جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک : support@alefbalib.com

نام :*

نام خانوادگی :*

پست الکترونیک :*

* *

تلفن :

دورنگار :

آدرس :

بخش :

پیغام :*

حروف تصویر :

* *

ارسال انصراف

فارسی | العربیه | English

در تلگرام به ما بپیوندید

پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی

جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن

: جستجو در الفبا در گوگل

...جستجوی هوشمند

مرور > مرور اعلام

خولی, امین (بنیانگذار مکتب ادبی در تفسیر، مکتب نومعتزلی), 1313ق./1895.مصر 1385ق./1966م.مصر

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

تعداد رکورد ها : 15

عنوان :

معرفی معتزلیان معاصر

نویسنده:

سعیده غروی

نوع منبع :

مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , نمایه مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران : دانشگاه امام صادق (ع),

کلیدواژه‌های اصلی :

تجدد , سنت اسلامی , مدرنیته (تجدد) , عقل(منطق) , نومعتزله , نهضت های اسلامی

کلیدواژه‌های فرعی :

بازسازی میراث , هویت اسلامی , وحدت اسلامی , اشاعره (اهل سنت) , معتزله (اهل سنت) , 13. علم کلام , علت پیدایش علم کلام , انقلاب اسلامی , روشنفکری اسلامی , چپ اسلامی ,

چکیده :

پیدايش علم كلام در تاريخ اسلام به دليل عوامل داخلی و خارجی بوده و همين عوامل همواره باعث پويايی اين علم بوده اند. همراه با ظهور علم كلام به تناسب تعدد آراء و عقايد كلامی، فرقه های متعدد و متكلمين زيادی ظهور كرده اند كه بعضی از آنها به لحاظ ارائه عقايدی خاص و نيز تسلط به مباحث كلامی و توانايی پاسخگويی به شبهات مخالفين، از اهميت ويژه ای برخوردارند. از جمله اين فرقه ها معتزله و از جمله متكلمين برجسته، قاضی عبدالجبار همدانی است. وجه مميزه اين فرقه كلامی روی آوردن به تفسير عقلانی آموزه های دينی، اعتقاد به آزادی اختيار انسان، عقيده به حسن و قبح عقلی و اعتقاد به عينيت ذات و صفات خداوند می باشد . امروزه گروهی از نوانديشان اسلامی، عمدتاً در كشورهای عربی به اين جنبه مهم كار معتزله يعنی رويكرد عقلانی به مبانی دينی توجه كرده و ضمن الگوبرداری از آن سعی در حل مشكلات و معضلاتی دارند كه اسلام در مواجهه با مدرنيته با آنها روبرو شده است. ظهور نومعتزليان همزاد با آراء و انديشه های محمد احمد خلف االله و پيروان او در مصر می باشد. حسن حنفی شاگرد احمد خلف االله، در ميان معتزليان معاصر تنها كسی است كه به جمع آوری و بررسی آراء كلامی به صورت مدون و منسجم پرداخته است. لذا می توان آراء او را بعنوان نماينده معتزله جديد در مقايسه با آراء عبدالجبار همدانی بعنوان نماينده معتزله قديم قرار داد و از اين راستا به چگونگی رابطه اين دو گروه معتزلی پی برد .

صفحات :

از صفحه 122 تا 133

مشخصات اثر

عنوان :

مبانی کلامی تفسیر موضوعی

نویسنده:

علی نصیری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی عینی‌گرایی و نسبی‌گرایی در هرمنوتیک نصرحامد ابوزید و تأثیر آن بر بعضی برداشت‌های تفسیری وی از قرآن : دوره 15، شماره 54 : فصلنامه اندیشه دینی

نویسنده:

محمدرضا حاجی اسماعیلی، علی بناییان اصفهانی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

کلیدواژه‌های اصلی :

نصر حامد ابوزید , هرمنوتیک , هرمنوتیک دینی , هرمنوتیک عینی گرایانه , هرمنوتیک نسبی گرایانه , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر قرآن , هرمنوتیک (فلسفه)

کلیدواژه‌های فرعی :

تأویل , تاریخ مندی متن , تعدد زوجات , امیلیو بتی , اریک هرش , قوامیت , ارث زن , شهادت زن در دادگاه , معنای تاریخی متن , تساوی زن و مرد , امین خولی , سیالیت , حقوق اجتماعی زن , هرمنوتیک فلسفی , هرمنوتیک گادامر , آفرینش آدم و حوا , زبان و گفتار ,

چکیده :

نصر حامد ابوزید دگراندیش مصری که افکارش در مکتب تفسیر ادبی امین الخولی شکل گرفت، سهم وافری برای هرمنوتیک در فهم متن قائل بود. هرمنوتیک دانشی است که نظریه‌های مربوط به فهم را مورد بررسی قرار می‌دهد و دارای دو رویکرد اساسی عینی‌گرا و نسبی‌گراست. ابوزید که در نظریات مکاتب مختلف هرمنوتیک تأمل نموده، کوشیده است تا از میان آن‌ها، به هرمنوتیکی متمایز دست یابد و روش برداشت از قرآن را بر مبنای آن استوار سازد. با مطالعه‌ی دیدگاه‌های ابوزید درمی‌یابیم روش مورد نظر او بیشتر متأثر از هرمنوتیک نسبی‌گرای گادامر است؛ لکن خود مدعی است از هرمنوتیک عینی‌گرای اریک هرش بهره‌مند گردیده است و این‌ گونه، راهی معتدل میان نسبی‌گرایی و عینی‌گرایی برگزیده است. این مقاله ضمن اشاره به مبانی هرمنوتیک ابوزید به تبیین عینی‌گرایی و نسبی‌گرایی هرمنوتیک او می‌پردازد و ضمن بیان مصادیقی از برداشت‌های تفسیری‌اش، چیرگی نسبی‌گرایی در هرمنوتیک او را آشکار می‌سازد. این نسبی‌گرایی از سویی مفسر و مخاطب متن قرآن را از مراد الاهی دور نگاه می‌دارد و از سوی دیگر، باب تأویل‌های ناروا و بدعت را بیش از پیش می‌گشاید. بنابراین هدف این مقاله تبیین نوع رویکرد هرمنوتیک ابوزید و تأثیر این رویکرد در برداشت‌های تفسیری وی و نیز ریشه‌های اندیشه‌ی تفسیری اوست.

صفحات :

از صفحه 29 تا 46

مشخصات اثر

عنوان :

سید مرتضی و استفاده از علوم زمانه در تفسیر قرآن

نویسنده:

محسن آرمین

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,

کلیدواژه‌های اصلی :

سید مرتضی علم الهدی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر و مفسران , تفسیر قرآن , مفسران قرآن , تفسیر علمی قرآن , اعجاز علمی قرآن , موافقان و مخالفان تفسیر علمی قرآن , سخن گفتن حیوانات , تفسیر سید مرتضی , عقل گرایی سید مرتضی , هدف تفسیر علمی

کلیدواژه‌های فرعی :

آیه 11 فصلت , آیه 13 رعد , آیه 18 نمل , حجیت رویا , آیه 72 احزاب , کروی بودن زمین , آیه 17 حاقه , آثار سید مرتضی علم الهدی , آیه 22 بقره , آیه 43 نور , آیه 19 نمل , داستان حضرت سلیمان با هدهد ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

تفسیر علمی همزمان با آشنایی مسلمانان با معارف و دانش های دیگر جوامع و رشد و شکوفایی علمی در قرون سوم و چهارم رونق زیادی داشته است. استفاده از دستاوردهای علمی بشری با هدف اثبات اعجاز قرآن و نیز فهم بهتر آیات الهی در میان مسلمانان امری پذیرفته شده بود و بسیاری از دانشمندان و مفسران مسلمان به همین شیوه عمل کرده اند. سید مرتضی (۳۵۵- ۴۳۵ ه.ق) یکی از قله های فقه و کلام و تفسیر و ادب شیعی است. او دانشمندی عقل گرا و پیرو مکتب اصالت عقل است. در نظر او عقل مبنا و ملاک معرفت و شناخت جهان است.پایبندی سید مرتضی به رویکرد عقلی به دین چنان است که در طرد هر گزاره یا عقیده دینی مغایر با دلیل مسلم عقلی تردیدی به خود راه نمی دهد. درنظر او عقل مقامی همچون وحی دارد تا آنجا که می توان گفت که خداوند به وسیله دلایل عقلی با ما سخن می گوید و به حقایق رهنمون می سازد. یکی از نتایج عقل گرایی سید مرتضی، التزام به دستاوردهای مسلم و قطعی علم تجربی در فهم آیات قرآن است.او را می توان یکی از معتقدان به تفسیر علمی به معنای معتدل آن دانست که از دستاوردهای علمی زمان خود در فهم آیات و روایات بهره برده است. اساسا یکی از ملاک های او در ضرورت تاویل یک روایت یا یک آیه، عدم انطباق آن با قواعدی بوده که از نظر عقل و دانش زمان خویش مسلم انگاشته می شده است.

صفحات :

از صفحه 27 تا 44

مشخصات اثر