جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
03. انسان شناسی Human nature
>
جبر و اختیار(کلام)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
تعداد رکورد ها : 552
عنوان :
قضا و قدر از دیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
محمد بیستونی؛ محققان: محمدحسن صاحبدل، طیبه زارع اندریان، محمد صاحبدل، هلن افسری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه قائمیه
فهرست
معرفی کتاب
نسخه متنی قائمیه
وضعیت نشر :
قم: بیان جوان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
افعال اختیاری
,
عقاید شیعه امامیه
,
قضا و قدر
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
قضا و قدر تشریعی ,
17. فرق کلامی ,
احادیث اعتقادی ,
جبر و اختیار(کلام) ,
آیات قضا و قدر ,
احادیث جبر ,
احادیث قضا و قدر ,
خیر ( خیر و شرّ ) ,
اراده الهی ,
امر بین امرین ,
تفویض ,
اختیار انسان ,
سرنوشت انسان ,
قضا و قدر تکوینی ,
قضا و قدر علمی ,
قضا و قدر عینی ,
آیات اعتقادی ,
آیات جبر و اختیار ,
شابک (isbn):
978-964-5640-35-2
چکیده :
کتاب «قضا و قدر از دیدگاه قرآن و روایات» تالیف محمد بیستونی، به بررسی مسئله قضا و قدر از دیدگاه آیات و روایات می پردازد. مؤلف کتاب در ابتدا به بررسی معنای لغوی و مفهوم واژه قضا و قدر پرداخته و در مباحث دیگر موضوعاتی هم چون جبر، اختیار و تفویض، انسان و سرنوشت، فلسفه مادی و سرنوشت، فواید اعتقاد به قضا و قدر الهی، اراده خدا، افعال اختیاری، تاریخچه قضا و قدر در میان مسلمین، نقش عوامل معنوی در سرنوشت انسان، رابطه قضا و قدر با معاد، خداشناسی، حقوق و اخلاق، خیر و شر و سایر مباحث مرتبط مورد نظر قرار گرفته است. مؤلف همچنین در بخشی از کتاب از بیان مبانی نظریه اشاعره، معتزله نیز غفلت نورزیده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماتریالیسم و امکان آگاهى
نویسنده:
رضا صادقى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آگاهی
,
نظریه رفتارگرایی
,
فیزیکالیسم (فلسفه ذهن)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
ماتریالیسم
کلیدواژههای فرعی :
تصادف در خلقت ,
جبر و اختیار(کلام) ,
اصل عدم قطعیت ,
علوم شناختی ,
معرفتشناسی طبیعیشده ,
مسایل جدید انسان شناسی ,
انسان شناسی فیزیکی ,
ذره گرایی ,
تفاوت انسان و ربات ,
الگوی کامپیوتری ذهن ,
اتاق زبان چینی ,
تعامل حالات ذهنی و فیزیکی ,
پیش بینی در علوم انسانی ,
تقلیل علوم به فیزیک ,
چکیده :
ماتریالیسم نوعى انحصارگرایى در حوزه وجود است که در دوران مدرن نخست در چارچوب فلسفه هاى مکانیکى و با تکیه بر اتمیسم طرح شد. با اینکه این بیان از ماتریالیسم به دلیل جزم اندیشى حاکم بر آن اکنون طرفدار چندانى ندارد، هنوز پیش فرض هاى ماتریالیستى در معرفت شناسى حضورى پر رنگ دارند. این نوشتار با نگاهى انتقادى به بررسى لوازم این پیش فرضها در ارتباط با دو مؤلفه آگاهى و اختیار می پردازد. در این مسیر از فیزیک گرایى، رفتارگرایى، الگوى کامپیوترى ذهن و معرفت شناسى طبیعت شده به منزله رویکردهایى ماتریالیستى که در معرفت شناسى معاصر حضور دارند بحث خواهد شد و در نهایت لازمه مشترک این رویکردها مبنى بر تعین گرایى و امکان پیش بینى رفتارهاى فردى و جمعى انسانها مورد نقد قرار خواهد گرفت. روش بحث، تحلیلى است و نتیجه این پژوهش بر ناکارآمدى رویکردهاى ماتریالیستى در حوزه علوم انسانى تأکید دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 59 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آزادی مثبت و آزادی منفی در اندیشه سیاسی آیزایا برلین
