جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئلة اصلی این پژوهش، بررسی نسبت حکمت تطبیقی هانری کربن با فلسفة میان‌فرهنگی رام ادهر مال است که با رویکرد مقایسه‌ای، ضمن توصیف اولیه نظرگاه طرفین مقایسه، به جست‌وجوی تحلیلی تمایزات و تشابهات واقعی میان آنها بپردازد تا در نهایت آورده‌هایی برای وضعیت کنونی فلسفه تطبیقی در ایران به دست آورد. هانری کربن در ایران معاصر، با گفت‌وگوهای معنوی فراتاریخی در اقلیم هشتم، به طرح جدی حکمت تطبیقی با روش «پدیدارشناسی تأویلی» یا «کشف المحجوب» پرداخته است. حکمت تطبیقی مد نظر او مبتنی بر تئوسوفی و انطباق تجارب معنوی در ارض ملکوت است. رام ادهر مال، مؤسس اولین حلقة فلسفة میان‌فرهنگی در جهان است و با روش مبتنی بر هرمنوتیک تناسبی و پدیدارشناسی توصیفی، به خوانشی هندی از فلسفة میان‌فرهنگی رسیده که یک نگرش یا تعهد اخلاقی با رویکرد رهایی‌بخش از اروپامحوری و هر نوع مرکزیت‌گرایی است و در این زمینه فلسفة تطبیقی را نیز در کنار خود نگاه می‌دارد. مقایسة ماهیت فلسفة تطبیقی از منظر این دو اندیشمند که هر دو از آن سخن گفته‌اند، گویای آن است که اگرچه در نفی اروپامحوری و توجه به ظرفیت فرهنگ‌های شرقی ایران و هند و اصالت گفت‌وگو، با یکدیگر مشترک‌اند، اما با دو سیر معکوس بین شرق و غرب، در مؤلفه‌هایی نظیر نسبت فلسفه و فرهنگ، گفت‌وگوی معنوی یا آفاقی ناگاسنایی و تمایز یا تشابه، از یکدیگر متمایزند و یکی به رویکرد فرافرهنگی و مفهوم «تطابق» در حکمت معنوی تطبیقی رسیده و دیگری با مفهوم «تناسب» به میان‌فرهنگی کردن فلسفه پرداخته است. مؤلفه‌هایی همچون توجه فلسفه به فرهنگ، گفت‌وگوی فلسفی میان‌فرهنگی، در میانه‌بودن و نفی خودمرکزپنداری، پذیرش و فهم دیگری فلسفی در اندیشة آنها می‌تواند رهگشای فلسفة تطبیقی در زمان اکنون باشد.

ترجمه ماشینی : هدف این پژوهش معرفی الهیات بارت در فلسفه با کمک اندیشه برگسون است. در آنجا نشان داده می شود که برداشت بارثی از تجربه دینی را می توان به طور مشروع در قالب یک مسئله فلسفی کاملاً موضوعی، یعنی تجربه ناب، که فلسفه برگسون اجازه می دهد آن را در همه ابعادش به کار برد، بازپس گرفت. هدف این پژوهش، معرفی الهیات بارت در فلسفه با استفاده از فلسفه برگسون است. نشان داده می‌شود که برداشت بارث از تجربه دینی می‌تواند به‌طور مشروع به‌عنوان یک مسئله فلسفی، مسئله تجربه ناب، که در بحث فلسفی کنونی از اهمیت بالایی برخوردار است، مجدداً فرموله شود، و این نظریه برگسون اجازه می‌دهد تا در تمام گستره فلسفی آن نمایش داده شود.

بررسی جایگاه فلسفه در حوزه علمیه قم و تعامل یا تقابل گرایش‌های گوناگون آن، از امور مهمی است که پرداخت به آن می‌تواند چشم‌اندازی را فراسوی آینده باز نماید. هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل تأثیر و نقش فلسفه اسلامی در حوزه علمیه قم بر اندیشه‌های فلسفی غرب است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی ـ تحلیلی بوده و بر اساس تطبیق دیدگاه‌های گوناگون صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد فلسفه اسلامی حوزه علمیه قم نه‌تنها در تداوم سنّت‌های فلسفی اسلامی نقش اساسی داشته، بلکه در برخی مکاتب فلسفی غرب ازجمله در مباحث هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و الهیات، تأثیرگذار بوده است. دراین‌میان نقش مؤسس حوزه علمیه قم، حضرت آیت‌اللّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی، در احیای تفکر فلسفی و ایجاد بستری برای رشد مکاتب فلسفی معاصر، بسیار اهمیت دارد. متفکرانی همچون هانری کربن، اولیویه روآ و دیگر شرق‌شناسان، با مطالعه فلسفه اسلامی در قم، بر غنای مباحث فلسفی آن تأکید کرده‌اند. همچنین تعامل فلسفه اسلامی با فلسفه غربی در زمینه‌هایی همچون فلسفه وجودی، فلسفه زبان و فلسفه دین مورد توجه قرار گرفته و به تولید گفتمان‌های جدید فلسفی کمک کرده است.

ترجمه ماشینی : نقد عقل دیالکتیکی ژان پل سارتر عموماً به عنوان اثری از هستی شناسی اجتماعی و/یا نظریه اجتماعی هنجاری خوانده می شود. پروژه حاضر پیشنهاد می کند که بهتر است به CDR به عنوان یک تحقیق اکتشافی، به عنوان یک تحقیق رسمی و منطقی در ساختارهای رسمی ابتدایی تاریخ نگرش شود. هنگامی که هرمنوتیک هستی‌شناختی و هنجاری به سمت قرائت هیپومنطقی هماهنگ می‌شود، CDR به متن اولیه نظریه انتقادی تبدیل می‌شود که می‌تواند به نظریه‌پردازان آینده هم در تحلیل شرایط مادی و هم در پیشنهاد مسیرهایی برای پراکسیس رهایی‌بخش کمک کند. این پایان نامه به دو بخش تقسیم می شود. بخش اول تحلیلی از ساختارهای رسمی و منطقی کلیدی در نقد عقل دیالکتیکی ژان پل سارتر است. قابل فهم بودن آنها نتیجه خوانش تازه از متنی است که یا نسبتاً نادیده گرفته شده یا به روشی خاص و از پیش تعریف شده خوانده شده است. این خوانش از طریق یک رویکرد تفسیری به چالش کشیده می شود، در حالی که با چهره های کلیدی رویکرد تفسیری استاندارد نیز درگیر می شود. هدف این نیست که مفسران قبلی را لکه دار کنیم، زیرا این کار به شدت مدیون آنهاست، بلکه پیشنهاد اصلاحی جزئی است که غنای پنهان این متن را قادر می سازد آشکار شود. در پایان بخش اول، حالت‌های مختلف «گروه‌های عملی» با ارزش رسمی، منطقی و اکتشافی آن‌ها درک خواهند شد. این به ما امکان می‌دهد نظریه‌ای درباره یک گرایش منطقی بسازیم که «منطق تخیلی کنش» نامیده می‌شود که در برابر کنترل سلطه‌جویانه سریال مقاومت می‌کند. بخش دوم این مفاهیم را با کارهای اولیه سارتر در مورد تخیل پیوند می‌دهد و راه‌های بیشتری را پیشنهاد می‌کند که از طریق آن‌ها می‌توان چنین ازدواجی را با تحلیل گرایش‌های منتخب از گرایش‌های اخیر در فلسفه قاره‌ای تقویت کرد. نتیجه این است که درک تازه‌ای از «منطق زنده کنش» در نقد عقل دیالکتیکی به‌عنوان «منطق تخیلی کنش» پدیدار می‌شود، که به موجب آن تخیل به لحظه‌ای نهفته و نهفته از خود پراکسیس در تضاد فعال خلاقانه دائمی تبدیل می‌شود. شرایط سریال با گنجاندن تخیل در منطق عمل زنده سارتر، دو نتیجه به دست می آید: 1) با توضیح بیشتر منطق روابط قدرت پویا که زندگی اجتماعی را تشکیل می دهند، مجموعه ای قوی تر از ابزارهای تحلیلی پدیدار می شوند که با آن نظریه اجتماعی و سیاسی جدید می تواند توسعه یابد. و 2) با نظریه‌پردازی روش‌هایی که از طریق آنها می‌توان چنین منطقی را در دگرگونی دائمی زندگی به کار گرفت، یک تفکر خلاقانه، آینده‌نگر و اتوپیک ایجاد می‌شود.

در «فرجام عقل» اثر فردریک بیزر، خوانندگان به سفری فکری دعوت می‌شوند که به تعامل پیچیده بین عقل، ایمان و تغییرات فرهنگی گسترده‌تر که تفکر غربی را شکل داده است می‌پردازد. بیزر با مطالعه دقیق و نثری جذاب، در طول قرن‌ها گفتمان فلسفی پیمایش می‌کند تا سرنوشت عقل را در عصر مدرن کشف کند. این کتاب فقط یک بررسی تاریخی نیست، بلکه تأملی عمیق در ماهیت درک و سیستم‌های اعتقادی بشر است. در بطن کاوش بیزر، تنش بین عقل و ایمان نهفته است. بیزر با اقتباس از مجموعه‌ای از سنت‌های فلسفی، چگونگی دفاع و چالش عقل را در طول اعصار روشن می‌کند. از عقل‌گرایی دکارت تا اگزیستانسیالیسم کی‌یرکگور، از آرمان‌های روشنگری تا ظهور رمانتیسیسم، بیزر به‌طرز ماهرانه‌ای سیر تحول اندیشه و تغییر نگرش نسبت به عقل را دنبال می‌کند. یکی از قانع‌کننده‌ترین جنبه‌های «فرجام عقل»، تحلیل ظریف بیزر از چگونگی درهم‌آمیختگی عقل با تحولات فرهنگی، سیاسی و مذهبی گسترده‌تر است. او نشان می‌دهد که چگونه ظهور علم مدرن، گسترش شک‌گرایی مذهبی و ظهور جنبش‌های فلسفی جدید، همگی به تغییر سرنوشت عقل کمک کرده‌اند. بیزر همچنین تأثیر رویدادهای تاریخی مانند اصلاحات پروتستانی، انقلاب فرانسه و ظهور ناسیونالیسم را بر مسیر عقل بررسی می‌کند. بیزر در سراسر کتاب، خوانندگان را به چالش می‌کشد تا با پرسش‌های اساسی درباره‌ی ماهیت دانش، حقیقت و وجود انسان مواجه شوند. او محدودیت‌های عقل، نقش شهود و احساسات در تصمیم‌گیری‌ و جست‌وجوی همیشگی معنا را در جهانی که با عدم قطعیت مشخص‌شده است، بررسی می‌کند. بیزر با درگیر شدن با اندیشه‌های متفکران گوناگونی چون کانت، هگل، نیچه و هایدگر، مجموعه‌ای غنی از بینش‌های فلسفی را به خوانندگان ارائه می‌دهد که درون‌نگری و تحقیق فکری را برمی‌انگیزاند. در نهایت، «فرجام عقل» گواهی بر ارتباط پایدار فلسفه در جهان معاصر ما است. در‌ عصری‌ که با پیشرفت‌های سریع فناوری، تحولات‌اجتماعی و قطبی‌شدن ایدئولوژیک مشخص‌شده است، بیزر اهمیت تفکر انتقادی و گفتمان‌ عقلانی را به ما یادآوری می‌کند. او ما را به چالش می‌کشد تا با ایده‌های پیچیده دست‌و‌پنجه نرم کنیم و درک عمیق‌تری از خود و دنیای اطرافمان پرورش‌ دهیم. به قول خود بیزر: «سرنوشت عقل یک کنجکاوی تاریخی نیست، بلکه مسئله‌ای است که برای زندگی و فرهنگ خود ما اهمیت حیاتی دارد. اگر بخواهیم پیچیدگی‌های دوران مدرن را مرور کنیم، توجه و تأمل ما را می‌طلبد.» با این‌کتاب، خوانندگان دعوت می‌شوند تا سفری فکری‌ای را آغاز کنند که نویدبخش درک آنها از عقل، ایمان و شرایط انسانی است.