جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 38
تحلیل تعریف «نبی» از دیدگاه متکلّمان امامیه
نویسنده:
محمد صفر جبرئیلی، علی خانی
نوع منبع :
نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
چکیده :
مسألة‌ نبوّت پس از اصل توحید، از جایگاه ویژه و نقش تعیین کننده‌ای در نظام فکری و اندیشة‌ دینی برخوردار است. متکلّمان امامیه بیش از سایر متکلّمان مکاتب کلامی، به تعریف اصطلاحی نبی اهتمام داشته‌اند و با توجّه به مبدأ اشتقاق این واژه، تعاریف مختلفی ارائه نموده‌اند. تحلیل این تعاریف نشان می‌دهد که آنها در مقام تبیین مفهوم نبی، به مؤلّفه‌هایی چون «هویت بشری»، «هویت واسطه‌ای» و «هویت اِخباریِ» نبی، اشاره کرده‌اند. سرّ توجّه متکلّمان اسلامی به مسألة‌ هویت بشری نبی، از آن روست که بشر بودن پیامبران در ارتباط مستقیم با بسیاری از مسائل کلامی مرتبط با نبی و نبوّت، از جمله «امکان وحی الهی به پیامبران»، «برتری پیامبران بر فرشتگان»، «امکان عصمت پیامبران»، «رویکرد اختیارگرایانه در عصمت پیامبران» و «اسوه و الگو بودن پیامبران» است. هویت واسطه‌ای نبی، ناظر به ارتباط دو سویة پیامبر با خدا و مخاطبان وحی و فارق میان پیامبر و امام است. هویت اِخباری نبی نیز به بعد اجتماعی و تبلیغی پیامبر و همسانی نبی با رسول در مسئولیت خطیر ابلاغ وحی الهی به مردم اشاره دارد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 45
مشخصات اثر
محمد ارکون و آسیب‌های عقل دینی
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی؛ سعید متقی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
مبحث عقلانیت همواره یکی از موضوعات چالش برانگیز در میان نحله‌های مختلف فلسفی-کلامی اسلامی و حتی غیر اسلامی است. فضا و شرایط متفاوت حاکم بر هر نحله فکری، برداشت‌ها و تفاسیری متفاوت از جایگاه عقل و عقلانیت به دست می‌دهد که برخی را دچار افراط و برخی را گرفتار تفریط کرده است. محمد ارکون با گزینش جانب افراط شأن عقل را تا حد حاکمیت مطلق بر زندگی بشر بالا برده و بی توجهی به آن را از علل اصلی انحطاط مسلمین برمی‌شمارد. او برای انجام رسالت علمی خود در نقد عقل اسلامی از دو روش آسیب‌شناختی و تطبیقی بهره می‌گیرد. به نظر او آسیب‌های عقل دینی مانند فراتاریخی بودن، نقش اسطوره‌ای داشتن، ناسازگاری با ایمان، عصبیت و دگماتیک بودن و ... موجب انحطاط و عقب افتادگی مسلمانان شده است. تلقی او از عقل دینی در قالب عقل غالب در جهان اسلام و بی‌توجهی به ویژگی‌ها و امتیازات و کارکردهای عقلانیت اسلام اصیل، باعث اشتباه او در آسیب‌شناسی عقل دینی شده است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 74
مشخصات اثر
امامت قرآنی به مثابه تفویض
شخص محوری:
دکتر نجارزادگان
نوع منبع :
مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
صوت
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
مشخصات اثر
سیر تطور کلام شیعی از عصر غیبت تا خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی ، معاونت پژوهش حوزه های علمیه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
---
مشخصات اثر
تاملی در "مکتب در فرایند تکامل"
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
توجه به سیر تاریخی اندیشه‌های فکری ـ عقیدتی، بسیار ضرورت دارد. در این میان، کم توجهی یا بی‌توجهی به سیر تاریخی اندیشه‌های شیعی و نیز در دسترس نبودن برخی از مهم‌ترین آثار کلامی متکلمان مذهب تشیع در سده‌‌های دوم، اوایل قرن چهارم ـ از هشام بن حکم (179ق) تا ابوسهل نوبختی (311 ق) و ابن قبه رازی (پس از 319ق)، داوری در این باره را مشکل ساخته است. همچنین این عامل، سبب کج فهمی‌ها و برداشت‌ها و حتی انتساب‌های نادرست برخی آرا به شخصیت‌ها یا مکتب‌های فکری شده است. هر چند عنایت امامان شیعه (ع) در ارائه نظریه و سپس تلاش محدثان و متکلمان ارجمند به ویژه در قرن سوم و چهارم در حراست، ضبط و گردآوری آن میراث گران‌سنگ، مبانی فکری ـ نظری تشیع به ویژه در بحث «امامت» را به نسل‌های بعدی رسانده است. با بررسی سندی، تحلیل محتوایی، تبیین شرایط و موقعیت تاریخی و جغرافیایی، می‌توان در اثبات عقاید حق شیعیان امامی و نیز نقد و رد باورهای انحرافی آن به داوری نشست.
صفحات :
از صفحه 153 تا 182
مشخصات اثر
کلام شیعی، دوره های تاریخی، رویکردهای فکری
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
علم کلام مانند دیگر علوم سیر تحول و تطور خاص خود را دارد. بر همین اساس علمی تاریخمند است که به ارائه تصویر صحیحی از سیر تطور، بررسی تاریخی مسائل و مباحث آن نزد متکلمان در دوره‌ها و مراحل گوناگون تاریخ نیازمند است. متأسفانه این نکته مهم به‌طور معمول مورد غفلت متکلمان بوده است. اما ضرورت جدی آن در دهه‌های اخیر سبب شده است برخی به این مسأله توجه بیشتر داشته، و حتی جزء مواد درسی برخی از مراکز تخصصی این رشته تحصیلی قرار گیرد. به همین جهت متکلمان امامیه به‌‌رغم برخورداری از وحدت هدف و امتیاز و ویژگی مشترک در عرضة مباحث کلام، رویکردهای متفاوتی داشته‌اند. ازجمله عوامل گزینش آن‌ها شرایط جغرافیایی و تاریخی است. گاهی در منطقه‌ای جغرافیایی و مقطعی تاریخی رویکردی مطرح بوده که در برهه و شرایط دیگری چنین نبوده است. نوشتار حاضر درصدد ارائه تصویر کلی از دوره‌های تاریخی کلام شیعی و معرفی اجمالی رویکردهای کلی متکلمان آن است.
مشخصات اثر
فلسفه علم کلام
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
فلسفه علم کلام از جمله «فلسفه‌های مضاف» است که در قرن اخیر مورد توجه دانشمندان قرار گرفته. هرچند بیشتر وپیش‌تر غربی‌ها بدان پرداخته‌اند. اخیراً از نگاه اندیشه‌وران مسلمان نیز مغفول نمانده است. فلسفه کلام، نگاهی بیرونی به مباحث و مسائل این علم دارد که با ارائه گزارش وصفی ـ تحلیلی به آن‌ها می‌پردازد. مسائلی که تحت عنوان فلسفه علم کلام در این نوشتار آمده است عبارتند از: نام‌گذاری، تعریف، موضوع، غایت، وظایف و مسؤولیت‌، روش‌ها، قلمرو، مذاهب و مکاتب کلامی، عوامل و زمینه‌های پیدایی، ادوار و مراحل تاریخی، رویکردهای کلی، ویژگی‌ها.
مشخصات اثر
مقایسه عقل کلامی و فلسفی در بحث مبدأشناسی از منظر سید مرتضی، قاضی عبدالجبار و محقق طوسی
نویسنده:
مصطفی سلطانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
اندیشمندان در وجود حقیقتی به نام عقل که ابزار تمییز است، اتفاق نظر دارند. و به دلیل پیچیدگی بحث در باره آن، علوم مختلف معانی متفاوت از ماهیت عقل را اراده می‌کنند،آنگونه که گویا هیچ وجه جامعی میان معانی عقل نیست، نام گذاری اشتراک واژه عقل به «اشتراک اسمی» از سوی صدرالمتألهینو عنایت به معنا و موارد اطلاق آن نزد اصحاب مکاتب، شاهدی بر این ادعا است، پژوهش پیرامون ماهیت عقل درعلم کلام و فلسفه و راهبرد آن در مبداءشناسی با تحلیل و توصیف دیدگاههای سیدمرتضی، خواجه نصیرالدین و قاضی عبدالجبار تلاشی در راستای حل این مشکل خواهد بود. ثمره تلاش پژوهشگر این رساله این است که عقل کاربرد‌های زیادی در فلسفه دارد، اما دو معنا از معانی آن از جمله عمده ترین و شایع ترین کاربرد عقل در فلسفه است: الف) عقل به عنوان مرتبه‌ای از هستی که موجودی ذاتا و فعلا مجرد است؛ ب) عقل به عنوان قوه‌ای از قوای نفس که غالبا در کتاب النفس مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌های ما حاکی از آن است که معنای دوم از عقل نزد فلاسفه همان معنای مراد متکلمین از عقل است، از این رو عقل کلامی و فلسفی در مباحث مبدءشناسی تفاوت جوهری ندارند. عنایت به آراء سه اندیشمند مورد نظر، رهین این معنا است که علم کلام و فلسفه به توانمندی عقل در تبیین و تحلیل مسائل مبداءشناسی باور دارند، هرچند عقل فلسفی که خواجه نصیرالدین گرایش بیشتری به آن دارد، از توانمندی و نقش آفرینی استوارتری برخوردار بوده است.در این پژوهش تلاش شده است تا با بررسی برخی مباحث جزئی در مبداءشناسی و تمرکز بر موضوعات خاص مثل برهان حدوث و برهان امکان و وجوب وبحث از صفاتی که صبغه عقلانی داشته به توصیف و تحلیل اندیشه‌های سه متفکر مورد نظر در اثبات مبدء و صفات خداوند پرداخته و از این راه هدف را دنبال نمودیم.
مشخصات اثر
سیری در تفکر کلامی معاصر
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
هدف از کتاب سیری در تفکر کلامی معاصر، شناخت طلاب و دانشجویان عرصه کلام و اندیشه از جریان های فکری - کلامی، شخصیت ها و متفکران نامدار و تأثیرگذار آنها در دو قرن اخیر است. موضوعات کتاب شامل تبیین حدود زمانی و مکانی تحقیق، نقش تفکر شیعی در این مقطع و جریان های پیش آمده در آن همراه با تعریف و تبیین مصادیق و ویژگی های مربوطه است. بحث در منطقه عرب جهان اسلام، به ویژه مصر و به تفصیل از بنیان گذار و شخصیت تأثیرگذار آن سیدجمال الدین اسدآبادی سخن گفته شد. در ادامه، اصول فکری، آراء و دیدگاه های کلامی او در عرصه های گوناگون با استناد به مجموعه آثارش بیان شد. همچنین خدمات، حسنات، آراء و اندیشه های شاگرد نامدارش امام محمد عبده بیان شد. اشاره ای نیز به سید عبدالرحمن کواکبی، از سید محمد رشید رضا بحث شده و ضمن تبیین قرائن و شواهد تأثر او از تفکرگاه سلفی گری، برخی از دیدگاه های مثبت و منفی آنان در مباحث کلامی گزارش و گاه نقد شده است و در پایان بخش به روشنفکران سکولار هم چون علی عبدالرزاق و قاسم امین و نو معتزلی ها مانند حسن حنفی و عابد جابری و امین خولی و ... اشاره شده است.
مشخصات اثر
تأثیر کلام اسلامی بر فلسفه اسلامی از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
کلیدواژه‌های اصلی :
درباره مرتضی مطهری
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 38