جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک : support@alefbalib.com

نام :*

نام خانوادگی :*

پست الکترونیک :*

* *

تلفن :

دورنگار :

آدرس :

بخش :

پیغام :*

حروف تصویر :

* *

ارسال انصراف

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

فارسی | العربیه | English

در تلگرام به ما بپیوندید

پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی

جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن

: جستجو در الفبا در گوگل

...جستجوی هوشمند

صفحه اصلی کتابخانه

پورتال جامع الفبا

مرور منابع

مرور الفبایی منابع

مرور کل منابع

مرور نوع منبع

آثار پر استناد

متون مرجع

مرور موضوعی

مرور نمودار درختی موضوعات

فهرست گزیده موضوعات

کلام اسلامی

مسائل جدید کلامی

سایر موضوعات

دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات

سیره ائمه اطهار علیهم السلام

شیعه-شناسی

عرفان

فلسفه اسلامی

مرور اشخاص

مرور پدیدآورندگان

مرور اعلام

مرور آثار مرتبط با شخصیت ها

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی

مرور مجلات

گالری

چندرسانه ای

جستجو

جستجوی هوشمند در الفبا

جستجو در سایر پایگاهها

جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان

جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه

جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی

کتابخانه مجازی ادبیات

کتابخانه مجازی حکمت عرفانی

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران

کتابخانه تخصصی ادبیات

کتابخانه الکترونیکی شیعه

علم نت

کتابخانه شخصی

مدیریت علاقه مندیها

ارسال اثر

دانشنامه

راهنما

مرور > مرور کلید واژه ها

اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology

علم کلام

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

269 270 271 272 273 274 275 276 277 278

تعداد رکورد ها : 3310

عنوان :

هرمنوتیک و کلام

نویسنده:

احمد واعظی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

دانشگاه شهید بهشتی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

رابطه هرمنوتیک و علم کلام , تفسیر متون دینی , زبان دین (مسائل جدید دین شناسی) , کثرت گرایی دینی , هرمنوتیک , علم کلام , هرمنوتیک (فلسفه)

کلیدواژه‌های فرعی :

معرفت شناسی دین , کلام سنتی , هرمنوتیک نظریه تفسیری , نظریه متن , اخلاقیات معنا , تکثرگرایی معنایی , هرمنوتیک واقع گرا , تاریخ مندی متن , تاریخ مندی فهم , دانش متن محور , تعامل هرمنوتیک و کلام , مساله آفرینی کلامی توسط هرمنوتیک , تاثیر باور کلامی در هرمنوتیک , پیوند هرمنوتیک با الهیات , کارکرد تاریخی هرمنوتیک در کلام , نظریه قرائت , نظریه تفسیری , ابتنا نظریه کلامی بر نظریه تفسیری , هرمنوتیک متون وحیانی , نسبی گرایی معنایی , نظریه های قرائتی , تاریخ مندی , زمینه مندی , هرمنوتیک فلسفی(فلسفه) , متون دینی , کثرت‌گرایی دینی ,

شاپا (issn):

چکیده :

تحولات قرن بیستم در حوزه هرمنوتیک و نظریه تفسیری به نتایجی منتهی شده است که علم کلام به عنوان دانشی متن محور و دارای پیوند عریق با تفسیر متون مقدس را در حوزه هایی به چالش می-کشد. مقاله حاضر با بررسی تاثیر تحولات هرمنوتیک معاصر در هر دو ساحت «نظریه تفسیری به مثابه نظریه قرائت» و «نظریه تفسیری به مثابه هرمنوتیک فلسفی و فرا تفسیر» بر حوزه کلام سنتی و با تاکید بر اینکه هر رویکرد کلامی لاجرم بر نظریه تفسیری خاصی تکیه زده است می کوشد تعامل میان هرمنوتیک و کلام را در سه محور اصلی بررسی نماید. این سه محور اصلی عبارت اند از: الف. چالش انتقادی هرمنوتیک معاصر با کلیت کلام سنتی؛ ب. بررسی مسئله آفرینی و خلق پرسش های نوین کلامی توسط هرمنوتیک معاصر؛ ج. واکاوی تاثیر باورهای کلامی در هرمنوتیک.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 1 تا 19

