جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرور > مرور مجلات > مقالات و بررسیها > 1380- دوره 34- شماره 69
  • تعداد رکورد ها : 14
نویسنده:
صادق زاده قمصری فاطمه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از نخستین محصولاتی که توسط ملاصدرا در زمینه مستعد حکمت متعالیه به بار نشست، نظریه توفیق و هماهنگی میان عقل و وحی است. حکمت متعالیه ملاصدرادر مقام داوری تنها به برهان ملتزم است. معارف دینی از نظر حکیم متاله از سه راه ظواهر نصوص، عرفان و حجت عقل قابل تحصیل است. در این میان، ادله نقلی تنها با احراز چند شرط مهم از جمله عدم تعارض با اصول عقلی قابل اعتنایند. بدین ترتیب هیچگاه میان دلیل عقلی که دلالتش قطعی است و دلیل نقلی (با دلالت ظنی) معارضه ای رخ نداده و در صورت وقوع، دلیل عقلی ترجیح می یابد. برخی از پیروان حکمت متعالیه میان عقل و بخش های مختلف معارف دینی نسبت هایی چون معیار و میزان، مصباح و سرانجام مفتاح یافته اند. ملاصدرا در اجرای عملی طرح توفیق میان عقل و دین، به اثبات فلسفی معاد جسمانی نیز اقدام می کند. این تلاش او از جهاتی چند قابل تامل است. در ادامه، نظریه «وحدت حقیقت فلسفی و حقیقت دینی» به عنوان مبنای طرح توفیق عقل و دین مطرح شده و برخی از آرای مخالفان گزارش می شود. سرانجام تفاوت روی آورد متالهانی چون طباطبایی با نگرش صدالمتألهین مورد تاکید قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 203 تا 220
نویسنده:
ابویی مهریزی حسین
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
چکیده :
اهمیت و ارزش اثباتی اقرار به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی، بر کسی پوشیده نیست. اقرار شخص عاقل به زبان خویش به دلیل عقل و شرح نافذ است و اقرار کننده به مفاد اقرار خود ملزم می شود. در مورد نفوذ اقرار شخص سالم هیچگونه نزاعی بین فقها و حقوقدانان وجود ندارد ولی در مورد اقرار مریض در مرض موت اختلاف شده و بین مذاهب اسلامی اقوال مختلفی وجود دارد. این مقاله نظر به اهمیت موضوع، ضمن بیان معنای اصطلاحی مریض و منشا نزاع در حکم اقرار مریض به بیان اقوال مختلف پرداخته و نظرات هر یک از مذاهب اسلامی را با ذکر دلایل عقلی و نقلی مورد بررسی قرار داده و در پایان به نتیج گیری پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 117 تا 134
نویسنده:
طاهری اسحاق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این نوشتار در جستجوی حقیقت «نمو» و چگونگی رخداد آن در ثبات و حیوان به رشته تحریر درآمده است. و به همین مناسبت، معنای «نمو» و دیگر واژگان مربوط، هم از لحاظ لغوی و هم از اصطلاحی بررسی شده است. آنگاه مباحث مقدماتی به میان آمده و دیدگاه های مختلف، در این باره، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نگارنده سرانجام به این نتیجه رسیده است که «نمو» حرکت مقداری است و این حرکت، نمودی از حرکتی بنیادین است که آن را «حرکت جوهری» خوانده اند. در این پژوهش، بنیانگذاران سه حوزه فلسفی مشا، اشراق و حکمت متعالیه بیشتر مورد توجه واقع شده اند.
صفحات :
از صفحه 241 تا 255
نویسنده:
سیدمحمدحسین میرصادقی
نوع منبع :
مقاله
چکیده :
عبدالعظیم از مشاهیر سادات حسنی، در سده دوم و سوم هـ.ق می زیسته و نسبش به امام حسن مجتبی (ع) می رسد. در نزد بسیاری از مردم و برخی از دانشمندان به شاه عبدالعظیم شناخته می شود. وی با اینکه خود از حسنیان است در دعوای خلافت ظاهری هیچگاه با آنان همسویی نکرد و امامت پسرعموهای حسینی خود را خالصانه پذیرفت و در نتیجه خشم خلیفگان و کارگزارانشان را علیه خود برانگیخت. برای در امان ماندن از نقشه های دستگاه خلافت ناگزیر پنهانی می زیسته و شهر به شهر می گشته تا سرانجام به شهر ری فرود آمد و با شیعیان آن دیار پنهانی تماس برقرار کرد. عبدالعظیم در شهر ری درگذشت و همانجا به خاک سپرده شد. برخی از پژوهشگران برآنند که وی را در همانجا زنده به گور کرده اند. باورهای راستین مذهبی، دانش، روشن بینی و به ویژه موضع عدالتخواهانه اش در برابر خلیفگان، از او شخصیتی نامدار پدید آورد که همواره توجه دانشمندان، مبارزان و ایرانیان را به خود جلب نموده است. در این نوشتار برآنیم که گوشه هایی از زندگی این مرد سرفراز ایران اسلامی را فرا روی پژوهندگان قرار دهیم.