نویسنده:
خالد کرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
,
ملی گرایی
,
علوم سیاسی
,
آزادی منفی
,
آزادی مثبت
,
آزادی خواهی
,
اندیشه سیاسی
,
برلین، آیزایا
چکیده :
آیزایا برلین یکی از متفکران لیبرال کثرتگرا در قرن بیستم است. موضوع اصلی اندیشه او آزادی است. آزادی در اندیشه برلین به آزادی مثبت و آزادی منفی تقسیم میشود. آزادی منفی به معنای آزاد بودن از قیودی است که توسط دیگران بر شخص تحمیل میشود. آزادی مثبت به معنای آزادی برای دستیابی به خواستها و علایقی است که شخص به آنها تمایل دارد. چه رابطهای بین این دو مفهوم از آزادی برقرار است؟ رابطه بین این دو مفهوم، بدین ترتیب است که در درجه اول، آزادی مثبت و آزادی منفی مکمل یکدیگر هستند. به صورتی که انسان باید از قیود و موانع، آزاد باشد یا آزاد شود تا به آنچه میخواهد و به آن تمایل دارد برسد. بنابراین، برای برقراری آزادی انسان، هر دوی آنها باید تأمین شوند. گرچه نتوان به طور مطلق برقرار شوند؛ زیرا در درجه دوم آزادی مثبت و آزادی منفی در برابر هم قرار میگیرند به طوری که اشخاص برای زندگی در اجتماع باید مقداری از آزادی منفی خود را از دست بدهند تا به آزادی اشخاص دیگر آسیب وارد نسازند به صورتی که افراد با اختیار خود است که زندگی اجتماعی را برای خود بر میگزینند و آزادی منفی خود را محدود میکنند، بدین گونه آزادی مثبت در برابر آزادی منفی قرار میگیرد، اما در درجه سوم رابطهای که بین آزادی مثبت و آزادی منفی برقرار است رابطه خنثی یا توازن است به صورتی که بر اساس پلورالیسم برلین، آزادی مثبت و آزادی منفی دو ارزش حقیقی هستند که هر کدام ارزش خود را دارند و نمیتوان گفت، با یکدیگر برابرند یا یکی از آنها برتر است. از سه رابطه یاد شده، تکمیلکنندگی، تضاد و توازن، رابطه و نسبت مکملی نقش محوری دارد و رابطه تضاد در درجه دوم و رابطه توازن در درجه سوم قرار میگیرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی آراء فخر رازی و ملاصدرا درباره نسبت بین ارادهی خدا و آزادی انسان
نویسنده:
لیلا روستایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تقدیر الهی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اراده
,
اراده الهی
,
آزادی
,
فخررازی، محمدبن عمر
,
اراده
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
آیا رابطه ی بین خدا و انسان بسان رابطه ی ارباب با رعیت خویش است؟ آیا خدا در ارتباطش با آدمی نقش یک عروسک گردان را ایفا می کند و یا اینکه انسان هم در کارهای خود از اراده ای آزاد برخوردار است؟ آیا علم مطلق خدا به همه چیز، افعال انسان را به منظور جلوگیری از تبدیل علم به جهل گریز ناپذیر می سازد ؟ آیا با پذیرش قدرت مطلقه ی خدا بر همه چیز، پذیرش جبر در افعال انسان نیز حتمی است یا خیر؟ تقدیر ، پاداش و کیفر و مسئله ی شر چگونه توجیه می شود؟پاسخی که این نوشتار به این سوالها خواهد داد علاوه بر تلاش برای نشان دادن یک چشم انداز کلی در این موضوع ،به طور خاصبرگرفته ازمبناهای فکری دو چهره ی شاخص تفکر، فخر رازی و ملاصدرای شیرازی است.جستجو در مبانی فکری رازی مانند بحث حدوث و قدم عالم ، قضا و قدر ، علم خداعلی الخصوص به امور جزئی و جزئیات ، نحوه ی فاعلیت خدا که برخلاف فاعلیت انسان از تداوم برخوردار است ، مسئله ی شر و معجزه ،تقسیم بندی موجودات به واجب و ممکن ورابطه ی بین آنها، ملاک نیازمندی معلول به علت خود... ونیز مبناهای فکری صدرا چون مسائل و ملحقات وجود ، قضا و قدر ، تبیین معجزه،علم خدا ، تشخص ، مسائل مربوط به حوزه ی معاد و... از مهمترین مباحث این فصول هستند.آنچه سیمای رازی را به عنوان فیلسوفی که سلف او جبری مسلک بوده اند، نشان می دهد تنها یک روی سکه است. او با ادله فراوان علم و قدرت خدا را غیر منافی با اختیار انسان تبیین می کند.ملاصدرا نیزبا تکیه بر اصولش، اختیار را از انسان سلب نمی کند اما در واقع به نحو اصولی به نوعی جبر که همنام با تمامی اصول فلسفی اش می توان آن را «جبر وجودی» نامید ، تکیه کرده است هرچند این نتیجه را به طور ضمنی از آراء رازی نیز می توان گرفت. همسوئی و همرائی دو شخصیت در بسیاری از آراء فلسفی و بالتبع برداشت نتایج مشابه از آنها درعین اختلافات خاص به هر یک، از نکات درخور این مکتوب است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
از نظر اسلام و تشیع، انسان در چه زمینههایى اختیار و آزادى دارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
با مراجعه به متون دینى و دقت در مضمون آیات و روایات، مختار بودن انسان فهمیده میشود. معناى این سخن آن نیست که انسان مختار محض است و هیچ عامل و قدرتى نمیتواند بر رفتار و اعمال او تأثیر و حاکمیت داشته باشد، بلکه منظور آن است که علیرغم همه عوامل و شرا
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار انسان
,
عدل الهی
,
5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))
کلیدواژههای فرعی :
انسان مختار ,
خدا و اختیار انسان ,
علم و اختیار انسان ,
آزادی بیان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جبرگرایى الهیاتى و راه حل هاى آن
نویسنده:
محمّدصالح زارعپور، محمّد سعیدی مهر، محمّدعلى حجّتى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اراده
,
جبر و اختیار(کلام)
,
جبریه (مذاهب کلامی)
,
جبر determinism
,
علم ازلی الهی
,
اختیار انسان
,
علم ازلی الهی به افعال انسان
,
علم پیشین الهی
,
ویلیام اکام
,
جبرگرایی الهیاتی
,
ضرورت گذشته
,
انتقال ضرورت
,
مولینا
,
خدا و اختیار انسان
,
اراده
کلیدواژههای فرعی :
زمان ,
مسئولیت اخلاقی ,
تقدیر ,
آکوئیناس ,
تقدم علت بر معلول ,
جبر و اختیار(کلام) ,
ارسطو ,
موجبیت ,
ناسازگاری علم خداوند با اختیار انسان (مسائل جدید کلامی) ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
صفات واجب(حکمت نظری) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
خداگرایی گشوده ,
عالم مطلق ,
مریلین آدامز ,
هری فرانکفورت ,
مولینیسم ,
چکیده :
یکى از تقریرهاى جبرگرایى الهیاتى نظریه اى است که با تکیه بر علم پیشین و خطاناپذیر الهى، به نفع جبرگرایى استدلال مى کند. حامیان این نظریه معتقدند که چون خداوند از پیش به همه اعمال انسان علمِ خطاناپذیر دارد، پس انسان نمى تواند کارى جز آنچه خداوند از پیش مى داند انجام دهد؛ و بنابراین، اعمال انسان اختیارى نیستند. در این مقاله، پس از تشریح پیشفرض هاى مورد قبول اکثریت جبرگرایان الهیاتى، ابتدا برهان پایه جبرگرایى الهیاتى ـ به مثابه استدلالى که مى تواند کمابیش مورد اتّفاق این گروه از جبرگرایان باشد ـ تقریر می شود و سپس، با بررسى مهمترین راه حل هایى که تاکنون براى این نوع جبرگرایى به دست داده شده است، جایگاه هریک در ارتباط با مقدّمات این برهان تبیین مى شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سهم انسان در ايجاد افعال(بررسى نظريه كسب)
نویسنده:
يزدان محمدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختیار
,
افعال اختیاری
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار
,
اشاعره (اهل سنت)
,
افعال اختیاری انسان
,
کسب
,
جبر اشعری
,
خلق افعال
,
خالق افعال عباد
,
خلق افعال اختیاری
چکیده :
انديشمندان اسلامى درباره سهم انسان در ايجاد افعالش، آراء متفاوتى ارائه داده اند. از متكلمان اسلامى، معتزله قايل به تفويض اند و جبريان اختيار انسان را نفى مى كنند، اما اشاعره نظريه «كسب» را ابداع كرده اند. در مقاله حاضر، با تحقيق در كتاب ها و مقالات كلامى، به انگيزه اشاعره براى بيان نظريه «كسب» و مهم ترين ادله عقلى و نقلى ايشان اشاره و عدم كفايت ادله شان اثبات شده است. همچنين تقريرات مختلف اشاعره از كسب، تبيين و نقد و بررسى گرديده است. اما افزون بر آنكه ادله اشاعره در اثبات مدعاى ايشان ناكافى است، تقريرهاى متعددشان از كسب نيز مفهوم صحيحى به دست نمى دهد. ازاين رو، نظريه «كسب» اسمى است بدون مسماى صحيح. در نتيجه، تلاش اشاعره براى مقابله با جبر به نتيجه نرسيد؛ زيرا بازگشت نظريه «كسب» به نظريه «جبر» است. ازاين رو، همه اشكالاتى كه متوجه جبريه است، بر كسبيه نيز وارد است، مگر برخى از اشاعره مانند جوينى و تفتازانى كه تقرير ايشان از كسب به نظريه اماميه (الامر بين الامرين) بازمى گردد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اختیاری بودن عدالت اجتماعی و آثار آن در قرآن کریم
نویسنده:
حسن صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اقامه عدل
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
عدالت
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
عدالت در قرآن
کلیدواژههای فرعی :
جبر و اختیار(کلام) ,
صفات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اختیار انسان ,
حسن تکلیف ,
جبرگرایی ,
قرآن ,
ظلم اجتماعی ,
جبر در افعال ,
انتساب ظلم به انسان ,
نهی از ظلم اجتماعی ,
تهدید ظالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
سید محمدباقر صدر
چکیده :
افزون بر دلایل فطری و عقلی، بر اساس آیات قرآن، انسان در کارهای خود اختیار دارد که یکی از مهم ترین کارهای او برقراری عدالت اجتماعی است. این مبنا آثار گوناگونی دارد که از مهم ترین آنها می توان به لزوم تلاش برای عدالت اجتماعی و ضرورت کوشش برای رهایی از ظلم اجتماعی اشاره کرد. این نوشتار، که با روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته، اختیاری بودن عدالت اجتماعی را در آیات قرآن کریم را مورد بررسی قرار داده است. چنین آثار مهم آن را با شواهد قرآنی بیان کرده و دیدگاه اشاعره را که به جبر در افعال و عدالت اجتماعی به عنوان یکی از مصادیق مهم آن عقیده دارند، مورد نقد قرار داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 111 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجوب بالقیاس معلول با حفظ اختیار
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
اختیار انسان
,
اصل علیت
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار انسان
,
وجوب بالقیاس
