جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
رفتار اخلاقی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 128
اخلاق زمامداری پیامبر (ص) در برخورد با مخالفین
نویسنده:
علی دولتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش به تبیین انگیزه مخالفت‌هایی که نسبت به پیامبر اسلام(ص) صورت می‌گرفت و بررسی سیره آن حضرت در برخورد با این مخالفت‌ها پرداخته است. انگیزه مخالفان پیامبر اسلام(ص)را می‌توان در جهل و تعصب، ترس از فقدان آرامش، ترس از سقوط موقعیت اجتماعی، هراس از فروپاشی نظام قبیله‌ای، جبرگرایی، رقابت‌های قبیله‌ای، عدم شناخت از پیامبر(ص) و تعارض اندیشه توحید با شرک دانست. روش پیامبر(ص) در برخورد با مخالفان، مبتنی بر مدارا، محبت، حکمت، اندرز نیکو و استدلال و مناظره به نیکوترین روش بود. این روش در اوایل بعثت، باعث تحریک عواطف و احساسات مردم مکه شده و آنان را به اسلام ترغیب می‌کرد. اما هنگامی که مشرکان، به اصل دین حمله می‌کردند، برخورد پیامبر همراه با صلابت و قاطعیت بود. به همین دلیل، برخورد پیامبر(ص)، نسبت به مخالفت‌های یهودیان مدینه، در ابتدا بر اساس استدلال و مدارا، و اتعقاد پیمان‌های صلح بود، اما هنگامی که یهودیان پیمان‌شکنی کردند، و با مشرکان مکه شروع به همکاری نمودند، حضرت دستور جنگ با آن‌ها، و محاصره و اخراج آنان را از مدینه صادر کرده و بعضی از سران فتنه را نیز اعدام نمود. آن حضرت در برخورد با منافقان فتنه‌انگیز هم تا جایی که ممکن بود مدارا می‌کرد، اما اگر فتنه‌ها در مورد مسایل اصولی بود، به‌شدت با آن برخورد می‌کرد. دعوت دولتهای بزرک از طرف پیامبر به خاطر فراهم نمودن زمینه دعوت و دفع تجاوز آن‌ها بوده است. ایشان با مخالفان فکری و عقیدتی نیز، بر اساس دعوت به اقامه برهان، پند و اندرز و مناظره به شیوه نیکو برخورد می‌کردند.
مشخصات اثر
حسن و قبح اخلاقی: مبنای جرم انگاری
نویسنده:
مهدی رجبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حمایت از اخلاق و ارزش ها یکی از اصولی است که راه را بر ورود حقوق کیفری هموار می نماید ، اما این اصل یا به عبارتی الزام قانونی اخلاقیات همیشه و به یک درجه مورد حمایت قانون گذاران قرار نگرفته است. صرف نظر از دیدگاهی که اصولا حوزه اخلاق و ارزش ها را داخل در حریم خصوصی افراد دانسته و حقوق کیفری را منحصر به موارد ضروری و حد اقلی می گرداند، گرایشی نیز به حمایت از اخلاق توسط دولتها و قانون گذاران به چشم می خورد، اما در هنگام رویارویی بااخلاق عمدتا دو مسئله به بروز اختلافات نظری منجر می شود.اولین مسئله نحوه تفسیر اصول اخلاقی و ارزش ها است.چهمبنا و ملاک و قاعده ای، رفتار ها و صفات خوب(حسن) و بد(قبیح) را به ما می شناساند؟ به منظور پاسخ به این سوال نظریه های متنوعی توسط فلاسفه و دانشمندان ارایه شده است ، که در دو گروه عمده «نسبیت اخلاقی» ،و «اصول ثابت اخلاقی» قابل احصا می باشند. نسبیت اخلاقی از دو جهت به دامنه اختلافات می افزاید. یکی به جهت ناهمگونی نظریات در این گروه است، که هر فلسفه و مشرب فکریسعی در مطرح نمودن معیار خود داشته است، و جهت دیگر اینکه در یک نظریه واحد نیز هیچ گاه به اصول ثابت اخلاقینمی توان دست یافت ، محدود کردن اخلاق به طبایع یا غرایض یا عواطف بشری موجب گستردگی اخلاق به تعداد انسان ها خواهد شد. در حالیکه اصول ثابت اخلاقیبا اثبات ارتباط منطقیبین عقل سلیم و نهاد و سرشت انسانی از تزلزل نظری و تشتت آراء مبرا می گردد.آنگاه نه به تعداد افراد ، بلکه برای تمامی افراد ارزش های اخلاقی یکسان و ثابتی خواهیم داشت. بنابر این نادیده انگاشتننقش حسن و قبح در جرم انگاری به بهانه ابهام اوامر اخلاقی ، پذیرفتنی نخواهد بود. دومین مسئله، دایره شمول کیفر بر حوزه اخلاق است،آیا نقض هر قاعده اخلاقی یا به عبارتی همه رفتارهای اخلاقی مبنایی برای جرم انگاری است؟ این مطلبی است که هم در مغرب زمین وهم در مباحث اسلامی مطرح گردیده است.حد اکثر گرایان هر چند صرف نقض قاعده اخلاقی را فارغ از هر فایده دیگری موجب دخالت کیفر دانسته اند اما آن را محدود به قبایح شدید و نه هر قبحی می کنند. دیدگاه میانه مولفه مفید بودن الزامات را نیز در نظر میگیرد.تفسیر سطحی از«التعزیر لکل عمل محرم» شائبه حمایت حد اکثری را دامن می زند، اما مداقه بر موضوع، عدم وحدت تجریم و تحریم را بر ما روشن می کند و حریم جرم را محدود به قبایح با درجه قبح زیاد همراه با اثرات مفسده انگیز فردی و اجتماعی می گرداند.
مشخصات اثر
بررسی نسبت دین و اخلاق در قرآن کریم
نویسنده:
مهدی حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع نسبت دين و اخلاق، اساسي‌ترين موضوعِ مورد بحث بين مسيحيان و سکولارها، است. مراد از اخلاق در اين مسأله، طبق اصطلاح انديشمندان غربي، نهاد اخلاقي زندگي است. يعني اخلاق، همچون نهادهاي ديگر(مثل نهاد خانواده،آموزش، حکومت، اقتصاد) يکي از نهادهاي ضرور زندگي‌ است و عقل خود بنيادِ بشر، مرجع نهايي ارزش‌گذاري اخلاقي است؛ انسان‌ها به وسيلة عقل، خوب و بد را تشخيص داده، همديگر را به انجام عمل خوب تحريک، يا به خاطر انجام عمل خوب، ستايش مي‌کنند و از انجام عمل بد نهي، يا به خاطر انجام عمل بد، سرزنش مي‌کنند و مراد از دين، مجموعة عقايد و قوانين به دست آمده از طريق وحي و نبوّت است. طبق تبيين استاد محمّدتقي مصباح يزدي، عمده‌ترين اقوال در نسبت دين و اخلاق عبارتند از: 1. اتّحاد دين و اخلاق 2. تباين دين و اخلاق 3. تعامل دين و اخلاق. طبق دلالت آیات قرآن کريم، بین دین و اخلاق، نسبت تعامل وجود دارد. يعني دين و اخلاق نيازهايي به همديگر دارند كه آن نيازها را برطرف مي‌كنند؛ دين بدون اخلاق، تحقّق پيدا نمي‌کند، يعني ابتدا بايد حسن و قبح در ذات افعال وجود داشته، و از طريق عقل قابل ادراک باشد و انسان‌ها يقين داشته باشند که قرار دادن معجزه در اختيار يک مدّعي دروغينِ نبوّت و شخصِ دروغگو براي خدا قبيح است، سپس نبوّت شخصي که قدرت معجزه دارد، اثبات شود. همچنين دين بدون کمک اخلاق، گسترش پيدا نمي‌کند، يعني پيام‌هاي ديني هر چه با اخلاق و شناخت‌هاي فطري انسان‌ها از خوب و بد، سازگارتر باشد، استقبال بيشتري از آن آموزه‌ها مي‌کنند. اخلاق هم در موارد زيادي از قبيل شناخت برخي از ارزش‌هاي اخلاقي، ضمانت اجرايي ارزش‌هاي اخلاقي و امثال آن به دين نيازمند است. دين و اخلاق، همديگر را تأييد كرده و هيچ تعارضي با همديگر ندارند. دين حاوي عقايد و دستورهايي براي هدايت انسان‌ها است و عقل که حسن و قبح را در برخي موارد کشف مي‌کند و اساس شناخت در اخلاق سکولار است، چراغي است كه خداوند براي انسان‌ عطا كرده تا به وسيلة آن، خوب را از بد، و حقّ را از باطل تشخيص دهد.
