جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
03.اساتید و پژوهشگران مراکز دانشگاهی و حوزوی (ایرانی و غیر ایرانی)
>
03.اساتید و پژوهشگران مراکز پژوهشی ایران
>
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران (تهران)
>
پژوهشکده حکمت و دین پژوهی
>
گروه کلام
>
علی افضلی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 64
عنوان :
بررسی تطبیقی اراده الهی از دیدگاه فلاسفه صدرایی و آیات و روایات و پاسخ به شبهات مرتبط با آن
نویسنده:
معصومه رضوانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اراده الهی
,
علم الهی
,
معارف اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
آیات
,
شبهات
,
نسخ (فقه)
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
روایت (اصول)
,
ابتهاج (کلام اسلامی)
,
روایت (اصول)
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صفت ذاتی
,
هنر و علوم انسانی
,
روایت (اصول)
,
صفت ذاتی
,
روایت (اصول)
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابتهاج (کلام اسلامی)
,
روایت (اصول)
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صفت ذاتی
,
هنر و علوم انسانی
,
صفت ذاتی
,
ابتهاج (کلام اسلامی)
چکیده :
اراده از مهمترین صفاتی است که چگونگی اتصاف خداوند به آن همواره محل نزاع و اختلاف اندیشمندان مختلف بوده است. ریشۀ این اختلافات و نزاعها به دو مسالۀ اساسی باز میگردد؛ یکی اینکه اراده از صفات کمالی است و ذات خداوند متعال به عنوان جامع همۀ کمالات باید واجد چنین صفتی باشد. از سوی دیگر اراده صفتی است که در معنای کلی خود عامل تحقق و صدور افعال است و در انسان همراه با تصور و تصدیق و فعل و انفعالات درونی و با حدوث فعل، در نفس حادث میشود. اما چنین ارادهای را به ذات خداوند متعال که عاری از هر گونه تغییر و حدوث است، نمیتوان نسبت داد. بنابراین سوال اساسی این است که چه نوع ارادهای برای خداوند متعال قابل تصور است که موجب تغییر و حدوث در ذات خداوند متعال نشود. فلاسفه برای رفع این اشکال اراده را از صفات ذاتی و ازلی خداوند دانستهاند و آن را علم خداوند به نظام اصلح و شوق و ابتهاج او تفسیر کردهاند که در نتیجه این ارادۀ ازلی، خداوند از ازل مرید بوده و مرادات او نیز ازلی خواهد بود. در مقابل، روایات به شدت ذاتی بودن اراده و وحدت آن با علم را رد کردهاند و ارادۀ خداوند را صفتی حادث و همان احداث و ایجاد فعل تفسیر کردهاند. بر این اساس این دو دیدگاه کاملا در مقابل یکدیگر قرار دارند.آنچه ما در این پژوهش به آن دست یافتیم این است که ذات خداوند به صفت اراده به عنوان یک صفت کمالی حتما باید متصف باشد. اما این ارادۀ ذاتی، به معنای مرید بودن ازلی خداوند و در نتیجه ازلی بودن مرادات او نخواهد بود. همچنین ارادۀ خداوند به معنای علم او به نظام اصلح و شوق و ابتهاج نیز نخواهد بود. زیرا علم، شوق، ابتهاج و اراده از نظر مفهومی بر یکدیگر قابل تطبیق نیستند و دلایل ملاصدرا و پیروان او نیز برای اثبات وحدت میان این صفات ناکافی است. ارادۀ ازلی خداوند همان اراده داشتن اوست؛ به این معنا که خداوند قدرت و الوهیت و توانایی برای اراده کردن دارد اما این اراده داشتن به معنی اراده کردن نیست که به محض تحقق آن فعل نیز ضروری الصدور باشد. خداوند از ازل اراده دارد اما از ازل اراده نمیکند و افعال او ازلی نیست. آنچه که در روایات دربارۀ حدوث اراده آمده است، ناظر به مقام اراده کردن خداوند است که با تحقق آن، صدور فعل ضروری میشود و زاید بر ذات بوده و حادث به حدوث فعل است و از آنجا که زاید بر ذات است موجب راه یافتن حدوث و تغییر در ذات خداوند متعال نیز نخواهد شد. از سوی دیگر تأکید روایات دربارۀ ارادۀ حادث و زاید بر ذات خداوند، منافاتی با ارادۀ ذاتی او ندارد زیرا علی رغم عدم تصریح روایات به ارادۀ ذاتی خداوند، عقل آن را تأیید میکند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی تاریخ پیدایش انسان در زمین از نظر علم و آموزههای قرآنی و حدیثی
نویسنده:
محمدعلی دولت، علی افضلی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حضرت آدم (ع)
,
انسان
,
03. انسان شناسی Human nature
,
جن
,
میمون های انسان نما
,
انسان های میمون نما
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
هبوط آدم ,
فرشتگان ,
رابطه علم و دین ,
تاریخ زیست انسان ,
نئاندرتال ,
کرومانیون ,
ثبوت انواع ,
نسناس ,
آموزه های قرآن و عترت ,
چکیده :
در این مقاله به دنبال یافتن راهکاری مناسب برای توجیه صحیح یافتههای علمی پیرامون زیست انسان در زمین و موجودات پیش از آدم (ع) در آموزههای قرآن و عترت هستیم. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و از گونۀ تحلیل اسنادی و کتابخـانه ای است و یافتههای زیستشناسی را با استناد به اطلاعات گردآوریشده از آیات و روایات ارزیابی کردهایم. یافتههای باستانی حاکی از آن است که، پیش از انسانهای کنونی، دو نوع از موجودات انسانگونه، یعنی نئاندرتالها و کرومانیونها، در زمین میزیستهاند که دهها هزار سال پیش نسل آنها منقرض شده است. در روایات نیز از سویی به طور کلی از وجود دو گونۀ جنّ و نسناس پیش از انسان صحبت به میان آمده و، از سوی دیگر، حاکی از وجود هفت گروه از موجودات انسانگونه در زمین است. شاید بتوان نئاندرتالها و کرومانیونها را دو گونه از نسناس به شمار آورد. ضمن آنکه، بر اساس مطالعات تاریخی و پژوهشهای علمی، هبوط آدم (ع) که پدر انسانهای کنونی است به زمین در محدودۀ زمانی کمتر از 10 هزار سال پیش رخ داده است و هیچ گونه ارتباط فیزیکی میان آدم (ع) و موجودات پیش از او وجود ندارد؛ بنابراین نظریۀ تکامل دربارۀ آدم (ع) و نسل او صدق نمیکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 15 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسیِ مبانیِ اثبات «وجود رابط»
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود رابط
,
فلسفه اسلامی
,
نسبت ( ربط )
,
اصل ( قضیه )
,
وجود (معرفت شناسی)
چکیده :
در برخی قضایا و در برخی زبانها (مانند زبان فارسی)، افزون بر موضوع و محمول، واژهای (مانند «است») وجود دارد که «ربط» یا «رابط» نام دارد. بسیاری از فلاسفۀ اسلامی، حقیقتِ «ربط» را مرتبهای از مراتب «وجود» میدانند و از این رو از آن به «وجود رابط» تعبیر میکنند. این نظریه مبتنی بر مبانی و مقدماتِ خاصی است که مهمترین آنها این است که: «رابط» در عالم خارج وجود دارد.