مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ماشینی : این کتاب پارادایم جدیدی برای تمایز تجارب مذهبی روان پریشی و عرفانی ارائه می کند. سوزان ال. دی هاف به منظور کشف چگونگی تمایز کشیش های پروتستان چنین رویدادهایی را از الهیات اصلاح شده، نظریه روانشناختی و تحقیقات کیفی قوی استخراج می کند. او پس از گفت‌وگوی میان صداهای چند رشته‌ای، پارادایم جدیدی را با توجه به شباهت‌ها، تفاوت‌ها و همپوشانی احتمالی تجارب مذهبی روان‌پریشی و عرفانی ارائه می‌کند.

ترجمه ماشینی: در این مقاله به بررسی این موضوع می پردازم که چگونه می توان رویکرد تجسم یافته را در مورد ایمان دینی و احتمالاً انواع دیگر ایمان به کار برد. من با ایده معرفت شناسان اصلاح شده شروع می کنم که ایمان دینی شبیه ادراک حسی است، و استدلال می کنم که ما می توانیم این ایده را با در نظر گرفتن توانایی ادراکی خود برای درک آنچه از طریق حواس قابل دسترس نیست - «حضور در غیاب» توضیح دهیم (Noë). 2012) یا به قول من ایمان ادراکی. از آنجا که ادراک لزوماً نه تنها شامل یک رابطه ذهنی، بلکه یک رابطه تجسم یافته با موضوع آن است. یک رابطه مجسم را می توان به عنوان یک مؤلفه سازنده ایمان نیز در نظر گرفت. بر اساس گزارش‌های پدیدارشناختی از ادراک (Merleau-Ponty، Noë، Siewert)، تجسم و اجرا به انسان این امکان را می‌دهد که از محدودیت‌های چشم‌انداز فراتر رفته و یک شی را آن‌طور که فراتر از ظواهر آن است درک کند: با وجود تغییر زاویه، نور، و سایر شرایط و کل، ثابت است. حتی زمانی که فقط قسمت هایی از آن قابل مشاهده است. من استدلال می‌کنم که در همین راستا، روابط تجسم‌یافته و هنجارگرایی خاص درگیر در ایمان مبتنی بر ادراک به انسان‌ها اجازه می‌دهد تا از بی‌ثباتی تجربه ما فراتر رفته و رابطه ادراک‌مانندی را با اشیاء مذهبی حفظ کنند، که در لحظه‌های «نگاهی بهتر» به دست آمده است. تجربه دینی نتیجه می‌گیرم که یک روایت مجسم می‌تواند بینش جدیدی در مورد ماهیت ایمان دینی ارائه دهد و برخی معماها را حل کند، مانند اینکه چگونه ایمان می‌تواند یک فضیلت باشد.

تحقیقی درباره ادراکات فراطبیعی مانند مکاشفه با استناد به آیات قرآن و روایات و مهم‌ترین کتب علمی است. نویسنده با توجه به دیدگاه‏‌های عارفان و فیلسوفان و روانشناسان، نگاهی بین رشته‌‏ای از دید عرفان و فلسفه و روانشناسی به این گونه ادراکات دارد. نحوه حصول ادراکات فراطبیعی، نقش مغز و ذهن، روش‏های سنجش میزان اعتبار آنها، جایگاه نبوت و وحی در میان‏ این قبیل ادراکات، مهم‌ترین مطالب این اثر هستند.

تجربه دینی توسط شلایر ماخر در دوران جدید به عنوان مبنا و پایگاه دین مطرح شد . تجربه دینی به هر تجربه ای از امر قدسی گفته می شود که سبک و سیاقی دینی دارد و شامل احساسات دینی ، تجربیات عرفانی و ماوراء طبیعی می باشد. مهم ترین مسئله ای که درباب تجربه دینی در فلسفه دین مطرح است قول به اصالت آن ، واقع نما بودن آن و ارزش معرفت شناختی آن است . بدین معنی که آیا این تجربه می تواند دلیل موجهی برای اعتقاد به خداوند فراهم آورد به طوری که بتوانیم باورمان به خدا را بر آن مبتنی ساریم ؟ ویلیام آلستون از جمله فیلسوفانی است که به این سوال پاسخ مثبت می دهد و معتقد است تجربه دینی هم سنخ با تجربه حسی است و می تواند صاحب تجربه را در باور به برخی از اوصاف و افعال درک شدنی خداوند به صورت مستقیم موجه گرداند . آیت الله جوادی آملی به عنوان یک فیلسوف اسلامی ، ضمن پذیرش حداقل تعدادی از تجارب دینی و قبول ارزش معرفتی آن ، معتقد است که تنها بخشی از تجارب دینی آن هم برای افراد خاصی از صاحبان تجربه دارای ارزش معرفتی است . این پژوهش با جهت گیری توصیفی به تبیین مسئله تحقیق خواهد پرداخت و برآیند آن فهم عمیق مسئله از دیدگاه ویلیام آلستون و آیت الله جوادی آملی خواهد بود . واژگان کلیدی : تجربه دینی ، ارزش معرفت شناختی ، باورهای جلوه بنیاد ، روال باورساز ، وحی

