جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ِاِحْقاقُ الحَقّ و اِزْهاقُ الباطِل مشهور به احقاق الحق کتابی کلامی نوشته شهید قاضی نورالله شوشتری (متوفای ۱۰۱۹ هجری قمری) عالم شیعه است. شوشتری این کتاب را در دفاع از تثبیت ولایت و امامت امیرمؤمنان و تبیین اندیشه‌های کلامی شیعه و در ردّ کتاب ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل نوشتۀ فضل الله بن روزبهان عالم شافعی نوشته است. قاضی نورالله به علت نگارش این کتاب، شهید شد. پژوهش‌های متعددی در حوزه ترجمه و شرح پیرامون این اثر صورت گرفته است.

«منهاج الکرامة فى معرفة الامامة» تألیف علامه حسن بن یوسف حلى (م، ۷۲۶ ق) از عالمان بزرگ شیعه است. این کتاب جهت سلطان محمد خدابنده (اولجایتو) نوشته شده و تأثیر بسزایى در شیعه شدن او و بسیارى دیگر از مردم داشت. مؤلف در این کتاب با آوردن دلایل عقلى و نقلى فراوان به اثبات حقانیت مذهب شیعه و امامت على بن ابى طالب علیه السلام و فرزندانش پرداخته است. این کتاب از کتاب‌هاى تراث شیعى و مشتمل بر شش بخش است.

جلد سوم از مجموعه سه جلدی کتاب به بررسی بحث نبوت و امامت به طور مفصل و ویژه و بررسی ابعاد مختلف این دو رکن اساسی اصول دین می پردازد.

ترجمه ماشینی: معنای امامت و خلافت و دیدگاه شیعه و سنی در موضوعاتی مانند ضرورت امامت، عصمت و شورا. این کتاب یکی از انتشارات متعدد اسلامی است که توسط سازمان اهل بیت علیهم السلام به زبان های مختلف در سراسر جهان با این هدف توزیع شده است. انتقال پیام اسلام به مردم جهان. سازمان اهل بیت(ع) (www.shia.es) یک سازمان ثبت شده است که با تلاش های مشترک داوطلبان در بسیاری از کشورهای جهان فعالیت می کند و پایدار است و از مشارکت و حمایت شما استقبال می کند. اهداف آن متعدد است، اما هدف اصلی آن گسترش حقیقت در مورد دین اسلام به طور عام و مکتب شیعه به طور خاص است، زیرا این مکتب به دلیل سوء تعبیر، سوء تفاهم و تعرض به اصول آن توسط بسیاری از افراد ناآگاه، مسلمانان و مسلمانان. غیر مسلمانان هدف سازمان تسهیل انتشار دانش از طریق یک رسانه جهانی، اینترنت، به مکان‌هایی است که چنین منابعی معمولاً یا به راحتی قابل دسترسی نیستند یا مورد آزار، مقاومت و مبارزه قرار می‌گیرند! علاوه بر این، برای دریافت فهرست کامل کتاب‌های منتشر شده ما، لطفاً به وب‌سایت ما (www.shia.es) مراجعه کنید یا به آدرس info@shia.es ایمیل ارسال کنید.

مشروعیت خلافت امام علی (ع) و جایگاه ایشان در میان خلفای راشدین از حیث افضلیّت به موضوعی کاملا مسئله برانگیز در قرن سوم میان علمای سنی تبدیل شده بود و دیدگاه‌های متعارضی نسبت به آن ابراز می‌شد. یکی از کسانی که موضعی کاملا مثبت و موافق عقیده شیعه اتخاذ کرد، ابوجعفر اسکافی (د 240ق)، عالم معتزلی بغدادی، بود. وی به مانند اکثر معتزله بغداد امام علی (ع) را در جایگاهی برتر از سه خلیفه پیشین نشاند و جنگ‌های داخلی امام را ناقض مشروعیت خلافت ایشان ندانست. در کنار آن در مقابل ناصبیان اعم از مرجئه، عثمانیه، محدّثان بغدادی و حتی شماری از معتزله استوارترین دفاع‌ها را از ساحت امیرالمومنین علی (ع) نمود. در این پژوهش دیدگاه‌های اسکافی بر اساس دو کتاب باقیمانده وی، المعیار و الموازنه و نقض العثمانیه جاحظ مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش بیانگر آنست که آثار اسکافی نقش موثری در زدودن تبلیغات منفی علیه امام داشت و به معیار و راهنمایی برای اهل سنت جهت شناخت درست امیرالمومنین علی (ع) تبدیل شد.

خلفای جور غالباً اهل دنیاپرستی و عیش و نوش بودند و برای رسیدن به مراد و مقصدشان از هیچ جنایتی هراس نداشتند، آنها دوران جوانی خود را بیشتر در لهو و لعب می گذراندند و در پی تحصیل علم و دانش نمی رفتند و حتی از مسائل اولیه دینی و قرآنی بی اطلاع بودند. در این میان مأمون مانند یک فرد استثنائی بود زیرا غیر از احترامات ظاهری که به حضرت رضا علیه السلام می گذاشت - که آن هم از زیرکی اش بود تا بهتر بتواند به مقاصد دنیایی خود برسد و حکومتش پا برجاتر بماند - خودش هم فردی دانشمند و وارد در امور مذهبی بود و به آیات قرآن استدلال می کرد. حتی گاهی مجالسی تشکیل می داد و با مخالفین امیرالمؤمنین علیه السلام به بحث و محاجّه می پرداخت.

اين کتاب که در نيمه اول قرن سوم به همت ابوجعفر محمد بن عبدالله سمرقندي اسکافي (متوفای ۲۴۰ق) تأليف شده، از منابع مهم در اثبات برتري اميرمؤمنان (عليه السّلام) پس از رسول گرامي (ص) بر همگان است. المعیار والموازنه بيانگر انديشه و باور گروه معتزليانِ بغداد است، که پس از پيامبر(ص) به برتري علي (عليه السّلام) ايمان داشتند، اما با وجود اين امامت مفضول بر فاضل را نيز روا مي داشتند. با توجه به اينکه بسياري از خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار اميرالمؤمنين (عليه السّلام) در آن آمده است، در این باره از دو جهت داراي اهميت است: ۱. خطبه هايي که در آن آمده و از نگاه سيد رضي پوشيده مانده و يا مصلحت در گزينش آن نبوده است. ۲. کتاب مرجع استوار و محکمي براي مطالب نهج البلاغه و پاسخ گوي اعتراض هاي مغرضان و کم اطلاعان درباره نهج البلاغه است . کتاب المعيار و الموازنه بسان بسياري از کتابهاي ديگر در پاسخ به پرسش برخي از پرسشگران نگارش يافته است. نگارنده نخست سبب و انگيزه مردم را از انحراف از اميرمؤمنان (عليه السّلام)، کينۀ گروهي و تعصب جاهلي مي داند. آن گاه روايات بزرگان صحابه را دربارۀ فضيلت علي (عليه السّلام) نقل مي کند، و بي ارزش و تباهي روايات رسيده از پاره اي اصحاب عادي در مفضول بودن حضرت آورده و به نقد آنها مي نشيند. سپس به مقايسه رفتار اميرالمؤمنين عليه السلام با عثمان؛ و ذکر داستان خودداري گروهي از بيعت با ايشان و بردباري و سعه صدر حضرت پرداخته، و پس از آن جنگ جمل را بررسي مي کند. در ادامه، مسايلي چون پايبندي علي (عليه السّلام) به اصول مکارم اخلاق و اجتماع همه ي محاسن در ايشان را با استناد به احاديث مقبول اهل سنت ثابت مي کند. عناوين برخي از موضوعات مطرح شده در کتاب چنين است : - اثبات برتري علي (عليه السّلام) به دليل رواياتي که از بزرگان اصحاب نقل شده است؛ - مقايسه ميان گذشت و شکيبايي و بزرگواري علي (عليه السّلام)، و سخت گيري و تندخويي کساني که پيش از او بوده اند؛ - ذکر آنچه که ميان اميرمؤمنان (عليه السّلام) و کساني که با او بيعت کردند و شکستند؛ - ذکر انواع مخالفان و ستيزه گران با حضرت؛ - روش تحقق امامت و وصف چگونگي بيعت مردم با حضرت؛ - شرح و بيان برتري امام (عليه السّلام) به تمام افراد بشر پس از انبيا و پيامبران؛ - کلمات قصار از امیرمؤمنان (عليه السّلام)؛ - بياني مختصر در پيوند برادري مهاجر و انصار و پيامبر و علي (عليه السّلام)؛ - حديث غدير و تواتر آن نزد مسلمانان؛ - حديث منزلت و اينکه پيامبر (ص) همه نيکويي ها و بلندي هاي مقام و منزلت را غير از شأن نبوت به حضرت امير(عليه السّلام) عطا فرمود. چاپ المعیار والموازنه تصحيح و تحقيق مرحوم علامه محمد باقر محمودي، سال ۱۴۰۲ ق در بيروت؛ بارها از سوی ناشران مختلف چاپ شده است. ترجمه المعیار والموازنه ترجمه دکتر محمود مهدوي دامغاني (ترجمه از روي نسخه چاپ شده با تحقيق آقاي محمودي)، چاپ نشر ني به سال ۱۳۷۴. منابع: مقدمه علامه محمودی بر المعیار والموازنه؛ مقاله در معرفی المعيار و الموازنه از ابوالفضل حافظيان بابلي (کتاب ماه دين ـ شماره ۴۷ و ۴۸، شهريور و مهر ۱۳۸۰)