در بین فلاسفۀ اسلامی متفکرانی هستند که برخی از این مبانی و بهویژه وجود خارجیِ «رابط» را قبول ندارند. روشن است که اگر در این مقدمات و مبانی خللی وارد شود، نظریۀ «وجود رابط»، یعنی این نظریه که «رابط قضیه» نوعی «وجود» و مرتبهای از مراتب آن است، با چالشی جدی مواجه میشود. این مقاله به معرفیِ دیدگاه موافقان و مخالفانِ این مبانی، و بهویژه نقد و بررسیِ دلیل اثباتِ وجودِ خارجیِ «رابط قضیه» میپردازد. دلیل مزبور مبتنی بر این است که لازمۀ صدق قضایای مزبور وجود مصداقِ خارجیِ یکایکِ اجزای قضیه ـ یعنی موضوع، محمول ـ و بهویژه، «رابط» است، اما برخی از محققان در انتقاد از این دلیل گفتهاند اثبات وجود «رابط قضیه» در عالم خارج از این طریق نادرست است، زیرا در این استدلال احکام ذهن و عین با هم خلط شده است: از اینکه چیزی ـ حتی در یک قضیۀ صادقه ـ وجود ذهنی و مفهومی دارد نتیجه نمیشود که در عالم خارج هم وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 17
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معناشناسی واژه عدالت در نهجالبلاغه
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معنای عدالت در نهج البلاغه
کلیدواژههای فرعی :
عدالت ,
میزان ,
جور ,
اعتدال ,
راستی ,
حقانیت ,
قسط ,
اجرای عدالت ,
حقانیت (مسائل جدید کلامی) ,
اجرای عدالت ,
میزان ,
عدالت(فقه) ,
انصاف ,
راستی ,
عدالت در زندگی ,
پایداری حکومت ,
جورستیزی ,
بغی و عدوان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-0867
چکیده :
یکی از زیربناهای اساسی حکومت اسلامی که بهنوعی در حیطۀ مدیریت اسلامی قرار دارد، اصل عدالت است. بهگونهای که هر حکومتی، برای سندیتیافتن و مشروعیت خویش، ناگزیر از اجرای عدالت است. به همین دلیل، این مسئله در اندیشۀ سیاسی امام علی (ع) جایگاه ویژهای دارد و بارزترین جلوۀ آن در کتاب نهجالبلاغه نمود پیدا میکند. در حقیقت، عدالتی که در این کتاب، اساس دیدگاه امیرمؤمنان (ع) قرار گرفته، با عدالتی که مدّ نظر لغتشناسان و اندیشمندان سایر مکاتب است، متفاوت است و با مفاهیم دیگری عجین شده است. در مقالۀ حاضر، برآنیم تا ضمن بیان این تفاوتها، جایگاه عدالت و مفهوم آن را در جهانبینی سیاسی و اجتماعی و دینی این بزرگوار، تحلیل و بررسی کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیثیت تقییدی در حکمت متعالیه
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
حکمت متعالیه
,
حیثیت تقییدی
کلیدواژههای فرعی :
جوهر (منطق) ,
معقولات ,
معقول ثانی ,
واسطه در ثبوت ,
معقولات ثانی منطقی ,
اطلاق ذات ,
وجود فی نفسه ,
واسطه در عروض ,
وجود لنفسه ,
حیثیت تقییدی شانی ,
حیثیت تقییدی نفادی ,
ماهیت ,
جوهر ,
محمول بالضمیمه ,
تشخص ,
معقولات اولى ,
محمول بالضمیمه ,
معقول ثانیة فلسفی ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
محمول من صمیمه(مقابل محمول بالضمیمه) ,
محمول بالصمیمه ,
حیثیت تقییدی مجازی ,
حیثیت تقییدی انضمامی ,
حیثیت تقییدی حقیقی ,
حیثیت تقییدی اندماجی ,
بما هو جسم ,
وجود اصیل ,
موجود بالعرض ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از اصطلاحات دقیق که در حل برخی مسایل اساسی در فلسفه صدرایی نقش بس مهمی دارد، حیثیت تقییدی است و طرح و بررسی اقسام آن رابطه جواهر و اعراض، صفات وجوبی با ذات واجب، معقولات ثانیه فلسفی با متن وجود، ماهیات با متن وجود و بالاخره شؤون متکثره هستی با متن وجود واحد را به روشنی تبیین میکند. این نوشته در صدد تبیین حیثیت تقییدی و اقسام چندگانه آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راه حل فیلسوفان اسلامی برای مسأله رابطه نفس و بدن