صفحات :
از صفحه 31 تا 47
نویسنده:
منصور ایمان پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله در صدد پاسخ به این سوال است که اصل علیت با کدامیک از نظامهای فلسفی «اصالت ماهیت»، «تباین وجودات» و «تشکیک وجود» سازگار است؟ و در صورت ابتناء آن به تشکیک وجود چه حکم و تفسیری پیدا می کند؟ جهت پاسخ به پرسش یاد شده باید گفت که علیت مورد بحث در اینجا همان رابطه وجودی ذاتی میان دو چیز است و فلاسفه اسلامی جهت کشف و اثبات آن، سه راه در پیش گرفته اند: 1) اثبات آن با استناد به ممکن بالذات بودن ماهیت؛ 2) بدیهی اولی دانستن علیت؛ 3) کشف حضوری آن از طریق وابستگی حالات نفسانی به نفس و تعمیم آن به حوزه بیرون از نفس. با توجه به ابتنای هر برهانی به قبول اصول علیت، جهت اثبات یا رد اصل علیت، نمی توان برهانی اقامه کرد، لذا طزریق بداهت طریقی موجه است. علیت به معنای مذکور، با هیچ یک از نظام های اصالت ماهیت یا تباین وجودات به دلیل نبود رابطه ذاتی عینی میان متباینات، سازگار نبوده و فقط با تشکیک وجود، هماهنگ است و در این نظام نیز با توجه به عینیت حقیقت علیت با وجود علت، و عینیت حقیقت معلولیت با وجود معلول، وجود معلول؛ عین فقر و ربط به وجود علت و در واقع وجود علت و معلول، همان وجود مستقل و رابط است.
صفحات :
از صفحه 221 تا 239
نویسنده:
قاسم سبحانی فخر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این مقاله ابتدا مفهوم خیال از دیدگاه حکیمان مسلمان تعریف و سپس مفهوم تجرد و اقسام آن به نحو مختصر ذکر شده و آنگاه به موضوع تجرد خیال پرداخته شده است. از دیدگاه ابن سینا، قوه خیال مادی است و در هیچیک از آثارش حتی المباحثات تجرد خیال را نپذیرفته است. فخرالدین رازی ادراک خیالی را مجرد دانسته و براهینی بر نفی مادیت آن ذکر کرده است. صدرالمتالهین معتقد است که رای او درباره قوه خیال و تجرد آن بی سابقه است. به نظر ما، تنها برخی دلایل صدرا بر تجرد خیال بی سابقه است. مهمترین ثمره اثبات تجرد خیال،بقای نفوسی است که به حد تجرد عقلی نرسیده اند.
صفحات :
از صفحه 257 تا 267
نویسنده:
علی آبادی علی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله با استناد به قرآن، سنت، علم روانشناسی و عرف، ابتدا به بحث درباره حقایق بلوغ و رشد و زمان پیدایش آنها پرداخته، سپس ضمن مقایسه واقعیت در ماهیت مذکور با نمود آن در قانون مدنی ایران و اثبات عدم تطبیق مقررات قانونی با احکام اسلامی و واقعیت خارجی، حسب مورد اصلاح یا حذف ماده یا تبصره ای را پیشنهاد کرده است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 94
نویسنده:
حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در خداشناسی عارفان مسلمان، طریق عقل، مقام و منزلت شهود را ندارد؛ به همین جهت، عارفان کمتر به قابلیتهای شناخت عقلانی توجه کرده اند. اما ابن عربی به این قابلیتها و تواناییها توجه نموده و حدود سیر آن را نشان داده است. در این مقاله امکان و عدم امکان معرفت عقلی به حق متعال از دیدگاه ابن عربی مورد پژوهش قرار گرفته و سعی شده تعارض و تهافت میان اقوال وی در باب امکان شناخت عقلانی خداوند حل گردد.
صفحات :
از صفحه 187 تا 201
نویسنده:
برزنجی صباح
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
خمس به عنوان یک مساله فقهی دارای جنبه های متعددی است. هر کدام از این جنبه ها در معرض تضارب و تقابل آرای فقهی واقع شده است.مقاله حاضر در دو بخش جداگانه به بررسی مفاهیم کلی آیه ناظر به خمس و مسایل و ملاحظات فقهی آن می پردازد. در بخش مفاهیم کلی، معانی مقردات، ارتباط آیه خمس با آیات دیگر، تاریخ و سبب نزول مطرح می شود. در بخش دوم غنیمت با نهادهایی چون فیء، انفال و زکوة مقایسه می شود و اموال متعلق خمس، نصاب و مصارف خمس از نظر مذاهب مختلف فقهی به تفصیل مورد بحث واقع می شود.
صفحات :
از صفحه 95 تا 115
نویسنده:
آذرنوش آذرتاش
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
چکیده :
شعر فارسی، از اوایل سده سوم هجری، در قالب عروض عربی سر برآورده و در ترکیب هایی ساده و نسبتا ابتدایی و مضامینی گاه بسیار ناپخته این سو آن سو پراکنده شد. مقاومت و سپس پویایی این شعر نو پا، در برابر شعر استوار و دیرپای عربی که آبشخور شعر جاهلی و به خصوص قرآن کریم سیراب می شد، خود پدیده ای ست شگفت آور. پیداست که سخن سرایان ایرانی - تقریبا همه بدون استثنا - بر زبان و شعر عربی آگاهی تمام داشتند و لاجرم در سروده های خویش از آن تاثیر می پذیرفتند.اما شعر فارسی به سرعت نضج یافت شاعران اندک اندک دست به نوآوری زدند و نکته هایی یافتند که گاه در شعر عرب، مانند نداشت. پس آنگاه این سوال مطرح می شود که آیا شعر عربی در این هنگام از فارسی تاثیری پذیرفته است یا نه.ما در منابع خود تعدادی شعر یافته ایم که بنا بر تصریح مولفان، ترجمه اشعار فارسی بوده است.از این میان، آن دسته از اشعار را که معادل فارسی شان یافته شده (به استثنای یک مورد) برگزیده در اینجا نقل کرده ایم.
صفحات :
از صفحه 165 تا 175
  • تعداد رکورد ها : 14