جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
  • تعداد رکورد ها : 7
نویسنده:
پرویز آزادی ، فاطمه باقری بهلولی ، فاطمه آقاخانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
قرآن کریم وحی الهی برای هدایت انسان به صراط مستقیم است. پیامبر اکرم (ص) اولین مبلغ، مفسر و مبیّن قرآن کریم است. سیرۀ ایشان نشانگر راه صحیح تعامل و برقراری ارتباط مردم با قرآن کریم است. بعد از آن حضرت بنابر حدیث ثقلین تنها کسانی که شایستگی تبیین و تفسیر قرآن را داشتند، اهل بیت (ع) بودند. بنابراین فقط پیامبر اکرم و ائمه (ع) می‌توانند به مسلمانان شیوه صحیح برقراری ارتباط و بهره‌مندی از قرآن کریم را بیاموزند. در مکتب اهل بیت علاون بر تاکید بر آداب ظاهری برقراری ارتباط با قرآن از قبیل وضو داشتن، مسواک زدن قبل از قرائت، نگاه کردن به مصحف شریف، سکوت در هنگام تلاوت، با صدای حزین تلاوت کردن، قرائت به صورت ترتیل، خواندن دعا و استعاذه قبل از تلاوت، تاکید فراوانی بر آداب باطنی برقراری ارتباط نیز شده است؛ آدابی از قبیل تدبر در آیات قرآن کریم، داشتن اخلاص در قرائت، اظهار خشوع و رقت قلب در هنگام قرائت، خود را مخاطب کلام وحی قرار دادن و خود را مخاطب اوامر و نواهی خداوند دانستن. تاکید بر آداب باطنی برقراری ارتباط در مکتب اهل بیت به مراتب دارای جایگاه بالاتری است و وجه ممیزۀ اصلی آن از سایر مکاتب است؛ چرا که در این صورت ارتباط موثر و سازنده انسان با قرآن برقرار می‌شود و نه صرفا تاکید بر آداب ظاهری تلاوت قرآن کریم. هدف اصلی این نوشتار نشان دادن وجه تمایز تعامل مثبت و تاثیرگذار مکتب ائمه(ع) از سایر مکاتب در امور باطنی است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
نویسنده:
اسماعیل تاج بخش ، زهره اله دادی دستجردی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نکته‌‌های ارزشمندی در توضیح و تأویل بعضی از آیات قرآن کریم در منابع و تفاسیر روایی شیعه آمده که قسمتی از آن‌ها در بخش «کتاب التفسیر» کتاب «مسند الإمام الرّضا(ع)» گردآوری شده‌است. در این مقاله نخست چهارده نکتة تفسیری از آن‌ها انتخاب و سپس آرای مفسّران و قرآن پژوهندگان معروف دربارة هر یک از آن نکته‌ها آمده‌است؛ تا مجال و امکان تطبیق و مقایسه میان نظر معصوم(ع) و دیگران از میان نرود. و سپس پانزده نکتة تفسیری دیگر از فرموده‌های حضرتش(ع) گزارش شده و از پرداختن به نظرهای مفسّران دیگر خودداری شده‌است تا حجم مقاله گسترده و دراز دامن و ملال‌انگیز نباشد.
