جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
عشق
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 332
بررسی مقایسه‌ای جایگاه عشق در سلوک عرفانی از منظر امام خمینی(ره) و خوان دلاکروث با تکیه بر ترجمه کتاب" شب تیره‌ی نفس"
نویسنده:
ربابه آبداری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
اين رساله حاوي دو بخش ترجمه و تحقيق است. بخش ترجمه، برگردان كامل كتاب "شب تيره ي نفس" اثر خوان دلاكروث است و در بخش دوم نيز در سه فصل جداگانه به بررسي ديدگاه هاي خوان دلاكروث و امام خميني(ره) در مقوله ي جايگاه عشق در سلوك عرفاني و مقايسه ي نظريات دو عارف پرداخته شده است. هر دو عارف، به وجود مراتب و مراحلي در سير و سلوك عرفاني معتقد بوده و مراحل سلوك نفس را در سه مرحله ي تطهير، تنوير و اتحاد شرح مي دهند. از نظر ايشان، تطهير كه مهمترين مرحله در سير و سلوك عرفاني است، طي دو مرحله ي تطهير فعالانه و منفعلانه صورت مي پذيرد. تطهير فعالانه حاصل تلاش و كوشش شخصي سالك بوده و تطهير منفعلانه در نتيجه ي عنايت خاصّه ي حق صورت مي پذيرد و كمال اين تطهير منفعلانه از رهگذر عشق الوهي است. بر اين اساس، هر دو عارف عشق را يك امر موهوبي و حاصل جذبه و عنايت پروردگار مي دانند كه اعلي مرتبه ي آن، تنها نصيب بندگان مخلص خداوند مي گردد، و بهترين هادي و رهنما در طريق سلوك، و مهمترين عامل تزكيه و تطهير نفس مي باشد. عشق از ديدگاه هر دو عارف، تنها ابزار نيل به جايگاه اتحاد با خداوند و دستيابي به مرتبه ي فناي في الله است.
مشخصات اثر
بررسی مفهوم عشق در آثار عرفانی حضرت امام خمینی (ره)
نویسنده:
حسین آسیابانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
حضرت امام رحمه الله همچون سایر بزرگان عرفان در لابه لای کتب اخلاقی و عرفانی، به ویژه در اولین و آخرین اثر عرفانی خویش، یعنی مصباح الهدایه و دیوان شعر، از عشق سخن به میان می آورد و ناب ترین و پخته ترین تجربه های عرفانی خویش را در اختیار مخاطبان قرار می دهد. حدود 167 بار واژه عشق در دیوان امام به کار رفته که حاکی از اهمیّت و جایگاه عشق در عرفان است. عشقي كه امام از آن صحبت مي كرد و در آثارش جلوه گر است، عشق منفعلانه نيست كه در گوشه اي از دنيا يا معابد بتوان به آن رسيد، عشق امام، عشق حقيقي است كهاصلاحگر و متحولانه و پوياست، كه جامعه را رو به رشد و تعالي معنوي و مادي مي برد. از اين روي عرفان و عشق، مي تواند بهترينمؤلفه براي اصلاح اجتماعي باشد، تصوف و عرفان خانقاهي بدان جهت از اسلام بيگانه است كه اسلام از خمودي و قشري گري و انزوا و ذكر بي خاصيت، مبري و دين عمل و تلاش و تكاپوگري و حركت و رشد است.امام اين گونه عمل نمود كه عرفان و عشق را در جهان با اقتدار و انقلابي نشان داد، اسلام اصيل را با حركت خود احيا كرد و نشان داد كه عاشق و عارف و سالك و فقيه و فيلسوف بايد اصلاحگر و انقلابي و شجاع باشد، كه اين عين عرفان و مسلك اولياء و انبياي الهي و راه ائمه معصومين(ع) است. امام با اين حركت حجت را بر تمام اهل فرهنگ تمام كرد.واژگان كليدي: عرفان، عرفا، امام خميني(ره)، عشق، عاشق، معشوق،
مشخصات اثر
اطوار دل در مثنوی
نویسنده:
علی اکبر افراسیاب پور ,میترا فخرایی طهرانی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
