جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 453
آثار اجتماعی باور به معاد از دیدگاه قرآن و نهج‌البلاغه با تأکید بر تفسیر نمونه و شرح ابن ابی الحدید
نویسنده:
حمید رضا افراشته پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پس از مسئله توحید، مسئله معاد را از نظر اهمیت، می‌توان مهم‌ترین مسئله دینی و اسلامی برشمرد. افزون بر آنکه مسئله معاد و قیامت از ضرورت‌های دین اسلام و پذیرش آن بر هر مسلمانی واجب است. هر یک از مفاهیم اعتقادی و اخلاقی، کارکردهای خاص خود را در جامعه دارد و در صورت به کار بستن آن، آثار فردی و اجتماعی آن بروز خواهد کرد. ایمان و باور به معاد نیز به عنوان یکی از مفاهیم اعتقادی مهم و اثرگذار، منشأ آثار برای اشخاص معتقد و جوامع است و محور هرگونه اصلاح اخلاقی و اجتماعی شمرده می‌شود. روش انجام تحقیق در این پژوهش با توجه به نوع موضوع توصیفی و تحلیلی می‌باشد که به بررسی آثار اجتماعی باور به معاد از دیدگاه قرآن و نهج‌البلاغه با تأکید بر تفسیر نمونه و شرح ابن ابی الحدید پرداخته است. بر این مبنا در فصل اول در زمینه کلیات پژوهش و در فصل دوم در خصوص مبانی نظری، پیشینه و روش تحقیق مطالبی ارائه گردیده و در فصل سوم در مورد آثار اجتماعی باور به معاد در قرآن کریم و در فصل چهارم در خصوص آثار اجتماعی باور به معاد در نهج‌البلاغه مطالب آورده شده است. نتایج بیانگر آن است که مهم‌ترین نکته‌ای که در زمینه باور به معاد می‌توان در نهج‌البلاغه و قرآن کریم به آن اشاره داشت، نقش یادآوری و تذکر در این زمینه می‌باشد که همواره انسان باید به یاد مرگ و آخرت باشد و این امر به عنوان یک ناظر بر اعمال انسان مدنظر قرار داشته باشد. در دسته‌بندی آیات در قرآن کریم سه مساله اساسی جلب توجه می‌نماید که مساله اثبات معاد، پاسخ به شبهات و دیگری عذاب و بحث بهشت و جهنم می‌باشد که به طور مفصل به این امر پرداخته است و در نهج‌البلاغه نیز مباحث در قالب مفاهیم آگاهی‌بخش و اثبات‌کننده معاد و در برخی موارد اشاره به موارد شبهه‌ای پرداخته است و در نهایت در زمینه عبرت از تاریخ و عقوبت ناشی از غفلت از معاد و مرگ اشاره نموده است. در بحث اثرات اعتقاد به معاد در زندگی و اجتماع نیز در هر دو منبع به اثرات مستقیم و غیرمستقیم بسیار مثبت اعتقاد به معاد پرداخته‌اند و بر همین مبنا در هر دو منبع به اثرات شناختی-روحی و اثرات عملی در سطح اجتماعی اشاره کرده‌اند. به طور کلی آثار اجتماعی اعتقاد معاد را می‌توان در قالب ظلم‌ستیزی و حفاظت از دین و اعتقاد، رعایت حقوق، کاهش تنش و اختلاف‌ها، سالم‌سازی اقتصاد و رشد فضایل و اخلاقیات بیان داشت.
نقش امام هادی علیه السلام در جهت دهی به مباحث فکری و عقیدتی پیرامون قرآن کریم
نویسنده:
امیر فتاحی, علی دشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقاله حاضر مهمترین مباحث فکری و عقیدتی درباره قرآن کریم در عصر امام هادی علیه السلام را بررسی می کند. اقدامات و تدابیر حکیمانه این امام همام در مقابل این مکاتب و مباحث می باشد. این تحقیق با تکیه بر جمع آوری مطالب با روش کتابخانه ای و ضمن بهره گیری از آموزه های اسلامی بخصوص روایات اهل بیت علیهم السلام، سعی شده است مهم ترین مباحث مذکور مورد بررسی قرار گرفته و مواضع و تدابیر حکیمانه ابوالحسن امام هادی علیه السلام در برابر این مباحث بیان شود. این تحقیق سه مبحث و جریان فکری تحریف، حدوث و قدم قرآن و همچنین تفسیر این کتاب مقدس را به عنوان بارزترین مباحث پیرامون قرآن کریم در این دوره ذکر می نماید که امام هادی علیه السلام با طرح محورهای اصالت قرآن، عدم پیروی از بدعت ها و تبیین و توضیح دقیق مفاهیم ثقل اکبر که همان قرآن کریم می باشد به موضعگیری حکیمانه در این دوره پرداخته اند که این تدابیر، آگاه سازی جامعه اسلامی بخصوص پیروان مذهب تشیع و مصونیت این مذهب در مقابل جریان های سوء فکری عقیدتی در این عصر را موجب شد.