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
نیازمندی معلول به علت ,
نظریه تفویض ,
فاعلیت الهی ,
ترجیح بلا مرجح ,
امکان فقری نفس ,
وجود رابط ,
حدوث و قدم ,
معیت ,
اختیار خداوند ,
وجوب سابق معلول ,
علت عدم معلول ,
اختیار علت برای ایجاد معلول ,
علت تامه عالم ,
ماهیت زمان ,
فروع اصل علیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
وجوب بالقیاس یکی از فروع اصل علیت است که از نظر حکما نفی آن مستلزم نفی اصل علیت است. از نظر برخی از متکلمان ضرورت علّی در بحث فاعل های مختار و نیز در اینکه عالم حادث است و نیازمند خدای سبحان، مشکل ساز می شود. از این رو ایشان اولویت را جایگزین ضرورت علّی کرده اند. برخی از اصولیون شیعه ضرورت علّی را در خصوص فاعل های مختار مشکل ساز می دانند. برخی از اندیشمندان معاصر نیز به طورکلی ضرورت علّی را چه به صورت ضرورت غیری و چه به صورت ضرورت بالقیاس منکرند و برای نفی این دو نوع ضرورت، ادله ای اقامه کرده اند. از نظر ایشان با پذیرش ضرورت علّی، فاعل اختیاری معنا نمی یابد و همگی فاعل ها فاعل موجب خواهند بود. مطلوب ما در این مقاله بررسی ادله این ادعا و تثبیت مدعای مشهور میان فیلسوفان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اختیار انسان از منظر قرآن و فیلسوفان
نویسنده:
جعفر انوارى
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر
,
قضا
,
انسان شناسی
,
اختیار انسان
,
قوانین کلی الهی
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار انسان
,
علم پیشین الهی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
جبر و اختیار در قرآن
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اشاعره ,
نظریه امر بین امرین ,
جَهمِیّه (فرقه کلامی) ,
قدریه ,
نظریه تفویض ,
کسب ,
نظام عمومی علیت ,
اولویت ,
اصل علیت ,
علم فعلی ,
اراده طولی ,
وجود ربطی انسان ,
جنبه سیاسی جبر و اختیار ,
اراده طولی ,
مساوقت وجود و ضرورت ,
محدودیت علم خداوند ,
توحید افعالى ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
موضوع جبر و اختیار انسان یکى از مهم ترین موضوعات در قلمرو تفسیر و فلسفه به شمار مى رود که در گذر تاریخ، همچنان مورد پژوهش اندیشمندان بوده است. برخى از آنان انسان را موجودى مجبور پنداشته اند، ولى جمهور آنان بر دیدگاه اختیار انسان پافشارى دارند. آیات قرآن نیز به دو دسته تقسیم مى پذیرند: دسته اى جبرنمایند و دسته اى دیگر به گونه اى روشن اختیار را ثابت مى کنند. فیلسوفان براى اثبات دیدگاه اختیار، از ادله عدالت و حکمت الهى بهره گرفته اند. در این میان دیدگاه اختیار با چالش هایى روبه رو شده که بارزترین آنها مسائل مربوط به قضا و قدر و علم پیشین الهى به افعال اختیارى انسان است که برخى در برابر آنها با اظهار عجز از پاسخ و پذیرش ایراد، دیدگاه جبر را برگزیده اند. از سوى دیگر در گفتار مفسران و فیلسوفان پرشمارى نیز این موضوعات به گونه اى صحیح تبیین یافته و سخن مخالفان در بوته نقد نهاده شده است. بدین ترتیب پایه هاى دیدگاه اختیار انسان استوار مانده و هرگونه غبار ایراد و اشکال از چهره این دیدگاه برطرف شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 170
مشخصات اثر
ثبت نظر
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
تعداد رکورد ها : 552
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید