جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1265
بررسی تطبیقی عشق از منظر حافظ و افلاطون
نویسنده:
طیبه‌السادات طبائی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از جمله مفاهیمی که در تمامی اعصار توجه آدمی را به خود جلب کرده و او را به تدبّر، تعمّق و تلاش جهت تفسیر و تأویل آن واداشته است، مفهوم "عشق" می‌باشد. افراد زیادی در طول تاریخ در خصوص عشق سخن گفته‌اند، اما در آن میان نام افلاطون به عنوان نخستین فیلسوفی که عشق را مورد تفحص قرار داده و شهرت جهانی مفهوم "عشق افلاطونی" را تا ابد از آن خویش ساخته و نیز نام حافظ که در جهان اسلام و ادب پارسی از بزرگترین صاحب نظران در باب عشق بوده و بیش از هر موضوع دیگر اشعار خویش را بر پایه‌ی عشق بنا نهاده است، درخششی چشم گیر دارد. ما نیز در این رساله به بررسی دیدگاه این دو شخصیت بزرگ در خصوص عشق و مقایسه و مقارنه‌ی آنها جهت نمایاندن نقاط اشتراک و افتراق آنها پرداخته‌ایم. برای این هدف، نخست ما هر یک را به طور جداگانه از نظر فضای فکری و فرهنگی جامعه‌ی عصر خودشان مورد بررسی قرار داده و با تعمّق در آثارشان (در مورد افلاطون مکالمه‌ی "مهمانی" و "فایدروس" و در مورد حافظ، "دیوان غزلیات" او) خصایص عشق را از منظر آنها دسته بندی کردیم و سپس در فصل آخر برای فهم هر چه عمیق‌تر، به مقایسه و بیان شباهت‌ها و تفاوت‌های دیدگاه آنها پرداختیم. آنچه به عنوان نتیجه‌ی مقایسات حاصل آمد، وجود شباهت‌های فراوان میان اقوال و عقاید این دو فیلسوف و عارف بزرگ بود؛ چیزی که می-توان آن را سخن گفتن از حقیقتی واحد با بیان و کلام متفاوتِ برخاسته از فاصله‌ی زمانی، زبانی، فرهنگی و مذهبی آنها دانست.
مقایسه سیمای پیر در حدیقه سنایی و مثنوی مولوی
نویسنده:
علیرضا روزبهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق که به شیوهی کتابخانه ای تهیه شده است ، شخصیت ، مقام ، اهمیت وویژگیهای پیر در حدیقه و مثنوی و چند اثر عرفانی دیگر مورد بررسی قرار گرفته است . در این مقایسه مشخص می شود سیمای پیری که مولانا به تشریح آن می پردازد ، از توصیف سنایی کامل تر است . اگرچه این سیما در ادب عرفانی و به خصوص در حدیقه و سایر آثار سنایی سابقه دارد . انتخاب پیر حقیقی و هشدار همیشگی مولانا از گرفتارشدن در دام پیر دروغین از مشخصات عمده ی کلام اوست . سنایی هرچند به پیر و مقام بالای او اشاره می کند ، اما به اندازه ی مولانا به تشریح جزئیات نمی پردازد . تفصیل سخنان مولانا در این زمینه و دقت او در توصیف شخصیت پیر ، ناشی از تحولات جامعه است که بر عرفان و تصوف تاثیر مستقیم نهاده و نیز تکامل ادب صوفیه که به روشن شدن گوشه های تاریک و نا گفته ی عرفان منجر شده است . تکاملی که حاصل آن وجود نابغه ای به نام مولانا نیز می باشد . همچنین حکایت هایی که در باره ی پیران و اولیای الهی در این دو کتاب آمده است ،گردآوری شده است تا گوشه هایی از جلوه های فردی و اجتماعی پیر نشان داده شود و شیوه ی زندگی و ویژگی های اخلاقی و عقایدش روشن گردد .
حافظ و ابن‌فارض : بحثی در مقایسه نظرگاههای عرفانی حافظ و ابن‌فارض
نویسنده:
سعید زهره‌وند
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نوشته‌ای که پیشروی خواننده گرامی استبه رغم عنوان کلی "حافظ و ابن‌فارض " تنها در سه فصل و یکمقدمهء نسبتا طولانی فراهم آمده است . در مقدمه سعی شده استکه با استناد به مدارکتاریخی و پاره‌ای شواهد و قراین درونی از شعر حافظ و ابن‌فارض ، نزدیکی دیدگاههای آن دو و تشابه فضای شعرشان به اثباتبرسد اما در بابمتن، بیشتر حجم کار به دو مبحثمهم "هستی" و "عشق" اختصاصیافته است . در مدخل هر فصل و نیز در زیر هر یکاز عناوین کلی متن پوشششده استتا بشتر با نقل و قولهایی مستقیم از زبان بزرگان عرفان و تصوف ، زمینه را برای بحثهستی خود فراهم آورید. مقایسه اشعار حافظ و ابن‌فارضعمدتا به دو شیوه انجام پذیرفته است : گاهی به مقتضای شرایط مقایسه مستقیم و بیتبه بیتبوده و گاهی نیز به سببپرهیز از پراکنده‌گویی و جلوگیری از خلط مطالب ، شعر آنها به صورتموضوعی مورد مقایسه و تطبیق واقع شده است .
کتابشناسی توصیفی- تحلیلی آثار ترجمه شده مستشرقین در باب عرفان (بر اساس کتاب‌های آنه‌ماری شیمل، فریتس مایر، لئونارد لویزن، هانری کربن، ویلیام چیتیک)
نویسنده:
امیر پوررستگار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شرق‏شناسی مطالعاتی با نظریات و روش‌های اجرایی خاص است که اندیشمندان غربی در مورد موضوعات مختلف کشور‌های شرقی از جمله موضوعاتِ تاریخی، دین‌شناسی، مردم ‏شناسی، زبان شناختی و... انجام می‏دهند. از جمله مباحثی که مستشرقین همواره به آن پرداخته‌اند، تصوّف و عرفان است. متون صوفیانه به لحاظ جنبه‌های هنری – ادبی، بافت سنّت شکنانه که در بعد اندیشگی آن نیز مشهود است و هم به سبب اسلوبِ تساهلی و هرمنوتیکی آن مورد توج? مستشرقین بوده است. از این منظر، تحلیل و شناسایی نوع نگاه این پژوهشگران در مواجهه با متون عرفانی و اساساً شناخت روش علمی آنان اهمیّت دارد. در این حوزه، تحقیقاتِ تطبیقی عرفان با علومی چون روانشناسی، جامعه‌شناسی، شجره‌شناسی و... موضوعاتی درخورِ پژوهش است. به سبب گستردگی حوزه‌ای که مستشرقین در آن تحقیق کرده‌اند به طور گزینشی به معرّفی پنچ تن از آنان پرداخته‌ام. بررسی و تحلیلِ پژوهش‌هایی که آنه ماری شیمل، فریتس مایر، لئونارد لویزُن، ویلیام چیتیک و هانری کربن در رابطه با عرفان و تصوّف انجام داده‌اند و به زبان فارسی ترجمه شده؛ موضوع پژوهش حاضر است.
بررسی تطبیقی شاخصه های اخلاقی در مثنوی معنوی و بوستان سعدی
نویسنده:
طاهر طباطبائی وکیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بخش اعظمی از ادبیات فارسی را ادب تعلیمی تشکیل می‌دهد. قسمت عمده آن را اشعاری به وجود آورده‌اند که مضامین اصلی آنها تعالیم اخلاقی است که ضمن بیان فضایل و رذایل اخلاقی، انسان را به ترک رذیلت‌ها و کسب فضیلت‌های اخلاقی دعوت می‌کنند. مثنوی مولوی و بوستان سعدی از جمله این آثار تعلیمی و اخلاقی در زبان فارسی هستند که ابعاد تربیت عرفانی موجود در آنها از نکات مشترک تعلیمات مولانا و سعدی است. کیفیّت و نوع آموزه‌های اخلاقی این گونه شاعران و عارفان به نوع تعالیم، اندیشه‌ها و جهان بینی آنها بستگی دارد. مولانا انسان را موجودی غریب در این دنیای مادّی دانسته که از اصل خویش جدا گشته است. لذا به عنوان مرشد و مربّی و با روحیه خاص عارفانه خود، نگاهی متعالی به انسان در جهت رساندن او به مبدأ خویش و معشوق ازلی داشته وبا ارائه تعالیم عرفانی و شاخصه‌های اخلاقی، راه سعادت انسان را فراهم می‌آورد. سعدی به عنوان معلم اخلاق و بر پایه تعالیم شرعی و تا حدّی عرفانیِ خود، رذایل و فضایل اخلاقی را معرفی کرده وانسان آرمانی خود را به پیروی از آنها در جهت رسیدن به سعادت و اصلاح روابط انسانی دعوت می‌کند. به عبارتی دیگر، شاخصه‌های اخلاقی سعدی همان ایده‌آل‌های کلی و ذهنی وی هستند که برای اصلاح فرد و جامعه و رسیدن به سعادت و زندگی ایده‌آل مطرح کرده است. در این پایان نامه در ابتدا به تعاریف و مفاهیم مربوط به اخلاق، تربیت و عرفان و نوع روابط آن با یکدیگر پرداخته و سپس آن را در حوزه اجتماعی و فرهنگی، بویژه در عصر حیات سعدی و مولانا مهم دانسته و نقش داستان گویی و حکایت محور بودن این آثار را درقابل فهم بودن طبقات جامعه و عوام، موثر دانسته است. در فصول بعدی به بررسی مبانی نظری و اندیشه‌های مولانا و سعدی در دو بخش مجزا با معرفی صفات و ویژگی‌های انسان به صفات نفسانی و بُعد اخلاقی او پرداخته‌ایم.
بررسی تطبیقی دو منظومه‌ی «منطق الطیر» و«الهی‌نامه» از دیدگاه عرفانی
نویسنده:
اقدس درخشان کیوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش با توجه به موضوع این پایان‌نامه «بررسی تطبیقی دو منظومه «منطق‌الطیر» و «الهی‌نامه» از دیدگاه عرفانی»، با نگاه به تحولات فکری و اجتماعی و دوران بحران‌‌زای روزگار عطار در اثر حمله غز و مغول و اینکه کتاب الهی‌نامه پیش از منطق‌الطیر به نظم در آمده می‌توان نتیجه گرفت که در منظومه الهی‌نامه، عطار به عنوان شاعری متعصب و معتقد نگاهی شریعتمدارانه به انسان دارد و ارتباط انسان با خدا همراه با حسابگری و خرد‌ورزی و محبت است، ولی در منظومه منطق‌الطیر عطار به عنوان یک شاعر عارف برجسته نگاهی طریقت‌مدارانه به انسان دارد و ارتباط انسان با خدا عاشقانه است.از سویی در این پژوهش اثبات شده است که کمال انسان در منطق‌الطیر در انسان کامل دیده می‌شود ولی در الهی‌نامه کمال انسان در خوب بودن و آرمانی بودن اوست.نکته‌ی آخر اینکه مرغان در منطق‌الطیر رمز و نماد شخصیتهای انسانی هستند که بهانه‌جویی‌ها و تعلقات مادی آن‌ها طبیعی و ذاتی است انسان سالک با تزکیه نفس و با تقویت بعد روحانی می‌تواند خود را از این تعلقات برهاند و نفس خود را مهار سازد تا بتواند مظهر خلافت و کرامت و امانت الهی باشد .