صفحات :
از صفحه 35 تا 64
نویسنده:
داود معماری ، خدیجه عباسعلی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از مسائل اساسی در باب فکر، جایگاه آن در وجود آدمی و به عبارت دیگر یافتن نسبت میان اندیشه و هستی انسان است. در منابع و معارف اسلامی و به ویژه شیعی از عقل به عنوان محبوب‌ترین مخلوق الهی و رسول باطنی یاد و اساس شخصیت آدمی و وجه تمایز او با سایر موجودات تلقی شده و از طرفی پر رنگ‌ترین نقش قرآن کریم در شکل‌دهی به نظام فکری بشر، ارائه موضوع است؛ یعنی قرآن اساسی‌ترین حوزه‌هایی را که اندیشیدن و کاوش در آنها، روشن‌کننده راه هدایت و تحول آفرین در زندگی فردی و اجتماعی انسان تلقی می-شود، به بهترین شکل معرفی نموده‌است، حوزه‌هایی مانند جهان خلقت، احکام الهی و تحولات تاریخی. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی ضمن تبیین نقش و جایگاه تفکر در ساختار وجود آدمی از منظر قرآن کریم، به واکاوی مهم‌ترین و اساسی‌ترین حوزه‌ها و موضوعات پیشنهادی این منبع وحیانی برای اندیشه آدمی و پیشبرد جامعه بشری می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 161 تا 182
نویسنده:
مینا شمخی ، نصره باجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
موضوع پیدایش اسرائیلیات در میان مسلمانان و راه‌یابی آن به حوزه‌های حدیث، تاریخ و تفسیر، بسی درخور اهمیت است. با آغاز عصر تدوین تفسیر، اسرائیلیات بسیاری که وارد حوزه‌ی فرهنگ اسلامی شده بود، به تفاسیر راه یافت که تفاسیر شیعه نیز از این امر مستثنا نبودند. شیوه‌ی تعامل مفسران شیعی با روایات اسرائیلی از جهت ذکرسند، نقد و ردّ آنها متفاوت بوده‌است. آسیب‌های اساسی این رویکرد تفسیری، به دو امـر باز می‌گردد: یکی، پرهیز از بررسی سندی روایات و دیگری، پرهیز از تحلیل دلالی و عرضۀ آن‌ها بر دلایل قطعی نقلی و عقلی؛ چنان‌ که میراث فرهنگ روایی اهل بیت (ع)، گنجینه‌ای علیه اسرائیلیات و خرافه است. یکی از تفاسیر شیعه، تفسیر«منهج الصادقین فی إلزام المخالفین» نگاشتۀ ملافتح‌الله کاشانی است که در آن روایات اسرائیلی به چشم می‌خورد. مفسر، گاهی این روایات را به منظور نقد آورده است؛ ولی در برخی موارد، مخصوصا در داستان‌های انبیاء مانند داستان حضرت نوح(ع)، روایات اسرائیلی را بدون هیچ نقدی آورده‌است. این روایات افزون برکاستی‌های سندی، از نظر محتوایی هم سستی‌هایی داشته و با نص صریح قرآن، احادیث معصومان(ع)، عقل و علم در تعارض‌اند.
صفحات :
از صفحه 139 تا 159
نویسنده:
محمد سلطانی رنانی ، محمود حاجی احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
آیه 37 سوره بقره از جامع‌‌ترین تعبیرات قرآنی درباره پذیرش توبه انسان گنه‌کار از سوی پروردگار است. پرسش اصلی در این آیه آن است که «تَلَقی کلمات» به چه معناست و چه جایگاهی در فرایند توبه آدمی و خداوند دارد؟ تحقیق در این مسأله، معنا و مراحل «توبه» را در جایگاه آموزه‌ای دینی با جنبه‌های اخلاقی، کلامی و عرفانی، تبیین می‌کند. بر پایه تفحص وتحقیق در لغت وبلاغت عربی، دیگر آیات قرآن و سخن مفسران و متکلّمان، چنین دریافت می‌شود که «کلمات» در بافت این آیه حقایقی است که در قالب واژه‌‌ها پدیدار می‌شود، این حقایق ریشه در ربوبیت الهی دارد. آدمی این حقایق را «تلقی» می‌‌کند، تلقی گونه‌ای دیدار وپذیرش دوسویه است و اختلاف قرائت موجود در آیه نیز این دوسویه بودن را تقویت می‌کند. پیش وپس از توبه آدمی، توبه خداوند بر آدمی است؛ توبه پیشین، توبه اِذن است؛ قرار دادن «کلمات» در صحنه اختیار انسان گنه‌کار. وتوبه پسین، پذیرش توبه بنده و به معنای اثر قرار دادن در توبه وی است. از این روی خداوند «توّاب» است، هر توبه آدمی با دو توبه خداوند همراه است. اختتام آیه، دو صفت خداوند را دربردارد: تواب و رحیم. تواب بودن خداوند بشارت به همه بندگان است و رحیم بودن خداوند هم بشارت است و هم‌انذار؛ بشارت به توبه‌کنندگان که مهربانی خداوند را پذیرفته‌اند، و انذار گنه‌کاران توبه‌ناکرده که از سایه رحمت همیشگی خداوند برون رفته‌اند.
