جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 118
محاکمه بین جلال‌الدین دوانی و غیاث‌الدین منصور دشتکی در شرح هیاکل النور سهروردی
نویسنده:
ابراهیم رضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به گواه مورّخان فلسفه اسلامی، مکتب فکری شیراز، دوره ای از تاریخ فلسفه اسلامی به شمار می رود که در خلال آن، آثار و آراء فیلسوفان، عرفا و حکمای ادوار گذشته بازخوانی شده، در حوزه تفسیر و تحشیه مورد بررسی قرار می گیرند. از جمله بررسی های موفّق از این نوع، یکی شرحی است که محقّق دوانی، بر رساله «هیاکل النّور» شیخ اشراق می نویسد و دیگری، شرح غیاث الدین دشتکی، بر این رساله که به منظور جرح و نقد شرح دوانی نگارش یافته است. شارحان این اثر، ضمن شروح خود، وارد اهمّ مسائل فلسفه گشته، به ارائه راه حل هایی برای مسائل مزبور پرداخته اند. طیّ مناقشه فلسفی میان دو شارح در قالب نوشتار، اول از همه، «وجود»، رسماً، جایگزین «نور» فلسفه اشراقی می گردد، در حالیکه همچنان، بار معنایی «نور» را حفظ می کند؛ زیرا همانطور که اصطلاح نور، هم مفید معنای وجودشناختی است و هم مفید معنای معرفت شناختی، وجود، از نگاه هر دو شارح، هم بروزی در خارج دارد و هم ظهوری در نفس. این نکته، تکیه گاه اصلی موضوع «اتحاد عاقل و معقول» است که هر یک از دو فیلسوف، به طریقی، بدان باور دارد؛ البته، در مطالب گفته شده، عمدتاً، بیان دوانی، کامل تر است از دشتکی. در مرتبه دیگر، تأمل شارحان بر مسئله «علم حضوری نفس بر خود»، اهمیّت دارد که بویژه در بیان دوانی، متقدّم بر هر گونه معرفتی لحاظ می شود. علاوه بر این، از نگاه دوانی، نفس، در فرایندادراک، نقش فعّال دارد، نه منفعل، فعالیتی که ناشی از ارتباط آن با «عقل فعّال» است. دیگر مطلب مورد بحث که تعیین کننده معضل «ربط میان علّت و معلول» است، نظریه «تشأّن» محقق دوانی است که به موجب آن، معلول، شأنی از شوونات علّت، دانسته می شود و وجهی از وجوه آن.با این حال، در جایگاه داوری میان دو شارح، گفتنی است که چنانچه ملاک را آراء شیخ اشراق قرار دهیم، در غالب موارد، اختلاف دو شارح، ریشه در کاربرد واژه ها واصطلاحات دارد؛ بر این اساس، بیان دشتکی، به بیان شیخ، وفادارتر است. اما در صورتی که ملاک، در کنار آراء شیخ، خود مضامینی باشند که به اجمال یا تفصیل و به تلویح یا تصریح، مطرح می شوند، باید گفت که دوانی، در ارائه راه حل های بدیع برای مسائل مورد بحث، موفّق تر است.
گفتگو با حجة الاسلام و المسلمین علی دوانی
نویسنده:
علی دوانی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: بنیاد نهج البلاغه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
لطفا مختصری از زندگی نامه، تحصیلات، اساتید، وضعیت حوزه های علمیه و طلاب در گذشته و نکات آموزنده ای که برای طلاب و محققان مفید فایده باشد بیان فرمایید. سال 1308 در روستای دوان -موطن فیلسوف نامی جلال الدین دوانی متولد شدم. و شرح حال همین فیلسوف نامی نخستین تالیف این جانب است.
صفحات :
از صفحه 138 تا 144
کاربردهای نادرست حمل اولی و شایع
نویسنده:
اسداله فلاحی، سیدبهاالدین موحدابطحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حمل اولی و شایع را در حل بسیاری از مسایل فلسفی به کار برده اند که برخی از آن ها کاربرد نادرست این دو حمل است. برخی از این کاربردها، به شبهات فلسفی و پارادوکس های منطقی مربوط می شود و برخی دیگر را می توان در مباحث مستقل فلسفی یافت: 1. شبهه اخبار از معدوم مطلق، 2. اشکالات وجود ذهنی، 3. معمای جذر اصم و پارادوکس راسل، 4. پارادوکس اشاره به گیومه و پارادوکس مفهوم اسب، 5. دلیل این که چرا حد تام را به کلیات خمس نیفزوده اند، 6. دلیل اینکه چرا محصورات نیازمند وجود موضوع اند، و 7. اثبات اصالت وجود با نظر به مبحث حمل. در این مقاله، با تحلیل فرامرز قراملکی از حمل اولی و شایع در منطق جدید، نشان داده ایم که کاربردهای هفت گانه یادشده همگی دچار نوعی خطا و لغزش منطقی اند.
صفحات :
از صفحه 103 تا 119
علامه جلال الدين دواني
نوع منبع :
مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامي طهور,
شناخت ذات باری و حقیقت توحید شهودی از نگاه محقق دوانی
نویسنده:
حسین حبیبی تبار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
در تحصیل معرفت، نخستین گام کسب تعریف می باشد، لکن در حوزه الهیات، یکی از مهم ترین مسائل، چگونگی شناخت ذات باری و حقیقت آن می باشد. چه آن که برخی بر آنند، راهی برای شناخت ذات خداوند نیست. از جمله محقق دوانی، دانشمند و فیلسوف شهیر سده نهم هجری، وی معتقد است شناخت خداوند از طریق شهودی و فطری است؛ گرچه امکان اقامه استدلال بر وجود خدا وجود دارد. ایشان ضمن ارائه براهینی بر این امر، لحاظ موجودات با علت تا بدین وسیله یافتن علت آنها مبرهن گردد را دلیلی پیشینی بر پی بردن به جود خداوند برای شناخت این که علتشان خارج از مجموعه مخلوقات است، می داند و آن برهان را متفاوت از برهان صدیقین ابن سینا دانسته و خارج از تقریرهای مختلف برهان علی که خود آنها را تبیین می کند، دانسته است. نظریه وی در باب الهیات اخص، مبتنی بر دیدگاهی با مبنای عرفانی است که خود آن را ذوق متالهین می داند، می باشد. لذا در باب توحید هم، مقتضای چنین ذوقی، توحید در وجوب وجود و توحید در وجود، دانسته و به علاوه توحید صفاتی و افعالی را هم بر همین مبنا، توجیه می نماید. مقاله حاضر به شیوه کتابخانه ای و بررسی و تحلیل اسنادی، دیدگاه دوانی را در باب شناخت خداوند و چگونگی حصول آن، واکاوی نموده، به سوالات و مجهولاتی در این خصوص پاسخ داده است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 98
بازسازی نظریه ذوق تأله با وحدت شخصی وجود
نویسنده:
حامد ناجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریه ذوق تأله یکی از نظریات ژرف درباره وجود و چگونگی اطلاق آن بر موجودات است، این نظریه که نخستین بار به طور رسمی در مدرسه فلسفی شیراز طرح گردید، چون مابین حوزه وجود و ماهیت تمایز واضحی اعتبار نکرده بود مورد انتقاد برخی فیلسوفان قرار گرفت. در مشرب فکری حکمت متعالیه این نظریه در دو رویکرد وحدت تشکیکی وجود و وحدت شخصی وجود قابل طرح است؛ و با عنایت به وحدت شخصی وجود که مقبول عرفای شامخین و مقررین متأخر حکمت متعالیه چون آقا میرشهاب الدین نیریزی قرار گرفته، نظریه ذوق تأله از جایگاه استواری برخوردار می گردد. گفتار حاضر کوششی در نشان دادن ارتباط نظریه ذوق تأله با وحدت شخصی وجود است.
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
اندیشوران شیعی و ابن عربی
نویسنده:
هادی وکیلی، حسین شکرابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی,
چکیده :
نظرات و مواضعی که در مورد ابن عربی به عنوان متفکری تاثیرگذار ابراز شده است، از امور شایان توجه در تاریخ فکر شیعی است. علی رغم جایگاه خاص وی نزد برخی حکما و عرفای شیعه، دیگرانی نیز بوده اند که با وی به مخالفت برخاسته و عقایدش را نقد و نفی کرده اند. نسبت معنوی میان تشیع و جنبه های حکمی عرفان اسلامی، همچنین اظهار محبت و علاقه ای که در تالیفات ابن عربی به ائمه و اولیای شیعی (ع) دیده می شود، می تواند به منزله زمینه ای برای تمایل حکما و عرفای شیعه به مطالعه و شرح آثار وی تلقی شود. همچنین وی به علت اظهار عقاید وحدت وجودی و برخی عباراتی که دلالت بر تاکید وی بر اعتقاداتش به عنوان یک مسلمان سنی مذهب دارد، همواره مورد طعن و انتقاد قرار داشته است. نوشتار حاضر به گزارش برخی از این شیفتگی ها از سویی و انکارها از سوی دیگر می پردازد. بدین ترتیب پرسش اصلی که در این مقاله بدان پرداخته خواهد شد عبارت از این است که موضع اندیشوران شیعی در قبال ابن عربی چیست؟
صفحات :
از صفحه 101 تا 121
اشراق هیاکل النور لکشف ظلمات شواکل الغرور
نویسنده:
منصور بن محمد دشتکی شیرازی؛ محقق: علی اوجبی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: میراث مکتوب,
چکیده :
كتاب «اشراق هیاکل النور لكشف ظلمات شواكل الغرور» از غیاث الدین منصور دشتکی شیرازی شرح مفصلی است بر هیاکل نور به زبان عربی تالیف سهروردی که در هفت بخش اساسی با نام هیکل تدوین شده است: 1 ـ تعریف جسم و اثبات تجربه پذیری آن, 2 ـ تجرد نفس و قوای ظاهری و باطنی آن, 3 ـ جهت‌ های سه گانه وجوب, امکان و امتناع, 4 ـ مباحث مربوط به واجب الوجود, 5 ـ حرکت دوری افلاک و این که نفس و عقل دارند, و در قسمت‌ های دوتایی جهان هستی, 6 ـ مفارقت نفس از بدن و جاودانگی و بی‌ انجامی آن, 7 ـ چگونگی نبوت, خواب و رویاهای صادقه, کرامت‌ ها و معجزه‌ ها. گفتنی است در مقدمه مفصل این کتاب زندگی و اندیشه‌ های سهروردی تشریح شده, همچنین به حیات غیاث الدین دشتکی اشارتی رفته است. کتاب حاضر بر اساس سه نسخه خطی کتابخانه آستان قدس رضوی, کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری, و کتابخانه مجلس شورای اسلامی تصحیح شده است.
کتاب: تهلیلیه (شرح لا إله إلّا الله)
نویسنده:
محمد بن اسعد دوانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران: کیهان,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
کتاب تهلیلیه، رساله‌ایى با عنوان «کلمة التوحید» یا «تهلیلیة» در شرح و تفسیر کلمۀ توحید «لا إله إلا اللّٰه» می باشد. مباحث کتاب مذکور در دو مقام است که عبارتند از: مباحث علم رسمى در دو موقف، مباحث علم رسمى در دو موقف.
مظاهر عالم هورقلیا در فلسفه اشراق و مکتب شیخیه
نویسنده:
سیدعباس ذهبی، فریده محرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در تعریف لغوی واژه هورقلیا اگرچه آرای متنوعی در باب یونانی، سریانی و عبری بودن آن وجود دارد، می توان دقیق ترین تعریف را «خورکلپا» به معنای جسم خورشیدی دانست که ریشه در فرهنگ و زبان ایران باستان دارد. در جهان شناسی حکمت اشراق، عالم هورقلیا را می توان با عالم صور معلقه، اشباح مجرده، عالم مثال و عالم خیال منفصل یکی دانست. ضمن آن که در مکتب شیخیه، با توجه به رویکرد کلامی آن مکتب، عالم ملکوت نیز معادل هورقلیا آمده است. اگرچه تفاوت هایی در جهان شناسی این دو مکتب، به ویژه در تعداد مراتب هستی، دیده می شود، مظاهر عالم هورقلیا نزد هر دو جریان مشترک است. برخی از این مظاهر بیشتر صبغه معرفت شناختی دارند و برخی صبغه هستی شناختی. از دسته اول، می توان به مظهر خیال، خواب و رویا و وحی و الهام اشاره کرد و از دسته دوم، می توان جنبه هستی شناختی جن و شیاطین، آینه و اصوات و روایح مثالی را نام برد.
صفحات :
از صفحه 73 تا 96
  • تعداد رکورد ها : 118