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه نفس و بدن
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
بدن مثالی ,
ارواح ,
بدن ,
حکمت اشراق ,
عالم مثال ها ,
سنخیت ,
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
فلسفه اسلامی ,
روح بخاری ,
الاسفار ,
فلسفه ذهن (فلسفه) ,
حقیقت نفس انسانی ,
دوگانه انگاری ,
نور اسپهبد ,
هیولی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه اسلامی ,
روح بخاری ,
هیولی ,
بدن ,
بدن مثالی ,
بدن مثالی اخروی ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-1553
چکیده :
فلاسفه غرب در مساله رابطه نفس و بدن راه حل های مختلفی را ارائه کرده اند. فیلسوفان مسلمان نیز به سهم خود کوشیده اند تا راه حلی معقول برای این مساله ارائه دهند. راه حل آنان مبتنی بر طرح موجود واسط میان نفس و بدن است. بعضی از فلاسفه اسلامی (مانند ابن سینا و سهروردی) به واسطه ای به نام روح بخاری یا روح حیوانی قائل شده اند و بعضی نیز (مانند ملاصدرا) این واسطه را به تنهایی کافی برای حل مساله ندانسته و واسطه دیگری را هم به نام بدنی مثالی به آن افزوده اند. به نظر فلاسفه مسلمان، این وسایط از آن جهت می توانند معضل تعامل نفس و بدن را حل کنند که از سویی با بدن مادی و از سویی دیگر با روح مجرد سنخیت دارند. روح بخاری جسم لطیفی است که از طریق خون در تمام بدن سریان دارد. جسمیت آن، وی را با بدن و لطافت آن او را با روح هم سنخ می سازد. بدن مثالی هم بعضی از ویژگی های اجسام، مانند رنگ و شکل و مقدار را دارد ولی فاقد بعضی دیگر از این ویژگی ها، مانند هیولای اولی است. مقاله حاضر به معرفی راه حل فلاسفه مسلمان برای مساله رابطه نفس و بدن و نیز ویژگی های روح بخاری و بدن مثالی و چگونگی نقش این دو در حل مساله مزبور می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریهی «حیّ متأله» در سنجهی آموزه های قرآن و عترت
نویسنده:
محمدعلی دولت، علی افضلی، مهدی سجادی، محمد پارچه باف دولتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان
,
حی متأله
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
عقل(منطق)
چکیده :
از دیدگاه آیتالله جوادی آملی، تعریف انسان عبارت است از: حیّ متأله. این مقاله درصدد است با روش تحلیل منطقی، نظریهی «حیّ متألّه» در تعریف انسان را موردبررسی و نقد قرار داده و نظریهای ارائه نماید که سازگاری بیشتری با آیات و روایات دارد. از جهت روشی، اولاً روش قرآن در معرفی مهمترین ویژگیهای ذاتی انسان، با مسیر پیمودهشده در این نظریه یکسان نیست و ثانیاً حتی در حد استشهاد بر این نظریه، مراجعهای به روایات صورت نگرفته است. از جهت مبنایی، این نظریه بر انگارهی «حیوان بالفعل و انسان بالقوه بودن انسان در هنگام ولادت» استوار شده که با مستندات قرآنی و روایی سازگاری ندارد. ازنظر محتوایی، علاوهبر اینکه در این نظریه، حیات متألهانه ویژگی بالفعل ذاتی نیست، سعهی شمولی آن نیز افراد بسیار اندکی را شامل میشود و آیات قرآن عامل خروج از انسانیت و سقوط به دوزخ را عدمبهرهمندی از عقل دانسته و روایات نیز مهمترین ویژگی ذاتی انسان را عقل معرفی کردهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی دیدگاه آیتالله جوادی آملی درباره برهان وجودی
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اثبات وجود خدا
