مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
پدیدارشناسی فهم روش شناسی فهم هرمنوتیک اخلاقی هرمنوتیک اسلامی هرمنوتیک افعال گفتاری هرمنوتیک بتی هرمنوتیک بولتمان هرمنوتیک بی نام هرمنوتیک پساکانتی هرمنوتیک تاریخی هرمنوتیک تدوینی هرمنوتیک تکوینی هرمنوتیک حقوقی هرمنوتیک خاص هرمنوتیک دیلتای هرمنوتیک دینی هرمنوتیک رمانتیک هرمنوتیک روانشناختی هرمنوتیک روش شناختی هرمنوتیک ریکور هرمنوتیک سیاسی هرمنوتیک شلایرماخر هرمنوتیک عام هرمنوتیک عینی گرایانه هرمنوتیک غربی هرمنوتیک فالگیری هرمنوتیک فلسفی هرمنوتیک کانتی هرمنوتیک کلاسیک هرمنوتیک گادامر هرمنوتیک ماقبل فلسفی هرمنوتیک ماقبل کلاسیک هرمنوتیک مدرن هرمنوتیک معاصر هرمنوتیک معرفت‌ شناختی هرمنوتیک نسبی گرایانه هرمنوتیک هابرماس هرمنوتیک هایدگر هرمنوتیک هرش هستی شناسی فهم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 345
اصطلاح شناسی مبانی تفسیر
نویسنده:
احسان روحی دهکردی,محمدعلی تجری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
کلیدواژه‌های فرعی :
چکیده :
اصطلاح شناسی به عنوان یک شاخۀ زیرساختی علمی در میان همۀ علوم مطرح است و متصدی شناسایی و تعریف اصطلاحات علوم به صورت روشمند و قاعده مند می باشد. دانش تفسیر نیز بسان دیگر علوم، اصطلاحات و واژگان اختصاصی دارد که تعریف آنها، ضروری ترین اقدام پیش از به کارگیری آنها می باشد. در این میان، اصطلاح «مبانی تفسیر» چندگاهی است که در میان علوم اسلامی و به ویژه دانش تفسیر مطرح است و مفسران و قرآن پژوهان از مناظر مختلف، تعاریف گوناگونی از آن ارائه داده اند. این نوشتار بر آن است تا با بررسی تعاریف پیشین این اصطلاح، تعریف جامع و مانعی از آن ارائه دهد.
صفحات :
از صفحه 94 تا 117
بررسی تطبیقی تأویل عرفانی ابن‌عربی با مباحث هرمنوتیکی معاصر
نویسنده:
مسعود حاجی ربیع
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله‌ی ما در این پژوهش، فهم هرمنوتیک عرفانی قرآن در اندیشه‌ی ابن‌عربی است. البته در عرفان ابن‌عربی، واژه‌ی هرمنوتیک وجود ندارد و اصطلاح تأویل اصطلاحی است که می‌تواند با واژه‌ی هرمنوتیک معادل باشد. پس ما می‌توانیم برای درک مراد عارف از هرمنوتیکِ قرآن، در باب تأویلِ عرفانی پژوهش کنیم. برای آن‌که بدین مسأله پاسخ دهیم، از مدخل هرمنوتیک کلاسیک، رمانتیک و فلسفی، در فهم هرمنوتیک عرفانی قرآن وارد شده‌ایم و با بیان تفاوت تأویل عرفانی با آن‌ها، بدین نتیجه رسیده‌ایم که هرمنوتیکِ قرآن هرمنوتیک خاصی است و کاملاً بر این هرمنوتیک‌ها منطبق نیست. سپس کوشیده‌ایم که بر مبنای منابع اصلی عرفان و با پردازش و تحلیل آن‌ها، درباره‌ی حقیقت این نوع هرمنوتیک و شاخصه‌های آن تحقیق به عمل آوریم. بر اساس این تحقیق، عارف تفسیر جدیدی از ظاهر قرآن و به‌عبارت‌دیگر، متن قرآن ارائه می‌دهد. مبنای این نگرشْ هویت جمعی و کل‌وار سخن خدا و ارتباط نظام‌مند و کل‌وار آن با وجود و بطون هستی است. نزد عارف، معنا مراتبی بالاتر از محسوسات دارد، که فهم عموم مردم از آن‌ها آسان نیست. ما سعی کرده‌ایم که راه‌های ارتباط اذهان عموم را با یافته‌های عارف از قرآن به دست آوریم. علاوه‌براین، عارف در هرمنوتیک عرفانی قرآن، مطالبی را بیان می‌کند که نزد اذهان، محتمل الصدق و الکذب است. ما کوشیده‌ایم معیارهایی عمومی برای تشخیص درست از نادرستِ تفاسیر هرمنوتیکی عارف از قرآن به دست دهیم. در برخی مواقع هم کوشیده‌ایم مدعیات مرتبط با هرمنوتیک عرفانی قرآن را منقح کنیم و در شکل قاعده‌ای کلی سامان بخشیم. روش ما در این تحقیق، عقلی است. هدف اصلی ما تحقیق در چیستی هرمنوتیک عرفانی قرآن و هدف فرعی آن توسعه‌ی کمی و کیفی نگرش عارف به تأویل قرآن است.
صفحات :
از صفحه 133 تا 150
نگاهی به رویکرد هرمنوتیکی فضل الرحمان در تفسیر قرآن
نویسنده:
علیرضا آزاد
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
فضل الرحمان یکی از نواندیشان مسلمان بود که سعی داشت با نقد و تحلیل روش شناسی مطالعات اسلامی، بر کارایی دین در جهان امروز بیافزاید و مسیر تحقق جامعه دینی را هموارتر نماید. در این مقاله پس از طرح ماهیت فکری وی و بیان جایگاه قرآن در اندیشه او، روش تفسیری فضل الرحمان و برخی از پیش فرض های هرمنوتیکی او و همسانی آن با مبانی هرمنوتیک کلاسیک و نئوکلاسیک بیان شده است.
صفحات :
از صفحه 131 تا 146
 بررسی دیدگاه سید احمدخان هندی درباره ی وحی
نویسنده:
حسین خاکپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان,
چکیده :
سیداحمد خان از مفسّرین مشهور شبه قاره هند است که اندیشه نوگرایانه ای پیرامون وحی ارائه می دهد. تلاش او، نوعی آشتی میان رهیافت های غرب و اعتقادات اسلامی است. هدف از این نوشته، نگاهی دوباره به اندیشه سیداحمدخان درباره وحی، نقد و آسیب شناسی آن است که به روش توصیفی - تحلیلی با رویکردی قرآنی ارائه می شود. سیداحمدخان وحی را از یک سو تجربه گرایانه و از دیگر سو، قرآن را عین کلام الهی دانسته که هیچ گونه خطایی در آن رخ نداده است. اعتقاد به نزول قرآن بر قلب پیامبر از روی ناموس فطرت، انکار فرشته وحی، در کنار سایر دیدگاه های او، اندیشه ی نوگرایانه دو سویه ای را طرح می نماید که به زعم وی، ساحت جدیدی را پیش روی اندیشمندان فرا نهاده؛ اما آسیب هایی را نیز به همراه دارد.
صفحات :
از صفحه 73 تا 94
بررسی تطبیقی اصول روش شناختی کلام اجتماعی و جامعه شناسی دین با تأکید بر کارکردگرایی
نویسنده:
روح الله شاکری زواردهی، مرضیه عبدلی مسینان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشکده الهیات و معارف اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کلام اجتماعی از حوزه های مطالعاتی اندیشه اجتماعی اسلام و شاخه ای از الهیات اجتماعی اسلامی است که به تبیین و دفاع از آموزه های ایمانی و دیدگاه های دینی درباب مسائل اجتماعی می پردازد. مهم ترین اصول روش شناختیِ کلام اجتماعی عبارتند از: سنجش اعتبار تاریخی، واقع گرایی و معناداری، اعتبار هرمنوتیکی، روشمندی اجتهاد و استنباط معارف. در مقابل، اصول روش شناختی جامعه شناسی دین در فهم موضوع و دستیابی به غایت در تقسیم پارادیمی به سه دسته اثباتی، تفسیری و انتقادی قابل تفکیک است. تبیین کارکردی، نمونه ای از سنخ تبیین های روش اثباتی است که مبتنی بر دو اصل: اصالت کل و اصالت سودمندی با ویژگی هایی چون تأکید بر سودمندی اشیا، نفی معیارهای ماوراءطبیعی و نسبی گرایی می باشد. در مقابل، منطق کارکردی کلام اجتماعی، یک منطق کارکردی جدید با محوریت آموزه های دینی و فاقد ویژگی های توجیه کارکردی جامعه شناسی دین و پیامدهای عرفی کننده آن است. عدم توجه استقلالی به کارکردهای دنیوی دین و تقدم حقانیت بر کارکرد ازجمله مهم ترین اسباب تمایز منطق کارکردی متکلمان از توجیه کارکردی جامعه شناسان دین هستند.
صفحات :
از صفحه 27 تا 47
بررسی تحلیلی آراء هرمنوتیکی محمد مجتهد شبستری و نصرحامد ابوزید و دلالت‌های آن‌ها در تربیت دینی
نویسنده:
زهره همایون
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف کلی این پژوهش آن است که آراء هرمنوتیکی محمد مجتهد شبستری و نصر حامد ابوزید تحلیل و سپس دلالت‌های آن‌ها در تربیت دینی استنتاج گردد. با توجه به این هدف ابتدا به شباهت‌ها و بعد بهتفاوت‌ دیدگاه‌های هرمنوتیکی این دو نواندیش در خصوص متون دینی پرداخته شده است. سپس دلالت‌های آن‌ها در قلمرو تربیت دینی مورد بررسی قرار گرفته است. داده‌های مورد نیاز با روش سندکاوی جمع‌آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده با رویکرد تفسیری ـ تجریدی و روش تحقیق مورد استفاده روش تحلیل محتوای استقرایی و غیرجهت‌دار می‌باشد. نتایج تحقیق نشان داد که بین آراء هرمنوتیکی هر دو نواندیش در خصوص تفاوت بین دین و معرفت دینی، لزوم نگره‌ی تاریخی داشتن به متون دینی، دور هرمنوتیکی در روند فهم این متون و پایان‌ناپذیری تفسیر آن‌ها، بهترین فهم در سایه‌ی تفسیر ضابطه‌مند و تأویل در افق زمان تفسیر، ترجمه‌ی متون دینی از افق دیروز به افق امروز و... شباهت برقرار است. تفاوت دید‌گاه‌های این دو صاحبنظر تنها در کلی‌نگری مجتهد شبستری به مقوله‌ی فهم متن دینی (هرمنوتیک) و جزئی‌نگری نصرحامد به نشانه‌شناسی متن (semantic) می‌باشد. دلالت‌های قابل استنتاج در آراء این دو نواندیش در وجوه اهداف، روش و ویژگی‌های محتوای درسی نیز بررسی شد. در نهایت برای جبران کمبودهای این رویکرد به تلفیق آن با رویکرد عرفانی پرداخته شد. بدین ترتیب مفهوم تربیت دینی در معنای رویکرد تلفیقی، هدف غایی، اهداف میانی و کوتاه مدت در این رویکرد جدید و همچنین طرز تلقی آن نسبت به مربی، متربی، متون درسی و فرآیند ارزش‌یابی در قلمرو تربیت دینی بیان گشت.
رهیافت عرفانی به قرآن و مبانی آن با تأکید بر آیات‌الاحکام
نویسنده:
محمد نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
سخن از امکان راه‌یابی به باطن قرآن، از مباحث بنیادی حوزه علوم قرآن، تفسیر و به ویژه عرفان است. روایاتی از معصومین (ع) در تأویل و تفسیر باطنی پاره‌ای از آیات وجود دارد اما آیاتی که بیان تأویلی و تفسیر باطنی درباره آنها از سوی معصوم (ع) رسیده است، اندک است. اینک پرسش این است که با توجه به روایات محدود، آن هم تنها درباره پاره‌ای آیات، آیا می‌توان در مواردی که نقل معتبر در کشف مدلول باطنی آیات قرآن وجود ندارد به تفسیر باطنی و تأویل آن پرداخت؟ پژوهش پیش رو کوشیده است، اثبات این امکان (امکان رهیافت عرفانی به قرآن) و چگونگی زبان گسترش‌پذیر قرآن را تبیین کند. برای رسیدن به این هدف ضمن اشاره به اهمیت این مسئله، به ویژه در روزگار کنونی، و نقشی که عرفان اصیل اسلامی می‌تواند در مواجهه با جنبش‌های نوپدید دینی و معنوی ایفا کند، مبانی عقلی و نقلی (قرآن و روایات) این مسئله ارائه شده است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 124
وجوه هرمنوتیکی رمز در فلسفه اسلامی
نویسنده:
مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم ,
چکیده :
شاید چنین به نظر رسد که در عالم اسلام و فرهنگ و اندیشه دینی، «رمز» به عنوان یک اصطلاح، اختصاصا مربوط به قلمرو عرفان و تصوف و صرفا دارای جنبه‌های دینی و عرفانی است. اما در همان مراحل اولیه شکل‌گیری فلسفه در جهان اسلام، فلاسفه اسلامی به «رمز»توجه کردند و در سیر تکاملی خود، بنیادهای فلسفی خاصی پیدا کرد. اگر به این مبانی و بنیادها، به طور مستقل و منسجم پرداخته شود، می‌توان به یک رمزشناسی انتولوژیک با وجوه خاص هرمنوتیکی در فلسفه اسلامی دست یافت، زیرا دیدگاه‌های متفکران بزرگی چون ابن‌سینا، سهروردی، شهرزوری، خواجه نصیرالدین طوسی، میرداماد و ملاصدرا، در مجموع، تصویر جامعی از وجودشناسی و هرمنوتیک‌شناسی «رمز» به دست می‌دهد و آن را کاملا از«رمزشناسی» در هرمنوتیک مدرن، متمایز می‌کند. ما در این مقاله، تا حد امکان، در صدد تبیین مبانی فلسفی و هرمنوتیکی «رمز» در فلسفه اسلامی هستیم.
صفحات :
از صفحه 2 تا 13
فراگیری و انتقال آموز ه های دینی
نویسنده:
فاطمه صادق زاده قمصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تحصيل عقايد دينی از چه راهي امكان پذير است؟ آيا مي شود برخی از مردم به نحو تقليدی به خدا، معاد و پيامبر باورهايی داشته باشند؟ آيا تقليد از بزرگان می تواند انسان را به مراتبی از شناخت مبدأ و معاد نايل كند؟ بعبارت ديگر، آيا تنها برخی از مردم موظفند درباره اصول و معارف دينی تحقيق نمايند و گروهی ديگر به نام عوام چنين تكليفی برعهده ندارند؟ از سوی ديگر، تعاليم دينی چگونه و در چه سطحی بايد بر مردم ارائه شود؟ آيا اساساً می توان دين را به نحو يكسانی برای همه اقشار جامعه آموزش داد؟ با توجه به ضرورت مخاطب شناسی، عالمان دين و تمامی صاحبان قلم، هنرمندان و فرهنگ سازان هنگام تبليغ دين و بيان آموزه های دينی فعاليت خود را با كدام يك از سطوح مخاطبان خود تنظيم نمايند؟ این مقاله در قالب بررسی مساله تحقیق و تقلید سعی می کند پاسخی درخور به پرسش های مطرح شده بدهد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 12
پاسخ‌گویی به شبهات رجعت: شبهات قفاری در اصول مذهب الشیعه
نویسنده:
علی شیروانی، ریحانه هاشمی(شهیدی)
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
رجعت یکی از آموزه‌های مهم در تشیع است که از ابتدا موافقان و مخالفانی داشته است. رجعت بازگشت عده‌ای از افراد است که از دنیا رفته‌اند، ولی قبل از قیامت دوباره به دنیا باز خواهند گشت. این امر شامل حال کسانی خواهد شد که یا ایمان خالص داشته باشند، یا کفر محض. قفاری از جمله کسانی است که در کتاب خود با عنوان اصول مذهب الشیعه انتقاداتی را بر رجعت وارد کرده است. در این مقاله می‌کوشیم از طریق آیات، روایات، اصول عقلانی و ... به شبهاتی که وی در این زمینه مطرح کرده پاسخ دهیم.
صفحات :
از صفحه 109 تا 126
  • تعداد رکورد ها : 345