جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 151
نسبت معارف قرآنی و برهانی از نظر استاد حسن حسن زاده آملی
نویسنده:
پدیدآور: گلی احمدی ؛ استاد راهنما: محسن جاهد ؛ استاد مشاور: سحر کاوندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله رابطه عقل و دین و به تعبیر دیگر نسبت معارف قرآنی و برهانی، از مهم‌ترین مسائل در حوزه فلسفه و کلام است. دانشمندان و متفکران بزرگ، هم در جهان غرب و هم در جهان اسلام دیدگاه‌هایی را در این باره مطرح کرده‌اند. پرداختن به این مسئله از اهمیت بالایی برخوردار است؛ تا جایی که می‌توان گفت دیدگاه‌های مطرح شده در این باب منشأ تحولاتی سیاسی، اجتمایی و ...گردیده است. به طور کلی سه رویکرد در این زمینه مطرح است: نسبت تعارض، نسبت تمایز و نسبت تساوی؛ دیدگاه غالب در بین متفکران اسلامی فلسفی مشرب نسبت تساوی بین این دو مقوله است. در این پژوهش به بررسی دیدگاه حسن زاده آملی در مورد نسبت معارف قرآنی و برهانی پرداخته خواهد شد. دستاورد این امر، دریافت پاسخ صریح درباره نسبت معارف قرآنی و برهانی و مبانی و پیش فرض‌های او در به وجود آمدن این نسبت، که پرسش غایی این پژوهش است می‌باشد. حسن زاده دین را برنامه‌ای کامل برای سعادت بشر از سوی پروردگار و عقل را همچون چراغی برای هدایت بشر و قرارگرفتن در صراط مستقیم که همان دین است عنوان می‌کند. او با بهره گیری از آیات و روایات و با تکیه برآراء متفکران بزرگ، دلایلی را برای هماهنگی و اتحاد این دو مقوله بیان می‌کند. در این میان نقدهایی به این رویکرد شده است که در این پژوهش با دسته بندی منتقدان به دو گروه: منتقدان کلی و منتقدان معاصر به بررسی آراء آن‌ها پرداخته شده است و در انتها پاره‌ای از پاسخ‌های حامیان این رویکرد به منتقدان بیان شده است.
رابطه معاد و معرفت نفس از دیدگاه علامه حسن زاده آملی و نقد آن بر اساس مبانی مکتب تفکیک
نویسنده:
پدیدآور: شهاب گلوی‌زاده رحیم ؛ استاد راهنما: حمید اسکندری ؛ استاد مشاور: ابراهیم نوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این رساله به معاد و ارتباط اعمال انسان با مجازات و پاداش اخروی می‌پردازد. می‌دانیم که وحدت عاقل و معقول، تجرد خیال، تکامل برزخی، لذائذ و آلام اخروی، تمثل اعمال، اوصاف دوزخیان و بهشتیان، مسئله شفاعت و نیز تبیین جمع میان معاد جسمانی و روحانی، از جمله مباحثی هستند که باید در قلب اصل معاد بررسی شوند، یعنی همان اصلی که بسیاری از آیات و نیز روایات معصومین (علیهم السلام) به آن اشاره دارد. وانگهی، همه اینها به مسئله محوری معرفت نفس بازمی‌گردند. در اینجا کوشیده‌ایم که نظر حسن زاده آملی (بر اساس دیدگاه ملاصدرا) در این باره را معرفی و تحلیل کنیم و نیز انتقادات پیروان مکتب تفکیک را توضیح داده و به آنها پاسخ دهیم.
حوار مع العلّامة الحکیم آیة الله الشیخ حسن زاده آملی
نویسنده:
هیئة التحریر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
صفحات :
از صفحه 444 تا 458
شرح تکوینی و تدوینی نفس در آثار علامه حسن زاده آملی
نویسنده:
پدیدآور: عصام سلمانیان ؛ استاد راهنما: سعید انواری ؛ استاد مشاور: محسن حبیبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با توجه به اینکه هدف پایان نامه، معرفی آثار علامه حسن زاده در مورد نفس ناطقه انسانی است، مجموعه حاضر می‌کوشد از منظر ایشان اوصاف و احوال نفس ناطقه به کمال رسیده، پس از طی مراحل سیر و سلوک علمی و عملی و اشتداد جوهری، در دو قوه عقل نظری و عقل عملی و طی مراتب استکمالی قوس صعود را بیان کند. روش ما مطالعه رسائل و کتب متعدد علامه و شاگردان معروف ایشان و انتخاب و گزینش اهم تاکیدات ایشان در ارتباط با نفس ناطقه انسانی و اوصاف آن می‌باشد؛ نتیجه و دستاورد قابل ملاحظه این تحقیق و تدقیق این است که اجمالاً از نظر ایشان نظام هستی، وصف و شرح تکوینی و قرآن کریم، وصف و شرح تدوینی نفسِ به کمال رسیده است. نفس ناطقه انسان تشبیهاً مانند هسته یا بذر شجره واحده نظام هستی است که اگر تحت تربیت مربیان الهی درست بار آید و شکوفا شود و ببالد تکویناً نظام هستی و تدویناً قرآن کریم حاصل و شرح آن خواهد بود. یعنی نفس ناطقه، قابلیت این را دارد که با تربیت و تعلیم توسط سفرای الهی و معلمان حقیقی و بهره گیری از روش‌های ارشادی آنها به کمال واقعی خود نائل شود که عالم به منزله اعضاء و جوارح او و قرآن به منزله شرح تدوینی وی شود. به عبارتی پس از بیان ماهیت و ظرفیت ارتقاء نفس انسانی و مراتب استکمالی آن، کمال تکوینی و شرح و بسط عینی نفس کامل را، عالم تکوین می‌یابیم و کمال تدوینی و شرح و بسط کتبی نفس را، قرآن کریم می‌یابیم و عصاره و چکیده کمال تکوینی و تدوینی نفس را اوصاف انسان کامل مشاهده کرده، و فرآیند و مسیر این اعتلا و ترقی را سیر و سلوک علمی و عملی که همان طی مراتب علوم عقلی یعنی فلسفه و عرفان است، خواهیم یافت. عصاره و مخلص کلام این است که، نفس آدمی اگر به سمت کمال غایی خویش یعنی سعادت واقعی و ابدی که حقیقت نظام هستی برای وی تعیین کرده است گام بردارد و با معرفت نفس که همانا معرفت جمیع اشیاء است راهی شود، با توجه به اینکه معرفت بذر مشاهده است، قرآئن دو شرح تکوینی و تدوینی نفس، یعنی اتصال به عالم تکوین و شرح انفسی آیات قرآن در وی مشهود شود. چون علم حقیقی، انسان را از دانائی به دارائی و از فهم به شهود می‌رساند پس در حقیقت انسان به تماشای جمال صفات خویش، در دو آئینه تکوین و تدوین خواهد نشست.
درسگفتار مصباح الانس
مدرس:
حسن حسن زاده آملی
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
درسگفتار شرح کامل فصوص الحکم
مدرس:
حسن حسن حسن زاده
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
تبیین رابطه مسئله وحدت وجود با توحید صمدی قرآنی از دیدگاه علامه حسن‌زاده آملی (حفظه الله)
نویسنده:
پدیدآور: مقداد عبادتی آبندانسری ؛ استاد راهنما: حبیب‌الله دانش شهرکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وحدت وجود در نظام فکری - معنوی عرفان ، شکل خاصّی از نظریه ی وحدت ، درباره ی عالَم است که در آن ، وجود به طور حقیقی و ذاتی ، جز بر وجودِ حق متعال حمل نمی شود و ذاتِ حق همان وجودِ مطلق ِ واحدی است که تمامی کثرات مشهود ، چیزی جز شئون ، مظاهر و تجلّیاتِ آن وجود غیرِ متناهیِ صمدی تخواهند بود .عرفا بر این باورند که تعبیرات آنان در خصوصِ وحدت وجود ، ریشه در نصوص قرآنی و متون روائی داشته و معارف مطرح شده در کلمات و آثار آنان برگرفته از کتاب و سنّت ، و برخاسته از شریعت محمّدی (ص) است . لذا مطابقت و ارتباط این نظریه ی هستی شناسانه با مضامین توحیدیِ إلقاء شده در قرآن و روایات ، همواره مَطمح نظر علماء و اندیشمندان مسلمان بوده است. در این میان فیلسوف حکیم و عارف فرزانه علامه حسن زاده آملی ، با دقّتی ویژه و تأمّلی زیرکانه بر این مسئله تأکید دارند که وحدت وجود عرفان أصیل ، همان توحید قرآنی - اسلامی و به تعبیر حکیمانه ایشان توحید صمدی قرآنی است که مبانی و نتائج حاصله از این نظریّه تفاسیر أنفسی و رمزگونه ی حقیقت توحید قرآنی و مبیّن أسرار و زوایای پیدا و پنهان آن است .از این رهگذر این پژوهش در پنج فصل در صدد إثبات این مدّعا برآمده است .فصل أوّل با عنوان کلّیات ، شامل مباحث مقدماتی و مفهوم شناسی سه واژه کلیدی ؛« وجود » ، « وحدت » و « صمد » است.در فصل دوّم تاریخچه ی نظریّه وحدت وجود و تقریرات متناسب با آن از دیدگاه فلاسفه مشّاء ، إشراق ، حکمت متعالیه و عرفان تبیین شده است . در فصل سوّم با رویکرد به آثار و کتب علامه حسن زاده آملی ، أنحاء این نظریّه از لسان ایشان مورد بازبینی و بررسی قرار می گیرد و در نهایت تقریر مطلوب و صحیح این نظریّه همراه با مبانی و نتائج حاصله از آن ، از دیدگاه ایشان بیان می گردد. فصل چهارم با عنوان ؛ « مراتب توحید و توحید صمدی » به بررسی مقوله ی توحید و اقسام و مراتب آن در آثار متکلّمان ، فلاسفه و عرفاء می پردازد .وسرانجام در فصل پنجم با تکیه بر آثار علامه حسن زاده ، ارتباط و مطابقت آیات و روایاتِ توحیدی با نظریه وحدت وجود عرفانی و مبانی و نتائج برخاسته از آن بیان می گردد و نهایتاً به این نتیجه رهنمون خواهیم شد که نظریه ی وحدت وجودِ عرفای شامخین، کاملاً ناظر بر توحید اسلامی-قرآنی و به تعبیر شریف علامه بزرگوار حسن زاده آملی ، همان توحید الصمد قرآنی است و با آن همخوانی ، مطابقت و إرتباطی ناگسستنی دارد و از این منظر عرفان ناب و حکمت متعالیه همواره تحت لوای قرآن و عترت بوده و معاضد و مبیّن حقایق آن است.
تمهید القواعد: كتاب التمهيد فی شرح قواعد التوحید
نویسنده:
صائن الدین علی بن محمد الترکه؛ صححه و علق علیه حسن زاده آملی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: الف لام میم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
بررسي مسئلة جعل در فلسفه و عرفان بر اساس ديدگاه صدرالمتألهين و امام خمينی ره و علامه حسن‌زاده آملي
نویسنده:
محسن موحدي اصل ، عسكر ديرباز
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاعدة کلي بدوي در بين فلاسفه در بحث شريف «جعل» بدين قرار است که هر حکيم و فيلسوفي، اگر قائل به اصالت وجود باشد، وجود را مجعول مي‌داند و اگر قائل به اصالت ماهيت باشد، جعل را به ماهيت بر‌مي‌گرداند. نظرية سوم هم بدين قرار است که جعل به اتصاف ماهيت به وجود بر‌ميگردد. اين سه حکيم متأله، با توجه به مبناي حکمت متعاليه مبني بر اصالت وجود، ابتدا جعل را به وجود برمي‌گردانند؛ ولي در ادامه بنا بر قواعد توحيد صمدي قرآني برخاسته از آيات و روايات بر مشرب عرفاني، بحث شريف جعل را ترفّع دادند و نظريه¬اي را مطرح نمودند که با قول عرفا در وحدت شخصية وجود و احاطة وجودي واجب تعالي و قيوميت او سازگارتر است؛ علاوه بر اينکه آيات و رواياتي که سنخيت بين علت و معلول را تقويت مي¬کنند، با اين مبناي دقيق مطابقت بيشتري دارند. اين نظريه حکايت از آن دارد که وجود واجب تعالي منفک و بريده از وجود ماسوي‌الله نيست؛ بلکه يک حقيقت واحد صمدي، کل عالم را پر مي‌كند و جايي براي غير باقي نمي¬گذارد؛ ازين‌رو وجود مجعول نيست؛ بلکه جعل به ظهورات وجود برمي¬گردد. براي فهم اين نظريه بايد به مباني اين بحث، همچون احاطة وجودي حق، ظهور و تجلي ذات الهي، و اطلاق مقسمي او توجه ويژه داشت تا سلطان توحيد صمدي حق ظهور کند. آن‌گاه جمع بين اقوال نيز ميسر مي‌شود.
صفحات :
از صفحه 35 تا 49
رویکرد اشراقى ابن‏ سینا در هستى‏ شناسى
نویسنده:
محمّد محمّدرضایى، احمد سعادت
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های فرعی :
حکمت متعالیه , عالم عقول , اصالت ماهیت , آفرینش (اِبداع) , اشارات و تنبیهات , برهان هدفمندی , هستی شناسی عرفانی , تمایز وجود از ماهیت , امتناع صدور کثرت از وحدت , صوفیه (فرق کلامی) , حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam , جهان بینی اسلامی , امتناع ماهیت بر خدا , علم الهی به جزئیات , علم الهی به جزئیات بروجه کلی , رساله حی بن یقظان , رساله سلامان و ابسال , خوارق عادات , وجوب و امکان , تجارب عرفانی (تجربه عرفانی) , آموزه های وحیانی , قاعده «الواحد» , باطنی گری , وحدت گرایی , الهیات شفا (ابن سینا) , زبان تمثیلی در عرفان , تفاوت میان عارف و زاهد و عابد , فلسفه مشرقی , ذوق عرفانی , استدلال (برهان) طبیعی , لذت , لذت عقلی , محرک اول , محرک اول غیر متحرک , ممکن بالذات , ماهیت علت غایی , شی ء واجب الوجود , اصالت وجود , بساطت واجب(امور عامه) , احکام علت فاعلی , ممتنع بالذات , برهان حرکت , نفوس ناطقه فلکی , فلسفه نبوی , عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) , بلهاء , رساله های تمثیلی ابن سینا , اشارات ابن سینا به حکمت مشرقی , شوق اجسام به خدا , حکمت ایمانی , غایت حرکت طبیعت , حرکت شوقی به طرف خدا , جسم نامتناهی , فرشته شناسی اشراقی , مراتب عرفان , تشبه به اله , فرشته باوری , مراتب عرفان از نظر ابن سینا , توجیه فلسفی خوارق عادات , تبیین جهان معنوی , جهان پیشا تجربی , شهود عقل فعال , حرکت فلکی , اختلاف وجودی ممکنات , اقسام تقدم , فلک اقصی , تطبیق عقول بر ملائکه , فرشته شناسی سینوی , عرفی شدن فلسفه و علم در غرب , ابن سینای متقدم و متأخر , قدسی شدن علم و اندیشه ,
چکیده :
نوشتار حاضر تلاش دارد تا برخلاف ذهنیت غالب درباره ابن‏سینا رویکرد نوینى از تفکرات وى را طرح کند و آن را به اثبات برساند. طبق این رویکرد، ابن‏سینا علاوه بر تفکر استدلالى از تفکر عرفانى و اشراقى نیز بهره‏مند است؛ امّا تفکر اشراقىِ وى در زیر تار و پود استدلال‏هاى تعلیمى و مکتب بحثى سینوى پنهان مانده است. گفتنى است که رسالت نوشتار حاضر واگشایى این تجربه حضورى و ذوقى است، تجربه‏اى که مى‏توان از آن تعبیر به «عرفان عقلى» کرد. بنابه این رویکرد، رساله‏هاى اشراقى ابن‏سینا و همین‏طور نمط‏هاى سه‏گانه اشارات وى ـ همگى ـ ساختار، رویکرد، و هدف واحدى دارند. افزون بر این، کلّیت فلسفه ابن‏سینا نیز داراى نظامى واحد و ساختارى یگانه است و رساله‏هاى اشراقى و نیز سه فصل پایانى اشارات، در حاشیه تفکر این فیلسوف قرار ندارند؛ بلکه در متن نظام فلسفى و تفکر او، همراه با دیگر مکتوبات وى، هدف واحدى را دنبال مى‏کنند. بر این اساس، هستى‏شناسى ابن‏سینا تفاوتى آشکار با هستى‏شناسى ارسطو دارد.
صفحات :
از صفحه 55 تا 87
  • تعداد رکورد ها : 151