مشخصات اثر
دوستی و مهرورزی در نهج البلاغه
نویسنده:
وحیده نادری گرگری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق، دوستی و مهرورزی از دیدگاه امیرالمومنین (ع) در نهج‌البلاغه مورد بررسی قرار گرفته است. این پایان‌نامه در دو فصل که هر کدام حاوی چندین بخش است تدوین گردیده است. در ابتدا شرح مختصری از دوستی و محبت: دوستی به معنای حب و یکدلی و عشق و مهر و در اصطلاح عبارت است از محبت و دوستی انسان به چیزی که به آن میل و لذت دارد و غلیان دل در مقام اشتیاق به لقاء محبوب است.در فصل دوم شرایط دوست خوب بررسی شده است که عبارت است از عاقل باشد، از خاندان اصیل باشد، اهل خیر باشد و خوش‌اخلاق و....باشد و در در بخش بعدی انواع دوستی بررسی شده است که در نهج‌البلاغه قریب به 25 نوع دوستی آمده است همانند دوستی به دنیا، دوستی آخرت و مرگ و دوستی خدا، دوستی پیامبر واهل بیت و...و در بخش بعدی آداب دوستی بررسی شده است که چگونگی رفتار و آداب و سلوکی که باید در مقابل دوست داشته باشیم از جمله خشوع و فروتنی و ایثار و...و در بخش بعدی حدود دوستی که حضرت به اندازه نگهداشتن در دوستی و دشمنی بسیار تأکید می‌وزرد و این‌که انسان نباید تمام اسرار خود را به دوست افشا کند و در دشمنی نباید آتش کینه را شعله‌ور نماید و در بخش بعدی حقوق دوستی بررسی شده است که حقوقی که بر انسان واجب است بیان شده است از قبیل یاری با جان و دل و احسان و فداکاری و... و بخش بعدی موانع دوستی که نباید با افراد پست و بخیل و نادان و... دوست شد و بخش آخر در مورد فوائد دوستی بحث می‌کند که دوست در شرایط سخت، حامی و یاور انسان است و از او پشتیبانی می‌نماید.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی اخلاق اجتماعی در اندیشه‌های تفسیری استاد مطهری و علامه طباطبائی
نویسنده:
حسن دنیوی ده سرخ
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بر اساس تعالیم ناب اسلام عزیز ، بهترین نسخه برای سعادت بشر ، قرآن کریم است و از همین روست که جایگاه تفسیرقرآن و تدبر درآیات آن روشن می شود . و حرکت در این مسیر موجبات سعادت انسان را فراهم میکند.از طرفی نوع تفاسیر مفسرین به قرآن خود یک مسأله ی جداگانه و مهم است . و تفسیر علامه طباطبائی و استاد مطهری رضوان الله تعالی علیمها ، یک تفسیر اجتماعی به حساب می آید .این دو بزرگوار دغدغه ی اصلاح اجتماع را داشته اند نوشته های خود را با همین نگاه و با استفاده ازآیات شریفه ی قرآن مطرح نموده اند . و لذا می توان در میان نوشته های قرآنی آنها به یک اخلاق اجتماعی مورد سفارش قرآن دست یافت .در این اثر کوچک دانشجوئی ، اخلاق اجتماعی مطرح شده درآثاراین دو دانشمند فرزانه دنیای اسلام نوشته شده است و به صورت یک پایان نامه در هفت فصل شکل گرفته است .در فصل اول به کلیات و تعاریف لغات واصطلاحها پرداخته میشود و درفصل دوم اخلاق اجتماعی در عرصه ی سیاسی بررسی میشود و شامل برخی اخلاق مثل صبر و وفای به عهد و هجرت و جهاد و ....می شود .در فصل سوم این مجموعه به بررسی اخلاق اجتماعی در زمینه ی اقتصادی پرداخته می شود و در این فصل اخلاقی مثل قرض الحسنه و خمس و کم فروشی مطرح می شود .در فصل چهارم اخلاق جنسی مطرح می شود و شیوه ی صحیح مدیریت آن مطرح می شود و اخلاقی مثل پوشش ، عفت و تهمت ، نهی از زنا ، در این فصل بررسی میشود .در فصل پنجم اخلاق اجتماعی مورد سفارش قرآن کریم در خانه و از سوی پدر و مادر مطرح میشود و اخلاقی مثل تربیت فرزند در آن بررسی میشود.در فصل ششم اخلاق تبلیغی مطرح می شود و اخلاقی را که یک مبلغ باید به آنآراسته شود بیان شده است و به اخلاقی مثلمأمور به وظیفه بودن ، تذکر دادن ، تحمل و دوری کردن زیبا پرداخته میشود .و در فصل پایانی به اخلاق همزیستی پرداخته میشود و در طی این فصل به اخلاقی مثل مزمت عیب جوئی و مسخره کردن ، و آداب ورود به منزل دیگران و آداب دوستی ، پرداخته میشود .
مشخصات اثر
بررسی مسائل اخلاقی در آموزش مجازی
نویسنده:
سمیه نعمت زاده آق براز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ضرورت توجه به آموزش مجازی یک واقعیت است وگسترش سوء استفاده و اغراض سودجویانه و عدم پایبندی به ارزش های اخلاقی، مباحثی را در زمینه ی اخلاق آموزش مجازی به وجود آورده است به خصوص اینکه آموزش و پرورش را با چالش های جدی و نوین مواجه ساخته و نیاز آموزش مجازی به اخلاق را روزافزون کرده است. این پژوهش با عنوان بررسی مسائل اخلاقی در آموزش مجازیبا روش توصیفی و تحلیلی در صدد تعیین و تبیین مسائل اخلاقی در آموزش مجازی است که با ارائه یک مدل ضمن مشخص نمودن ابعاد گوناگون آموزش مجازی، مسائل اخلاقی هر بعد را تعیین، و با توجه به اصول اخلاقی تبیین می کند. یافته ها نشان داد که هرکدام از ابعاد یادگیری الکترونیکی با مسأله اخلاقی خاص خود مواجه است که شناسایی این مشکلات اخلاقی، می تواند در تدوین سیاست‌ها و قوانین مربوط به فعالیتهای علمی در آموزش مجازی کار ساز باشد.
مشخصات اثر
"زمینه های تعالی و انحطاط اخلاقی انسان"
نویسنده:
غلام علی طاهری(ارزکانی)
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اخلاق یکی از سرمایه‌های اصلی بشر به‌شمار می‌رود، و توجه به فضایل اخلاقی و جلوگیری از رذایل و انحطاط اخلاقی، مستلزم شناخت عوامل اثرگذار بر تکوین و شکل‌گیری شخصیت اخلاقی انسان است. این رساله تلاش نموده تا زمینه‌ها و بسترهای تعالی و انحطاط اخلاقی انسان را قبل و بعد از تولد او شناسایی و بررسی نموده، و آثار و پیامدهای آن‌ها را تبیین کند. در این راستا، عواملی از قبیل انتخاب همسر، تشکیل خانواده، پدر و مادر، و وراثت در تکوین شخصیت اخلاقی کودک پیش از تولد او، نقش فراوانی دارد. پس از تولد کودک نیز عوامل موثری را می‌توان نام برد که دارای اهمیت ویژه بوده، و زیربنای شخصیت اخلاقی انسان را رقم می‌زند؛ در این زمینه می‌توان علاوه بر خانواده، به تأثیرات محیط مانند دوستان، معاشران و هم‌کلاسی‌ها اشاره کرد. البته مسأله یادگیری، مدرسه، معلم، و وسایل ارتباط جمعی، نقش و جایگاه بیشتری در تعالی و انحطاط اخلاقی انسان دارند؛ زیرا خداوند متعال غریزه یادگیری و کسب معرفت را در نهاد انسان به‌عنوان راه برون‌رفت از جهل و نادانی به‌سوی علم و دانش قرار داده است، و انسان تنها از این رهگذر می‌تواند به آمال و آرزوهای خود دست یابد، و از این طریق فضایل و مکارم اخلاقی را از رذایل و انحطاط بازشناسد و به‌سوی کمال و تعالی حرکت کند. بر این اساس، اگر انسان از تمایلات روحانی خویش سر باز زده، و از گرایشات نفسانی خود پیروی کند به انحطاط اخلاقی گرفتار خواهد شد. در این زمینه، انبیا و اولیای الهی از جانب خداوند بزرگ‌ترین هادیان بشر بوده، و پیروی از دستورات آنان موجب سعادت و تعالی انسان می‌شود. این نقش را پس از آنان، علما و معلمان باتقوا عهده‌دار هستند، و حتی می‌توانند با نقش‌آفرینی در تربیت و کمال انسان، تأثیرات منفی قوانین و نیز تأثیرات وراثت، محیط و خانواده را خنثی نمایند.
مشخصات اثر
گزارش و نقد تعارضات (ادعایی) در متون وحیانی و اخلاق
نویسنده:
زهرا معرفت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقيق حاضر به بررسي و نقد تعارضات (ادعايي) در متون وحياني و اخلاق مي‌پردازد. تعارض دين و اخلاق از جمله روابط بين دين و اخلاق برشمرده شده است. مهمترين تعارضي که در اين رابطه مطرح شده مربوط به فرمان خداوند به قتل حضرت اسماعيل توسط حضرت ابراهيم مي‌باشد. در اين پايان نامه، پس ازتعاريف مختلف دين و اخلاق و تبيين ارتباط کلي ميان آن دو و ترسيم شقوق اين ارتباط، رابطه تعارض مورد بررسي قرار گرفته است. تأکيد دراين رابطه بر همان جريان فرمان به قتل حضرت اسماعيل مي‌‌باشد که فرمان خداوند به قتل با فرمان عقلاني يا اخلاقي به نادرستي قتل، با يکديگر در تعارض قرار مي‌گيرند. از نگاه اين پايان‌نامه تعارض مذکور ادعايي است و بسياري از متفکران بر همين عقيده اند. از اين رو در صدد توجيه و راه حلي براي تعارض ادعايي برآمده‌اند. در اين جا آراء کي يرکگور، آکوئيناس، آدامز، کوئين، لويناس و دريدا و ... مورد بررسي قرار گرفته است. در مقابل، برخي ديگر اين ناسازگاري را واقعي و جدي تلقي مي‌کنند. و براي برون رفت از اين تناقض معمولا جانب عقل را گرفته‌اند. در اين رابطه به آراء کانت و موني اشاره شده است. در پايان، اين مسأله از ديدگاه متفکرين مسلمان نيز بررسي شده است.
مشخصات اثر
نقش «خودکانونی» و «خداکانونی» در شکل‌گیری اخلاق اجتماعی با تأکید بر نهج‌البلاغه
نویسنده:
حسین پسندیده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پرسش از معیار ارزش‌گذاری رفتارهای بشری، پرسشی کُهن و مهم در همه مکاتب اخلاقی از قدیم تا کنون بوده است. هدف این پژوهش، یافتن منشأ اخلاقی شمرده شدن رفتارهای بشر، از منظر خدای متعال است. از آن جا که طیف وسیعی از مفاهیم اخلاقی را مفاهیم اخلاق اجتماعی تشکیل می‌دهند، شناسایی ملاک اخلاقی شمرده شدن رفتارهای اجتماعی بشر، هدف اصلی و مهم این پژوهش به شمار می‌رود. روش و سیر انجام شده این پژوهش، عبارت است از: بررسی مبنای اخلاق از نگاه علوی، با جمع آوری و تحلیل متون اسلامی مربوط به خودکانونی و خداکانونی، سپس جمع آوری و تحلیل متون خاصِّ مربوط به ارزش‌ها و ضد ارزش‌های اجتماعی برای شناسایی نقاط کانونی آن‌ها.یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد در حوزه مبنای اخلاق، از منظر علوی دو نقطه کلیدی و مهم وجود دارد: نقطه کانونی «خود» و نقطه کانونی «خدا». و برای رسیدن به این نقطه کانونی چاره‌ای جز «عبور از خود» به عنوان اولین گام لازم، نخواهد بود. در حوزه تحلیل 19 عنوان اخلاقی بحث شده در این پژوهش، یافته‌ها عبارت است از: الف) اخلاق اجتماعی به دو گونه اصلی قابل تقسیم است؛ یکی حوزه مناسبات فرد با دیگران و دیگری واکنش فرد به مناسبات دیگران با یکدیگر. ب) حوزه مناسبات فرد با دیگران، با توجه به انواع مسائلی که در روابط اجتماعی وجود دارد، به گونه‌های متعددی قابل تقسیم است. ج) عناوین 19 گانه در قالب پنج گونه مسأله یا موقعیت کلی شکل می‌گیرند. 1. هنگامه مقایسه؛ که چهار عنوان (تکبر، تواضع، خودرأیی، مشاوره) در این گروه قرار می‌گیرند. 2. هنگامه رعایت حقوق دیگران؛ که دو عنوان (عدالت و ظلم) را شامل می‌شود. 3. هنگامه برخورداری از نعمت؛ که گاه حالت صاحب نعمت مد نظر قرار می‌گیرد و جایگاه بروز دو عنوان (بُخل و جود) است، و گاه حالت دیگران در برابر صاحب نعمت لحاظ می‌شود که عناوینی چون (حسد، غبطه، نُصح و همچنین امانت‌داری و خیانت در امانت) امکان بروز می‌یابند. 4. هنگامه بروز خطا و اشتباه؛ که نسبت به شخص خطاکار عناوینی چون (عذرخواهی و جبران خطا) را پدید می‌آورد و نسبت به واکنش دیگران به خطای رخ داده، عناوینی چون (غضب، حلم و بردباری، پذیرش عذر دیگران، رد عذر دیگران) امکان بروز و ظهور پیدا می‌کنند. 5. هنگامه گزارش واقعیت؛ که اگر صرف مطابقت گزارش با واقع لحاظ شود عنوان (صدق و کذب) شکل می‌گیرد و اگر قصد گزارش کننده لحاظ شود عناوینی چون (غیبت و عیب پوشی) به منصه ظهور می‌رسند.
