مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
پدیدارشناسی فهم روش شناسی فهم هرمنوتیک اخلاقی هرمنوتیک اسلامی هرمنوتیک افعال گفتاری هرمنوتیک بتی هرمنوتیک بولتمان هرمنوتیک بی نام هرمنوتیک پساکانتی هرمنوتیک تاریخی هرمنوتیک تدوینی هرمنوتیک تکوینی هرمنوتیک حقوقی هرمنوتیک خاص هرمنوتیک دیلتای هرمنوتیک دینی هرمنوتیک رمانتیک هرمنوتیک روانشناختی هرمنوتیک روش شناختی هرمنوتیک ریکور هرمنوتیک سیاسی هرمنوتیک شلایرماخر هرمنوتیک عام هرمنوتیک عینی گرایانه هرمنوتیک غربی هرمنوتیک فالگیری هرمنوتیک فلسفی هرمنوتیک کانتی هرمنوتیک کلاسیک هرمنوتیک گادامر هرمنوتیک ماقبل فلسفی هرمنوتیک ماقبل کلاسیک هرمنوتیک مدرن هرمنوتیک معاصر هرمنوتیک معرفت‌ شناختی هرمنوتیک نسبی گرایانه هرمنوتیک هابرماس هرمنوتیک هایدگر هرمنوتیک هرش هستی شناسی فهم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 350
درآمدی انتقادی بر هرمنوتیک روشنفکری دینی
نویسنده:
هادی آجیلی، محسن سلگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
مجتهد شبستری، به­عنوان سلسله­جنبان گفتمان هرمنوتیکی روشنفکری دینی، سهمی عمده در اشاعه و ترویج گفتمان هرمنوتیکی روشنفکری دینی بر عهده گرفته است و با تأسی از معرفت‌شناسی پست­مدرنیستی، نوعی نسبی‌گرایی و ساختارشکنی در تفسیر‌های دینی او ظاهر گردید. در این جستار، این فرضیه مورد آزمون قرار می­گیرد که گفتمان هرمنوتیکی روشنفکری دینی گفتمانی برون دینی است که متدولوژی آن سنخیت و همگونی با کتاب مقدس و نص ندارد و توشه­گیری علی­الدوام و بلاانقطاعِ این نحلۀ فکری از نظریات جدید، از جمله هرمنوتیک، این گفتمان را به استحاله کشانده است که نتیجۀ منطقی و بلافصل آن گسست آشکار از کتاب و سنت و غلتیدن در وادی گفتمان سکولار و نسبی‌گرای هرمنوتیکی است. این مقاله نشان می­دهد که می­توان در عین کثرت­گرابودن، از نسبی­گرایی مصون ماند، امری که شبستری توفیقی بدان نیافته است. درواقع، مجتهد شبستری نسبی­گرایی را نه مقوله­ای منفی، بلکه از رهاوردهای ارزندۀ خویش می­انگارد. نقد مبادی فکری شبستری، آنهم عمدتاً از آبشخور هرمنوتیکی آن و با تأکید بر تأثرات گادامری تلاش ما در این مقاله است. این متکلم نواندیش دینی، با زمانی و تاریخی خواندن دین، آن را به عصر نزول محدود می­کند و توانایی­های فرازمانی آن را برمی­چیند. افزون بر این، او وحی را به سخن نبی تنزل می­دهد. اما واقعیت این است که نمی­توان، به تأسی از ژاک دریدا، واسازی متن را برگرفت و به کار بست و کمترین اثری از وثاقت معنای متن را برجای گذاشت
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
مشخصات اثر
بررسی مساله تعارض عقل و دین از نگاه ابن رشد و ملاصدرا
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، تکتم مشهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
این مقاله برآن است راه حل تعارض میان عقل و دین را از دیدگاه ابن رشد و ملاصدرا به دست دهد. در نگاه هر دو فیلسوف، هیچ تعارض واقعی میان عقل و دین وجود ندارد و برای رفع تعارض ظاهری تاویل به عنوان راهکار مطرح شده است. ابن رشد با تعیین اصول و مبانی برای تاویل و نتیجه حاصل از آن، یعنی همزیستی مسالمت آمیز مذاهب مختلف اسلامی و نیز عالمان دینی (فیلسوفان و متکلمان)، نظری جدید ارایه کرده است. ملاصدرا نیز با تاکید بر مبانی ای همچون «اصالت وجود و ذو مراتب بودن آن»، «حرکت جوهری»، و «اتحاد عاقل و معقول» ضرورت تاویل را به صورت کلی تبیین کرده است. پایه کار ابن رشد عقل گرایی است، در حالی که ملاصدرا هم به روش های فلسفی و هم به روش های عرفانی توجه می کند.
صفحات :
از صفحه 35 تا 57
مشخصات اثر
نیچه، روان شناسی واخلاق
نویسنده:
طاهره مسگر هروی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
چکیده در این نوشتار تلاش شده است، آراء نیچه در زمینه ی اخلاق از چشم انداز روان شناختی خود فیلسوف مورد بررسی قرار گیرد و نشان داده شود چگونه آراء فلسفی او تحت تاثیر این چش م انداز قرار دارد . نیچه با طرح نظریه ی"اراده ی قدرت "، هم چون نیرویی بنیادین که در ژرفای طبیعت انسان به طور پنهان و دور از دسترس "خودآگاهی" تعّین بخش اراده و اعمال انسانی است و هم چنین با نشان دادن نقش پر نفوذ عامل " ناخود آگاهی "در عمل اندیشه و آگاهی، تفسیری روان شنا ختی از عملکرد انسا نی ارائه می نماید و بدینوسیله "من استعلایی " ( فرارونده )، "اراده ی آزاد " و در نهایت " اخلاق" را به چالش می گیرد. در ادامه، با بررسی برخی مفاهیم محوری نیچه ازدیدگاه روان شناختی، همانندی های آراء او در این زمینه با مفاهیم روان شناختی نوین به ویژه در آراء فروید نیز ارائه می گردد.
صفحات :
از صفحه 143 تا 176
مشخصات اثر
قرآن، زبان نمادین، اسطوره و هرمنوتیک
نویسنده:
فردوس حاجیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
در این پژوهش تلاش شده است تا معنای هرمنوتیک و نسبت آن با تاویل و تفسیر از دیدگاه اندیشمندان مسلمان بیان و سنجیده شود و مبانی مشترک تاویل و هرمنوتیک به معنای کلاسیک تبیین گردد. همچنین به مساله کاربرد زبان نمادین و زبان حقیقی در قرآن پرداخته و اختلاف دیدگاه مفسران طرفدار زبان نمادین در قرآن و طرفدار زبان حقیقی به طور مختصر بیان شده و در نهایت نگرش ملاصدرا و ابن عربی در خصوص شرایط فهم قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 11
مشخصات اثر
دور هرمنوتیکى شلایر ماخر چیستى، کاربردها و نقدها
نویسنده:
عباسعلى مشکانى سبزوارى، غلامعلى اسماعیلى کریزى، على جلینى
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
دور هرمنوتیکى از مهم ترین مباحث هرمنوتیک شلایر ماخر به شمار مى آید. این دور داراى تعریف ها، تبیین ها و کاربردهاى گوناگونى در علوم مختلف است و در دیگر نحله هاى هرمنوتیکى نیز مطرح است. مخالفان این دور با مقایسه آن با دور منطقى، آن را دور باطل دانسته، لازمه آن را بازى اى بى پایان و منتهى به نسبى گرى قلمداد کرده اند. این در حالى است که این نقدها بیشتر متوجه دور هرمنوتیکى مطرح در هرمنوتیک فلسفى است، و دور شلایر ماخر از این اشکالات مبراست. راه حل نهایى شلایر ماخر براى حل عویصه دور هرمنوتیکى، شیوه حدس و شهود است. همچنین مى توان با استناد به شیوه حل معضلى شبیه دور هرمنوتیکى در فلسفه اسلامى، به پاسخ فیلسوفان مسلمان (نسبت علم حصولى به حضور و ابتناى علوم حصولى بر علم حضورى)، به امکان تعمیم این جواب براى دور هرمنوتیک شلایر ماخر استدلال نمود. مقاله حاضر درصدد است به بررسى و تبیین این مهم پرداخته و از طریق مطالعه اسنادى و با استمداد از روش تطبیقى مقایسه اى، به دیدگاه شلایر ماخر در این زمینه نزدیک گردد.
صفحات :
از صفحه 117 تا 134
مشخصات اثر
خوانشی اسلامی از فلسفۀ اخلاق یونان؛ نگاهی هرمنوتیکی به تهذیب الاخلاق مسکویه
نویسنده:
مهدی خزایی، مصطفی یونسی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
چگونگی شکل‌گیری و تحول مفاهیم و انتقال آن به فرهنگ و تمدن دیگر، جسارتی سترگ در فهم اندیشه است. نوشتار پیش رو، متن «تهذیب الاخلاق» را برای بررسی انتخاب کرده، تا با نگاهی هرمنوتیکی (تفسیری)، از چگونگی تحول مفاهیم اخلاقی یونان، نحوۀ انتقال و برگردان آن به فرهنگ و اندیشۀ اسلامی، گزارشی فراهم آورد. پرسش این است: با توجه به شیوۀ هرمنوتیکی، فهم مفاهیم اخلاقی نزد مسکویه چگونه است؟ «تهذیب الاخلاق» متنی است که مفاهیم اخلاقی و بنیان‌های این مفهوم را در درون نظام زبانی ـ واژگانی خود جای داده است. تبار متن تهذیب الاخلاق را می‌توان در «اخلاق نیکوماخوسِ» ارسطو، به عنوان بینامتنیت مسکویه، انگاشت. بنیاد‌های فلسفی ـ اخلاقی متن تهذیب الاخلاق نزد ارسطو و مسکویه یکسان نیست. پولیس (شهر ـ دولت)، فرونسیس (عمل)، ریطوریقا (سخنوری)، پراکسیس (کنش) و دیکه (عدالت) مفاهیم کلیدی برای تبیین بنیان‌های فلسفۀ اخلاق نزد ارسطو است. در حالی که فضیلت، سعادت، خرد و مدنیت، مفاهیمی هستند که در نظام اخلاقی مسکویه برجسته‌اند. واژه‌ها به شکل یونانی آن نزد مسکویه حاضر نیست، اما مسکویه فهم و ترجمه‌ای از این مفاهیم بیان کرد که بنیان‌های اخلاق فلسفی را پی‌ریزی کرد. نوشتار پیش رو تلاشی است برای فهمِ تحولِ مفاهیمِ اخلاقی در حوزۀ فکر اسلامی؛ به منظور نشان دادن «امکان شکل‌گیری دانش فلسفی اخلاق» در اسلام دورۀ میانه.
صفحات :
از صفحه 61 تا 80
مشخصات اثر
الهی یا بشری بودن کتب مقدس در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
محمد کاظم شاکر، مینا شمخی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
اديان ابراهيمی اديانی متن محور هستند. دين مداران هميشه در پی اين بوده اند که با استفاده از متد فهم متون و نيز در نظر گرفتن ويژگی های متون وحيانی، به فهم مراد و مقصود خداوند از گزاره های وحيانی دست يابند. يهوديان و مسلمانان به طور سنتی، الهی بودن الفاظ تورات و قرآن را باور داشته اند، اما مسيحيان، عنصرِ بشری را نيز در کتاب مقدس دخيل می دانند. اين ديدگاه، امروزه در ميان برخی ليبرال مسيحيان به گونه ای تبيين می شود که نقش عنصر بشری بسيار پر رنگ تر از عنصر الهی می شود. امروزه برخی از نوانديشان مسلمان اين گونه تبيين ها را در مورد قرآن نيز قابل تعميم دانسته اند. در اين مقاله، ضمن بيان ديدگاه های مختلف در مورد الهی يا بشری بودن وحی در کتاب مقدس و قرآن نتيجه گرفته شده است که تفاوت اسلوبی کتاب مقدس و قرآن کريم مانع از تبيين های جديد مبنی بر بشری بودن الفاظ قرآن است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 80
مشخصات اثر
بررسی امکانِ جمع بین مبانی معرفتی قرآن و اصول هرمنوتیک فلسفی
نویسنده:
مصطفی مناقب، عبدالله محرابی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , جعفر سبحانی
چکیده :
قرآن به عنوان پیام الهی، وقتی هدایت بخش و سعادت آفرین است که به درستی فهمیده شود و در محور زندگی قرار بگیرد. فهم قرآن، مبانی و زیرساخت‌های اعتقادی خاصی دارد که پذیرفته‌شده همۀ فرق اسلامی است و مهم‌ترین آنها عبارتند از: وحیانیّت، مبتنی بر عقل و فطرت، معرفتبخشی و واقعی بودن، حکیمانه بودن، هدایتگری، درخور فهم بودن و... که تشکیک در هر یک از این مبانی، اعتبار قرآن را مخدوش می‌کند. مبانی هرمنوتیک فلسفی عبارتند از: محوریّت مفسّر، دیالکتیک در فهم، اتفاقی بودن فهم، غیرِ روشمند و منطق گریزی فهم، تاریخمندی فهم و نقش اساسی پیش فرض‌ها در به‌دست‌آمدن فهم. برون داد این مبانی عبارتند از: بی توجهی به ارادۀ مؤلّف، نبود معیار برای فهم درست، ناممکن بودن فهم ثابت و عینی، توجیه قرائت‌های مختلف از متن واحد، شکاکیّت، نسبیّت و پلورالیسم در فهم. نگارنده در مقاله اعتقاد دارد که اصول و مبانی هرمنوتیک فلسفی با مبانی فهم قرآن در تقابل جدّی هستند و امکان جمع بین آنها وجود ندارد. کسانی که تلاش می‌کنند بین مبانی فهم قرآن با هرمنوتیک فلسفی هماهنگی ایجاد کنند، در عمل چاره‌ای جز توجیه و تأویل مبانی قرآن در راستای نتایج هرمنوتیک فلسفی نخواهند داشت.
