهش با بررسی مراتب و درجات شناخت قرآن کریم به این نتیجه رسیده است که عالیترین مرتبه شناخت قرآن، همانا شناخت شهودی است؛ چنین معرفتی، غایت سیر انفسی مفسّر است و ارمغان آن که در واقع بیان آن مشاهدات برای دیگران است، تفسیر انفسی نامیده میشود؛ این تعریف، بر آن قسم از تفسیر عرفانی منطبق است که بر تهذیب نفس و سیر و سلوک عملی مبتنی است و در بیان برخی از دانشمندان، تفسیر فیضی یا اشاری خوانده میشود؛ از این بیان میتوان ارتباط تفسیر عرفانی با تفسیر انفسی را ارتباط اعم و اخص دانست؛ بدین معنا که هر تفسیر انفسی، عرفانی نیز هست اما هر تفسیر عرفانی، انفسی نیست. اما در مورد ارتباط تفسیر انفسی با تأویل نیز میتوان گفت: چنانچه تأویل را مطابق قول علامه طباطبایی(ره) از سنخ حقایق عینی و خارجی بدانیم، تفسیر انفسی، شرح و بیان آن حقایق خارجی –تأویل- خواهد بود. از نگاه دیگر، تفسیر انفسی که محصول مستقیم معرفتِ نفس مفسّر است، به گواهیِ تقسیم دوگانهای که در حوزه معرفت وجود دارد، به دو مرتبه کلیِ حصولی و حضوری تقسیمپذیر است و به نسبت تطبیق و ارتباطی که با انسان و نفس ناطقه او و نیز اصول مدوّن و نظریِ معرفت نفس پیدا میکند، مصادیق مختلفی مییابد. در این رساله، پس از ارائه تعریف تفسیر انفسی قرآن کریم، به این مراتب و مصادیق اشاره میشود. این رساله با بیان ارتباط میان اصطلاحاتی همچون: تنزیل، تفسیر و تأویل و تعیین حدّ و مرزهای میان آنها که در لسان روایات با واژههایی نظیر ظهر و بطن و حدّ و مطلع آمده است، به نظامی هماهنگ در مورد مراحل نزول قرآن و متعاقب آن ترقّی و صعود انسان، دست یافته است که از جملهی دستاوردهای آن، میتوان به ارائه نقشهها و طرحهایی همچون دایره تنزیل و تأویل قرآنی که متضمن سیر تنزیل و تأویل است، اشاره کرد. این تحقیق در بخش پایانی خود در پی آن است که با بررسی مراتب وجودی انسان، قرآن و جهان، پیوند و انطباق این سه حقیقت متعالی را که به اصل تطابق کُتب ثلاثه مشهور است، نشان دهد؛ تا از این طریق به برخی از مبانی و اصولی که در ارایه تفسیر انفسی مورد استفاده قرار میگیرد، اشاره کند. از اهداف این پژوهش، بیان اهمیت معرفت نفس و ضرورت پرداختن به این علم شریف جهت فهم معارف قرآنی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مکتب عقل در تفسیر
نویسنده:
سید محمد علوی مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
متن
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تفسیر قرآن
,
تفسیر فلسفی
,
تفکر
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
تعداد رکورد ها : 2322
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید