جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 388
تأثیر علم کلام بر ادبیات قرن هفتم
نویسنده:
اعظم میرزایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهاین تحقیق دررابطه با تاثیرعلم کلام برادبیات قرن هشتم است وبدین جهت سه شاعر این قرن یعنی مولوی،سعدی وعراقی به عنوان مولفان کتابهای مهم وپر مغز انتخاب کردیم ودر اشعاروکتب منثور این سه تن تاثیر علم کلام مورد تحقیق وبررسی قرار گرفت.ما با چند سوال عمده مواجه بودیم ابتدا آیا علم کلام که یکی از علوم مهم آن عصر بوده استتاثیری بر نوشته‌های ادبی گذاشته است یا نه ؟ثانیا تا ثیر پذیری کدام شاعر ونویسنده بیشتر بوده است ؟ثالثا آیا این تاثیرات به صورت پراکنده در مطالب نویسندگان مورد بحث قرار گرفته یابه صورت گسترده روشی که در این تحقیق از آن استفاده کردیم روش کتاب خانه ای بوده است با مطالعه آثار این بزرگان علم ادب وعلم کلام این نوشته به تحریر در آمد این تحقیق وپزوهش در هشت فصل نوشتهشده است که فصل اول درباره علم کلام است فصل دوم چکیده ای گذرا بر زندگی جلالالدین مولانا وسپس بررسی عقاید کلامی اوست که اثبات خداست .فصل سوم سببیّت و علیّت است. فصل چهارم کلیت نظام جهان،فصل پنجم جبرواختیار در آثار سعدی و مولانا،فصل ششم معاد در آثار سعدی و مولانا،فصل هفتم بررسی دیدگاه‌های کلامی عراقی است و فصل آخر بررسی نبوّت و اندیشه مولوی و سعدی در این زمینه است .کلید واژه : علم کلام ، ادبیات ، قرن هفتم، نگرش مولوی به لطف
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی تصویر زن در ادب فارسی و نگاره های ایرانی
نویسنده:
راضیه یاسینی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
زیباشناسی تصویر زن در نگارگری ایرانی، برآمده از جایگاه زن از منظر دین اسلام و از نگاه ادیبان و عارفان مسلمان است که منبع الهام هنرمندان نگارگر قرار گرفته است. سیمای زن در نگاره ها مبین توجه نگارگر به حقیقت زیبایی معنوی او و مبتنی بر توصیفات ادبی و عرفانی از اوست. این تصویر زیبا، گذشته از وجه ظاهری، کنایتی از معنای عرفانی این توصیفات نیز است، چنان که ترسیم چشم زیبا مصور مقام نظاره حق، و لب زیبا نشان دهنده مقام حکایت دل و بیان سر درون، با تمسک به گفت وگو یا تبسم است.این مقاله با بررسی اشعار فارسی و مصادیقی از آثار نگارگری اصیل ایران، زمینه مطالعه در چگونگی انطباق معیارهای زیبایی شناسانه نگارگران با تعاریف ادبی و عرفانی از وجود زن را فراهم می آورد و نشان می دهد که نگارگران چگونه درصدد بیان تصویری خصایص مطلوب در وجود زنان بر مبنای تفکر اسلامی جاری در ادبیات ایران بوده اند.
صفحات :
از صفحه 139 تا 162
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی پیوند عشق و حماسه در شاهنامه فردوسی و داستان کوراوغلو
نویسنده:
عاتکه رسمی، سکینه رسمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
داستان های حماسی بازتاب عواطف، احساسات و نحوه تفکر انسان ها در دوره ای از تاریخ هستند. اگرچه زبان متون حماسی و غنایی با هم تفاوت دارد، یکی از بن مایه های داستان های حماسی عشق است. در شاهنامه فردوسی و داستان کوراوغلو مضمون های حماسی و غنایی در کنار یکدیگر دیده می شوند و ارتباطی تنگاتنگ با هم دارند. داستان های «زال و رودابه»، «تهمینه و رستم»، و «بیژن و منیژه» از جمله بهترین داستان های غنایی فارسی به شمار می روند. در داستان حماسی کوراوغلو نیز موضوع عشق که اغلب از سوی زنان ابراز می شود، در بیشتر مجلس ها در میان داستان یا در پایان آن، دیده می شود. این مقاله با آگاهی به این نکته که روح حاکم بر شاهنامه و داستان کوراوغلو حماسه، تاریخ، ملیت، داد و معنویت است و داستان های حماسی چون برگرفته از زندگی هستند، خالی از عشق نتوانند بود، به بررسی تطبیقی خاستگاه عشق و ویژگی های آن، صفات معشوق، کیفیت ظهور عشق و پیامدهای آن در این دو اثر حماسی می پردازد.
