جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 147
شرایط امامت جمعه از نگاه مذاهب اسلامی
نویسنده:
مصطفی جعفرپیشه فرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اگر چه بسیاری از احکام نماز جمعه، مورد اتفاق مذاهب اسلامی است. ولی در مواردی از جمله شرایط امامت جمعه اختلافاتی مشاهده می‌شود. در شرایط پنج‌گانه: بلوغ، عقل، صحت قرائت، معذور نبودن و مرد بودن، اتفاق‌نظر وجود دارد و در مؤمن بودن، حلال‌زاده بودن، عدالت و منصوب بودن تفاوت فتوا دیده می‌شود. در این مقاله به بررسی دو شرط از شرایط مورد اختلاف می‌پردازد: منصب بودن و عدالت.شافعی‌ها، حنبلی‌ها و ظاهری‌ها منصب بودن امامت جمعه را منکرند ولی حنفی‌ها و اوزاعی و زیدیه آن را تأیید می‌کنند. در فقه اهل بیت(ع) نیز این شرط از اجماعیات بلکه ضروریات فقهی است اما در مورد عدالت؛ مذاهب اربعة مشهور اهل سنت، آن را برای امامت جمعه لازم نمی‌شمرند ولی خوارج و زیدیه بر آن تأکید دارند. در فقه اهل بیت(ع) نیز این شرط از اجماعیات است. در این مذهب، امامت جمعه در اصل از اختیارات معصوم(ع) است که در صورت دسترسی نداشتن به او، عدالت و فقاهت جایگزین آن می‌شود.
تشیع چیست و شیعه کیست؟
نویسنده:
محسن حجت
نوع منبع :
کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی
چکیده :
کتاب «تشیع چیست و شیعه کیست؟» نوشته سید محسن حجت به بررسی عقاید شیعه پرداخته است. مؤلف محترم کتاب را در دو بخش کلی تشیع چیست؟ شیعه کیست؟ تنظیم کرده است. در بخش اول کتاب مباحث متنوعی همچون عصمت اهل بیت (ع)، اهل سنت و خلفای دوازده گانه، افسانه عبدالله بن سبأ و سایر مباحث عقیدتی مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش دوم نیز به تحقیق در معنای شیعه، اصول دین شیعی و... پرداخته شده و در انتهای کتاب نیز مبانی عقیدتی شیعه همانند بداء، تقیه، صحابه، اجتهاد و... مورد دقت قرار گرفته است.
الزام سیاسی در فلسفه سیاسی ابن سینا
نویسنده:
حیات الله یوسفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله با رویکرد تحلیلی، به بررسی فلسفه سیاسی از منظر ابن سینا و بر محور مسئله الزام سیاسی سامان یافته که «عدالت» را به عنوان مبنای فلسفی- اخلاقی اقتدار توصیف میکند. انسان در تفکر فلسفی- سیاسی ابن سینا، مدنی بالطبع و محتاج تعامل است. تعامل، محتاج قانون است و قانون باید«عادلانه»باشد تا تأمین کننده مصالح واقعی انسان باشد.«شریعت عادله الهی»، منبع و معیار حقیقی و کامل «عدالت» است، به این دلیل که منشأ و منبعی عالم، حکیم و عادل دارد. در عین حال، اجتماع و شریعت عادله محتاج سرپرست و مجری عادل است. نبی، یا امام عادل، نمونه کامل انسانی برای اجرای سالم و صادق شریعت عادله خواهد بود. «عدالت»، دلیل اخلاقی مردم برای اطاعت از حکومت/ حاکم عادل اسلام است.
