جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرور > مرور مجلات > پژوهش های قرآنی > 1383- شماره 37
  • تعداد رکورد ها : 22
نویسنده:
حیدر علوی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
بررسى خرافه باورى و خرافه گرایى با تأکید بر آیات قرآن است. نویسنده، پس از تعریف «خرافه» از نظر لغوى و اصطلاحى به پیشینه و گستره آن در میان کشورها و اقشار تحصیل کرده و بى‌سواد اشاره کرده و نظریات گوناگون دانشمندان غربى درباره خاستگاه خرافات را گزارش کرده است. سپس با استناد به آیات قرآن، دیدگاه قرآن درباره منشأ خرافات مطرح گردیده است. آن گاه نمونه‌هاى خرافات از قبیل: طیره، شانس، طالع بینى مورد بررسى قرار گرفته و بر این نکته تأکید شده است که طیره - فال بد زدن - و نحس دانستن برخى از اشیاء و اعداد و یا زمان‌ها و تحریم برخى از طیبات الهى جزء خرافات است و از نظر شرع تحریم و تقبیح شده است. در پایان، آگاهى، تعقل، ایمان و توکّل بر خداوند به عنوان راه حل‌هاى برون رفت از خرافه گرایى و خرافه باورى معرفى شده است.
صفحات :
از صفحه 248 تا 271
نویسنده:
حسین هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
شرح عوامل خشونت از دیدگاه قرآن است. نویسنده، با نگاهى به نظرات ابن خلدون، مارکس، داروین، اسپینوزا، اگوست کنت، اسپنسر و ماکس وبر درباره خشونت، قدر مشترک تمامى آنها را در نادیده انگارى اراده انسان در برابر عوامل تأثیر گذار جبرى قلمداد کرده و این در حالى است که قرآن آدمى را شرور بالذّات و داراى سرشت خشونت‌گر نمى‌شناسد و رفتارهاى پرخاش جویانه و خشن انسانها را در علل و عوامل بیرونى جست و جو مى‌کند. سپس تفاوت‌هاى فرهنگى را به عنوان یکى از عوامل خشونت مورد بررسى قرار داده و نظریه نسبى گرایى را از منظر رهیافت نظرى و عقلانى نقد کرده و با استفاده از آیات قرآن بر زیست جمعى امن و دور از خشونت در عین اختلاف پیروان هر یک از ادیان به آموزه‌ها و معارف دینى خویش تأکید کرده و ویژگى‌هاى جامعه توحیدى آینده تاریخ را برشمرده است. دومین عامل خشونت را کاستى‌هاى معنوى و در نتیجه تمایل انسان معاصر به سوى اخلاق سودجویانه و خود گروانه دانسته و با استناد به آیات و روایات مهم‌ترین علت رواج خشونت را، فساد افراد جامعه توصیف کرده که در نتیجه سستى بنیادهاى ارزشى و اخلاقى بروز مى‌کند. از منظر قرآن، جامعه نامتعادل از حیث اقتصاد و معیشت، آبستن خشونت است. از این رو، نویسنده، فقدان عدالت اجتماعى را سوّمین عامل خشونت بیان کرده است. از سوى دیگر، قرآن افزون بر یاد کرد نقش نژادگرایى در فرایند خشونت و نکوهش آن، بر مبدأ یگانه آفرینش انسانها تأکید ورزیده است. نویسنده، در پایان نیز عوامل دیگر خشونت را از جمله خود محورى، رشک بردن، مهر ورزیدن و تغذیه ناپاک را از منظر قرآن مورد بررسى قرار داده است.
صفحات :
از صفحه 212 تا 247
نویسنده:
محمد بهرامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
تبیین پیشینه، عوامل و راهکارهاى مبارزه و کاهش دین گریزى از نگاه قرآن است. نویسنده، دین را از نگاه قرآن، مجموعه‌اى از باورها و رفتارها با محوریت یک موجود برتر تعریف کرده و پس از اشاره به بیشینه دین گریزى، عوامل دین گریزى را مانند: محیط، دوستان و مربیان، فشار و خشونت، ناکار آمد دیدن دین، شک و تردید، ناسازگارى با عقل، ناسازگارى با علم، فقر، روان پریشى، سخنگویان دین، خواسته‌هاى نفسانى، تهاجم دینى و گستردگى شریعت با استناد به آیات قرآن به تفصیل مورد بررسى قرار داده است. سپس به راه حل‌هاى دین گریزى پرداخته و مرحله اول را پیشگیرى معرفى کرده و در این مرحله سه راهکار: 1- معرفى شایسته و بایسته دین - طرح خردمندانه دین، آرامش بخشى دین و طرح سازگارى دین و علم -، 2- پیاده سازى و عملیاتى کردن دین - توجیه‌هاى اقتصادى، توصیه‌هاى سیاسى و اجتماعى - و 3- انسان سازى را پیشنهاد کرده است. راهکارهاى مرحله درمانِ دین گریزى را بسته به عوامل آن متفاوت دانسته و بر درمان خاص براى هر شکل دین گریزى تأکید کرده و در ادامه، براى تک تک عوامل دین‌گریزى، راهکارهاى درمانى متناسب با آن پیشنهاد کرده است است.
صفحات :
از صفحه 38 تا 69
نویسنده:
ابراهیم سجادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسى عوامل همگرایى و فروپاشى نهاد خانواده از منظر قرآن است. نویسنده در آغاز دیدگاه‌هاى متفاوت راجع به پیشینه تاریخى چگونگى شکل‌گیرى خانواده را مطرح مى‌کند، آن گاه نظریات گوناگون را در باره‌ى سلامت خانواده مورد بررسى قرار داده و به تبیین دیدگاه قرآن نیز پرداخته است، سپس از فروپاشى خانواده سخن گفته، علل و اسباب آن‌ را نیز از منظر قرآن بحث مى‌کند، در این راستا، عوامل فروپاشى را به دو دسته برون خانوادگى و درون خانوادگى تقسیم کرده از قسم نخست به طرح و توسعه آزادى جنسى از سوى غیر مسلمانان اشاره کرده و از قسم دوم با استناد به آیات قرآن به شرح ناهمگونى شخصیتى، فقدان درک متقابل و احساس مشترک، بى‌توجهى به حریم عفاف مى‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 146 تا 183
نویسنده:
محمد فاکر میبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسى سوگندهاى قرآن با رویکرد اعتقادى، اخلاقى و اجتماعى است. نویسنده در آغاز به تعریف »قسم« از دیدگاه ادیبان، مفسّران و حقوق‌دانان پرداخته، سپس انواع سوگندهاى قرآن را مورد بحث قرار داده است. در این راستا نخست سوگندهاى قرآن را به دو دسته تقسیم مى‌کند: 1- سوگندهاى التزامى یعنى سوگندهایى که براى تعهد دادن به انجام کارى یاد مى‌شوند. نمونه‌هایى از این دست سوگند در قرآن، هم در مورد خداوند وجود دارد و هم در مورد پیامبران، مردم و شیطان. 2- سوگندهاى تحقیقى یعنى سوگندى که براى اثبات یاد رد مطلبى یاد مى‌شود. این نوع سوگند در قرآن دو مصداق مهم دارد: 1- سوگندهاى خداوند در موارد گوناگون که در جواب آن یکى از سه چیز آمده است: نفى جنون از پیامبر، وعده پاداش به پیامبر و خُلق عظیم پیامبر. 2- سوگندهاى قضایى و حقوقى یعنى سوگندى که شخص، براى اثبات امرى یا نفى آن، یاد مى‌کند که نمونه‌هایى در مورد پیامبر، مردم، بهشتیان و دوزخیان دارد. در هر مورد، با استناد به نمونه‌هایى از آیات قرآن، نکات اعتقادى، اخلاقى و اجتماعى مورد بررسى قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 314 تا 327
نویسنده:
مسعود ربیعی آستانه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نویسنده، پس از بیان رویکردهاى گوناگون قرآن پژوهان غیر مسلمان نسبت به قرآن با عناوین: رویکرد تاریخى، زبان شناسانه، متنى، معنایى یا معنى شناسانه و اسطوره‌اى، به معرفى ایزوتسو به عنوان قرآن پژوهى که با رویکرد زبان‌شناختى به مطالعه قرآن روى آورده پرداخته است. زندگى، مسافرتهاى علمى، عضویت در مجامع علمى، آثار و تألیفات ایزوتسو، عناوینى است که در این مقاله مطرح شده است. در پایان نویسنده به توضیح نوع کار ایزوتسو راجع به قرآن و منابع فکرى وى و دیدگاه او نسبت به نظام‌مندى مفاهیم قرآن مى‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 328 تا 340
نویسنده:
سید ابراهیم سجادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نویسنده در آغاز دیدگاه‏هاى متفاوت راجع به پیشینه تاریخى چگونگى شکل‏گیرى خانواده را مطرح مى‏کند، آن گاه سلامت خانواده مورد بررسى قرار داده نظریات متعددی از جمله دیدگاه قرآن را در این زمینه مطرح می کند. سپس از فروپاشى خانواده سخن گفته، علل و اسباب آن‏را نیز از منظر قرآن بحث مى‏کند و در این راستا عوامل فروپاشى را به دو دسته برون خانوادگى و درون خانوادگى تقسیم کرده از قسم نخست به طرح و توسعه آزادى جنسى از سوى غیر مسلمانان اشاره کرده و از قسم دوم به ناهمگونى شخصیتى، فقدان درک متقابل و احساس مشترک، بى‏توجهى به حریم عفاف، مى‏پردازد.
نویسنده:
عباس اسماعیلی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نویسنده پس از بیان تفاوت دیدگاه‏ها، راجع به مفهوم تأویل، به بررسى معناى آن از دیدگاه قرآن پرداخته در این راستا آیاتى را که واژه تأویل در آن به کار رفته یک به یک مورد بحث قرار داده است و از مجموعه بررسى‏ها به این نتیجه مى‏رسد که دیدگاه علامه طباطبایى راجع به تأویل با مدلول آیات قرآن سازگارتر از سایر نظریات است. بنابراین تأویل عبارت است از آن حقیقتی حقیقتى که مرجع و اصل شى‏ء است و نسبش با آن نسبت طولی قوس صعودى یا نزولی است. در پایان به نقد استاد معرفت بر نظریه علامه طباطبایى راجع به تأویل پرداخته و از آن پاسخ داده است.
نویسنده:
محمد فاکر میبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نویسنده در آغاز به تعریف «قسم» از دیدگاه ادیبان، مفسّران و حقوق‏دانان پرداخته، سپس انواع سوگندهاى قرآن را مورد بحث قرار داده است. در این راستا نخست سوگندهاى قرآن را به دو دسته تقسیم مى‏کند: 1- سوگندهاى التزامى یعنى سوگندهایى که براى تعهد دادن به انجام کارى یاد مى‏شوند. نمونه‏هایى از این دست سوگند در قرآن، هم در مورد خداوند وجود دارد و هم در مورد پیامبران، مردم و شیطان. 2- سوگندهاى تحقیقى یعنى سوگندى که براى اثبات یاد رد مطلبى یاد مى‏شود. این نوع سوگند در قرآن دو مصداق مهم دارد:الف- سوگندهاى خداوند در موارد گوناگون که در جواب آن یکى از سه چیز آمده است: نفى جنون از پیامبر، وعده پاداش به پیامبر و خُلق عظیم پیامبر. ب- سوگندهاى قضایى و حقوقى که نمونه هایی در مورد پیامبر، دیگر مردمان، بهشتیان و دوزخیان دارد. در مورد پیامبر مقسم به معمولا واژه «رب» است و مطلب مورد ادعا حقانیت وقوع قیامت. در مورد مقسم به کلمه «الله» است.
نویسنده:
سید ابراهیم سجادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نویسنده در آغاز به تعریف آسیب اجتماعى و جامعه آسیب زده پرداخته، سپس استبداد و خودکامگى را به عنوان نمونه بارز آسیب اجتماعى معرفى مى‏کند، آن گاه به پیشینه تاریخى استبداد ستیزى اشاره کرده وبر این باور تأکید مى‏کند که به رغم فلسفه سیاسى عدالت گراى اسلام، تاریخ مسلمانان، بیشتر آمیخته با استبداد بوده است. در ادامه به تعریف استبداد در فرهنگ سیاسى مى‏پردازد و واژه‏هاى قرآنى معادل آن را - «جبار»، «مستکبر» و «طاغوت» مورد بحث و بررسی قرار می دهد. عوامل و زمینه‏هاى پیدایش خودکامگى از دیدگاه های مختلف بخش دیگر مقاله است. در این بخش، نظریات افلاطون، ارسطو، راسل، مارکس، هابز و روان شناسانی چون فروید و اریک فروم مورد بحث قرار گرفته و در آخر به دیدگاه قرآن پرداخته و بر این باور تأکید می کند که از نگاه قرآن عامل پیدایش خودکامگى، اسارت معنوى انسان در چنگال غرایز و کشش‏هاى طبیعى است. نویسنده در در ادامه شیوه‏ها و ابزارهاى تداوم استبداد را بررسی کرده از روش هایی چون تفرقه افکنى، یارگیری ثروتمندان و فرهنگیان، خشونت با مخالفان و هویت سازی برای موافقان یاد کرده و در آخر سرانجام جامعه استبداد زده را از دیدگاه قرآن، مورد بحث قرار داده است. بخش پایانی مقاله به بررسی راهکارهای استبداد ستیزی اختصاص یافته است. در این بخش نویسنده از عواملی چون بازپرورى شخصیت توحیدى، پرهیز از تندروى، کناره‏گیرى از نظام استبدادى، کنترل اجتماعى، نظارت نهادینه بر حکومت به عنوان مهم‏ترین راهکارهاى مبارزه علیه خودکامگى از دیدگاه قرآن نام می برد.
  • تعداد رکورد ها : 22