صفحات :
از صفحه 209 تا 237
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی سبک ادبی در مقامات حریری و حمیدی
نویسنده:
حسن دادخواه، لیلا جمشیدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
مقامات حریری و حمیدی، به عنوان دو اثر منثور در ادب کهن فارسی و عربی، با داشتن عناصر داستانی از جایگاه ویژه ای نزد سخن شناسان برخوردار است؛ به گونه ای که تاکنون پژوهش های فراوانی پیرامون زیبایی شناسی نثر، مقامه نویسی و جنبه های بلاغی آن انجام شده است. تحلیل نثر مقامات از نظر داشتن عناصر داستانی و شیوه به کارگیری آن در چارچوب ساختار یک داستان زیبا، زمینه نسبتا تازه ای است که پژوهش های دیگری را می طلبد. در این نوشتار، مقامات حریری و حمیدی به عنوان دو متن برجسته داستانی مورد مطالعه قرار گرفته و کوشش شده است تا نقش عنصر «سبک» در آن، در راستای ایجاد پیوند میان دیگر عناصر داستانی، آشکار گردد.
صفحات :
از صفحه 237 تا 254
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی قهرمانان تعزیه و تراژدی
نویسنده:
شیده احمدزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
تراژدی و تعزیه دو هنر نمایشی کلاسیک محسوب می شوند که به علت تجانس و وابستگی به مذهب، اسطوره و رفتارهای آیینی قابل بررسی تطبیقی می باشند. به عبارت دیگر این دو هنر نمایشی نه تنها به لحاظ تکوین و پایگاه نمایشی که در ساختار و برخی عناصر نمایشی نیز نقاط مشترک بسیاری دارند. اما در بررسی تطبیقی به نقاط اختلاف نیز بر می خوریم. در مطالعه هنر نمایش کلاسیک دو تمدن ایران و یونان با دو بینش فلسفی و اجتماعی متفاوت روبه رو هستیم. نمایش های تراژیک ایران از یک نوع تعارض برونی برخوردارند که دو قطب ایزدی و اهریمنی یا اولیا و اشقیا را در نمایش به وجود می آورند. کشمکش میان دو نیروی خیر و شر به نوبه خود بعدی اجتماعی ـ سیاسی به این نمایش ها می دهد در حالی که در تراژدی های یونان تعارض میان انسان و خدایان می باشد و مضمون اصلی قانون خدایان است. در تحلیل خصوصیات قهرمانان نیز عناصری مانند مظلومیت، معصومیت و پاک نژادی نیز در دو بافت فرهنگی متفاوت تعبیر می شوند چرا که جبر و سرنوشت به دو شیوه متفاوت در این دو نوع نمایش نشان داده می شود.
صفحات :
از صفحه 19 تا 36
مشخصات اثر
تردید یا انکار؟ ( بررسی اجمالی اندیشه های کلامی خیام بر اساس رباعیات)
نویسنده:
احمد خاتمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
عمر خیام، ریاضی دان، فیلسوف، منجم و دانشمند برجسته عصر سلجوقی (ف.526) بیشترین شهرت خود را مرهون رباعیات اندکی است که به اختلاف در میزان و انتساب به نام وی برجای مانده و توجه عالمان و ادیبان را به خود جلب کرده است و راه تحسین و انتقاد بر شعر او گشوده شده است. مهمترین ویژگی شعر خیامی، افکار و اندیشه های اوست که با بیانی ساده و دلنشین در رباعیات او جای گرفته است. شدت تاثیر این افکار به قدری است که عده ای برای بری داشتن ساحت وی از این افکار، خیام شاعر را فردی غیر از خیام حکیم دانسته اند. علی ای حال، نظر به شدت تاثیر این اندیشه های مقاله حاضر با استناد به 178 رباعی مذکور در تحقیق دو مرحوم فروغی و غنی، سعی دارد نقاط ضعف یا قوت اندیشه های کلامی مستتر در این رباعیات را - اعم از آنچه که خوش نامی وی را در پی داشته و یا بدنامی وی را - مورد بررسی قرار دهد و ترتیب موضوعات مورد بررسی از این قرار می باشد: 1- محورها و موضوعات اصلی شعر خیام شناخته شود 2- میزان اصطلاحات به کار گرفته شده در رباعیات خیام معلوم شود 3- مشخص شود که از میان اصطلاحات کدام یک می تواند معنای کلامی داشته باشد. با بررسی رباعی تحقیق شود که آیا اصطلاح مورد نظر در معنای کلامی به کار گرفته شده است یا خیر؟ چنانچه در معنای کلامی است آن رباعی تحلیل شده بررسی شود که معنای آن متضمن کدام یک از موارد زیر می باشد: 1- شک و تردید 2- سوال وایجاد شبهه کلامی 3- انکار.
صفحات :
از صفحه 207 تا 231
مشخصات اثر
تجلی کلام علوی در شاهنامه و مثنوی
نویسنده:
سید تقی آل یاسین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
نهج ‏البلاغه كه نام برازنده و بسيار رسای آن می تواند يادآور سخن حكيمانه «الأسماءُ تُنزَلُ مِنَ السَّماءِ» باشد، در درجه نخست در روش‏های بلاغت و شيوايی سخن در زبان عربی است و بنا به قول جامع اديب و دانشمند آن، سيد رضی؛ محور اصلی جمع ‏آوری گفتار پراكنده حضرت نيز همين نكته مشترك و ساری در منقولات علوی بوده است و البته بر پايه اين خصيصه تقريبا منحصر به فرد ادبی بودن در عين عربيت است كه می توان در بررسی تأثير نهج‏ البلاغه و يا ساير مجموعه های كلام امام در زبان‏های مجاور به ويژه زبان و ادبيات ارجمند پارسی به بحث پرداخت. ادبيات پرمايه فارسی بايد بيش از هر چيز خود را مديون عنايات بي‏شائبه و تأثيرات عميق و بنيادی قرآن عظيم بداند و بايد گفت كندوكاو تأثيرات صريح و انكارناپذير قرآنی در مقولات شاخص ادبی خود مقالِ جداگانه ‏ای می طلبد و قطعا در محور موضوع اين گزارش غيرقرآنی و علوی نمی گنجد. نهج‏ البلاغه همانند بسياری ديگر از متون و منابع استوار دينی و همچنين به مانند بسياری ديگر از آثار و مضبوطات تاريخی، تأثيرات شگرف و بعضا آشكاری در برخی از متون ادبی ما ايرانيان داشته است كه بی‏ مجامله بررسی «تخصصی» تأثير آن در هر يك از متون نظم و نثر ادبی می ‏تواند در تبيين انديشه ‏ها و گفتار ژرف و انسانی اين انسان الهی حقايق تازه و سودمندی عايد علاقه‏ مندان مباحث ادبی گرداند. راقم اين سطور در اين گزارش مختصر از ميان متون ادب حماسی، شاهنامه حكيم توس، و از ميان ديگر متونِ نامبُردار پارسی، بزرگ‏ترين حماسه عرفانی دری، يعنی مثنوی معنوی مولانا جلال‏ الدين را برای اين مبحث برگزيده است و قصد آن دارد در حد توش و توان مُزجات خود به بررسی كلی و محتوايی آن‏ها در ارتباط با آبشخورهای علوی بپردازد تا در پيشگاه ارباب فضيلت چه قبول افتد و چه در نظر آيد.
مشخصات اثر
فلسفه و نحوه آفرینش در آیین هندو با استناد به ادبیات ودایی
نویسنده:
اعظم مومنی‌فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله به بحث پیرامون موضوع آفرینش و بررسی مسائل مربوط به آن شامل منشأ، نحوه و فلسفه‌ی آفرینش و نیز غایت خلقت انسان در آیین هندو و از منظر ادبیات ودایی پرداخته می‌شود. مطالعه در ادبیات ودایی در باب منشأ و نحوه‌ی آفرینش نشان می‌دهد که اندیشه‌های مطرح شده پیرامون منشأ جهان در آیین هندو دارای یک پیشرفت مستمر و مداوم است، بدین معنا که از نظراتی خام و نامرتبط با هم به سوی اندیشه‌ های پیراسته و جامع‌تر پیش می‌رود و در حالی که در ابتدا عناصر عینی و مادی، همچون آب و آتش و ...، را به عنوان اصول منشأ جهان برمی‌شمارد که سایر چیزها از آن تدریجاً پدید می‌آیند، هر چه پیش می‌رود اصول منشأشناسانه‌ی آن انتزاعی‌تر و پیچیده‌تر می‌گردد، همچون عدم، برهمن و ... . این اصول به واسطه‌ی تغییر شکل خویش، همراهی با اصلی دیگر، یا قربانی کردن خویش و ... جهان را به وجود می‌آورند. نظرات پیرامون فلسفه‌ی آفرینش نیز همچون اندیشه های مربوط به منشأ جهان متنوع و گونه‌گون است؛ در حالی که برخی متفکران معتقدند خداوند هیچ انگیزه‌ای جز بازی و تفریح در خلق جهان نداشته است، برخی دیگر برآنند که آفرینش جهان یک ضرورت اخلاقی است تا زمینه برای کمال انسان فراهم گردد. بررسی این آثار پیرامون غایت مترتب بر آفرینش انسان نیز گواه این هستند که از آن جا که آدمی دارای اراده و اختیار است، هدف اصلی زندگانی‌اش را تلاش جهت دستیابی به جاودانگی منظور می‌کند. گاهی انجام شعائر و اجرای قربانی راه دستیابی به هدف دانسته می‌شود و گاهی یگانه راه مناسب، شناخت نفس معرفی می‌شود و شرایطی همچون توجه به درون، عشق و ارادت به خداوند و ... برای کسب این شناخت ضروری دانسته می‌شود. اعمال، رفتار و امیال و ... آدمی، در برهه‌ای از زمان، موانع بزرگی جهت رهایی از تناسخ و ثمرات کرمه ها و دستیابی به جاودانگی، که همانا اتحاد با خداوند است، محسوب می‌شوند؛ اما وقتی آدمی به رهایی دست می‌یابد شک و تردیدهایش برطرف شده، امیالش ارضاء می‌گردند و اعمالش نیز بی تأثیر می‌شوند.
مشخصات اثر
تغییرهای ساختاری در آثار ادبی عاشورا از حماسه تا تراژدی و تا مصیبت
نویسنده:
محمدرضا جوادی یگانه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری , امام خمینی
چکیده :
مقالۀ حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که در عزاداری های اخیر چه تغییراتی رخ داده است که مایۀ نگرانی قاطبۀ مؤمنان و روحانیان شده است. برای پاسخ به این سؤال، پس از بررسی انواع ادبی تراژدی، حماسه و مصیبت، نتیجه گرفته شده که یکی از تغییرات مهم در حوزۀ آثار ادبی عاشورا، تغییر از حماسه به تراژدی در سده های گذشته و تغییر از تراژدی به مصیبت در سالهای اخیر است. ترکیب مصیبت با عشق زمینی، باعث ایجاد نوع ادبی خاصی شده که عزاداری بر مبنای آن، بیشتر کارکرد اجتماعی دارد تا مذهبی. این موضوع در مقاله با مستنداتی از اشعار و نوحه ها نشان داده شده است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 46
مشخصات اثر
قرآن و زبان نمادین
نویسنده:
على نصیرى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
از زبان نمادين، در عربى به «تمثيل» و در انگليسى، به «سمبوليك» ياد شده است. اما به نظر مى رسد به عنوان يك زبان نو به آن نگاه شده باشد. شاهد نو بودن آن، بازشناسى آن ـ البته نه به معناى به كارگيرى جديد آن به عنوان يك زبان ـ و ارائه نشدن تعريفى روشن و گويا ـ دست كم به استناد تحقيقاتى نه چندان دور و دراز نگارنده ـ از اين زبان است. زبان نمادين به عنوان يك مكتب ادبى كم تر از دو سده است كه مورد توجه قرار گرفته است. اين زبان در ادبيات كهن نه تنها براى فرار از واقع گرايى، بلكه به عنوان وسيله اى راه گشا براى دست يابى به واقعيت هاى هستى به كار گرفته شده است. در این مقاله، موضوع مورد بحث ذیل این عناوین پی گیری می شود: تمثیل و بررسى مفهوم تمثيل، اقسام تمثیل، فایده تمثیل، نماد و سمبل، بررسى عناصر معنايى زبان نمادين، موانع حمل آيات بر زبان نمادين، معيارهاى بازشناسى زبان نمادين، معارف قرآن و زبان نمادين.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 388