مبانی کلامی پیشرفت
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
مقاله حاضر در تبیین مبانی کلامی پیشرفت ، پنج مبنای مهم آن را مورد تحلیل قرار داده است . مبنای اول ، مبنای دین شناختی است که در آن خاطرنشان می شود پیشرفت با نظریه همبستگی دین و دنیا و نه سکولار سازگار است. دومین مبنا ، خداشناختی است که در آن با استناد به مالکیت مطلق خدا بر کل هستی ، تأکید می شود که دنیا امانت الهی برای انسان است و با خداست که چگونگی بهره مندی از آن را برای ما بیان کند. مبنای سوم، مبانی هستی شناختی است که در آن تأکید شده با توجه به نگاه خاص جهان بینی دینی به هستی، مانند تدبیر جهان با نظام علیت و عوامل معنوی ، پیشرفت دینی متفاوت با پیشرفت غیردینی خواهد بود. انسان شناختی مبنای چهارم است که در آن با توجه به ارتباط، بلکه وابستگی انسان به اقتصاد و پیشرفت در ساحت هایی چون عقل و دین، کرامت انسانی و مسئولیت پذیری، ضرورت پیشرفت اثبات می شود. آخرین مبنا به مبنای جامعه شناختی باز می گردد که در آن رعایت حقوق فرد و جامعه و اصل حقوق جامعه بر فرد، حاکمیت انسانها بر جامعه خود تبیین و تأکید شده است. نو آوری مقاله، اثبات ضرورت توجه حکومت دینی به لزوم پیشرفت فرد و جامعه در عرصه های گوناگونی چون اقتصاد و علوم تجربی است که با مبانی کلامی در این مقاله تقریر و اثبات شده است و یادآور خواهد شد که لازمه دو ساحتی انگاری دین، آن است که هرگونه قصور در آن بر خلاف آموزههای دینی و عمل معصیت قلمداد خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 21 تا 48
عدالت جنسیتی از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری
نویسنده:
محمد جواد رودگر
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«عدالت» از حیث مفهوم شناختی، به معانی: تعادل و توازن، تساوی در شرایط مساوی، تفاوت در شرایط متفاوت، دادن حق هر صاحب حقی و قرار گرفتن هر چیزی در جای خود می باشد. در این نوشتار مفاهیم و مبانی «عدالت» و «جنسیت» و ترکیب «عدالت جنسیتی» از منظر علامه طباطبایی و شهید مطهری مورد بررسی قرار گرفته و معلوم می شود، یگانه مرجع حقوقی نظام آفرینش، غایت مندی فعل الهی، رابطه وثیق حق و تکلیف، حق و عدالت، وحدت انگاری عالم وجود و نسبت طبیعت و فطرت انسانی نظام ارزشی اسلام در جریان «عدالت جنسیتی» معنا و مبنای خود را نشان می دهد؛ مساوات ملازم بلکه متحد با عدالت و عدالت ریشه در تساوی دارد تا نفی تبعیض در آن یک اصل اصیل و قطعی باشد و «تشابه» اساسا موضوعیت ندارد؛ اگر چه مساوات مطلق غیرممکن و مطلوب هم نیست؛ زیرا تفاوت های طبیعی و اکتسابی چنین حکم می کند.
صفحات :
از صفحه 49 تا 80
امامت و امام در گفتمان امامیه و ماتریدیه
نویسنده:
حسن‌علی اخلاقی , محمدعلی فکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
امامت، یکی از جنجالی‌ترین موضوعات اعتقادی در تاریخ اسلام و از مهم‌ترین مسائل اختلافی میان اهل سنت ماتریدی و امامیه است. اهل سنت ماتریدی، بنا بر نگرش و برداشتی که از مقام نبوت و جایگاه رسالت دارند، معتقدند پیامبر(ص) برای خود خلیفه‌ای معین نکرده است و اصولاً تعیین امام و خلیفه، مسئله‌ای است «انتخابی» که بایستی توسط مردم یا «شورای حل و عقد» صورت پذیرد. طبق این مبنا، امامت و خلافت، امری سیاسی و اجتماعی و از باب لزوم حاکمیت و اداره امور جامعه اسلامی است و شرایطی چون اسلام، مرد بودن، سیاست‌مدار و آشکار بودن امام برای تصدی مقام امامت کافی است و ویژگی‌هایی مانند عدالت، علم به همه امور و عصمت، برای امام ضروری نیست. در مقابل، امامیه بر این باورند که خلافت پیامبر و زعامت امت اسلامی، مقامی الهی است که نه تنها مردم و شورا، بلکه شخص پیامبر نیز نقشی در تعیین آن ندارد و امام بایستی توسط خداوند تعیین و به وسیله پیامبر به مردم ابلاغ شود. از این منظر، امام بایستی واجد تمام شرایط و اوصاف پیامبر ـ‌ جز در تلقی وحی‌ ـ باشد تا بتواند شایستگی تصدی این مقام را داشته باشد. تدبیر اداره امور جامعه اسلامی نیز، شأنی از شئون امام است و امام همواره امام است؛ چه در رأس حکومت باشد، چه نباشد.
نقد و ارزیابی عدالت افلاطونی از منظر اندیشه علوی
نویسنده:
اخوان کاظمی بهرام
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
چکیده :
تبیین مفهوم کانونی عدالت در فلسفه سیاسی غرب، وامدار اندیشمندان بزرگی چون افلاطون است، همچنان که مبنای نظریه پردازی افلاطون و طرح مدینه فاضله وی، موضوع عدالت و طراحی جامعه عدالت محور و آرمانی است تا عالم مثالی در زمین محقق شود. از آنجا که نظریه عدالت افلاطونی دارای ایرادهای فراوانی است، این نوشتار با تاکید بر سترگی اندیشه های امام علی (ع) و سرآمدی آن بر کلیه مکاتب و آرا بشری، بر آن است که مفهوم عدالت را در اندیشه علوی، با محتوا و اهدافی متعالی، کامل تر و عملی تر و به نحوی گسترده تر در قیاس با اندیشه افلاطون، مطرح کند، چرا که اندیشه عدالت علوی از ضعف ها و نقایص متعدد نظریه عدالت افلاطونی کاملا مبراست و دارای ریشه و مبنای الهی و ایمانی است و با مفهومی عینی، ملموس، مصداق پذیر و شریعت مدار و ابزاری در جهت نیل به سعادت و رستگاری الهی از طریق کسب ملکات فاضله و انجام ارادی افعال خیر می باشد. عدالت علوی فاقد وجه متصلب و تک گفتاری بوده و خصلتی آرمان گرایانه و ظلم ستیز دارد و مبنای تعیین عدالت و استحقاق، نزد آن، شریعت الهی است و بر خلاف صبغه فردی و جبرگرای عدالت افلاطونی، دارای وجه غالب عدالت اجتماعی است و بر مبنای آن، امکان ارتقاء در سلسله مراتب اجتماعی بر اساس شایسته سالاری و میزان انجام تکالیف برای همگان وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 139 تا 159
مردم‌سالاری در حکومت امام علی (ع)
نویسنده:
احمد بخشایش اردستانی، فرزانه دشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از نظر امام علی‌ (ع)، عرصۀ سیاسی حکومت حق‌محور، عرصه‌ای شایسته‌‌سالار است که در آن همۀ افراد جامعه باید موقعیت مشارکت در حکومت را داشته باشند؛ و حکومت بر اراده و حضور آنان متکی است. آن حضرت‌ (ع) به حکومت، به‌مثابۀ وسیله‌ای برای خدمت به مردم نگاه می‌کنند. پرهیز از خودکامگی، و تأکید بر مشاوره با مردم، وجه بارز حکومت آن امام‌ (ع) است. در این حکومت، از عامۀ مردم به‌مثابۀ ستون دین و سپر محکم در برابر دشمنان یاد می‌شود. امام علی‌ (ع) ارزش فوق‌العاده‌ای برای ضرورت جلب حسن‌ظن مردم قائل است، و از آنجا که قدرت سیاسی برخاسته از مردم است، مردم حق دارند بر روند اجرای امور در حیطۀ مبانی و احکام اسلامی نظارت کنند. در رأس سیاستگذاری‌های حکومت، تودۀ مردم قراردارند؛ زیرا این قشر عظیم همواره در سختی‌ها یاری‌رسان حکومت هستند. آگاهی سیاسی مردم، نقش به‌سزایی در روند استمرار، تداوم و تسریع اهداف حکومت دارد و حکومت عرصۀ پنهان‌کاری نیست و لذا همه باید در جریان اقدامات حکومت قرار گیرند تا ضمن صراحت، زمینه‌های شفافیت سیاسی در مقابل مردم نیز فراهم ‌آید. هرگونه تبعیض و نابرابری در تمامی عرصه‌ها، اعم از سیاسی و اقتصادی و اجتماعی، مطرود است تا محیطی مناسب و امن برای شکوفایی و بالندگی هر چه بیشتر جامعه فراهم آید. تمامی این اصول، اعم از حق اظهار نظر و مشارکت سیاسی، مدارا با مردم، خدمت به عامه و تلاش در جهت تأمین منافع عامه، پاسخگویی، شفافیت، برابری، عدالت، ... مبانی و اصولی هستند که امروزه از شرایط یک حکومت مردمی است؛ و این نکته حائز اهمیت است که اجرای چنین اصولی در دوران حکومت حق‌محور امام علی‌ (ع) نمود پیدا کرده است.
صفحات :
از صفحه 40 تا 60
چرا از بین صفات خداوند تنها صفت «عدل»، جزو اصول دین شمرده شده است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
اصول عقاید مکتب اهل بیت شامل توحید، عدل، معاد، نبوت و امامت است. همه ی مسلمانان در توحید و معاد و نبوت با هم اتفاق دارند ولی در مساله ی عدل و امامت بین مذهب شیعه اثنی عشری و سایر فرق اسلامی (غیر از معتزله که در مسئله عدل با شیعه متفق است) اختلاف وجو بیشتر ...
  • تعداد رکورد ها : 147