,
برهان وجودی
,
اثبات وجود خدا
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
آیت اله جوادی آملی
کلیدواژههای فرعی :
الله ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
وجوب وجود ,
ضرورت ازلی ,
کمال مطلق ,
کمال مطلق ,
حمل اولی ذاتی (منطق) ,
عدم ضرورت ,
شریک الباری ,
شریک الباری ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
توحید ذاتی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
تبیین براهین اثبات خدا ,
ضرورت ذاتی منطقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
آیتالله جوادی آملی از جمله اندیشمندان مسلمانی است که هیچیک از تقریرهای برهان وجودی فیلسوفان غربی و مسلمان را نمیپذیرد و آنها را نوعی مغالطه میداند؛ وی همانند منتقدان غربی این برهان، معتقد است که از هیچ مفهومی، حتی مفهوم خدا یا واجب الوجود، نمیتوان وجود خارجی آن را نتیجه گرفت. وی این انتقاد را با مفاهیم فلسفه اسلامی توضیح میدهد و اشکال اصلی این برهان را در خلط حمل اولی ذاتی و شایع صناعی میداند. انتقاد دیگر استاد جوادی به این برهان این است که بر اساس این برهان ما باید از مفهوم شریک الباری هم، وجود آن را نتیجه بگیریم، چراکه در مفهوم شرک الباری نیز، تمام صفات خدا، مانند وجوب وجود و کمال مطلق، گنجانده شده است. این مقاله به بررسی دیدگاه وی درباره برهان وجودی و انتقادات او به این برهان میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 19
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فارابی، نراقی و غروی، مبتکران «برهان وجودی» در حکمت اسلامی
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الله
,
ابو نصر فارابی
,
علامه محمد مهدی نراقی
,
برهان وجودی
,
رب (اسم، اسماء افعال الهی)
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
برهان فارابی
,
برهان وجودی کمپانی
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
ممکن الوجود ,
علت تامه ,
ممتنع الوجود ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
برهان امکان ,
برهان صدیقین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
«برهان وجودی» برهانی در اثبات وجود خداست که نه بر اساس هیچ موجود خارجی و یا بعضی ویژگیهای آنان، بلکه تنها برپایۀ «مفهوم» یا «تعریفِ» ذهنیِ خدا، وجود او را در عالم خارج اثبات میکند. سنت آنسلم (1033 - 1109) نخستین کسی است که در فلسفۀ غرب، چنین برهانی را در اثبات وجود خدا ابداع کرده است. اما در فلسفۀ اسلامی نیز حکیمانی بودهاند که بدون اطلاع از فلسفۀ غرب، برهانی را به همان سبک «برهان وجودی» اقامه کردهاند. اگر تقریر فارابی را از برهانی که در بعضی آثارش آورده است، بتوانیم با قطعیت، از مصادیق «برهان وجودی» بدانیم، وی را باید مقدم بر آنسلم، نخستین مبتکر این برهان در جهان فلسفه دانست. اما ملّا محمد مهدی نراقی و غروی اصفهانی براهینی اقامه کردهاند که دقیقاً از مصادیق «برهان وجودی» است. بنا بر تعریفهای مختلفی که از خدا ارائه میشود، این برهان نیز تقریرهایی گوناگون مییابد. یکی از این تقریرها بر اساس تعریف خدا به عنوان «واجبالوجود» اقامه میشود که تقریر این سه حکیم، به ویژه نراقی و غروی مبتنی بر آن است. این مقاله به معرفی و بررسیِ برهان این سه حکیم مسلمان میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ولادت امام عصر (عج)، دیدگاهها، اثبات و پاسخ به شبهات
نویسنده:
سمیه درگاهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
ولادت
چکیده :
این تحقیق شامل سه فصل است؛ فصل اول: دیدگاهها دربار? ولادت و حیات امام مهدی (علیه السلام)، فصل دوم: اثبات ولادت و حیات امام مهدی (علیه السلام) و فصل سوم: پاسخ به شبهات. در فصل دیدگاهها سه دیدگاه کلی وجود دارد: 1ـ انکار اصل و اساس مهدویت؛ 2ـ دیدگاهی که اصل آموز? مهدویت را صحیح میداند اما معتقد است امام مهدی (علیه السلام) در آخر الزمان متولد میشود؛ 3ـ دیدگاههایی که اصل آموز? مهدویت و همچنین ولادت آن حضرت را صحیح امّآ هر یک مصداق مورد نظر خود را مهدی موعود میداند و لذا فرقههای مختلفی در این دیدگاه وجود دارد. در فصل اثبات ولادت و حیات امام مهدی (علیه السلام)، از سه طریق ادل? نقلی، عقلی و تاریخی استفاده کردیم. ادل? نقلی شامل اخبار عام و اخبار خاص است. از طریق اخبار عام ثابت میشود جانشینان پیامبر دوازده نفرند و امام مهدی دوازدهمین آنان است و اینکه اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) تا قیامت همراه قرآنند و زمین هیچگاه از امام، حجت و اهل بیت ایشان که امام مهدی مصداق کنونی آن است، خالی نخواهد ماند. در قسمت اخبار خاص این نظریه اعتبار بیشتری مییابد و با توجه به اخبار و نشانههای خاص امام مهدی (علیه السلام) در روایات، معلوم میگردد که ایشان نهمین فرزند از فرزندان امام حسین (علیه السلام) و فرزند بلافصل امام حسن عسکری (علیه السلام) است که با توجه به شهادت پدر و اصل مسلّم خالی نماندن زمین از امام و حجت، که در اخبار عام ثابت گردید، نه تنها متولد شده بلکه اکنون نیز در قید حیات و در غیبتی طولانی است. در بخش ادل? عقلی، از دو برهان خلف و سبر و تقسیم برای اثبات این دیدگاه استفاده میشود. فرایند اثبات ولادت و حیات امام مهدی (علیه السلام) در برهان خلف به این صورت است که چنانچه خلاف این دیدگاه را بپذیریم، نتیج? حاصل مخالف با مقدمات قطعی است. بنابراین برای رهایی از تالی فاسد گریزی از پذیرش این دیدگاه نمیباشد. در برهان سبر و تقسیم نیز با توجه به چند اصل قطعی و مسلم، هر یک از دیدگاههای مخالف بررسی و اشکالات آنها بیان میشود و با توجه به اصل خارج نبودن حق از امت اسلامی صحت این دیدگاه اثبات میگردد. در بخش ادل? تاریخی ابتدا اخبار خاص جریان ولادت حضرت ذکر میشود که این اخبار بنا به مصالحی تعمّداَ از عموم مسلمین پنهان شده بود و بنابراین تنها در منابع امامیه دیده میشود. سپس اخبار کسانی که حضرت را در کودکی مشاهده کردند، اخبار مربوط به دوران غیبت صغری، شروع غیبت کبری و کسانی که حضرت را در این دوران ملاقات کردند و در ادامه قرائن و شواهد دیگری آورده میشود. در پایان با توجه به چند اصل علوم مربوط به حدیث، چنین نتیجهگیری میشود که اخبار و روایات دالّ بر ولادت و حیات حضرت در مجموع معتبر، قابل اعتنا و مثبت این موضوع هستند و با وجود این اخبار و روایات، هر گونه اعتقادی بر خلاف این دیدگاه، اجتهاد در برابر نص است. در فصل سوّم به شبهات وارد بر هر یک از این ادله (نقلی، عقلی و تاریخی) و شبهات دیگری که به طور غیر مستقیم بر این دیدگاه خدشه وارد میسازد، پاسخ داده میشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 64
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید