جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
هنر و علوم انسانی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1287
جایگاه امام محمدباقر(ع) در حدیث شیعه امامیه
نویسنده:
مژگان سخی مطلق
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ام محمد باقر (7) پنجمین امام از ائمه دوازده گانه شیعه امامی، به عنوان خلیفه رسول خدا (6) در عصر خود مسئولیت های امامت را به انجام رسانید. شرح و تفسیر قرآن کریم به همراه تبیین سنت نبوی به عنوان بخشی از اقدامات امام محمد باقر (7) سبب شد تا میراثی گرانبها از ایشان درحوزه حدیث شیعه باقی بماند. بررسی روایات بر جای مانده از ایشان به لحاظ کمّی نشان می دهد که حدود 12-10 درصد از احادیث شیعه امامی در منابع روایی معتبرایشان، از امام محمد باقر (7) صادر شده است و از این جهت ایشان سومین جایگاه را در میان امامان شیعه به خود اختصاص داده است. تحلیل کیفی روایات ایشان نیز نشان می دهد که امام باقر (7) نسبت به مسائل و موضوعات مورد نیاز جامعه بازخورد مناسب نشان داده و به صدور حدیث پرداخته است. عصر امام باقر (7) دوران گسترش دیدگاه های فقهی و کلامی بود. از طرفی سیاست «ممنوعیت نقل و نگارش حدیث نبوی» موجب پیدایش عوارض و آفاتی در حدیث نبوی شد و از سوی دیگر اهل بیت پیامبر (6) از مسئولیت حاکمیت و قضاء کنار گذاشته شدند. در این شرایط برای برخی جریان های فقهی، کلامی و... فضای باز سیاسی - اجتماعی فراهم آمد تا به ارائه دیدگاه های خود پرداخته و به نیازهای فزاینده جامعه در عرصه های مختلف پاسخ دهند. در این زمان امام محمد باقر (7) با استفاده از وضع موجود بهاحیاء و بسط علمی و عملی مکتب تشیع و تبیین دیدگاه اسلام ناب محمدی (6) پرداخت. مکتبی که امام باقر (7) در عصر خود تأسیس نمود، چیزی جز مکتب نبوی نبود. این مکتب بعدها به وسیله سایر ائمه هدی (:) خصوصاً امام صادق (7) و تربیت یافتگان مکتب باقرین (8) توسعه یافت. تحلیل روایات امام باقر (7) نشان می دهد که بخش عمده روایات ایشان فقهی و در درجه بعد اعتقادی است. این آمار نشان دهنده نیازها ومشکلات موجود در عصر آن امام و بازتاب حضور دیدگاه های مختلف در هر یک از این حوزه ها است. پیدایش فرق و مشرب های فکری متعدد (خصوصاً در عرصه فقه و اعتقادات) سبب شد تا امام با صدور احادیث فقهی (در مقیاس وسیع تر) و نیز احادیث اعتقادی و اخلاقی و... به روشن ساختن مسیر حق از باطل و اصلاح علمی و عملی امت اسلام اقدام نموده و در جهت تبیین سنت نبوی همت خویش را به کار گیرد.