بی شک، مولوی بزرگترین شاعری است که سیر و سلوک باطنی را به سلک نظم درآورده؛ و شعر و تمثیل و حکایت را دست افزاری جهت بیان روش نیل به حقیقت، قرارداده است. کلید گشایش رمزهای مثنوی، دل در اطوار گوناگون است؛ در این پژوهش دل و اطوار آن در آثار برخی معاصران و اسلاف مولوی؛ و به تفصیل در مثنوی مولوی، طرح و بررسی می شود. در مثنوی هفت مفهوم برای اطوار دل یافت شد. سه طورصدر، قلب و شغاف که از رش نور بهره ای ندارند مربوط به جسم دل هستند؛ و مولوی جسم دل را در خور پایه دل نمی داند. نام قلب برای طورهای دیگر دل نیز به کار رفته؛ ولی طور دوم دل فقط با نام قلب مشخص شده است. دل در اطوار فواد، حبه القلب، سویداء و مهجه القلب از رش نور نصیبی دارد. جلال الدین برای طور آخر دل نامی ذکر نکرده است؛ لکن معانیش در مثنوی وجود وتعابیر فراوانی به آن اشاره دارد.
صفحات :
از صفحه 87 تا 109
مشخصات اثر
نقش فطرت در اثبات مبدا در منظومه معرفتی حکیم شاه آبادی
نویسنده:
محمد غفوری نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
آیت اله میرزامحمدعلی شاه آبادی، از بنیان گذاران نظریه فطرت در قرن اخیر به شمار می رود. رهیافت شاه آبادی به نظریه فطرت، درون دینی و احیانا آمیخته با رویکرد ذوقی و عرفانی است. در عین حال، برخی از نظریه پردازی های وی از پشتوانه فلسفی و عقلانی برخوردار است. شاه آبادی، با تمسک به مقتضیات فطرت انسانی، از طرق متعددی به اثبات خداوند و صفات کمالی او پرداخته است. تمسک به فطرت عشق به کمال مطلق، فطرت افتقار، فطرت امکان، فطرت انقیاد، فطرت خوفیه، فطرت امید، فطرت حب اصل و بغض نقص، از جمله طرقی است که شاه آبادی بدین منظور پیموده است. اساس دو برهان فطرت افتقار و فطرت امکان، به ترتیب، میراثی صدرایی و سینوی است که شاه آبادی با بیانی جدید، آن را ارائه کرده اما دیگر موارد، از نوآوری های حکیم شاه آبادی محسوب می شود. به نظر می رسد که بعضی از براهین شاه آبادی، همچون برهان فطرت انقیاد، فطرت خوف و فطرت حب اصل و بغض نقص، از حیث صغروی، در گفتمان عقلانی و فلسفی قابل دفاع نیست؛ اما بعضی، همچون برهان فطرت عشق و فطرت امید، قابل اتکا بوده و مورد تمسک برخی حکمای متاخر قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 21 تا 38
مشخصات اثر
بررسی گذار از عرفان زاهدانه به عرفان عاشقانه در آثار مولانا جلال‌الدین رومی و امام خمینی (س)
نویسنده:
الناز خیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
از قرن دوم هجری عده ای از مسلمانان، از ترس آلوده شدن به دنیا و گرفتاری در عذابهای اخروی دنیا را پلید پنداشته و تارک آن شدند و همین زهدورزی در ادامه حیات خود عرفان زاهدانه را شکل داد. اما از قرن پنجم، صوفیه از دل خواندن و باز خواندن آیات قرآن و ارائه تفسیر کاملا متفاوت از داستان خلقت انسان و کائنات، رویکرد خودرا به دنیا تغییر داده و آن را مجلای تمام اسماء و صفات الهی و بستر معاشقه انسان و خدا یافتند و به این ترتیب عرفان عاشقانه را شکل دادند.عارف زهد مشرب، شخص ریاضت کش گوشه گیری است، دچار خوف بی نهایت از خدا و عذاب آخرت، که فقط به تنزیه حق و صفات جلالی او توجه دارد اما عارف عاشق آن خوف بی نهایت را به عشق مبدل ساخته و به تنزیه و تشبیه باهم توجه دارد و در یک سیر استعلایی به سمت کمال لایتناهی است و البته می داند که فاصله بین او و أمر مطلق پرنشدنی است اما در راه فنای صفاتی امیدوارانه تلاش می کند و در این راه هم به وجوه جمالی و هم به وجوه جلالی خداوند نظر دارد.در میان عرفای اسلامی، بیش از همه مولانا جلال الدین رومی عشق را محور اصلی اندیشه های خود ساخته است. او به واقع پیامبر عاشقی است. مولوی بعد از دیدار با شمس تبریزی از عرفان زاهدانه به عرفان عاشقانه عبور کرد.امام خمینی(س) هم در آثار مکتوب عرفانی و در شیوه سلوک خویش به عنوان رهبر دینی و انقلابی کشورمان، بیرون از تنگنای خانقاه و زاویه و عافیت طلبی های زاهدانه به نوعی گذار از زهد به عشق را به نمایش می گذارد.
مشخصات اثر
جایگاه «خدا» در فلسفه نیشیدا کیتارو
نویسنده:
محمد اصغری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) ,
چکیده :
این مقاله، به دنبال نشان دادن جایگاه «خدا» در فلسفه نیشیدا کیتارو است. بدین منظور، جنبه دینی اندیشه فلسفی این فیلسوف، در قالب چهار موضوع خدا به مثابه بنیان واقعیت، عدم مطلق، عشق الهی، و دین، بررسی شده است. نیشیدا تفسیری شبه عرفانی از خدا ارائه می دهد که با تفسیر خدا بنا بر نظریه وحدت وجود بسیار شباهت دارد. او رابطه بین خدا و مخلوق را از سنخ تجلی خدا تفسیر کرده است. به نظر او، خدا بنیان واقعیت است و از این منظر، میان خدا و عالم جدایی نیست. همچنین او معتقد است که خدا، وجود نیست، بلکه عدم مطلق است - البته نه به معنایی که در فلسفه اسلامی از عدم مطلق می شناسیم - و آگاهی از این عدم، عشق به خدا و نفس خویش است. ما خدا را در باطن نفس خود شهود می کنیم و عشق الهی در ما وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 135 تا 149
مشخصات اثر
مفهوم «برتر از هستی» و فقدان «ارتباط» در اندیشه فلوطین
نویسنده:
طاهره مسگرهروی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
کلیدواژه‌های اصلی :
اقنوم واحد , فلسفه افلوطین
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
مفهوم «برتر از هستی» عنوانی است که فلوطین برای «احد» در نظر می گیرد، تا آن را از هر گونه تعین، انقیاد و کثرت متعالی سازد و این تعالی سازی چنان فاصله ای میان منشا و مبدا هستی (احد) و سایر باشندگان ایجاد می کند که محوری ترین عناصر عرفانی یعنی «ارتباط» و «عشق» را به چالش می گیرد. نگرش عارفانه فلوطین از بنیاد، فلسفی است و در رویکرد عارفانه او به فلسفه شور، شوق و ذوق عارفانه که از ویژگی های عرفان شاعرانه شرقی است، اثری به چشم نمی خورد. هر چند اندیشه فلوطین در این باره زمینه ساز عرفان نظری و موثر در آرا فیلسوفان و عارفان مشرق زمین بوده است، اما عرفان او اساسا بر بنیاد اندیشه فلسفی یونان استوار است. مفهوم «برتر از هستی» برداشتی از ایده نیک در اندیشه افلاطون است و فلوطین این مفهوم را وامدار اوست، به کارگیری این مفهوم و نیز پیراستن «احد» از هر گونه ویژگی آشنای انسانی همانند، اندیشه، عشق، آگاهی، اراده، عنایت و بخشش، او را به مفهومی ناشناس، بیگانه و بی نهایت دور و نیز خدایی خاموش و سرد بدل می سازد. از سوی دیگر تعالی «احد» در کاربرد مفهوم «برتر از هستی»، مفهوم «آفرینش» را نیز به «فیض» بدل می سازد تا تبیینی برای عدم نیاز به اراده و آگاهی خداوند باشد. در فلسفه عرفانی فلوطین به تبع فقدان مفهوم «ارتباط» اثری از «ایمان» نیز به چشم نمی خورد، در واقع این هستی شناسی مبتنی بر خرد اوست که می خواهد خدا و انسان را به شیوه ای استدلالی تفسیر و تبیین کند. در به کارگیری مفهوم «برتر از هستی» می توان به دو نتیجه کلی رسید: 1- فقدان «ارتباط» دو سویه میان انسان و منشا هستی و به تبع آن فقدان شور و شوق، 2- طرد و نفی جهان جسمانی، و به تبع آن بی اعتباری و بی ارزشی انسان و تمام دغدغه ها و تعلقات این جهانی.
صفحات :
از صفحه 91 تا 116
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی عشق از دیدگاه مولوی و امام خمینی (ره)
نویسنده:
زهرا سلطانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
در باب ماهيّت عشق سخن بسيار گفته شده و پژوهش‌هاي فراوان انجام شده است، اما هرگز نمي‌توان ادعا كرد كه سخن گفتن در اين خصوص به پايان رسيده است و از آنجا كه عشق نقش كليدي و مهمي در تكامل وجودي انسان دارد و در حقيقت تمام كاينات را در سير به سوي كمال به پويه و جنبش در مي‌آورد، در نتيجه جاي بحث بسيار دارد كه چگونه بزرگاني چون مولوي ، امام خميني و ... از اين گوهر در تكامل وجودي خويش بهره بردند.عالم هستي بر اساس عشق حق به خويشتن پديد آمده، و اين عشق غايت هستي است و در تمام كاينات ساري و سبب حركت و جنب و جوش و تكاپو شده است. در مصاف بين عقل و عشق اين عشق است كه پيروز اين نبرد است چرا كه عقل از درك و حكم دربارة حقايق فوق حواس و ادراكات بشري ناتوان مي‌باشد و عشق با بهره‌گيري از ديدة ربّاني به نظاره حقيقت جهان نشسته است.انسان به سبب علمي كه از وحي ناشي است از ملايك به لطيفة معرفت ممتاز گشته است و عشقي كه در وجود انسان هست از همين معرفت سرچشمه گرفته و سبب امتياز انسان از كاينات شده است.هدف از اين پژوهش اين است که به تبيين ديدگاه امام خميني و مولوي در عشق پرداخته شود و شباهت ها و تفاو هاي ديدگاه آنها مورد تطبيق و بررسي قرار گيرد تا ميزان نزديکي انديشه امام و مولوي در خصوص عشق معلوم گردد. بر اين اساس، اين پژوهش به چهار فصل تقسيم شده است و سعي گرديده به فرضيات آن پاسخ داده شود. در فصل اول كه كليات عشق ومحبت است از مباحثي چون معناي لغوي و اصطلاحي عشق، انواع و مراتب عشق، عشق در منابع اسلامي و سير تحول اشعار عاشقانه سخن به ميان آمده است. در دو فصل مربوط به عشق از ديدگاه مولوي و امام خميني ديدگاههاي هر كدام از آنها را در خصوص تعريف عشق و رابطة بين عقل و عشق، عشق و جهان آفرينش ، عشق و معرفت ، عشق و عبادت و فطري بودن عشق مورد بررسي قرار داده و در نهايت در فصل چهارم به تطبيق ديدگاههاي اين دو عارف بزرگ پرداخته شده است . در اين تحقيق از روش اسنادي - کتابخانه اي استفاده شده؛ ابتدا بر اساس طرح تحقيق به مطالعه کتب مولانا و امام خميني (ره) در حدي که مرتبط به اين پژوهش مي شد مخصوصاًآثار منظوم آنها و نيز آثار ديگري در اين زمينه پرداخته شد و سپس ديدگاههاي مولوي وامام خميني (ره) در مورد عشق در بخشهاي جداگانه مورد بررسي قرار گرفت و در پايان ديدگاههاي اين دو عارف بزرگ با هم تطبيق داده شده است . باتوجه به تعداد وحجم زياد آثار مولوي وامام خميني بيشترين تلاش خود را بهآثار منظوم آنها معطوف نموده ايم .
مشخصات اثر
دیدگاه عرفانی ابن فارض
نویسنده:
محمود آبدانان مهدی زاده ,عبدالعلی دیلمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
از تفاوت های اساسی میان انسان وسایر موجودات از جمله فرشتگان این است که اندیشه ورزی و احساسات او همواره دارای تحول و بالندگی است؛ به گونه ای که این بعد اساسی از شخصیت او حتی به معتقدات دینیش هم سرایت می کند؛ واز این بابت است که می بینیم شیوه عبادت این آفریده که فلسفه آن از سوی آفریدگار در یک جمله خلاصه شده است «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون» (الذاریات:56) هم دچار تحول شکلی و حتی ماهوی می شود، وضمن حفظ جوهر خود که بندگی خداوند باشد، چنان معقد وپیچ در پیچ می شود که بایستی از جنس این آفریده مکلف به عبادت در شکل های مختلف زندگی، انسان های دیگری بیایند و دست به تحقیق بزنند تا زوایای شیوه پرستش و سیر و سلوک او را روشن کنند.ابن الفارض در دورانی می زیسته است که عبادت برخی از مومنان از شکل ساده خود عبور کرده و به مرحله زهد وانقطاع الی الله در قرن اول سپس به سیر وسلوک در آغاز قرن دوم و بعد از آن به پدیده فنا و حلول و اتحاد در اواخر این قرن ونیز قرن سوم وبالاخره به وحدت وجود یا شهود و مفاهیم غامض آن در قرن هفتم رسیده است. این پژوهش در صدد بررسی و تحلیل دیدگاه عرفانی ایشان است.
صفحات :
از صفحه 189 تا 218
مشخصات اثر
مناظره با ابلیس در ادب عرفانی
نویسنده:
علی اکبر افراسیاب پور ,فرشته سعدی ,فریبا میربلوک بزرگی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
ابلیس در متون نظم و نثر فارسی هم مطرح گردیده است و گفتگو یا مناظره با ابلیس به گونه ای اختصاصی در ادبیات عرفانی قابل شناسایی است. عارفان با الگو گرفتن از قرآن کریم و دیگر کتاب های آسمانی، در قالب حکایات و مجادله هایی که بین ابلیس و پیامبران و یا عارفان ترسیم نموده اند که در ضمن آن به پرسش و اشکال هایی عقیدتی هم پاسخ داده اند جنبه برجسته ای از ادبیات تعلیمی را به نمایش گذاشته اند و ابلیس در اغلب مناظرات تلاش دارد که عمل خود را توجیه کند و خود را عاشق راستین معرفی نماید. برخی ابلیس را مظهر اخلاق ناپسندی چون تکبر و غرور و تند خویی و نمادی برای قهر الهی دانسته اند، از طرفی چون خداوند را احسن الخالقین می دانسته اند که همه چیز را حکیمانه و خیرخواهانه آفریده است، برای خلقت ابلیس هم حکمت هایی سودمند جستجو نموده اند که ناآشنایان گمان کرده اند از ابلیس دفاع شده است، چنانکه او را کارگزار الهی برای آزمایش انسان ها خوانده اند. در اینجا مناظره با ابلیس در پنج شیوه مناظره با خداوند، انبیا، عرفا، باخود و افراد ناشناس بررسی گردیده است و نمونه های آن از ادبیات عرفانی استخراج شده است.
صفحات :
از صفحه 207 تا 232
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 332