بررسی تطبیقی اصطلاحات عرفانی و صوفیانه در شرح گلشن راز، کیمیای سعادت ، مرصادالعباد و صمباح‌الهدایه
نویسنده:
محمدکاظم شاه‌محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آنجا که غایت و نهایت و مقصد همه صوفیان و عارفان از آن همه ورع و زهد و تحمل سختیها، رسیدن به حقیقت مطلقه و ارتباط با مبدا هستی بوده، و تحقق این امر جز از طریق شهود و درون‌بینی و اشراق امکانپذیر نبوده است . در طول قرون گذشته عرفان و تصوف به عنوان شاخه‌ای از معرفت بشری صحنه تعاطی افکار و تعارضهایی بوده است که منجر به پیدایش تعاریف و اصطلاحات گوناگون در این قلمرو گردیده است ، زمینه‌های فکری، مذهبی، فرهنگی، عرفانی و اعتقادی صوفیان مبنی بر پوشیده داشتن افکار و عقاید خود، در پیدایش این اصطلاحات رمزآلود موثر بوده است . تعاریف و اصطلاحاتی که متصوفه در سخنان خود به کار برده‌اند ترجمان احوال و مقامات و مراتب هر یک از آنان می‌باشد، و اگر چه ظاهرا گفته‌های آنها با یکدیگر مغایر و حتی متناقض است ، اصل و پایه اعتقادات آنها یکی است ، و این اختلاف ناشی از دیدگاه آنهاست ، مولوی می‌گوید: "از نظر گاه است که مغز وجود اختلاف مومن و گبر و جهود" (مثنویˆدفتر سوم) در این مجموعه که تحقیقی در زمینه اصطلاحات عرفانی و صوفیانه کتابهای "شرح گلشن راز، کیمیای سعادت ، مرصادالعباد و مصباح الهدایه" می‌باشد: سعی گردیده تا با استخراج کلیه اصطلاحات عرفانی چهار اثر و مقایسه نظریات مولفان آن آثار، دیدگاههای گوناگون آنان در زمینه اصول و مبانی عرفان و تصوف مورد بررسی قرار گیرد.
بررسی مقایسه‌ای مفاهیم عرفانی در اسرارالتوحید و هشت کتاب سهراب سپهری
نویسنده:
مهدی عرب‌جعفری محمدآبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سپهری از شاعران بنام معاصر است که درباره‌ی شعر او، بویژه اندیشه‌های عرفانی در شعر او سخنانی فراوان گفته شده است. برخی شعر او را دارای مبانی عرفان ایرانی، برخی دارای مبانی عرفان هندی و شرقی و برخی تهی از عرفان دانسته‌اند؛ امّا پژوهشی به بررسی مقایسه‌ای کاربرد مفاهیم و اصطلاحات عرفانی در شعر سپهری با کاربرد اصطلاحات و مفاهیم عرفانی در گفتار عرفای پیشین به صورت ویژه نپرداخته است. گزینش واژگان مدخلی است بر طرز تفکر شاعران لذا پژوهنده یکی از راه‌های شناخت عرفان سپهری را گزینش اصطلاحات و مفاهیم عرفانی در سروده‌های وی، هشت کتاب، می‌داند، این قلم برای روشن کردن چیستی و چگونگی عرفان سپهری برخی از اصطلاحات و مفاهیم عرفانی را، از میان مفاهیم و اصطلاحاتی فراوان که در شعر او نهفته است، برگزیده و می‌کوشد مفهوم آن‌ها را در مقایسه با کاربرد همین اصطلاحات و مفاهیم نزد ابوسعید ابوالخیر سرسلسله‌ی عارفان ایرانی که در اسرارالتوحید گفته شده است بیان کند. ابوسعید از عارفان مکتب خراسان است که اندیشه‌های این مکتب با اندیشه‌های شرقی نزدیکی فراوان دارد و حتّی برخی عرفان ایرانی را برگرفته از عرفان شرقی می‌دانند. این پژوهش می‌کوشد سرچشمه‌ی عرفان سپهری را از طریق بررسی تفاوت سروده‌های سپهری با عرفان عارفان پیشین ما بویژه ابوسعید ابوالخیربنمایاند و ما را در شناخت بهتر عرفان پیشین خود یاری کند.
فرهنگ مصطلحات عرفانی – حکمی ویژه‌ی سید حیدر آملی در جامع‌الاسرار و منبع‌الانوار و مقایسه با مثنوی شریف مولانا
نویسنده:
لیلا نعمتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین جنبه‌های فکری در حوزه‌ی ادبیات ایران و اسلام،آموزه‌های حکمی و مفاهیم عرفانی است که تلفیق این دو موضوع از قرن هفتم هجری به بعد به ویژه با ظهور بزرگانی همچون مولاناجلال‌الدین بلخی و سید حیدر آملی به اوج اعتلاء می‌رسد.سیدحیدر آملی شخصیتی است در ملتقای عقل، نقل و شهود بلکه جامع اندیشه‌ای علمی و قدرتمند و شهودی روشن و قابل اثبات با ابزار عقل و نقل در برابر شخصیتی که از جهت هرم فکری و کمال معنوی با یکدیگر همانندی می‌نمایند، مولانا نیز از عقل، نقل و شهود به کمال برخوردار است، وی در سیر اندیشه‌ی خویش همیشه با استفاده از آیات الهی عقل و شهود خود را تفسیر و توجیه می‌کند.در این پژوهش سعی بر آن بوده تا با تکیه بر دو اثر برجسته‌ی جامع‌الاسرار و منبع الانوار از سید حیدر آملی و مثنوی معنوی مولوی، ضمن استخراج و شرح اصطلاحات عرفانی- حکمی، از راه مقایسه، وجوه اشتراک و امتیاز این دو اثر و نیز افق فکری ودیدگاه معرفتی دو تن از بزرگان عالم بازنمایی شود. همچنین انتظار می‌رود از راه شناخت و تبیین کلید واژه‌های عرفانی این دو کتاب با مطالعات تطبیقی و بینامتنی بتوان به روابط پیچیده‌‌ی تجربه‌ها و تعبیر در حوزه‌ی عرفان و نیز حل عقده‌های معنایی در آثار عرفانی نائل آمد.فصل اول رساله به مقدمه و کلیات بحث همچون اهمیت، پیشینه، اهداف و روش تحقیق اختصاص دارد؛ فصل دوم مروری است کلی بر عرفان و تصوف و بیان ویژگی‌های اجمالی هر یک؛ در فصل سوم و چهارم به ترتیب شرح احوال و آثار و عقاید سیدحیدر آملی و جلال‌الدین محمد مولوی آمده است؛ فصل پنجم قسمت اصلی و بخش اعظم رساله است که در قالب 72 مدخل به طرح و شرح اصطلاحات عرفانی و حکمی اختصاص دارد؛ در فصل ششم که بخش پایانی است هم به نتیجه‌گیری از مباحث و جمع‌بندی مطالب پرداخته شده است.
تأثیر احیاء‌العوم الدین امام محمد غزالی بر بوستان و گلستان سعدی
نویسنده:
مریم غفوریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ادبیات ایران‌زمین‌ آنگاه که به قله‌های خود می‌نگرد، شاید بیش از ده نفر را مد نظر خودنداشته باشد. بی‌تردید فردوسی، خیام، عطار، سنایی، مولوی، نظامی، سعدی و حافظ بخشی از این قله‌های بلند پارسی و فرهنگ جهانی‌اند. در این میان، شیخ اجل – سعدی- نظر به مسافرت‌های دور و دراز در مصر، عراق و شام با اندیشه‌های نظریه‌پرداز بزرگ جهان اسلام – امام محمد غزالی – و آثار وی در نهایت نیکویی آشنا می‌شود. و حتی کار به جایی می‌رسد که در نظامیه بغداد کسب ادرار از طریق تدریس کتاب ارزشمند احیاءعلوم‌الدین غزالی می‌نماید. این موضوعمنظر ادبیات تطبیقی فرانسوی تأثیرپذیری مستقیم سعدی از افکار و اندیشه‌های غزالی است. علی‌الخصوص اندیشه‌های اخلاقی و عرفانی در این پایان‌نامه، موضوع تأثیرپذیری شیخ اجل از افکار، آثار، اندیشه-های وی فراخور وقت و حوصله‌ی فراوان می‌باشد. همچنین به تأثیرپذیری سعدی از غزالی در دو اثر جاودانش، یعنی بوستان و گلستان و به موارد فراوانی از این تأثیرپذیری اشاره کرده‌ایم تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.
  • تعداد رکورد ها : 1265