استناد به تجربه‌ی دینی برای توجیه باور به خدا، و از آن مهم‌تر، کسب معرفت درباره‌ی خدا و صفات و افعال او، یکی از نظریه‌های مهمی است که در فلسفه‌ی تحلیلی دین، به نفع خداباوری و توجیه باور به وجود خدا عرضه شده است. ویلیام آلستون با اتکا به حجیت تجربه‌ی دینی و تأکید بر جنبه‌ی معرفتی آن، کوشید برای توجیه باور به خدا، مبنایی تعریف کند و با استناد به همانندی‌های تجربه‌ی دینی با تجربه‌ی حسی، حجیت این نوع تجربه را اثبات کند. برخلاف نظریه‌ی آلستون، ویلیام جیمز بر جنبه‌ی احساسی تجربه‌ی دینی تأکید می‌کند و به تأثیر عملی آن در بهبود زندگی صاحب‌تجربه توجه دارد. جیمز در تعریف خود از تجربه‌ی دینی، به نمونه‌هایی از سنت اسلامی نیز اشاره کرده و دراین‌باره مخصوصاً به آرای غزالی استناد کرده است. بعضی از محققان معاصر با رد نظر جیمز، برآن‌اند که اساساً در سنت اسلامی، تجربه‌ی دینی مصداق معینی ندارد و در آرای غزالی نیز نمی‌توان این نوع تجربه را یافت و به‌همین‌ترتیب، نظریه‌ی آلستون درباره‌ی تجربه‌ی دینی نیز در سنت اسلامی، به‌ویژه نزد غزالی، مصداقی ندارد. در مقاله‌ی حاضر، با بررسی آثار غزالی نشان می‌دهیم که آنچه غزالی با اصطلاح ذوق از آن یاد کرده، می‌تواند مصداق مشخصی از تجربه‌ی دینی و به‌خصوص جنبه‌ی معرفتی آن باشد و از این منظر، با طرح آلستون کاملاً هماهنگ شمرده شود.

این پایان نامه با موضوع شناخت خدا از راه دل و فطرت به بررسی خداشناسی از ساده ترین و همه فهم ترین راه پرداخته است. راهی که در دسترس تمام بشریت از ازل تا ابد بوده و خواهد بود، از آنجایی که خداشناسی اولین گام در مسیر دین و دینداری و عبودیّت محسوب می شود نیاز به ارائه چنین راه ساده و عمومی به خدا جویان به وجوب احساس می شود لذا نگارنده این موضوع را به عرص? بحث و بررسی گذاشته است. از جمله ضرورتهایی که در انتخاب این موضوع احساس می شود همین وجوب خداشناسی و ارائه بهترین و قابل هضم ترین راه می باشد به خصوص در دنیای کنونی که احساس عمیق دینی و گرایش به خدا و خداشناس بیشتر نمود پیدا کرده است باید بیش از پیش در ترویج عقاید دینی به شکل ساده و شیرین و متناسب با طبع بشریت کوشید و هدف نگارنده نیز همین است که انسان بفهمد در سرشت و خمیر مای? وجودیش گوهری نهفته شده که با ارج نهادن به چنین گوهری ارزش والای انسانیت محفوظ خواهد ماند، گوهری که اکثریت ما انسان ها از درخشش آن غافلیم به همین دلیل حضور خدا را در زندگیمان احساس نمی کنیم و فکر می کنیم از او دوریم در حالیکه او همین جاست: میهمان قلبمان رسال? حاضر به تبیین این مطلب می پردازد که در سرشت هم? انسانها اکسیر فوق العاده ای به نام فطرت نهفته شده است، اکسیری که به سبب نتیج? زیبای خداشناسی وجود بشریت را ارزش و بهای دیگری بخشیده است و رسیدن به خدا از طریق این موهبت الهی قابل هضم ترین و در عین حال کامل ترین نوع شناخت و رسیدن برای فرد سالک می باشد زیرا یافتن و لقاء با دل است، راهی که در قرآن و روایات ائمه اطهار ( علیهم السلام) روی آن تکیه فراوان شده است. از جمله کلید واژه ها در این رساله: خدا، شناخت، دل، فطرت، راه و ... می باشد. و منابع مورد استفاده، آیات و روایات و کتب کلامی است. «به امید موفقیت هم? سالکان طریق الله»

احساس و شناخت نزد فیلسوفان دین و عرفان، همواره به‌عنوان دو مؤلفه سازنده دین، عرفان، تجربه‌ دینی و عرفانی شناخته شده­اند. در این میان دو تن از فیلسوفان دین غربی، جیمز و هاکینگ، بیش از دیگران در سازگارنمودن این دو عامل در متن دین و عرفان نقش داشته­اند. چگونگی این تلفیق از دیدگاه این دو تن، موضوع بحث این نوشتار است. از دیدگاه جیمز سرچشمه عمیق­تر دین، احساس است. جیمز هم تجارب عرفانی را از مقوله احساسات و عواطف می‌شمرد و هم آنها را دارای حیث معرفتی می­داند؛ اما معرفت مورد نظر وی که در متن تجربه حاضر است، معرفتی بدون وساطت مفاهیم است. هاکینگ ماهیت دین را تجربه دینی و این تجربه را آمیخته­ای از احساسات دینی و ایده­های دینی می­داند. این ایده­ها در خودِ مرحله تجربه حضور دارند و به‌نحوی بارزتر، به‌عنوان نتیجه تجربه ظاهر می­شوند. تجربه، اصل ایده و استدلال را فرا می­نهد و در مرحله بعد، ذهن با بهره­گیری از آن تجربه، به رقم‏زدن مفاهیم، نظریات و استدلال‏های روشن می­پردازد تا به آنها ثبات و جایگاهی مستحکم دهد. پس هاکینگ تجربه دینی را نه­ تنها احساسی و شناختی، بلکه مفهومی و تقریباً نظری می­داند؛ به­گونه­ای که مفاهیم و نظریات در درون خود آن وجود دارند و البته به شکلی کامل­تر و روشن­تر از آن زاده می‏شوند. بدین­سان هاکینگ در انتقاد به جیمز، نه فقط معرفت غیرمفهومی را در متن دین راه می­دهد، بلکه شناخت‏های مفهومی، حتی استدلالی را ریشه­دار در خود دین و تجربه دینی می­بیند.

چکیده معرفت‏شناسی دو گونه است: عام و خاص. معرفت شناسی عام، نظریه‏پردازی درباره معرفت را وجهه همت ‏خود قرار داده است و اصل معرفت را می‏کاود. اگر معرفت‏شناسی، از معرفت در حوزه‏ای خاص سخن به میان آورد، معرفت ‏شناسی خاص بوده که طبعا از نوع معرفت‏شناسی پسینی است. «معرفت‏شناسی تجربه دینی‏» از شاخه¬های معرفت شناسی خاص است. مهم ترین پرسشی که در ارتباط با ویژگی معرفت¬بخشی تجربه¬های دینی وجود دارد این است که آیا تجربه¬های دینی می توانند توجیه¬گر باورهای دینی باشد؟ به منظور پاسخ به این پرسش، در این رساله به بررسی آرای ویلیام آلستون و ملاصدرا می پردازیم. در این راستا، نخست مفاهیم بنیادین موجود در این پرسش، در دو فصل چیستی معرفت و چیستی تجربه دینی با تأکید بر آرای آلستون و ملاصدرا مورد تحلیل قرار می گیرند. سپس با به دست دادن مدل ادراکی آلستون و ملاصدرا، دلایل این دو اندیشمند در اثبات اعتبار معرفت شناختی تجربه دینی به منظور توجیه باورهای دینی مبتنی بر آنها بررسی می¬شوند. در پایان نیز نویسنده، با برشمردن وجوه تشابه و تفاوت آرای این دو اندیشمند در حیطه معرفت¬شناسی تجربه دینی و نقد آنها، دلایل آن دو را در حجیت معرفت شناختی تجربه دینی وافی به مقصود نمی داند. واژگان کلیدی: ملاصدرا، ویلیام آلستون، تجربه دینی، تجربه عرفانی، معرفت شناسی تجربه دینی، توجیه باورهای دینی.