جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 959
امکان و جواز فهم قرآن
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
از مباحث مهم و کلیدی در باب شناخت قرآن کریم، بحث از امکان فهم و تفسیر غیر معصومان از این کتاب الهی است. دو دیدگاه در این‌باره مطرح شده است: یکی دیدگاه اخباریان در امتناع فهم غیر معصومان ـ که دیر زمانی است منسوخ شده ـ و دیگری دیدگاه عموم عالمان که باور به امکان فهم قرآن دارند. اخباریان به دلایلی استناد کرده‌اند؛ از جمله: عدم سنخیت کلام خدا با فهم انسان غیرمعصوم، آیات بیانگر معلم قرآن بودن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و اختصاص فهم قرآن به پاک‌شدگان، روایات بیانگر اختصاص فهم قرآن به معصومان، و روایات بیانگر اراده خلاف ظاهر از آیات و روایات دال بر صامت بودن قرآن. در این مقال، با رد مدعای اخباریان، به این ادله پاسخ داده شده و به دلایل زیر بر امکان فهم قرآن، استدلال شده است: عقلایی و به لسان عرف بودن محاورات قرآن، تلازم هماوردخواهی قرآن با امکان فهم، تلازم فراخوان تدبر در قرآن با امکان فهم، دلالت برخی از اوصاف قرآن (مانند نور، بیان، تبیان، بصائر، برهان و بینه) بر امکان فهم، دلایل روایی مانند روایات بیانگر ضرورت تدبر در قرآن، چگونگی فهم قرآن، لزوم تمسک به قرآن و معیار بودن قرآن در ارزیابی اخبار و احادیث. در بحث از جواز فهم نیز نخست به تقسیم جواز به جواز تکلیفی و وضعی اشاره شده و سپس برخی ادله اخباریان مانند ممنوعیت پیروی از گمان، روایات نکوهشگر تفسیر به رأی و روایات بیانگر تحریف، بیان و نقد شده است. در پایان نیز به دلایل زیر بر جواز فهم استدلال شده است: مدار و معیار بودن محاورات عقلایی در فهم قرآن و عدم نارضایتی شارع از آن، آیات بیانگر فراخوان تدبر در قرآن، آیات تحدی و روایات بیانگر جواز فهم.
اخلاق و عرفان اسلامی
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در جلسات گذشته عرض كرديم كه بر حسب آنچه از آيات و روايات شريفه قرآن و روايات استفاده مى شود، براى سعادت انسان تنها راه، ايمان به خدا و انجام اعمال صالح است. گفته شد كه ايمان داراى درجات بسيار متفاوتى است كه شدت و ضعف آن در عمل ظاهر مى شود. آن ها كه تقيدشان به انجام وظايف شرعى و اعمال صالح بيشتر باشد، ايمانشان قوى تر است. همچنين در مقام اجتناب از گناهان، آن ها كه پرهيزشان بيشتر باشد، نگرانى و خوفشان بيشتر باشد، به طورى كه از متشابهات و مشكوكات هم اجتناب كنند، از مكروهات هم اجتناب كنند، اين ها نشانه هاى آن هستند كه ايمانشان قوى تر است. در واقع، سير تكاملى انسان سير ايمان است. انسانى كامل تر است يا ـ بفرماييد ـ انسان تر است كه ايمان بيشترى داشته باشد. هر قدر ايمان ضعيف تر باشد انسان از كمالات كمتر بهره دارد. در مقابل، آنچه موجب شقاوت انسان مى شود كفر و عناد است. همان گونه كه ايمان داراى مراتبى است، كفر هم داراى مراتبى است. از اعمال كفار معلوم مى شود كه مرتبه جحود و انكار و عنادشان نسبت به حق و اهل حق تا چه پايه است. شقاوت هم مراتبى دارد. بعضى ها در نهايت شقاوت هستند، (فى الدّركِ الاسفلِ مِن النارِ) (نساء: 145)؛ يعنى: پايين ترين چاه هاى جهنم. برخى هم در مراتب نزديك ترى به ايمان قرار دارند تا آنجا كه برسد به مرز ايمان، يك قدم به اين سمت بردارند مؤمن هستند، و يك قدم، به آن سمت كافر هستند. چنين مرزى بين ايمان و كفر وجود دارد كه به اصطلاح، نقطه صفر است. بستگى دارد به اينكه آدم تمايل به اين طرف پيدا كند مؤمن شود، يا به آن طرف، كه كافر شود.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در بخش دوم از سلسله مباحث استاد مصباح يزدى پيرامون صفات منافقان، در اين شماره نيز شرح يكى ديگر از خطبه هاى اميرالمؤمنين(عليه السلام) در نهج البلاغه را به محضر اهل معرفت تقديم مى داريم. این مباحث پیرامون: دلايل و ريشه هاى اختلاف در دين، آثار و پيامدهاى وارد شدن در شبهات، آثار و پيامدهاى نسبى گرايى، است.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
در آموزه ‏های دینی خوف، رجاء، اندوه، ترس، فرح و شادی چه جایگاهی دارند؟ به عبارتی، از میان این ویژگی‏ها و احوال نفسانی کدام‏یک مطلوب و پسندیده است و کدام‏یک نامطلوب و ناپسند؟ به بیانی دیگر، آیا خوف و حزن و اندوه پسندیده هم می ‏تواند باشند؟ و بعکس آیا شادی و خوشحالی ممکن است ناپسند هم باشند؟ چرا و چگونه؟ این مجموعه از سخنرانی‏های استاد علامه مصباح، بر آن است که از منظر اسلام، شادی، حزن و ترس مطلوبند، اما نه به صورت مطلق؛ مطلوبیت شادی از آن‏روست که انسان در صدد استفاده از نعمت‏های الهی در مسیر صحیح برآید. از سوی دیگر، ترسو و اندوهی در اسلام مطلوب است که مثبت، سازنده و منشأ اثر باشد.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در دو جلسه گذشته مباحثى را به عنوان مقدمه بحث تزكيه نفس مطرح كرديم. همان گونه كه اشاره شد، اين عنوان از قرآن كريم اخذ شده و از اصطلاحات قرآنى در اين زمينه است: «و نفس و ما سوّيها فالهمها فجورها و تقويها قد افلح من زكيّها و قد خاب من دَسّيها.» (الشمس: 7ـ10) اين تعبير متضمن دو معناست: نفس انسان از يك سو، استعداد رشد، تكامل، نموّ و تعالى دارد و از سوى ديگر، در معرض آفات و آسيب هاست. ممكن است بعضى امور آن چنان ضربه هاى مهلكى به نفس وارد كنند كه نه تنها آن را از رشد و نموّ باز دارند، بلكه موجب سقوطش نيز بشوند. در این بحث موضوع تزکیه نفس مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در ادامه سلسله مباحث اخلاقى استاد مصباح يزدى، در اين شماره نيز شرح يكى ديگر از خطبه هاى اميرالمؤمنين (عليه السلام) در نهج البلاغه را به محضر اهل معرفت تقديم مى داريم. محتوای این خطبه مربوط به گناه بوده و در اینجا راجع به این موضوعات بحث می شود: فرايند توجيه گناهان، اعتقادات ناپايدار، عامل تباهى انسان، وظايف و تكاليف امام در برابر امت.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
به راستی ویژگی و اوصاف بندگان صالح خدا کدامند؟ سالک راه چگونه می ‏تواند با آگاهی و بصیرت، مسیر سعادت را بپیماید؟ با کدامین دستگیره محکم و ریسمان سترگ الهی می ‏توان این مسیر پرفراز و فرود را پیمود؟ استاد، در شرح و تفسیری بر کلام امیرمؤمنان علی علیه ‏السلام در این گفتار، لغزشگاه ‏ها و راه ‏های ناامن مسیر سعادت را گوشزد و گناه را آستانه سقوط بندگان الهی به جهنم قلمداد می‏ کنند و نیل به این سعادت را نیازمند مجاهدت و جان‏فشانی بسیار می‏ دانند. بدین سان، خورشید یقین، روشنگر و آرام ‏بخش دل‏های مؤمنان و دوستان خدا خواهد شد.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در ادامه سلسله مباحث اخلاقى استاد مصباح يزدى، در اين شماره نيز شرح يكى ديگر از خطبه هاى اميرالمؤمنين (عليه السلام) را به محضر اهل معرفت ذیل این موضوعات تقديم مى شود: اختلاط حق و باطل، دلايل حق گريزى افراد، عوامل پيروزى و شكست در برابر دشمن.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پنجمین ویژگى عبادالرحمان «انفاق متعادل» است، به گونه‌اى که نه اسراف و افراطى در آن صورت بگیرد و نه بخل و تفریط. این مفهوم امروزه به عنوان «اقتصاد» معروف است و حتى در کتب روایى نیز بابى بدان اختصاص یافته است. رعایت تعادل در همه امور پسندیده و حتى حکم عقل و بلکه نقل است؛ چنان‌که در روایات به این موضوع اشاره شده است: «خیرالامور اوسطها». بنابراین، اختصاصى به انفاق ندارد، بلکه همه عبادات واجب و مستحب را شامل مى‌شود. عدم رعایت تعادل در انفاق، طبق برداشت از آیه شریفه مورد بحث (فرقان: 67) حرام است و در مقابل، رعایت آن واجب؛ اما هر یک از این دو داراى مراتبى هستند. مؤمن واقعى کسى است که سر بر فرمان مولا دارد و هرچه را او حکم براند اطاعات کند؛ نه گامى پیش نهد و نه گامى پس. تمام مکاتب اخلاقى، به ویژه اسلام، به نوعى بر اعتدال و رعایت حد وسط صحه گذاشته و بدان توصیه کرده‌اند. از انجام امور ـ واجب یا مستحب ـ توجه به تکالیف و وظایف متزاحم لازم است؛ چراکه گاهى پرداختن بیش از حد به یک وظیفه موجب بازماندن از وظیفه‌اى مهم‌تر مى‌شود.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در مباحث پیش‏روی درصدد شناسایی ویژگی‏های بندگان خدا در سخنان اهل‏ بیت علیهم ‏السلام هستیم. بدین منظور، خطبه 87 نهج‏ البلاغه را محور مباحث خویش قرار می ‏دهیم که در بخش اول آن، امیرمؤمنان علیه ‏السلام سی و سه ویژگی ممتاز برای محبوب‏ترین بندگان خدا برمی‏ شمارند. گرچه در ظاهر، این ویژگی‏ها به تقوا پیشه ‏گان، بندگان سالک و عارف خدا نسبت داده شده ‏اند، اما حقیقت آن است که حضرت در پی معرفی و شناساندن خصایص خویش و فرزندان معصوم خود علیهم‏ السلام هستند؛ خصایصی که تنها در آن حضرت و فرزندان معصوم ایشان علیهم‏ السلام گرد می ‏آیند و سایران نمی‏ توانند به همه آن خصایص، آن هم عالی‏ترین مراتبش، متصف گردند. در این مجموعه از سخنرانی‏ها، استاد مصباح به بیان شرح و تفسیر ویژگی‏های بندگان سالک خدا در نهج‏ البلاغه می ‏پردازد.
  • تعداد رکورد ها : 959