مشخصات اثر
تحلیل مفهومی و اخلاقی صداقت در اندیشه‌ی اسلامی
نویسنده:
منیره فارسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
صداقت در لغت به معنای راستی، راست گفتن، مطابقت حکم با واقع، اخلاص.......می باشد و در نگاه آیات و روایات و علمای اخلاق عبارت است از هماهنگی قول و عمل. دارای دو نوع کاربرد می باشد، از جمله صدق گفتاری و صدق رفتاری. کلامی که مطابق با واقع است، رفتاری که تصدیق کننده ی گفتار و اعتقاد انسان است. صدق و راستی در تمامی اقسامش دارای اهمیت است و برای فرد، نتایج شایسته ای را به همراه دارد. راستگویی از لوازم و نشانه های صفاتی همچون وفای به عهد و امانت داری است، و نفاق از واژگان متضاد آن است. چرا که منافق کسی است که باطن و ظاهرش یکی نیست و با هر کس که ملاقات می کند از او تعریف و تمجید می کند و در غیاب او به تکذیب و غیبتش می پردازد. البته نفاقی که در این بحث مطرح است، نفاق در خصوصیات اخلاقی است. کسانی که روزه می گیرند، نماز می خوانند اما در امانت خیانت می کنند، دروغ می گویند و به وعده های خویش عمل نمی کنند. بدین ترتیب رفتار غیرصادقانه مترادف با نفاق است. صداقت در زمره ی فضایل اخلاقی و سبب نجات و رستگاری انسان می باشد. فضیلتی راسخ در نفس آدمی که در فرد ملکه شده و جزو سجایای اکتسابی اوست و مقتضی توافق ظاهر و باطن فرد می گردد تا بدین وسیله آدمی دارای رفتاری پایدار گردد. از دیدگاه علمای اخلاق صداقت دارای مولفه هایی از قبیل آگاهی، نیت، اختیار، اراده، قدرت... می باشد.. صداقت تنها یک ویژگی انسانی نیست بلکه در مرتبه ی اولی به خداوند اختصاص دارد، چنانچه خداوند بارها در قرآن به آن اشاره فرموده است که من از صادقین هستم و به وعده هایی که داده ام عمل خواهم کرد. صداقت علاوه بر اقسامی که بیان شد عبارت است از، صدق در نیت و اراده، صدق در عزم، صدق در وفای به عزم. ایمان به خدا، غیب، قیامت، ملائکه صدق در نیت و انفاق صدق در عزم و جهاد، صبر، هجرت، پرهیزکاری صدق در وفای به عزم است. با مطالعه ی در سیره ی انبیاء نیز به پایبندی آنان به صداقت برخورد می کنیم. چنانچه در بعضی ازموارد با واژه ی صدّیق معرفی شده اند. از جمله حضرت ادریس، ابراهیم، موسی، اسماعیل . اهمیت صداقت علاوه بر دلایل نقلی با دلایل عقلی و تجربی نیز به اثبات رسیده است. عقل هم به تناسب شرایط مختلف، ممکن است به ارزش مثبت یا منفی بودن حکم کند. به تجربه نیز در می یابیم که انسانی که با دیگران یکرنگ نباشد، در برابر وجدان خویش نیز آرام نخواهد بود. رفتار صادقانه علاوه بر آثار فردی، دارای آثار اجتماعی نیز می باشد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 128