جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مباحثی که در نفسشناسی فلسفی همیشه مطرح بوده، قوای نفس است. ملاصدرا نیز مانند دیگر فلاسفه برای نفس قوای متعددی قائل است. وی در بیان علت و ملاک تعدد قوای نفس، دو ملاک ارائه میدهد و بر اساس آن، قوای نفس را از یکدیگر متمایز میکند. در نفسشناسی ایشان رابطۀ قوا با نفس بر اساس مبانی ویژۀ او از جمله اشتداد وجود، حرکت جوهری، جسمانیۀ الاحدوث و روحانیۀ الابقاء بودن نفس، توجیهپذیر است. وی برای قوۀ خیال جایگاه خاصی قائل است و آن را مرتبهای از مراتب نفس میداند که در مقالۀ حاضر به تشریح این دیدگاه و ارائه ادلۀ اثباتکننده آن پرداختهایم.

تحقیق حاضر، در نظر دارد که به بررسی مهمترین شاخصههای عرفان امام علی(ع) در نهجالبلاغه بپردازد. بنابراین، پس از بیان هدف عرفان از دیدگاه امام علی(ع،) به اهمیت بررسی شاخصههای عرفان از دیدگاه ایشان اشاره کرده و مهمترین محورهای عرفان امام علی(ع) در نهج البلاغه را بر میشمریم.

مقالۀ حاضر درصدد است تا روششناسی ماکس وبر را به عنوان یکی از جامعهشناسانی بررسی کند که به طور خاص به کار روششناسی در علوم اجتماعی پرداخته است؛ چرا که مباحث روش شناسانۀ او را میتوان نقطۀ عطفی در مطالعات روش شناسانۀ علوم اجتماعی دانست. بنابراین، در نوشتار حاضر، به دلیل اهمیت درک پس زمینۀ تاریخی و فکری آن دوران در فهم روششناسی وبر، ابتدا به پیشینه فکری و تاریخی آن دوران پرداخته و سپس روششناسی او را با بیان موضوع خاص جامعهشناسی او، که ملاحظات روششناختی را میتوان در آن پیگیری کرد، آغاز و در ادامه به بررسی مفاهیم و عناصر اصلی موجود در روششناسی وبر خواهیم پرداخت.

بحث قدم و حدوث عالم، از جمله مسائل اختلافی میان فیلسوفان و متکلمان است که برای اثبات و همچنین رد نظریات هر کدام، براهین قابل تأملی بیان شده است. به همین دلیل، برخی این مسئله را جدلی الطرفین تعبیر کردند. این پژوهش، به دنبال شناخت مختصر آرای متکلمان و فلاسفه متقدم درمورد حدوث و قدم عالم و همچنین آراء و استدلال آنها است؛ بنابراین، در ابتدا به اختصار به تعریف و بیان انواع حدوث و قدم اصطلاحی در فلسفه، کلام و عرفان اشاره و موارد اختلاف و اتفاق حکماء و فلاسفه را در این مسئله مشخص میکنیم. سپس دلایل متکلمان بر حدوث عالم، ایرادات فلاسفه بر آنان و دلایل فلاسفه بر اثبات قدم عالم و ایرادات متکلمان بر آنها را بیان میکنیم و در پایان، به سپس پاسخ فلاسفه میپردازیم. البته تمرکز این مباحث بیشتر بر آرای غزالی و ابنسینا است و به خاطر اختصار، به دیدگاههای ملاصدرا و میرداماد نپرداختهایم