مشخصات اثر
برکت از دیدگاه قرآن و حدیث
نویسنده:
زهرا زاهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اسباب این جهان، منحصر به ظواهر و مادیات نیست، بلکه در ماورای عالم مادی، امور دیگری به نام معنویات وجود دارد که ارتباطی بس دقیق با مادیات و ظرافتی قابل تحسین دارد. یکی از این امور معنوی، واژه برکت و مشتقات آن است که در قرآن به صورت‌های مختلف، جمعاً سی و دو بار به کار رفته است. این تحقیق به بررسی واژه برکت از دیدگاه قرآن و حدیث می‌پردازد و روش تحقیق آن به‌صورت کتابخانه‌ای که از قرآن کریم ، منابع تفسیری، روایی و حدیثی استفاده شده است.آشنایی با اسباب و عوامل افزایش برکت در زندگی و بکارگیری عملی و کاربردی آن در زندگی و اجتناب از عوامل برکت زدا از اهداف این نوشتار می باشد. طرح این موضوع از آن جهت قابل اهمیت است که با بررسی آیات و روایات مربوط، با مفاهیم و موارد استعمال این واژه آشنا می‌شویم و با ذکر دیدگاه‌های مفسران و برداشت‌های گوناگون از آیات و روایات ، مراد از برکت و مادی یا معنوی بودن آن را در می‌یابیم.نتیجه ایی که به آن می رسیم این است که مقصود از برکت در زبان دین آن چیزی است که در آن خیر معنوی یا مادی منتهی به معنوی است .این تحقیق در قالب سه فصل سامان یافته است :فصل اول آن شامل کلیات، مفاهیم و روش‌های تحقیق ،بررسی واژه برکت و مشتقات آن می باشد. فصل دوم به ذکر اسباب برکت پرداخته و موارد قرآنی و حدیثی آن را ذکر می‌کند. فصل سوم به ذکر انواع برکت می پردازد. فصل چهارم موانع برکت، را مورد بررسی قرار می دهد و در فصل پنجم نتیجه گیری نهایی عنوان شده است .
مشخصات اثر
سلمان فارسی و نقش او در حدیث
نویسنده:
مهدی شفایانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش، با رویکردی تحلیلی‌_‌‌روایی، شخصیت وعملکرد سلمان در حدیث، مورد بررسی قرارگرفته است. سلمان فارسی (ره) از اهالی رامهرمز است که در پی داستانی عجیب، و با دیدن نشانه‌های نبوت پیامبر خاتم(ص)، مسلمان می‌شود. پیامبر اکرم(ص) وی را برای رهایی از بردگی مساعدت می‌نمایند. به همین دلیل، سلمان « مولی رسول الله » نامیده شده است. تقوی و فضایل سلمان، سبب شد تا به « سلمان منّا اهل البیت » مفتخر شود. وی در فتنه سقیفه، موضعی حق مدارانه داشته و هماره به عنوان حامی و مدافع حضرت علی(ع) شناخته می‌شده است. تعداد روایاتی که در کتب روایی شیعه و اهل سنت، از طریق سلمان نقل شده است 440 حدیث است که به تفکیک بدین صورت است: شیعه: کلامی: 133،اخلاقی: 29،فقهی: 28،تفسیری: 16، تاریخی: 15، نوادر: 15 حدیث.اهل سنت: کلامی: 14، اخلاقی: 82،فقهی: 52، تفسیری: 11، تاریخی:14، نوادر:31 حدیث. بیشترین روایات نقل شده از سلمان در شیعه، کلامی و پیرامون حضرت علی(ع) است. در حالی که روایات کلامی او در میان اهل سنت، بسیار کم است. روایات اخلاقی او در شیعه، نسبتاً کم، اما در میان اهل سنت بیشترین تعداد را داراست. باتوجه به روایات فقهی و تفسیری وی در میان فریقین، آشکار می‌شود او دارای چهره ای فقهی نبوده و به عنوان مفسّر نیز به وی نگریسته نمی‌شده است.
مشخصات اثر
شیوه مواجهه معصومین(ع) با پدیده جعل و جاعلان حدیث (با تاکید بر نقش زنادقه در جعل حدیث)
نویسنده:
شهین محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جعل حدیث، پدیده ای تلخ وشوم است که در تاریخ روی داده و وقوع آن اجمالا مورد اتفاق فریقین است.عالمان شیعه آغاز آن را عصر پیامبر و اغلب اهل سنت، با دلایلی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است، بعد از کشته شدن عثمان می دانند. جعل حدیث انگیزه های گوناگون، شیوه های متعدد و پی آمد های زیانبار و گمراه کننده داشته است و جاعلان، گروه های مختلفی بودند. از جمله، برخی سیاسیون، غالیان، قصه پردازان، طرفداران فرقه ها ونحله ها وزندیقان و اهم حوزه های جعل عبارت بود از حوزه اعتقادات، احکام، اسباب نزول و تایید برخی فرقه ها و افراد. در این میان زنادقه نقش مهمی در جعل حدیث داشتند، آنان به لحاظ نظری در سه اصل اعتقادی مسلمانان یعنی خدا و صفات او، رسالت پیامبران و معاد تردید می افکندند، و به لحاظ عملی از سویی مروج ادیان قدیم ایران بویژه ثنویت، مانوی گری، زرتشتیه و مزدکیه بودند و از سوی دیگر به اباحی گری، خوشگذرانی، توهین به مقدسات، تاویل نصوص وجعل حدیث می پرداختند. عبدالله بن مقفع، ابن ابی العوجا، ابن طالوت، ابوشاکردیصانی، مطیع بن ایاس، سیف بن عمر، از چهره های معروف جاعلان زندیق به شمار می روند.پیشوایان معصوم (علیهم السلام) در مقابله با پدیده جعل و مواجهه با جاعلان به تناسب از شیوه های مختلف استفاده می کردند که اهم آن ها از این قرار است:رد عقاید آنان و بیان عقاید صحیح، روشنگری و اطلاع رسانی در مورد اقدامات جاعلان، افشاگری و معرفی چهره های جاعل، نقد احادیث جعلی آنان، ارائه معیار های کلی برای شناخت احادیث جعلی، پرهیزدادن شیعیان از همنشینی با آنان، اعلام برائت و بیزاری از آنان، لعن و نفرین به آنان، تهدید آنان به عذاب الهی و بالاخره برخورد فیزیکی و یا فرمان به قتل آنها .
مشخصات اثر
نقش باور به امامت در سامان‌دهی شیوه‌ء زندگی از دیدگاه قرآن و حدیث
نویسنده:
نازیلا آحادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در اين پايان‌نامه كه با موضوع «نقش باور به امامت در سامان‌دهي شيوه زندگي از ديدگاه قرآن و حديث» مي‌باشد، به چند مطلب و نكته مهم پرداخته شده است.در ابتداي تحقيق، به نكاتي پيرامون تبيين مسئلۀ امامت پرداخته شده، گرچه براي اين پايان‌نامه، بحث امامت مبحثي ثابت شده است امّا بنابه دلايلي لازم ديده ‌شده كه فصلي را در مورد مسئلۀ امامت قرار داده و نكاتي پيرامون آن بيان شود و از طريق برهان عقلي و نقلي (قرآن وحديث) به‌طور مختصر به اثبات امامت و ويژگي هاي منحصر‌به فرد مقام امامت پرداخته شود.و در مرحله بعد برخي از آياتي كه در شأن ائمه اطهار(ع) نازل شده و يا در رابطه با ايشان مي‌باشد مطرح شده و از طريق مباني عقلي و نقلي به نتايج و الگوهايي كه از اين آيات براي زندگي افراد مي‌توان گرفت، دست يافته و ذيل هر يك از آيات بيان گرديده است.و در مرحله سوم به برخي از مختصات شيعيان كه به زندگي آنها رنگ و بوي خاصي داده است و زندگي آنها را از ساير مذاهب بسيار متفاوت ساخته، پرداخته شده است، از جمله اين مختصات مي‌توان به اين موارد اشاره كرد: اعتقاد به عرضۀ اعمال به خدمت معصومين، انتظار مهدي‌غايب، گريه بر مصيبت اهل‌بيت(ع)، نذر كردن براي اهل‌بيت، تبرك جستن به آثار اولياء، و اعتقاد به شفاعت اولياء، متعه يا همان ازدواج موقت.و بعد از آن در مرحلۀ چهارم به برخي از احاديث معصومين(ع) كه در خصوص معرفي شيعيان واقعي و رفتار و منش آنها مي‌باشد پرداخته شده تا بدين وسيله از لابه‌لاي آن احاديث كه مربوط به صفات شيعيان مي‌باشد، صفاتي در ارتباط با نحوۀ سامان‌دادن به ابعاد زندگي شيعيان برگزيده ودر مرحلۀ آخر به شرح آن صفات پرداخته شود.و در آخرين مرحله يعني مرحلۀ پنجم، از ميان ابعاد مختلف زندگي به سه بعد مهم آن يعني بعد فردي، خانوادگي و اجتماعي شيعيان پرداخته و به منظور شرح مطالب، به برخي از فرامين و سفارشات معصومين(ع) و همچنين در برخي موارد به سيرۀ عملي آن بزرگواران اشاره شده و در انتهاي مباحث، برخي از آثار و نتايج اين صفات كه منجر به سامان‌دهي به شيوۀ زندگي مي‌شود را بيان كرده تا شايد جرقه‌اي براي حركت به سوي اين صفات در دل خواننده گرامي زده شود.لازم به‌ذكر است كه كليد واژه‌هاي اين تحقيق كلمات و عبارات ذيل مي‌باشد.
مشخصات اثر
ملاک‌های اعتبارسنجی منابع حدیث شیعه
نویسنده:
محمدمهدی احسانی‌فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
برای سنجش اعتبار احادیث، می‌توان از سه راه استفاده كرد كه عبارت است از منبع‌شناسی، سندشناسی و متن‌شناسی. هر یك از این راهها به اندازۀ خود، می‌تواند مؤمِّن حجّیت روایت باشد. پیش از ارزش‌گذاری احادیث بر اساس منبع، باید خودِ منبع تعیین اعتبار شود. برای تعیین اعتبار منابع نیاز به ملاكهایی است كه از حیث حجّیت، قابل دفاع باشد. این ملاكها در سیرۀ عقلا وجود دارد و محدّثین با استفاده از راهنمایی‌های معصومین: از آن بهره گرفته‌اند. ارزش‌گذاری حدیث با «توجّه به منبع» پركاربردترین روش احراز حجّیت حدیث نزد قدماست. این روش در دوران متأخّرین جای خود را با روش «توجّه به سند» عوض كرد ولی هیچگاه از گردونۀ راههای اعتبارسنجی حدیث حذف نشد. بازسازی این طریق، تعیین جایگاه آن نسبت به دو راه دیگر و تلفیق آن با دو راه دیگر زمینه استفاده از همه راههای موثر را فراهم می‌كند. این روش موجب همپوشانی راهها شده و به افزایش حجم و ارتقای كیفیت آگاهی‌ها نسبت به هر روایت و یا مجموعه‌ای از روایات كمك می‌كند و می‌تواند اطمینانی فزون‌تر نسبت به احادیث شیعه ایجاد ‌كند. در بازسازی روش اعتبارسنجی منابع، ملاكها به سه دستۀ كلّی تقسیم می‌شود كه عبارت است از ملاكهای مربوط به ویژگیهای كلّی كتاب، ملاكهای مربوط به مؤلّف و ملاكهای مربوط به متن كه مجموعاً حدود 150 معیار را شامل می‌شود. برای جمع‌بندی این معیارها راههای مختلفی وجود دارد كه هر یك در جای خود كارآیی دارد و روش «برآیندگیری» پركاربردترین آنهاست.
مشخصات اثر
الهیات بالمعنی الاخص در کتاب توحید صدوق (اثبات خدا و توحید)
نویسنده:
زهرا فقیه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق در صدد است که نکات عمیق نصوص دینی کتاب التوحید را کشف کرده و با رویکردی جامع به براهین اثبات خدا و توحید، رویکرد های استدلالی روایات اهل بیت: را تبیین نماید و روشن کندکه ژرف ترین اصول فلسفی در چهارده قرن پیش در کلام معصومان: متجلی شده است.در تبیین براهین و راه های اثبات خدا روایات گاه با طرح براهینی که از سوی فلاسفه بیان نشده و گاهی با تبیینی جدید از براهین و گاهی نیز با اشاره ای غیر مستقیم در قالب تقریراتی که از روایات التوحید بدست می آید، می پردازد. لذا این تحقیق بعد از بیان مفهوم واژه الله در این نصوص به بررسی امکان شناخت خداوند برای عقل محدود انسان پرداخته و بیان می کند که عدم شناخت کنه ذات الهی؛ از یک سو ناشی از نقصان معرفت انسانی و و از سوی دیگر از حقیقت محض بودن ذات و صفات الهی نشات می گیرد .بنابراین ذات الهی به کنه قابل شناخت نیست ،ولی با توجه به عناوین خود به طور اجمالی شناخته می شود. سپس با تبیین براهین امکان و وجوب، علیت، حدوث، حرکت به بیان راه های اثبات خداوند متعال همچون صدیقین ، فطرت، نظم، خطر احتمالی و فسخ عزائم می پردازد. . در بحث توحید نیز با تبیین معنا ومراتب ذاتی و صفاتی و افعالی توحید در مورد خداوند تعالی و تعلیل آنها جایگاه موثر این روایات را در این مقوله بصورت بارزی نشان می دهد.
مشخصات اثر
زبان قرآن با رویکرد تربیتی
نویسنده:
سعید عباسی‌نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«زبان دین»، دانشی است که به بررسی گزاره‌های دینی و کشف صفات عام و خاص آن می‌پردازد، به ویژه اوصافی که متون مقدس را از دیگر متون و باورها متمایز می‌کند. «زبان قرآن» نیز از موضوعات جدید و مهم در علومی مانند قرآن، تفسیر، کلام و فلسفه است که به تحلیل گزاره‌های قرآنی و مبانی فهم آن‌ها، و نیز بررسی جنبه‌های گوناگون زبانی این کتاب آسمانی، نظیر روش تفهیم آموزه‌ها به مخاطبان، شناختارى و معناداری گزاره‌های قرآنی و سایر کارکردهای آن می‌پردازد.برخی از قرآن‌پژوهان، با پیش‌فرض معناداری و شناختاری بودن زبان قرآن، دیدگاه‌های متفاوتی را درباره چگونگی گزاره‌های قرآنی نسبت به مخاطبان ارائه کرده‌اند که زبان عرف عام، عرف خاص و فطرت در زمره مهم‌ترین آنهاست؛ گرچه هر یک از این نظریات بر سیبل حصر به قرآن نسبت داده شده اند . اما جامعیت کافی ندارند و با چالش هایی جدّی روبرو هستند. با پذیرش مبنای تألیفی بودن زبان قرآن دستاوردهای زبانی هر یک از نظریات مذکور در بستر تألیفی آن جایگاه خود را می‌یابد. در عین حال برخی از ابعاد زبانی قرآن همچنان مغفول مانده است. یکی از این ابعاد بعد انگیزشی زبان قرآن است. عنصری که در تمامی قرآن انتشاری وسیع داشته و با اهداف تربیتی آن پیوندی عمیق دارد. مقصود از انگیزشی بودن زبان قرآن آن است که گوینده این کلام ارجمند، محرّک‌ها و عواملی را در سخن خود به کار می‌گیرد، تا مخاطب را به امور مقصود و واکنش‌های مطلوب خود فراخواند. انگیزش زبانی در گزاره‌های خبری و انشائی قرآن انتشار داشته و زبان‌های هدایت، فطرت، عرف و ... نیز از آنبهره دارد، پس انگیزش، یک عنصر یا مولفه زبانی برای همه قرآن است. در این پژوهش که با روشی توصیفی و تحلیلی انجام پذیرفته است ضمن بررسی نحوه تعامل مولفه های مختلف زبانی با یکدیگر در پرتو اهداف تربیتی قرآن، نقش محوری انگیزش در تربیت نیز برجستگی ویژه خود را یافت . تأمل در جایگاه دستاورد پژوهش های زبانی در حوزه قرآن در میان مولفه های کلی تعلیم و تربیت نیز ما را به این حقیقت رهنمون ساخت که دستاورد های مذکور میان اصول کلی تعلیم و تربیت قابل شناسائی و باز تعریف است لذا نحوه تأثیر گذاری این اصل بر ساحتها و روشهای تربیتی قرآن نیز مورد بررسی و تبیین قرار گرفت. زبان تألیفی قرآن با محوریت مولفه انگیزش، با مقتضیات فطری و قوای شناختی آدمی هماهنگی دارد و برای تربیت و رساندن او به هدف غایی آفرینش است. از این رو قرآن کریم شیوه‌های فراوان را برای انگیزش قوای معرفتی و نیز گرایش‌ها و رفتارهای او به کار می‌گیرد که هر یک، کاربردهای تربیتی گوناگونی را در پی دارند. روش‌های مختلف قرآن مجید برای انگیزش‌های علمی و عملی، گواهی سترگ بر معرفت‌بخشی و صدق گزاره‌های قرآنی و مطابقت آن‌ها با واقع است، پس زبان انگیزشی، زبانی واقع‌نما و معرفت بخش نیز میباشد.
مشخصات اثر
قلمرو عصمت پیامبر(ص) و ائمه(ع) در کتاب کافی
نویسنده:
مهدی جدی سفیدان جدید
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ویژگیهای مهم پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) عصمت آنان است که در سایه آن کارکرد نبوت و امامت معنا و مفهوم پیدا می‌کند. اصل مساله عصمت تقریباً مورد اتفاق تمام فرق اسلامی است ولی قلمرو و محدوده آن، از جمله مسائل مورد اختلاف می‌باشد. یکی از علل مهم این اختلاف، روایات گوناگونی است که در دو دسته اثبات‌کننده و نفی‌کننده عصمت قرار می‌گیرند. کتاب کافی شیخ کلینی ـ که از مهم‌ترین کتابهای حدیثی شیعه است ـ مشتمل بر روایات متنوعی در باب قلمرو عصمت است. در این نوشتار سعی شده است تا قلمرو عصمت معصومین در کتاب کافی پیگیری و بررسی شود. عصمت پیامبر(ص) در سه عرصه دریافت و ابلاغ وحی، اعمال و سهو و نسیان و عصمت ائمه در دو قلمرو عصمت از گناه و عصمت از سهو و نسیان مورد توجه قرار گرفته است. در هر بخش روایات اثبات‌کننده و نفی‌کننده (درصورت موجود بودن) عصمت، همراه با تحلیل و توضیح آنها با استفاده از کلام متکلمان، فیلسوفان، مفسران و محدثان به ویژه شروح کتاب کافی ارائه شده است. بخش عصمت پیامبر(ص) از سهو و نسیان، به علت وجود روایات نسبتاً زیادی که به نوعی عصمت حضرت از سهو و نسیان را زیر سوال می‌برند، حجم زیادی را به خود اختصاص داده است. که در میان اندیشمندان اسلامی نیز با نام «سهوالنبی» مورد بحث‌های فراوانی قرار گرفته است. می‌توان شیخ کلینی را همچون شیخ صدوق جزو قائلین به سهوالنبی به حساب آورد که سهو پیامبر(ص) را در غیر دریافت و ابلاغ وحی می‌پذیرد و آن را با نبوت در تنافی نمی‌داند.
مشخصات اثر
جایگاه اخلاقی عفت از منظر قرآن و راوایات و تأثیر آن در زندگی اجتماعی
نویسنده:
زهره نقیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ساختار این پژوهش که به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد رشته الهیات پذیرفته شده است به بررسی "جایگاه اخلاقی عفت از منظر قران و روایات و تاثیر آن در زندگی اجتماعی" پرداخته است که با تکیه بر روش "توصیفی- تحلیلی" با هدف اصلی "نقش عفت در اخلاق اجتماعی و ساخت جامعه اخلاقی" به انجام رسید. در زیر سعی می کنیم چهارچوب مراحل انجام کار این پژوهش را به طور خلاصه و مبتنی بر مراحل علمی مرور نماییم. الف : روش و اهداف :این پژوهش به « روش توصیفی- تحلیلی » و بر اساس «چهار هدف » زیر انجام پذیرفت :1.یافتن راهکارهایی برای عملی تر و موثر کردن تاثیراخلاقی در جامعه و تحقق اخلاق اسلامی در جامعه است.2.مشخص شدن تاثیر عفت و پاکدامنی در جامعه 3.کاستن وجلوگیری از بی عفتی از طریق مشخص کردن تاثیر اخلاقی عفت در جامعه4.شناخت بی عفتی و مصون ماندن جوانان در جهت ایجاد عفاف اجتماعی ب : طرح پرسش ها و تدوین فرضیه ها :در این پژوهش بر اساس اهداف چهارگانه فوق پرسش هایی را طرح کردیم که تمام ویژگی های مورد نظر در ابعاد عفاف را در بر می گرفت و مبتنی بر همین پرسش ها «پنج فرضیه »را تدوین نمودیم. 1-به نظر می رسد بین عفت و استحکام خانواده رابطه بنیادین وجود دارد.2- به نظر می رسد بین عفت و آرامش روحی فرد و جامعه ارتباط مستقیم وجود دارد که این امر زمینه ساز تحقق اخلاق اجتماعی است.3- به نظر می رسد عفت نقش محوری با توجه به آیات و روایات در اخلاق اسلامی دارد.4- به نظر می رسد عفت در اخلاق اجتماعی و ساخت جامعه اخلاقی موثر است.5- به نظر می رسد بین عفت و تحقق جامعه اخلاقی رابطه وجود دارد. ج.نتیجه گیری و ارائه پیشنهادها : بنابر نتایج بدست آمده عفاف به معنای پرهیزگارى و پاکدامنى و خودداری از غلبه مطلق شهوت و تمایلات درونی می باشد و در آیات و روایات غالباً درخصوص خودداری از شهوت جنسی و نفسانی به کار رفته است. همچنین واژه عفت و پاکدامنی در مورد زنان بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. اصل عقل عفاف است و قابلیت پرورش دارد. پس عفاف پیوسته نیاز به پرورش و افزایش دارد تا به سبب آن، حراست و صیانت در درون و بیرون، اندیشه و عمل، نیت و قول تحقق پذیرد. گاه موضوع کلی عفاف در امور اجتماعی است و گاه در خانه و خانواده است و گاه موضوع عفاف فعل و انفعالات فردی و زمینه ساز ارزشهای خاصی از جهت تمایزات اخلاق شخصی است. قوه شهویه، اگر در همه خواسته‏های خود از عقل فرمان‏بری کند، فضیلت «عفت» به دست می‏آید. این همان حد وسط و اعتدال قوه شهویه است و انحراف از حد وسط (عفت) موجب دو رذیلت: شَرَه (آزمندی) و خُمودی (ضعف و سستی) می‏گردد.ابعاد عفاف در حقیقت همان مصادیق و نمودهای عفاف هستند که در سه شاخه اصلی قابل تقسیم‌بندی است: 1- عفاف در کردار (عفت رفتار) 2- عفاف در گفتار (عفت کلام) 3- عفاف در اندیشه (عفت فکر). یکی از مهم‌ترین مصادیق «عفاف»، مسأله «حجاب و پوشش» است. به این معنا که هر چه پوشش بیش تر باشد، مقدار مصونیت در مقابل آسیب ها نیز بیش تر است. آثار اجتماعی رعایت حجاب فراوانند که برخی از آنها عبارتند از: 1.سلامت نسل جدید جامعه، 2.پیشگیری از فساد اخلاقی، 3.مبارزه با مظاهر بی‌دینی، 4.حفظ کیان خانواده. عفاف تنها ،عامل درونی است که می تواند به طور کامل رفتار آدمی را کنترل و تعدیل نماید؛ زینت شدن به لباس تقوا انسان را از افراط و تفریط در امور زندگی از جمله آراسته شدن به لباس ظاهر و... مصون می دارد
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1287