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

کلام شیعی در عرفان بایزید ثانی

نویسنده:

حبیب الله عباسی، مرضیه سهرابی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مقاله PDF مراجع

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , کلام شیعه , بایزید ثانی , جبر و اختیار(کلام) , صفات الهی , امامت , معاد(کلام) , نبوت , عدل الهی , رساله روضه العارفین , شخصیت ها , علم کلام , کشف المراد: علامه حلی , اسفار اربعه: ملاصدرا , جامع الاسرار و منبع الانوار : حیدر آملی , گوهر مراد: ملا عبدالرزاق لاهیجی , ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام (دینانی)

کلیدواژه‌های فرعی :

امامت , معاد , جبر و اختیار , توحید , کلام اسلامی , نبوت , قضا و قدر , رویت خدا , اصالت تفکر شیعه , عدل , حجیت عقل , عصمت امامان , قرآن , کلام خدا , جسمانیت خدا , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) , عصمت انبیاء ,

شاپا (issn):

چکیده :

این مقاله به بررسی اجمالی مولفه های کلام شیعی در عرفان علی بن عنایت الله بسطامی بایزیدی، ملقب به بایزید ثانی در متن کتاب روضه العارفین می پردازد. نویسنده یکی از عرفا و محدثان شیعه قرن 10 و 11 هجری است که رساله روضه العارفین را در تبیین مسائل توحیدی، اعتقادی، عرفانی و آداب سیر و سلوک تحریر کرده است. هدف این نوشتار تلاش برای پاسخ گویی به این سوالات است: 1. مولف در مقام صوفی وحدت وجودی و محدث شیعی، چگونه مسائل اصول اعتقادی شیعه امامی را با عنایت به نحله فکری فلسفی عرفانی خویش مطرح می کند؟ 2. آیا اصولا آوردن برهان ها و استدلال های کلامی از جانب یک صوفی، با در نظر گرفتن این شبهه که صوفیان از مباحثات عقلانی به شیوه متکلمان گریزان اند، با حکمت ذوقی صوفیانه تناسبی دارد؟ با در نظر گرفتن مهم ترین مشخصه های کلام شیعی مطرح شده در رساله روضه العارفین و مقایسه آن با مسائل کلامی بحث شده نزد مهم ترین متکلمان شیعی پیش از او، به این نتیجه می رسیم که مولف، متکلم شیعه عارف مسلکی است که عرفان را بستری مناسب برای طرح مباحث کلامی شیعه دانسته است و چنان که عرفان او کلامی است، کلام او نیز عرفانی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 95 تا 137

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقش فیاض لاهیجی در فلسفی شدن کلام شیعه

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مقاله مراجع

وضعیت نشر :

نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه معارف اسلامی، معاونت پژوهشی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ملا عبدالرزاق بن علی لاهیجی , ماهیت کلام شیعه , 17. فرق کلامی , عقل و دین , علم کلام , درباره لاهیجی

کلیدواژه‌های فرعی :

معتزله , خواجه نصیر طوسی , کلام شیعه , حسن و قبح عقلی , اشاعره , تفتازانی , تعریف علم کلام , کلام فلسفی , گوهر مراد , شوارق الالهام , مذهب تشیع , ادله نقلی و وحیانی , کتاب سرمایه ایمان , روش برهانی در کلام , سیر کلام شیعه , تعریف کلام فلسفی , پیشینه کلام فلسفی , استقلال فکر , تسامح و تساهل در روایات , عدم حجیت خبر واحد , نسبت عقل و وحی , تقدم عقل بر نقل , توجیه گزاره های کلامی , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

خواجه نصیرالدین طوسی , ملا عبدالرزاق لاهیجی

شاپا (issn):

چکیده :

در قرن هفتم هجری شمسی، خواجه نصیرالدین طوسی با رویکرد فلسفی به مباحث کلامی، مکتب کلام فلسفی را بنیان نهاد. پس از او شاگردان مکتب وی، شیوه او را در تقریر مسائل کلامی ادامه دادند. ملاعبدالرزاق لاهیجی متخلص به فیاض، یکی از برجسته ترین متکلمانی بود که آثار خود را در قالب سنت کلام فلسفی به نگارش درآورد. او همانند خواجه و حتی بیش از او با استفاده از اصول، قواعد و اصطلاحات فلسفه مشا، به تقریر و تبیین مباحث کلامی پرداخت و ازاین حیث، تاثیر فراوانی بر جریان فلسفی شدن علم کلام در مذهب تشیع داشت. مقاله حاضر با استفاده از تحلیل های ساختاری و محتوایی آثار کلامی لاهیجی، در صدد تبیین نقش وی در فرایند فلسفی شدن علم کلام است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 65 تا 92

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی و تحلیل آراء فیلسوفان مسلمان در مورد تعریف علم از ابن سینا تا صدرالمتالهین

نویسنده:

مرتضی حاج حسینی

نوع منبع :

مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ملاصدرا , تعریف علم , تاریخ علم شناسی فلاسفه مسلمان , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , شخصیت ها , اصطلاحنامه فلسفه , فلسفه بوعلی , علم کلام

کلیدواژه‌های فرعی :

حکمت متعالیه , فخر رازی , سهروردی , وجود ذهنی , خواجه نصیر طوسی , ابو نصر فارابی , علاءالدین علی بن محمد سمرقندی , سازگاری , ملا رجبعلی تبریزی , پیش فرض , علامه میرصدرالدین دشتکی , تمثل حقیقت شیء , اشکال اجتماع جوهر و عرض , نظریه کیفیت ذات اضافه , نظریه شَبَح , نظریه ماهوی , ظهور ظلی , ثبوت ماهیت در ذهن , علامه جلال الدین دوانی , انکار وجود ذهنی , صورت ادراکی , شبهه استلزام فرض محل واحد , دبیران کاتبی , مطابقت ادراک با عالم خارج , ابن ‌سینا ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه حلی , ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

چکیده :

تبیین حقیقت علم و چگونگی دسترسی به واقع از جمله مباحث عمیق و پر ماجرائی است که فیلسوفان از آغاز پیدایش فلسفه تاکنون به آن توجه داشته اند و سنگینی آن را بر دوش خود احساس نموده اند و هنوز نیز از معماهای ناگشوده فلسفی به شمار می آید. در فلسفه اسلامی این موضوع از جهت رابطه ادراک با شیء ادراک شده و رابطه ادراک با شخص ادراک کننده مورد توجه قرار گرفته است. این بحث با توجه به تعریف علم به تمثل حقیقت شیء یا حضور ماهیت شیء در نزد مدرک همواره با اشکال معروف اجتماع جوهر و عرض مواجه بوده است و به آراء گوناگونی انجامیده است: 1)نظریه کیفیت ذات اضافه 2)نظریه شبح 3)نظریه ماهوی در تبیین های مختلف. در این مقاله پس از بیان چگونگی تحول آراء فیلسوفان مسلمان در این موضوع به بررسی تحلیل و ارزیابی هر یک از این نظریات پرداخته، پیش فرض ها، عوامل موثر بر شکل گیری آنها، همچنین اشکالات وارد بر آنها را بر اساس ملاک های سازگاری (consistency)، استقلال (independence)، تمامیت (completeness) و میزان مقاومت آنها در برابر حملات شکاکانه بیان می نماییم.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 79 تا 98

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فلسفه علم کلام در اندیشه استاد مطهری

نویسنده:

مسلم محمدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDFمقاله PDFمراجع

وضعیت نشر :

پردیس قم دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مرتضی مطهری , فلسفه علم کلام , 17. فرق کلامی , جبر و اختیار(کلام) , علم کلام , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , توحید صدوق , شوارق الالهام: لاهیجی , احیای فکر دینی در اسلام (اقبال لاهوری) , بحار الانوار: علامه مجلسی , 01- کافی : شیخ کلینی , گوهر مراد: ملا عبدالرزاق لاهیجی , قَواعِدُ المَرام فی عِلمِ الکَلام: ابن میثم بحرانی , شرح مواقف: شریف جرجانی , فلسفه علم کلام (جبرئیلی) , مقدمه ابن خلدون , احصاء العلوم: فارابی

کلیدواژه‌های فرعی :

کلام شیعه , معتزله , نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , علم احتجاج , خداشناسی , دوران عباسی , قاضی عضدالدین ایجی , عقاید دینی , مجادله , تصور و تصدیق , اهمیت علم کلام , علل پیدایش علم کلام , قضا و قدر , وجه نام گذاری علم کلام , هستی به طور مطلق , تطور مسائل علم کلام , وجه ممیزه کلام شیعه و سنت , تکلم , مساله حدوث عالم , خدمات متقابل کلام و فلسفه , رابطه فلسفه و کلام , جعفر بن محمد، امام ششم ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری

شاپا (issn):

2008-7063

چکیده :

فلسفه علم کلام، نگاه بیرونی به علمی است که به مبادی تصوری و تصدیقی مانند تعریف، موضوع، زمینه های پیدایش، رویکردها، ادوار و مراحل تاریخی و دیگر معیارهای کلی میپردازد. از نظر استاد مطهری هویت معرفتی علم کلام، به منزله دانشی کاملا اسلامی، تبیین استدلال و دفاع از شبهه های دینی است. در این پژوهش اثبات خواهد شد که در تعریف استاد مطهری مهم ترین وجه اثباتی خاصیت تبیینی علم کلام بر مبنای تعریف های ارائه شده ازسوی دیگر اندیشمندان اسلامی است. ایشان برخلاف بسیاری از متکلمان متقدم و معاصر، برای علم کلام موضوع واحدی قائل نیست، بلکه موضوع آن را عقاید اسلامی و اصول دین میداند که غرض و هدف مشترک، وجه جامع آنهاست. از دیگر نگرش های ایشان در فلسفه علم کلام، دوسویه بودن مراودات فلسفه و کلام است؛ چراکه از یکسو کلام، فلسفه را وادار به پذیرش مسائل جدیدی نمود و از سوی دیگر، فلسفه موجب گسترش درخور توجه دایره علم کلام شد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 127 تا 146

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سهم ایرانیان در پیدایش فلسفه و کلام معتزلی

نویسنده:

عزیز جوانپور هروی - حسن اکبری بیرق

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بنیاد حکمت اسلامی صدرا,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , ایرانیان و تاریخ معتزله , 17. فرق کلامی , صفات الهی , شخصیت ها , علم کلام

کلیدواژه‌های فرعی :

توحید , کلام اسلامی , معتزله , خوارج , امامیه , نظام , واصل بن عطا , ایران باستان , خردورزی , نحله کلامی , اصول پنج گانه اعتزال , ابوالهذیل العلاف , داده های اهورایی , جنبش عقلی ایرانیان , جهان بینی زرتشت , اصل آفرینش , زروانی , نزاع اهریمن و اهورامزدا , حجیت امام , منزله بین منزلتین , وعده و وعید , امر به معروف و نهی از منکر , عمر بن عبید بصری , ابوموسی مردار , علی اسواری , جاحظ , اسکافی , ابن راوندی , کعبی , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) ,

شاپا (issn):

چکیده :

آیین خردورزی و ایمان به اراده و آزادی از اعتقادهای بنیادین ایرانیان باستان است. این تفکر ایرانی با ورود اسلام، سهم عظیمی در پیدایش دو نحلة تأثیرگذار کلامی اسلام ـ مذهب شیعه و مکتب معتزله ـ داشته است. در این مقاله نویسنده میکوشد با برشمردن آراء ایرانیان باستان و بیان داده های اهورایی، جنبش عقلانی ایرانیان در حل مشکلات دینی ـ کلامی را ثابت کرده و سپس با ذکر اصول اعتقادی مکتب معتزله و نیز بیان عقاید بزرگان این فرقه، تأ ثیر آراء ایرانیان را در شکل گیری تفکر اعتزالی و خردگرایی و سهم آنان در بثمر نشستن علم کلام را نشان دهد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 121 تا 142

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

موسوعة الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب - ثمرات الاسفار الي الاقطار المجلد 4 : تكملة الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب

نویسنده:

عبدالحسین امینی؛ مقدمه نويس: باقر شريف قرشي؛ ناظر: محمود هاشمي شاهرودي

نوع منبع :

کتاب , آثار مرجع

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب فهرست

وضعیت نشر :

قم: مؤسسة دائرة المعارف الفقه الاسلامي,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

هندوستان , امام شناسی , امامت , اثبات امامت امام علی (ع) , علم کلام , مسافرت , کتب حدیث شیعه , کتب امام شناسی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

عبدالحسین امینی

شابک (isbn):

978-964-2730-29-2

چکیده :

«تکملة الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب: ثمرات الاسفار الی الاقطار» عنوان یک کتاب ۴ جلدی است که پس از درگذشت نویسنده الغدیر، بر اساس دست‌ نوشته‌ های وی چاپ شده است. دست‌ نوشته‌ ها در ۲ جزء بوده است: جزء اول دست‌ نوشته‌ ها یادداشت های امینی در سفر به سرزمین هند در سال ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م است که ۴ ماه را در آنجا گذرانده است و نسخه‌ های خطی و چاپی کتابخانه‌ های آنجا را مطالعه و از آنها یادداشت‌ برداری کرده است. جزء دوم دست‌ نوشته‌ ها یادداشت های امینی در سفر به سوریه در سال ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م است که کتاب های خطی کتابخانه‌ های آنجا را مطالعه و از آنها یادداشت‌ برداری کرده است. قصد نویسنده این بوده است که این دو جزء، به عنوان منبع ادامه مجلدات الغدیر باشد. تکمله الغدیر به ۴ باب تقسیم بندی شده است که در مجموع در ۴ مجلد به چاپ رسیده است: باب اول: در این باب، فضائل امیرالمؤمنین (ع) آمده است که در آغاز، آیات قرآنی نازل شده درباره وی را بیان می‌ کند. سپس مسائل مربوط به حدیث غدیر و سلسله اسناد گوناگون آن و اشعار راجع به غدیر و فضائل مشترک میان پیامبر (ص) و امام (ع) و احادیث مشهور امام (ع) را می‌ آورد. باب دوم: فضائل اهل بیت (ع) موضوع این باب است که آغاز آن با فضائل حضرت زهرا (س) است و در پی آن فضائل امام حسن (ع) و امام حسین (ع) و واقعه کربلا آمده است. همچنین در این باب، احادیثی درباره امام سجاد (ع)، امام باقر (ع)، امام صادق (ع)، امام مهدی (عج) آمده است. باب سوم: در این باب، احادیث مربوط به پیامبر (ص) و یاران اوست که به طور کلی، احادیثی کمیاب از سنت پیامبر (ص) و مسائل مربوط به یاران اوست. باب چهارم: در این باب، منابع کتاب در دو فصل ذکر شده است که فصل نخست، مربوط به سفر امینی به هند است، و دومین، مربوط به سوریه. در انتهای جلد چهارم، فهرست های آیات قرآن، احادیث، اعلام، منابع چاپی و خطی آمده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر