جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هرمنوتیک با هایدگر (1889ـ1976)، یکی از متفکران و فیلسوفان مغرب زمین، وارد مرحله جدیدی در دوران تاریخی خود می‏شود. دستاورد عظیم هایدگر این است که فلسفه‏ورزی را بر محور هرمنوتیک قرار داد. هرمنوتیک در هایدگر بحث و جدل درباره مفاهیم و مقولات نیست، بلکه اساسا آشکار کردن آن چیزی است که در درون ما می‏گذرد. «دازاین» (Da-sein) بودن = آنجا. اما آنجا بودن اساسا یعنی: عملی کردن حضور و حی و حاضر شدن؛ عملی که از طریق آن و برای آن معنا در زمان کنونی آشکار می‏شود. این مقاله، فلسفی بودن هرمنوتیک را در نظر هایدگر مورد بازکاوی قرار می‏دهد.

فرهنگ عامه اعم از امثال، حکم، کنایات، استعارات، داستان های عامیانه، متل ها، چیستان ها، و مانند آن انعکاس گویا و آیینه تمام نمای سنت ها، دانسته ها، باورها، منش ها، و ارزش های فرهنگی یک جامعه است که از رهگذر آن، می توان به شناخت واقعی خلقیات و رفتارهای مردم آن جامعه و انگیزه ها و علل موجبه آن دست یافت.فرافکنی و توجیه (دلیل تراشی) از جمله ابتلائات بزرگ اجتماعی ماست که در سطحی بسیار گسترده در بین طبقات و قشرهای مختلف جامعه، از پایین ترین مراتب گرفته تا بالاترین مدارج، رواج تام دارد. وسعت و شدت شیوع این دو عارضه بزرگ اجتماعی، تا حدود زیادی، معرف و نشانه شیوع روحیات اجتماعی نامطلوبی از قبیل «مسوولیت ناپذیری»، «خود منزه بینی»، «واقع گریزی»، «فریب کاری»، و امثال آن است که غالبا و عمدتا جنبه ناخودآگاه دارند.بدیهی است که این روحیات و عوارض بیمارگونه یک باره و یک شبه پدید نیامده اند و ریشه هایی دیرینه و عمیق در تاریخ تحولات اجتماعی جامعه ما دارند، هر چند، سرعت فوق العاده شیوع آن ها در سال های اخیر، بنفسه، موضوعی شایان تامل و نگران کننده است.در این مقاله، تلاش شده است مظاهر و جلوه های این دو مفهوم اساسا روان شناختی در فرهنگ عامه ایران و نیز در برخی پاره فرهنگ های منطقه ای و قومی آن، ردیابی و برای هریک شواهد کافی جست وجو و ارائه شود. برای این منظور، نخست تعریف و توضیح مختصری از دو مفهوم مزبور ذکر و سپس به احصای موارد و شواهد آن ها در فرهنگ عامه پرداخته شده است.

تحلیل رفتار متقابل نظریه ‌ای برای شناخت رفتار، احساس و ذهنیت افراد در بستر روابط شخصیت ‌هاست که در آن تصویری از ساختار روانی انسان ‌ها ارائه می ‌گردد و از الگوی سه گانه حالات نفسانی؛ یعنی والد، بالغ و کودک در تجزیه و تحلیل رفتارهای آدمی استفاده می ‌شود. در این مقاله با روش تحلیل محتوا و رویکرد میان ‌رشته ‌ای مولفه ‌هایی، چون ابعاد سه گانه ساختار شخصیت، زنجیره روابط بین شخصیت ‌ها و سازکارهای دفاعی که شخص برای دوری از تنش ‌های روحی و رفتاری به کار می ‌گیرد، با تعمیم به جامعه داستانی، در داستان شیر و گاو از داستا‌ن ‌های کلیله و دمنه، توصیف و تحلیل می ‌شود. در این بررسی معلوم می ‌شود که افراد این داستان در موقعیت ‌های مختلف چگونه عمل می ‌کنند و به چه روشی خود را در قالب رفتارهایشان آشکار می ‌نمایند و رفتارهای آنان ریشه در چه تنش‌ های روحی و روانی دارد. هدف از این پژوهش گونه‌ شناسی رفتارهای شخصیت ‌های داستان شیر و گاو و تحلیل آنها بر اساس الگوی اریک برن برای دستیابی به خصوصیات روحی و روانی شخصیت ‌هاست. نتایج بررسی مولفه ‌های تحلیل رفتار متقابل در داستان شیر و گاو نشان می ‌دهد که روابط میان شخصیت ‌های آن از پیوستگی برخوردار است و از میان جنبه‌ های سه ‌گانه ساختار شخصیت، رفتارهای کلیله، دمنه و شیر بترتیب در قالب شخصیت ‌های بالغ، والد و کودک قابل ارزیابی است. روابط متقابل میان این شخصیت ‌ها در آغاز از نوع مکمل و سازنده است؛ اما در ادامه داستان به تعامل از نوع متقاطع می ‌انجامد و موجب بروز اختلال در رفتار می ‌شود.

در این مقاله نخست از حروف ربط همپایگی و انواع ساخت همپایگی و پیشینه مطالعات آن در زبان فارسی بحث شده است، سپس رویکرد چندهسته ای و رویکرد حرف ربط همپایگی به مثابه یک هسته نقشی مورد مطالعه قرار گرفته و به نارسائی های انگاره مشخصگر- هسته- متمم و افزودگی برای ساخت همپایگی اشاره شده است. در رابطه با نوع و بنیان همپایه ها تصریح می شود که همپایگی در هر سطحی حتی در سطح پایین تر از واژه نیز امکان پذیر است. بخش پایانی این مقاله نیز به شرح همپایگی به منزله حاصل از فرایند ادغام خالص به عنوان رویکردی نوین در ساخت همپایگی پرداخته شده است. بر اساس این رویکرد، همپایگی در هر سطحی میسر است و در تبیین داده های زبان فارسی رویکرد اخیر می تواند کارآمد باشد.