جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
مقایسه‌ بین جوهرفرد از نظر متکلمان اسلامی و ذرات بنیادین در فیزیک نوین
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی ؛ ناصر قاسمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جوهر­فرد متکلمان اسلامی و ذرات بنیادین در فیزیک نوین، دو دیدگاه بظاهر متفاوت در تبیین ماهیت ماده در جهان قابل مشاهده است، این دو دیدگاه که هر یک با خاستگاه ها و روشها و پرسشهای خاص خود به نظاره عالم ماده نشسته اند، در فرجام کار در موارد متعددی به هم اقتران یافته اند و گزاره های مشابهی را در تبیین ماده محسوس عرضه نموده اند. گفتار حاضر بر آن است که در ابتدا با بیان هر یک از این دو نظریه، به پیامدهای مشترک آنها اشاره کند، که در این میان توجه به غیر قابل انقسام بودن اجزای اولیه عالم ماده، شکلمند بودن خاص این اجزاء و حرکتمند بودن دائمی آنها و چگونگی تبیین مفهوم خلأ بایسته ذکر است.
صفحات :
از صفحه 97 تا 116
بازتاب تثلیث مسیحی در قرآن مجید
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
قرآن مجید به تثلیث مسیحی اشاره و آن را رد کرده است؛ اما آیا تثلیث مسیحیت رایج را رد می­کند یا تثلیثی خاص را که در حجاز در زمان ظهور اسلام رایج بوده است؟ برخی از نویسندگان مسیحی می گویند که تثلیث مردود قرآن با تثلیث رایج مسیحی دو تفاوت دارد؛ یکی اینکه «سه خدایی» است و نه «یک ذات و سه شخص» و دوم اینکه افراد آن عبارتند از «خدا، مسیح و مریم» و نه «پدر، پسر و روح ­القدس». این نویسندگان آیاتی از قرآن را کنار هم گذاشته و با استفاده از سخن برخی از مفسران مسلمان چنین برداشتی کرده‌اند. سخن ما این است که استفاده از این آیات نادرست است و شواهد و قرائن نشان می‌دهد که آیات قرآن، تثلیث رایج مسیحی را رد می ­کند و نه سه خدایی را و افراد تثلیث قرآن نیز «خدا و مسیح و مریم» نیستند. نویسنده ­ای مسیحی مدعی شده است که قرآن مجید نه تنها تثلیث مسیحی را رد نمی­ کند، بلکه آن را تأیید می­ کند. وی به دو واژه «کلمه» و «روح» که در قرآن برای مسیح به کار رفته متمسک می ­شود؛ اما مفسران نشان داده­اند که این دو واژه به معنای ازلی و غیر مخلوق بودن مسیح نیست، بلکه به معنای خلقت خاص و ویژه آن حضرت است.
صفحات :
از صفحه 83 تا 105
فاعلیت الهی از دیدگاه سهروردی
نویسنده:
محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
چگونگی آفرینش، فاعلیت الهی و پیدایش کثرت در عالم، سه تعبیر از یک مسأله مهم فلسفی در نظام‌های فلسفی نوافلاطونی و اسلامی است. قاعده الواحد یکی از عناصر مهم در نظریه فاعلیت خدا در نظام‌های مذکور است. ریشه این قاعده در افکار افلوطین و تا اندازه‌ای ارسطو یافت می‌شود؛ در نظام‌های فلسفی فارابی و ابن‌سینا تبیین‌های دقیق‌تر و جامع‌تری از این اصل وجود دارد. مهم‌ترین مسایلی که پیرامون این اصل در نظریه فاعلیت خدا مطرح است عبارتند از: این قاعده تا چه حد می‌تواند نحوه فاعلیت الهی و پیدایش کثرت در عالم را بازگو کند؛ دیگر این‌که اعتماد نظام‌های فلسفی فارابی و ابن‌سینا به این اصل تا چه اندازه است؛ و سرانجام،‌ شیخ‌اشراق چه نقدهایی بر این اصل و توجیه آن دارد و خود از چگونگی آفرینش الهی، چه تبیینی ارائه می‌دهد؟ شهاب‌الدین ‌سهروردی این اصل را با نگاه اصلاح و تعدیل نگریسته و به تنسیق جدیدی از آن دست‌ یازیده ‌است. در راه‌ حل وی، ضمن محدود شدن جریان قاعده به رابطه ایجادی خدا و معلول اول، از رابطه کمالی و مستقیم خدا با همه معلول‌ها، و کنار رفتن فرضیه‌های نجوم بطلیموس و صدور کثرت از واحد سخن گفته ‌شده ‌است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
اثرپذیری کلام یهودی از کلام اسلامی (با تأکید بر نقش عقل در دین)
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه,
چکیده :
یکی از جریان های فکری یهودی در قرون وسطا، جریان کلامی است. این جریان حد فاصل قرن نهم تا دوازدهم میلادی، در شرق و تا حدی در غرب جهان اسلام رواج داشت. متکلمان یهودی، اعم از حاخامی و قرائیمی، تحت تأثیر کلام اسلامی، به خصوص کلام معتزلی در صدد تحکیم آموزه ها و باورهای خود برآمدند. پیش از آنها فیلون اسکندرانی و آبای کلیسا، بسیاری از مسائل کلامی را مطرح کرده بودند، ولی متفکران یهودی قرون وسطا از طریق مسلمانان با آن مسائل آشنا شدند. متفکران یهودی علاوه بر بحث درباره دغدغه های مشترکی که با مسلمانان داشتند، مسائل خاص خود را نیز دنبال می کردند. به طور کلی، در درون خود این جریان دو گرایش وجود دارد: گرایش حاخامی که به مرجعیت سنت، اعتقاد تام و تمام دارد و با الهیات کتاب مقدسی و الهیات حاخامی پیش از قرن نهم متفاوت است، و گرایش قرائیمی که اصولاً اعتقادی به مرجعیت سنت ندارند. در مقاله حاضر به اختصار، میزان اثرپذیری ایشان از متکلمان مسلمان، تنها از منظر تأکیدی که آنان بر نقش و کارکرد عقل در توجیه و تبیین آموزه ها و باورهای دینی قائلند، مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
صفحات :
از صفحه 107 تا 124
تاثیر فیلون بر عهد جدید
نویسنده:
رضا گندمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
فیلون اسکندرانی یا یهودی حدود بیست سال قبل از میلاد به دنیا آمد و حدود چهل و پنج سال پس از میلاد از دنیا رفت. او زمان حیات خود، میان یهودیان موقعیت ممتازی داشت به گونه‌ای که در نزاعی که میان یهودیان و حکومت وابسته به رم درگرفت، او در جایگاه سفیر یهودیان به دربار رم عزیمت کرد. فیلون یکی از متفکران بنام دوره افلاطونی میانه است که تاثیر عمیقی بر متفکران ادیان سامی بر جای گذاشت. بسیاری از مسائلی که بعدها از سوی متفکران ادیان ابراهیمی مطرح شد، نخستین بار فیلون آن را ارائه کرده است. ولفسن، مورخ امریکایی تاریخ فلسفه، تفکر غالب و حاکم بر قرن اول تا قرن هفدهم ادیان ابراهیمی را تفکر دینی یا فیلونی خوانده است. در این مقاله کوشیده شده تاثیر دیدگاه محوری فیلون یعنی لوگوس بر مسیحیت بررسی شود.
صفحات :
از صفحه 129 تا 146
چیستی سعادت از منظر سهروردی
نویسنده:
عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سهروردی در آثار و مکتوبات متعدد خویش، درباره ی سعادت بحث کرده و همین امر مبین اهمیت فراوان این مساله در دیدگاه اوست. شیخ اشراق تنها به بیان یک تعریف از سعادت اکتفا کرده است و سعادت را در برخی از مکتوباتش به دو قسم سرمدی (آن جهانی) و مجازی (این جهانی) و در برخی دیگر از آثارش به دو قسم ابدی و غیر ابدی تقسیم کرده است. او هم چنین بر این باور است که میان نور و سعادت رابطه ی وثیقی وجود دارد و سعادت را امری مشکک می داند. او گرچه به ظاهر ملاک های متعددی برای سعادت عظمی ارائه داده است، می توان این دیدگاه های به ظاهر متعارض را با یک دیگر جمع کرد. او هم چنین برخلاف ارسطو و سعادت گروان جسمانی، بر این باور است که امکان دست یابی به سعادت عظمی در این دنیا وجود ندارد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 26
سه اصل تمایز در سه نظام فلسفی
نویسنده:
سید محمدکاظم علوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
شناخت نظام‌های فلسفی و مقایسه‌ی آن‌ها با یکدیگر،پژوهشی پرثمر است. این پژوهش با بیان تفاوت‌ها و شباهت‌های سامانه‌ای،به بررسی نظام‌های فلسفی‌ می‌پردازد و به بازشناسی آن‌ها از یکدیگر همت می‌گمارد.بر این اساس،در باب‌ اصلی که نظام فلسفی مدنظر با آن سامان یافته و مبادی و مبانی‌اش براساس آن‌ باید توجیه شود،تحقیق انجام می‌گیرد.این تحقیق در سه نظام فلسفی ارسطو، ابن سینا و ملاصدرا صورت می‌پذیرد و در صدد پاسخ به این پرسش است که تمایز بنیاد توجیه شود،تحقیق انجام می‌گیرد.این تحقیق در سه نظام فلسفی ارسطو، ابن سینا و ملاصدرا صورت می‌پذیرد و در صدد پاسخ به این پرسش است که تمایز بنیادین این سه نظام فلسفی در چیست؟به عبارتی دیگر،اصول بنیادینی که این‌ سه سنت را از هم متمایز می‌کند چیست؟این اصول،اصول تمایز سه‌گانه‌ای‌ هستند که در هر سه سنت فلسفی به گونه‌ای متفاوت بیان شده‌اند.اصل نخست، اصل تمایز ماده و صورت در نظام فلسفی ارسطو است.اصل دوم،اصل تمایز وجود و ماهیت در نظام فلسفی ابن سینا و اصل سوم،اصل تمایز حقیقت وجود و مفهوم‌ وجود در فلسفه‌ی ملاصدرا است.با بیان این سه اصل،می‌توان به درک سامان‌مند از سنت‌های فلسفی ارسطویی،سینوی و صدرایی دست یافت.این سه اصل دارای‌ تطور تاریخی نیز هستند و به ترتیب بیان شده تکامل فلسفی از یونان تا آخرین‌ مکتب فلسفه‌ی اسلامی را بیان می‌دارند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مقایسه دیدگاه ابن سینا و اسپینوزا در نسبت عقل، اراده و اختیار به خدا
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سخن بر سر نسبت یا عدم نسبت بعضی از صفات به خدا و جواز عقلی این انتساب بعد از اثبات اصل وجود خدا، جدی‌ترین مسأله فلسفه در بخش الهیات به معنای اخص آن است. فیلسوفانی که نگاه تئولوژیکی به مسأله دارند، عموما خدا را در کسوت صفات تعریف می‌کنند، اما در همان حال، عده‌ای از ایشان بعضی از صفات را قابل نسبت به خدا نمی‌دانند و البته برای این اعتقادشان دلیل هم دارند. نویسنده این مقاله با توجه به دیدگاه دو فیلسوف بزرگ، ابن سینا و اسپینوزا، در پی آن است تا نشان دهد که چگونه در ورای الفاظ به ظاهر معارض می‌توان مشترکات مبنایی میان دو گونه از تفکر یافت. به نظر نگارنده، چنین رسیده است که ابن سینا و اسپینوزا در خصوص سه وصف عقل، اراده و اختیار و نسبت آن‌ها به خدا دارای مبانی مشترک هستند. هرچند در کلام اسپینوزا از نسبت عقل و اراده به خدا پرهیز شده و اختیار نیز به معنای خاصی به او نسبت داده شده است، ابن سینا نیز انتساب معنای عرفی پاره‌ای از این صفات را به خدا صحیح ندانسته است. این امر برای خواننده از رهگذر مطالعه تطبیقی روشن‌تر خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 68