صفحات :
از صفحه 117 تا 138
نویسنده:
محمود خونمری ، عباس بخشنده بالی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از مسائلی که برخی اندیشمندان در تفسیر آیات قرآن کریم مورد بررسی قرار داده اند، تأویل است. به دلیل کاربرد متعدد واژه تأویل در این کتاب مقدس، بابی در این مورد در آثار اندیشمندان مسلمان گشوده شد که اشتراکات و افتراقاتی به چشم می‌خورد. یکى از اندیشمندان اسلامی که با ترجمه و شرح آثار ارسطو تأثیر فراوانى در مغرب زمین گذاشته ابن رشد است. وی که به قلم فرسایی در پاسخ به غزالی مشهور است توانست خردورزی در متون مقدس را از راه‌های گوناگون مانند عقل و نصوص دینی مطرح نموده و یکی از نمونه‌های آن را تأویلات دینی معرفی می‌کند. در همان منطقه و مدتی اندک پس از ابن رشد، ابن عربی که اندیشه‌هایی بس عمیق و بنیادین در عرفان مطرح می‌کند نیز به تأویلات دینی توجه می‌کند. این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی در صدد است اندیشه‌های ابن رشد و ابن عربی درباره بایسته‌های اهل تأویل را مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های بحث عبارت از اشتراک دیدگاه ابن رشد و ابن عربی درباره توجه به باطن برخی متون دینی که به واسطه اهل تأویل شکل می‌گیرد. اختلافاتی که در روش عقلی و شهودی آنان در تأویل وجود دارد. ابن رشد به فیلسوف به عنوان اهل تأویل اشاره دارد و ابن عربی به عارف به عنوان مصداقی جامع برای تأویل نمودن توجه می‌کند.
صفحات :
از صفحه 91 تا 115
نویسنده:
محمدمهدی جندقیان ، آسیه استادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در حال حاضر چیستی و چگونگی به کاربندی «روش تحلیلی» به عنوان یکی از روش‌های تحقیق، برای فراگیران و نوپژوهان رشته‌های الهیات و معارف قرآن و حدیث دغدغه‌ای جدی است؛ حال آن که این روش از دیرباز در متون و دانش‌های کلام، فلسفه و فقه مورد استفاده بوده‌است. در مقالۀ پیش‌رو برای توضیح و شناساندن این مفهوم (تحلیل) از دو شیوۀ تعریف مفهومی (بحث نظری در باب چیستی روش تحلیلی) و تعریف بالاشاره (ارجاع مستقیم یا نشان دادن نمونه‌های عینی از تحلیل در متون حدیثی) بهره بُرده شده‌است. در «روش تحلیلی» که متکی بر فعالیت و خلاقیت ذهنی پژوهشگر است، تلاش می‌شود تا مدعایِ کلی یک گزاره تجزیه شده و احتمالات مختلف درباره معنای دقیق هر جُزء و به تَبَع آن معنای کلی و راستین مدعای کلی گزاره تعیین شود. برای نمونه و رعایت حال مخاطبان [دانش‌پژوهان معارف دینی]، متنی از شیخ صدوق انتخاب شده است. صدوق که بیشتر به عنوان یک مُحدِّث شناسانده می‌شود، در دفاع از آموزه‌ امامت و ولایت علی (علیه‌السلام) به عنوان یک اندیشه-ورز و متکلِّم امامی حضور یافته و با استفاده از روش تحلیلی در تفسیر دو حدیث «ولایت و منزلت» در کتاب معانی الاخبار می‌کوشد تا مضمون اصلی این دو حدیث را که همان ولایت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام است، اثبات نماید.
صفحات :
از صفحه 65 تا 90
  • تعداد رکورد ها : 7