واکاوى مفهوم بحران در گفتمان قرآنى
نویسنده:
حسین محمدى سیرت، محسن قاسم پور
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
بحران اجتماعى مفهومى امروزین است که در ادبیات علوم اجتماعى معاصر تولید گردیده و نمى توان معادل عینى براى این مفهوم در قرآن کریم یافت؛ از این رو، به منظور دستیابى به تعریف قرآنى از آن، مفاهیم قرآنى معادل بحران را یافته و در یک پویش تحلیلى، واژگان مرتبط را تحلیل نموده ایم. روش انتخاب واژگان قرآنى بر اساس دو ملاک است: حوزه معنایى مشابه و مصادیق خارجى مشترک. این روش نوعى نگاه معناشناسانه ایزوتسویى به منظور فهم مفاهیم قرآن کریم است. دوازده واژه استخراج گردید و سپس در تحلیلى مفهومى با مفهوم متعارف بحران اجتماعى مقایسه و در قالب نسبت هاى منطقى چهارگانه بیان شد. بررسى تحلیلى نشان مى دهد: وقوع بحران اجتماعى امرى مطلوب نبوده و مواجهه منفعلانه با آن پذیرفته نیست؛ در دیدگاهى فعال و پویا، بحران اجتماعى طبیعت خلقت جامعه انسانى و سنت الهى است؛ بحران امتحانى حتمى محسوب و غیرمنتظره نیست و مؤمن رویارویى با آن را فرصتى براى رشد مى داند؛ بحران مفهومى دو وجهى است از فرصت و تهدید، مدیریت قرآنى بحران هاى اجتماعى رویکردى فعال است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 84
دشواری تعریف دین و رهیافتها
نویسنده:
عباس یزدانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مباحث مهم فلسفه دین، بحث درباره تعریف واژه دین است. در طـول تاریخ حضـور دین در زندگی انسان، همـواره اندیشمندان و دیـن‌پژوهان درصدد ارائه تعریف صحیح دین بوده‌اند. اما به‌رغم این تلاش‌ها، تاکنون تعریفی ارائه نشده است که همه دین‌پژوهان بر آن اتفاق نظر داشته باشند. دشواری تعریف دین علل خاصی دارد که در این مقاله به آنها پرداختـه خواهد شد. در این نوشتـار ضمن بررسی مهم‌ترین رهیافت‌های ارائه‌شده ازسوی دین‌پژوهان در تعریف دین، ادعا می‌شود که ارائه تعریف واحدی که همه اندیشمندان دین‌پژوه در آن اجماع داشته باشند؛ امکان‌پذیر نیست. اما با وجود‌ این، می‌توان از روش‌هایی در تعریف دین بهره برد که معقول‌تر به نظر می رسند. از مهم ترین این رهیافت ها می توان به روش ویلیام آلستون از طریق شناسایی مشخصه‌های دین‌ساز و رهیافت لودویک ویتگنشتاین مبتنی بر نظریه شباهت خانوادگی در تعریف دین اشاره نمود. هرچند این دو رهیافت نیز، خالی از اشکال نیستند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
نقد آرای عثمان خمیس در کتاب نگرشی نو به تاریخ صدر اسلام در پندارانگاری واقعۀ غدیر
نویسنده:
محمدرضا حاجی اسماعیلی، زهره کیانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
غدیر را باید ثمرۀ نبوت و میوۀ رسالت و تعیین‌کنندۀ خط ‌مشی مسلمانان تا قیامت دانست، نه فقط یک واقعۀ تاریخی؛ اگرچه برخی همواره برآنند که از فروغ این حقیقت تابناک، کاسته و با طرح پرسش‌هایی بی‌اساس، آن را مخدوش و یا به‌گونه‏ای مورد پسند خود تفسیر کنند. پژوهش حاضر در راستای نقد آرای عثمان خمیس در کتاب نگرشی نو به تاریخ صدر اسلام و پاسخگویی به اصلی‏ترین پرسش‌های پیرامون غدیر، همانند‏: موقعیت جغرافیایی غدیر، آیۀ ولایت و دلالت معنای واژۀ «مولا»، ادعای عدم حضور امام علی (ع) در مکه و غدیر، استناد به آیۀ شورا در موضوع جانشینی، متن صحیح حدیث ثقلین و سبب و مکان نزول آیۀ اکمال، نگاشته شده و با استناد به براهین عقلی و نقلی، مستندات شیعه را در مواجهه با پندارانگاری این واقعۀ تاریخی تبیین کرده است.
صفحات :
از صفحه 19 تا 46
شناخت‌های لازم در سلوک عملی با نظر به آرای علامه جوادی آملی
نویسنده:
محمدجواد رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
نوشتار حاضر در صدد تبیین اجمالی شناخت‌های لازم در سلوک عملی و شرایط، مبانی و مقدمات آن، بر محور آرای علامه جوادی آملی است. نیز کوشش شده است تا گامی در نظام‌سازی سلوک وحیانی در بعد ایجابی برداشته و راهبردها و کاربردهای آن را نشان دهد و از این رهگذر عرفان‌های بشری، شبه عرفان‌ها یا عرفان‌های مونتاژ را برمی‌رسد. گفتمان حاکم بر سلوک عملی در آرای علامه جوادی آملی، توحید و عبودیت بر صراط مستقیم شریعت حقه محمدیه (ص) است که عنصر معرفت نفس شهودی و مؤلفه ولایت انسان کامل معصوم اُسّ و اساس آن است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 136
حدیث آفتاب؛ سیری در حیات فقهی، سیاسی و اخلاقی رهبر معظّم انقلاب اسلامی
نویسنده:
مرتضی یقینی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
همراهی قرآن با مبیِّن، از جمله مباحث کلامی- قرآنی است. قرآن کتاب هدایت است؛ اما بهره مند شدن از آن، مستلزم این است که خداوند در کنار کتاب هدایت خویش، مبیِّنی را قرار دهد که به تبیین قرآن بپردازد. تبیین در لغت، به معنای آشکار کردن و توضیح دادن و در اصطلاح، از اهداف ارسال رسل و جزء وظایف ایشان است. قرآن، بیّن بالذات است؛ ولی به حسب ظاهر، دارای برخی اجمالات است که نیاز به تبیین دارد. اساس نظریه همراهی قرآن و مبیّن، مطابق عقل و سیره عقلا بوده و آیات و روایات بر آن صحّه می گذارند؛ چرا که رتبه معناداری، مربوط به ظواهر آیات قرآنی است و ظواهر قرآن، پیش از فحص از قرائن و بیان معصومین(ع)، فاقد حجّیت می باشد. حقّ بیان کلام الهی برای خداوند محفوظ بوده و چون اعجاز قرآن، منحصر به فصاحت و بلاغت آن نبوده، بلکه برخورداری از معانی و مفاهیم ژرف، از ابعاد اعجاز قرآن است؛ لذا تنها راه عقلانی برای اطلاع یافتن از آن حقایق، تبیین پیامبر(ص) است. هم چنین قرآن کریم و روایاتی متعدد در راستای شأن تبیینی پیامبر اکرم(ص)، ائمه اطهار(ع) را با تعابیری؛ چون «راسخان»، «حاملان» و «صاحبان علم»، وارثان این شأن عظیم معرفی می نماید.
حيات سالكانه و حيات عادي مؤمنانه از منظر قرآن كريم
نویسنده:
رضا درگاهي‌فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بر اساس آيات قرآن ‌كريم، ميان مؤمنان با توجه به درجه ايمان و ميزان اعمال صالح، برتری وجود دارد. از آيات قرآن كريم برداشت می ‌شود كه دو دسته‌ی كلي حيات ديني وجود دارد: حيات عادي مؤمنانه و حيات سالكانه. حيات عادي مؤمنانه، حياتي خالي از سلوك آگاهانه به هدف ملاقات با خدا است. در اين مقاله بيان شده است كه از منظر قرآن ‌كريم، سطحي برتر از حيات ديني نيز وجود دارد كه مشخصه‌‌‌ی اصلي آن، حركت آگاهانه به مقصد ملاقات با خدا است. در آياتي از قرآن كريم از صراط و مسیر به سمت خدا و نيز هجرت به سوي خداوند سخن گفته ‌شده است كه نشان مي‌دهد سلوك به سوي خداوند از منظر قرآن وجه مميز حيات سالكانه از حيات عادي مؤمنانه است. قرآن كريم راه‌هاي كلي اين حركت را نيز بيان كرده است؛ مجاهده با نفس و مودت اولياي الهي از جمله اين راه‌ها است.
بررسی زیبایی آوردن کلام بر خلاف اقتضای ظاهر در قرآن کریم(ده جزء میانی)
نویسنده:
زهرا سلیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهآوردن کلام برخلاف اقتضای ظاهر یکی از دل انگیز ترین وهنرمندانه ترین مباحث علم معانی است که تحت عنوان مقوله هایی چون التفات(ضمایر، التفات در عدد، آوردن اسم ظاهر به جای ضمیر،آوردن ضمیر به جای اسم ظاهر،سخن گفتن از آینده با واژه گذشته وبالعکس) اسلوب حکیم و قلب مورد بررسی قرار می گیرد. اثبات بلاغت زیبایی قرآن کریم بر اساس آوردن کلام بر خلاف اقتضای ظاهر به عنوان یکی از مهمترین وجوه اعجازی قرآن کریم و عمق بخشیدن به فهم کلام وحی الهی با بیان اسرار و اغراض بلاغی مورد نظر خداوند در قرآن کریم، هدفی است که در این پژوهش می کوشیم با روش توصیفی-تحلیلی واز طریق بررسی وذکر نمونه هایی از بخش میانی قرآن کریم به آن بپردازیم.لذا پس از بیان مفاهیم تئوری مربوط به این مبحث، نمونه هایی را با تفسیر مختصری از دیدگاه بزرگان علم تفسیرذکر کرده ودر ادامه با ببهره گیری از نمودار می کوشیم میزان کارآمدی این صنایع ادبی رادرقرآن کریم نشان دهیم تا مخاطب بتواند دیدی آمارینسبت به این موضوع داشته باشد.هنرآفرینی وجلب اهتمام وعنایت از سوی مخاطب در صنعت التفات وتاکید ومبالغه در صنعت قلب وتعلیم نحوه ی سخن گفتن در شرایط مختلف ودر برابر مخاطبان متفاوت در اسلوب حکیم وبدیع ونو کردن زبان هنجار وعادی برای پر جاذبه تر کردن وزیباتر کردن کلام از جمله نتایج حاصل از پژوهش حاضر می باشد.کلید واژه: قرآن کریم، خلاف اقتضای ظاهر،التفات، اسلوب حکیم، قلب
اسلوب تقدیم و تاخیر در قرآن کریم با رویکرد نحوی و بلاغی
نویسنده:
سمیرا شاهسوندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده :در مبحث علم معانی ، گاهی برخی از اجزای جمله از قبیل مبتدا ، خبر ، فاعل ، مفعول وغیره بر اساس یک هدف نحوی – بلاغی در کلام مقدّم یا موخّر از جایگاه خود آورده می شوند و باعث ایجاد تغییرات ظریف و بخصوصی در دامنه ی معنایی جمله و متن می شوند . قرآن کریم از نظر بُعد زیبایی شناسی در میان همه کتابها ، عالیست . نحوه ی چینش حروف ، تک واژه ها ، عبارتها و جملات آیات و وزن و آهنگشان نقش موثّری را در آفرینش زیباییها و امتیازات کتاب حق به لحاظ هنری و ادبی ایفا کرده است . دقّت در نکته ها بخصوص تقدیم و تأخیر در فهم نقش هدایتگری قرآن و راه یافتن به مقصود نهایی کلام الهی ، بسیار موثّر است و باید دانست که قرآن اگر چه بیان روشن و واضحی برای انسانهاست امّا شناخت علمی هرچه دقیق تر از ظرافتهای ادبی و بلاغی آن موجب بهره مندی بیشتر خواهد بود ، عالم متبحّر می تواند از تقدیم و تأخیر کلمه و از فتح و کسر حروف و از سیاق آیات و تناسب آنها ، نکته ها در یابد ، بنابراین درک اینگونه جزئیات می تواند در رهنمون گشتن افراد و بخصوص ناآشنایان به ظرافتهای هنری ، ادبی و زبان شناسی موثّر افتد و این رساله گامی در جهت این هدف است . روش کار در این پایان نامه تکیه بر مباحث نحو و بلاغت سنّتی در زبان عربی و با استمداد از آثار و نظرات مفسّران و صاحب نظران این دو فن در علوم عربی است.
  • تعداد رکورد ها : 453