جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
خداشناسی از دیدگاه قرآن و عترت
نویسنده:
مهدی امین
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیان جوان,
چکیده :
کتاب حاضر به بررسی مسئله ی خداشناسی از دیدگاه قرآن و عترت اهل بیت ع پرداخته است. مؤلف در ابتدای کتاب به بحث از شناخت خدا پرداخته و در فصل اول مطالبی را تحت موضوع کلی اسماء الهی به نگارش درآورده است. در فصول دیگر کتاب مطالبی مانند: مفهوم وجه الهی، نور الهی، علم الهی، وحدانیت، معبودیّت، ربوبیّت، خالقیّت و دیگر مباحث مرتبط با خداشناسی مورد تحقیق قرار گرفته است. باید گفت که مباحث قرانی این کتاب با توجه به تفسیر المیزان به تحریر درآمده است.
بازخوانی نظریۀ ابداعی ابن‌سینا در اتحاد مفهومی و مصداقی صفات خداوند و تأملی در نقدهای آن
نویسنده:
علیرضا مصدقی حقیقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن­سینا در راه اثبات بساطت ذات خداوند از هرگونه حیثیت، نظریۀ اتحاد مفهومی و مصداقی صفات را برمی­گزیند. این نظریه با چالش‌هایی روبه­روست: از یک ­سو، وی در خصوص رابطۀ وجودی صفات با ذات رویکردهایی به‌ظاهر متفاوت ارائه کرده و در برخی از مواضع، با ارجاع همۀ اوصاف کمالی به علم عنایی، آنها را لازمۀ ذات خداوند دانسته است و در موضعی دیگر، با توجه به برخی از قواعد کلی فلسفی نظریۀ عینیت را می­پذیرد و گاه نیز با بازگرداندن همۀ صفات به سلب و اضافه به الهیات سلبی تقریب می­یابد. از دیگر­ سو، با وجود گفتار صریح در نفی تغایر مفهومی صفات خداوند آن را مستدل بیان نکرده است. برخی از متأخرین و به ویژه ملاصدرا دیدگاه او را از منظر وجودشناختی و معناشناسی مورد انتقادات جدی قرار داده­اند. در این پژوهش، نقدهای وارد بر نظریۀ خاص ابن­سینا را بررسی می‌کنیم و نشان می­دهیم وی در پاسخ به اشکالات، کدامین اصول و مبانی را اتخاذ می‌کند. در تحلیلی واقع‌بینانه، ابن­سینا از منظر وجودی صفات کمال را لازم تبعی ماهیت موجودۀ خداوند و نه لازم وجود خارجی آن برمی­شمرد. همچنین، در پرتو «نظریۀ کاربردی معنا»، «نحوۀ مفهوم­­سازی ذهن» و نیز توجه ویژه ابن­سینا به مبانی اصلی فلسفۀ خویش، می­توان تبیینی سازگار از نظریۀ عینیت مفهومی را ارائه کرد تا از اشکال مهم ترادف الفاظ متباین مصون ماند. در این طریق که مبتنی بر معرفت شهودی انسان است، از به‌هم‌پیوستگی صفات خداوند در هنگام کاربرد الفاظ سخن به­ میان می­آید، به­ گونه­ای که اطلاق یک صفت بر خداوند تداعی دیگر صفات را به همراه دارد و نه آنکه اطلاق یک صفت بر خداوند واجد معانی همۀ صفات باشد.
صفحات :
از صفحه 145 تا 164
واف‍ی‌ المجلد 1
نویسنده:
م‍ح‍م‍دح‍س‍ن‌ ال‍م‍ش‍ت‍ه‍ر ب‍ال‍ف‍ی‍ض‌ ال‍ک‍اش‍ان‍ی‌
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
اص‍ف‍ه‍ان: ‌م‍ک‍ت‍ب‍ه‌ الام‍ام‌ ام‍ی‍رال‍م‍وم‍ن‍ی‍ن‌ ع‍ل‍ی‌ ع‍ل‍ی‍ه‌ال‍س‍لام‌ ال‍ع‍ام‍ه‌,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب وافی مهمترین اثر حدیثی فیض و از جوامع احادیث امامیه است. در واقع می توان گفت که وافی یکی از بزرگترین، مهمترین و جامع ترین آثار حدیثی شیعه از دوره صفویان است که در آن اخبار و احادیث مربوط به: اصول، فروع، سنن و احکام اسلامی منقول در کتب اربعه متقدم امامیه یعنی: الکافی، من لایحضره الفقیه، التهذیب و الاستبصار گرد آمده است. او پس از گردآوری همه احادیث کتاب های چهارگانه پیشین، احادیث مکرر را حذف نموده، آن گاه آیه هایی از قرآن کریم در مورد هر یک از اصول و فروع دین آورده است و هر جا که آیه یا حدیثی نیاز به توضیح و تاویل داشته، به شرح آن پرداخته و دشواری های متنی و لغوی آن را نیز حل کرده است. اهمیت این کتاب از آن جا آشکار می شود که علاوه بر ویژگی های یاد شده، خواننده را از مراجعه دوباره یا هر باره به کتاب های چهارگانه پیشین بی نیاز می سازد. مولف خود بيان مي كند كه اين كتاب را الوافي ناميدم چون مشتمل بر تمامي مطالب مهم مي باشد و از مطالب مبهم پرده برمي دارد. سمّیته بالوافی لوفائه بالمهمّات و کشف المبهمات. مرحوم فیض در مقدمه کتاب وافی انگیزه خود از تألیف این کتاب را مشاهده کاستی های موجود در کتب اربعه بیان ‌کرده است. این کاستی ها عبارت‌اند از: 1.
تحلیل و ارزیابی وجوب صفات فعل الهی در حکمت متعالیه
نویسنده:
احمد حیدرپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مشهور آن است که وجوب صفات الهی، یعنی مفاد قاعده فلسفی واجب الوجود واجب من جمیع الجهات اختصاص به صفات ذات الهی دارد و شامل صفات فعل او نمی‌شود. ولی صدرالمتألهین که وجوب صفات فعل را با برخی اصول ودستاوردهای حکمت متعالیه (مانند وحدت شخصی وجود و سلب ذات از ممکنات) سازگار می‌دیده، مدعی شده که صفات فعل واجب تعالی مانند صفات ذات واجبند. وی بر مدعای خود دلایلی نیز اقامه کرده است. اهمیت و بنیادین بودن این نظریه از یک‌سو و ناسازگاری برخی لوازم آن با ظاهر متون دینی و معنای وجدانی اختیار از سوی دیگر، نویسنده را بر آن داشت تا صحت و سقم دلایل وجوب صفات فعل واجب تعالی در حکمت متعالیه را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. با توجه به اینکه به اقتضای قواعد منطقی برای انجام این مهم چاره‌ای جز تنظیم صورت منطقی این دلایل وجود ندارد، این کار با دقت بسیار صورت پذیرفت که خود یکی از نقاط قوت این نوشتار به‌شمار می رود. بدین وسیله به وضوح نشان داده شد که این دلایل از اثبات مدعا عاجزند.
صفحات :
از صفحه 155 تا 175
بررسی علم ذاتی و فعلی حق تعالی در حکمت متعالیه بر اساس قرآن کریم و روایات اسلامی
نویسنده:
محمدرضا امامی نیا
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
علم یکی از صفات ثبوتی خداوند متعال است. علم الهی مراتبی همچون علم ذاتی و فعلی دارد. علم ذاتی، علم حق تعالی به وجود ممکن در مرتبه وجود واجب متعال و علم فعلی، علم الهی به وجود ممکن در مرتبه وجود خود آن است. در حکمت متعالیه، علم ذاتی، علم حضوری اجمالی در عین ظهور تفصیلی همه معلوم در مقام ذات و صفت ثبوتی ذاتی و علم فعلی، علم حضوری تفصیلی در مقام فعل و صفت ثبوتی فعلی است. این نوشتار به روش توصیفی _ تحلیلی، دیدگاه مزبور را تبیین و آن را از آیات قرآن کریم و روایات اسلامی استنباط کرده‌است، برای مثال، علم ذاتی از اسم «أحد» و «صمد» و علم فعلی از آیه «هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ مَا کُنْتُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ» (حدید، 4) به دست می‌آید.
صفحات :
از صفحه 9 تا 22
بررسی اشکالات غزالی در مورد علم الهی در کتاب تهافت الفلاسفه از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
حسین رهنمائی ، محمدعلی سوهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از مسائل مهم که در کتاب تهافت الفلاسفه، غزالی به آن پرداخته است بحث علم الهی است. از جمله فلاسفه‌ای که نظرات مهم و اختصاصی در باب علم الهی دارد ملاصدرا است. لذا در این مقاله به نقد آن از منظر ملاصدرا خواهیم پرداخت. حال باید دید که آیا اشکالات غزالی بر نظر ملاصدرا در علم الهی وارد است؟ صدرا چه تقریری از علم الهی دارد؟ نتایج به دست آمده به این شرح است: 1. وقتی وجود در نهایت شدت باشد و حیثیت عدمی در او نباشد، چیزی از او پنهان نخواهد بود، چون علم واجب هم وزن وجود اوست. 2. فاعلیت واجب الوجود به نحو فاعلیت بالعنایه است که از اختیار برخوردار است. 3. براساس اصیل بودن وجود و تشکیک وجود، مراتب نازله و متوسطه، بدون لزوم کثرت، در اعلی مرتبه حضور دارند. 4. علم حضوری خدا به خودش منشاء علم حضوری به ماعدا است. 5. علم خداوند به وجود اشیا عین وجود آنها است. باید اشاره کرد که روش تحقیق در این مقاله کتابخانه‌ای است و از لحاظ رویکرد، عقلی و انتقادی است.
صفحات :
از صفحه 83 تا 97
شرح العقائد النسفیة
نویسنده:
نجم الدين النسفي؛ شارح: سعد الدين التفتازاني
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم
منابع دیجیتالی :
چکیده :
شرح العقائد النسفية، اولين اثر كلامى تفتازانى است، و شرحى بر كتاب موجز عمر بن محمد نسفى (متوفى 537ق) مى‌باشد. اين اثر از بهترين كتب درسى كلام اهل سنت محسوب مى‌شود كه علما شروح و حواشى متعددى بر آن نوشته‌اند. شرح‌هاى ابوالحسن بن ابوالفضل شاهد و رمضان افندى از اين قبيل‌اند. در اين ميان مى‌توان شرح خيالى را نام برد كه خود مورد توجه بوده و افراد متعددى نظير قره‌خليل، سيالكوتى، پرهاردى و...بر آن حاشيه نوشته‌اند.
کتاب اللمع فی الرد علی اهل الزیغ و البدع
نویسنده:
علي بن اسماعيل اشعری؛ محقق: حمودة غرابة
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مصر: شرکة مساهمة مصریة,
چکیده :
اللمع فی الرد علی اهل الزیغ و البدع یا "درخشش هایی در رد کژ دینان و کافران" کتابی است از ابوالحسن اشعری که در آن بر منهج عقلانی و گاه تا مرحله "تعقید" در ده بخش مسائل کلامی را مطرح می کند. این کتاب با برخی دیگر از کتب معروف وی همچون "الابانه" تضادی شگرف دارد به نحوی که بسیاری از مستشرقین و مورخین علم کلام با معضل دو چهره کاملا متفاوت و گاه متناقض از اشعری رو به رو شده اند. اشعری در این کتاب بر خلاف "الابانه" قائل به تنزیه و نفی مشابهت خداوند با حوادث است ، نفی وجه و ید از خداوند می کند و مسائلی همچون وعد و عید و ایمان و بعث و کبیره و مسائلی از این دست را مورد بحث قرار می دهد و در عین حال در بحث از تمامی این موارد، استدلال عقلی وجهی برجسته دارد. . دکتر حمودة غرابة در مقدمه مفید خود بر این کتاب نقل می کند که مکدرموت و گلدتسهیر قائل اند که این کتاب مربوط به مرحله متقدم تفکر اشعری است و صورت سلفی او در کتاب الابانه صورت نهایی تفکر اوست اما دکر حمودة غرابة به بنا برخی دلایل معتقد است که این کتاب صورت نهایی تفکر اشعری است. هر چند که حمودة غرابة معقتد است که اشعری در الابانه هم ید و وجه را برای خداوند به نحو بلاکیف اثبات کرده است و لذا بین آن کتاب و کتاب اللمع تناقضی نیست.همچنین باید گفت این کتاب دارای عبارات پیچیده ای است و ظرائف استدلالی بسیاری دارد مخصوصا در بخش پنجم آن که بحث از قدر و کسب فعل است.
آیات العقائد
نویسنده:
إبراهیم الحجازی؛ تحقیق و اعدا: رامین الکلمکانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: مجمع البحوث الاسلامیه ,
چکیده :
کتاب آیات العقائد از چند بخش تشکیل شده است بخش اول درباره خود قرآن و فضائل آن ، بخش دوم درباره دعوت آیات و روایات به تفکر و تدبر، بخش سوم به بعد درباره توحید ، نبوت، امامت و معاد می باشد.
العقائد
عنوان :
نویسنده:
نویسنده: علامه محمد باقر مجلسی، تحقیق: حسین درگاهی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: الهدی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مجلسى در شهر اصفهان دیده به جهان گشود. وى چنان شهرتى در علوم مختلف اسلامى دارد كه محتاج هیچ بیان و توضیحى نیست. علامه مجلسى از جمله بزرگانى است كه از جامعیت خاصى برخوردار بود. او در علوم مختلف مانند تفسیر، حدیث، فقه، اصول، تاریخ، رجال و درایه سرآمد بود كه نگاهى اجمالى به مجموعه عظیم بحارالانوار این نكته را به خوبى آشكار مى سازد. تبحر در این علوم، در كنار آشنایى با علوم عقلى همچون: فلسفه، ریاضیات، ادبیات، لغت، جغرافیا، طب و علوم غریبه از او شخصیتى ممتاز و بى نظیر ساخت. برخى علامه مجلسى را در طول تاریخ اسلامى از حیث جامعیت بى نظیر دانسته اند. شاگرد گرانقدر او، سید نعمت اللّه جزائرى در مورد استاد خود گفته است: «علامه هیچ گاه از یاد خدا غافل نبود و تمام اعمالش را با قصد قربت انجام مى داد». گفته اند كه علامه روشى معتدل بین اخبارى و اصولى داشت. او در عین این كه محدث بزرگ بود به علوم عقلى هم توجه خاصى داشت. علامه مجلسى در سال 1098 از سوى شاه سلیمان صفوى به سمت شیخ الاسلام اصفهان منسوب گردید. شیخ الاسلام، بالاترین و مهم ترین منصب دینى و اجراى در آن عصر بود. علامه مجلسى در این رساله با استناد به آیات قرآن كریم و روایات معصومان علیهم السلام درصدد نشان دادن راه‌هاى نجات و رستگارى انسان برآمده است. اصل این كتاب، به عربى است و تاریخ نگارش آن در سال 1087 ق، پس از نگارش بحارالانوار بوده و متشكل از دو بخش است: در بخش اول، مبحث اصول عقاید شیعه مورد بررسى قرار گرفته است. بخش دوم، درباره وظایف عبادى مؤمنان است.