صفحات :
از صفحه 137 تا 152
مشخصات اثر
روش شناسی علوم قرآن از منظر فلسفه علم
نویسنده:
ابراهیم فتح الهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق(ع),
چکیده :
مجموعه ای از مباحث کلی مرتبط با قرآن که وجهی از وجوه مطالعات قرآنی را تبیین می کند یا به پرسشی از پرسش ها درباره قرآن می پردازد، با عنوان کلی «علوم قرآن» نامیده می شوند. به دلیل نقش مهمی که مطالعات روشمند در علوم قرآن در توسعه و رشد این علوم دارد، باید روش شناسی این علوم ساماندهی شود، تا معلوم شود روش پژوهش در علوم قرآن از روش های درون دینی به دست می آید یا روش های برون دینی؟ یا اینکه از هر دو روش می توان استفاده کرد؟ همچنین، باید معلوم کرد که علوم قرآن همگی دارای روش واحدی هستند یا با توجه به نوع مساله روش های متعدد دارند؟نویسنده در این مقاله در پی بیان آن است که علوم قرآن، دانشی تک روشی نیست و علوم مختلف قرآن بسته به ماهیتشان از روش های مختلف نقلی، عقلی و تحلیل زبانی پیروی می کنند؛ و روش های تحقیق ریاضیات، دانش های تجربی، علم تاریخ، علم کلام، علوم حدیثی، علوم ادبی، نقد ادبی، زیباشناسی، زبان شناسی و غیره در علوم قرآن کارآیی دارند. به عبارت دیگر، بهترین روش در مطالعات مربوط به علوم قرآن، روش پژوهش ترکیبی (یا تلفیقی) است.
صفحات :
از صفحه 151 تا 177
مشخصات اثر
بررسی رویکرد شیخ طوسی نسبت به پیشینیان در مسئله روایات تاویلی در حق اهل بیت (ع)
نویسنده:
شادی نفیسی، مریم ولایتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی (م 385-460ق) در قرن پنجم هجری و در فضای ویژه آن روز بغداد تفسیری نگاشته که از هر حیث با تفاسیر شیعی پیش از خود متمایز است. یکی از ابعاد بسیار برجسته این تمایز میزان و چگونگی بهره گیری شیخ طوسی از گونه روایات تاویلی در حق اهل بیت (ع) است. جستار حاضر به طور مشخص در پی بررسی و نهایت پاسخ گویی به این مسئله است که دلیل تغییر رویکرد شیخ در این زمینه خاص نسبت به پیشینیان خود چه بوده است و به چه علت از ذکر بسیاری از روایات تاویلی که مفاهیم برخی آیات را بر اهل بیت (ع) تطبیق داده اند، اجتناب کرده و آن ها را محل توجه و نظر قرار نداده است؟ پاسخ این سوال در گام نخست، مبانی شیخ طوسی در گزینش روایات تاویلی و در گام بعدی عامل موثر در تغییر این مبانی نسبت به پیشینیان را برای ما روشن خواهد ساخت.
صفحات :
از صفحه 103 تا 128
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 350