مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

از مباحث مهم اسلامی که در قرآن کریم بر آن تاکید شده، مسئله مکارم اخلاق است. تا جایی که فلسفه بعثت پیامبران و پیامبر گرامی اسلام نیز تعلیم و تربیت و تزکیه انسان‌ها و متخلق کردن آن‌ها به مکارم اخلاقی ذکر شده است. پیامبر گرامی اسلام به تصریح کلام الهی، الگو و اسوه‌ی انسان‌هاست. بی شک پیروی از آن حضرت سبب سعادت و رستگاری دنیا و آخرت مسلمانان و جامعه اسلامی است و بر همین اساس، شناخت اخلاق آن رسول رحمت بسیار پراهمیت و حیاتی می‌باشد. در زمینه اخلاق فردی و ویژگی‌های بارز آن حضرت می‌توان به نظافت و پاکیزگی، نظم، ساده زیستی، صبر و شجاعت اشاره کرد. و مهم‌ترین ویژگی‌های اخلاق اجتماعی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خُلق نیکو، شفقت و مهربانی با مردم، حسن سلوک، حلم و بردباری، عفو و گذشت نسبت به مردم می‌باشد. پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در دوران نبوت خویش با مخالفان مختلفی روبرو بودند؛ از مشرکان و اهل کتاب گرفته تا منافقان به ظاهر مسلمان و مرتدان، که سیره مواجه ایشان با مخالفان؛ با توجه به ابعاد و تأثیرات فرهنگی، اخلاقی و سیاسی است. اصل اولی پیامبر صلی الله علیه وآله در مواجه با مخالفان، مدارا و گذشت بود.از مهم‌ترین عوامل پیشرفت اسلام و جذب دل‌ها به سوی این آیین مقدس، عظمت اخلاقی و سجایای نفسانی ایشان بوده که دوست و دشمن به آن اذعان و اعتراف دارند. خداوند متعال اخلاق پیامبر گرامیش را در قرآن می‌ستاید و می‌فرماید: «وَاِنَک لَعَلی خُلق عظیم». از جمله اخلاق پیامبر صلی الله علیه وآله، حلم و بردباری ایشان است که باعث جذب افراد زیادی به سوی اسلام شد. مانند صلح حدیبیه و همچنین عفو و گذشت پیامبر صلی الله علیه وآله در روز فتح مکه و برخورد مسالمت آمیز ایشان با مشرکان و اهل مکه بود. اخلاق خانوادگی پیامبر صلی الله علیه وآله مانند ساده زیستی در خانه، مدارا و گذشت نسبت به همسران است که می‌تواند برای همه انسان‌ها الگو قرار گیرد. کلید واژه‌ها: اخلاق فردی پیامبر (ص)، اخلاق اجتماعی پیامبر (ص)، اخلاق خانوادگی پیامبر (ص)، سیره مواجه پیامبر (ص) با مخالفان، مکارم اخلاق.

نقد و ارزیابی برخی از دیدگاه‎های اعتقادی و تاریخی دکتر علی شریعتی در کتاب «اسلام‏شناسی» وی است. در این کتاب سعی شده است برخی از تحلیل‏های اسلام‏شناسانه دکتر علی شریعتی در مورد مسأله خلافت و شورا و تمجیدهای وی از شخصیت ابی‏بکر، عثمان، خالد بن ولید، مغیرة بن شعبه، عمر بن خطاب، طلحه و تشکیک وی در موحد بودن پدران پیامبر (ص) به نقد کشیده شده است. نگارنده به دیدگاه‎های دکتر علی شریعتی مبنی بر اینکه عمر به اسلام خدمت کرد و یا اینکه عمر و ابی‏بکر و برخی از صحابه دارای امتیازاتی اخلاقی، اجتماعی و سیاسی بوده‏اند ایراد گرفته و آنها را مغایر با حقایق تاریخ اسلام و مبانی اعتقادی شیعه دانسته است.

آن چه در کتاب جمع آمده، مجموعه سخنرانی‌های "آیت‌الله مصباح یزدی "در سال 1378در کشور لبنان است .در این سخنرانی‌ها گزیده‌هایی از مباحث هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، انسان شناختی، فلسفه حقوق، فلسفه اخلاق و فلسفه سیاست مطرح گردیده است .گفتنی است این سخنرانی‌ها به زبان عربی ایراد شده و پس از تصحیح به زبان فارسی برگردانده شده است .عنوان برخی از سخنرانی‌های کتاب عبارت‌اند از" :نقش اساسی برخی معارف در تکامل انسان"، "مروری بر برخی مبانی معرفت‌شناسی"، "معرفت دینی و پلورالیزم"، "اعتباری یا حقیقی بودن ارزش‌های اخلاقی"، "عقل و دین"، "کمال نهایی انسان و موانع آن "و "افراط و تفریطها مسیر کمال انسانی ."

ادیان جهان را تحت دو عنوان کلی ادیان ابراهیمی شامل اسلام، مسیحیت و یهودیت و ادیان غیر ابراهیمی شامل زرتشت، مانی، مزدک، هندو، جینیزم، سیک، بودا، تائو، کنفوسیوس و شینتو برشمرده‌اند. در این کتاب در نگاهی تاریخی ادیان معرفی‌شده، بررسی و حقانیت و برتری دین اسلام با شرح زندگی پیامبران الهی اثبات می‌گردد.

در پاسخ به ‌این سؤال که چگونه دین اسلام در راستای گسترش علم به ایفای نقش پرداخته، به ‌این نتیجه رسیدیم که آموزه‌های اسلام، روند جامعه را به مسیری سوق می‌دهد که تأییدکنندة علم‌آموزی و گسترش رو به رشد علم و عالمان باشد. در این اندیشه، وجه تمایز انسان با سایر موجودها، بهره‌مندی از نعمت شناخت و معرفت است. مفهوم علم در اندیشه اسلامی، دایرة وسیعی از انواع معرفت‌های حصولی، حضوری، تصور، تصدیق، کلی و جزئی را در بر می‌گیرد. آموزه‌های اسلامی، بدنة جامعه را از نظر اجتماعی و فرهنگی، تحت تأثیر قرار داده و افراد (نه تنها مؤمنان، بلکه کافران و مشرکان و حتی پیروان دیگر ادیان) از طرف خدای سبحان و اولیایش، بر خردمندی و به کارگیری عقل دعوت می‌شوند. همچنین انسان در قرآن به ژرف‌نگری در آثار خلقت و طبیعت فرا خوانده می‌شود و توصیه می‌شود به ‌اینکه باید علوم را از هر منبعی که واجد آن باشد، اخذ نماید. برآیند چنین تفکری، انگیزة شناخت متقابل را در بین پیروان خود ایجاد می‌نماید، که نتیجة آن، گسترش رو به رشد مباحث علمی‌است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

چکیده ندارد.

يكي از مستشرقين معروف اروپايي سرتوماس آرنولد، اهل كشور انگلـيس، اسـت . او نظرات مهمي درباره ظهور اسلام و چگونگي دعوت و گسترش آن ارائه داد. افزون بر اين در خصوص ورود اسلام به ايران و رواج تشيع مطالبي را عرضـه داشـته اسـت ايـن امـر ناشي از حساسيت و نگرش جهان مسيحيت نسبت به رواج جهـاني اسـلام بـود كـه بـه اسلامشناسي خدشه وارد كرد. در ميان متفكران اسـلامي، مرتضـي مطهـري از جايگـاه ويژهاي برخوردار اسـت. وي در ارتبـاط بـا روش تبليغـي پيـامبر (ص) و اسـلام آوردن ايرانيان و نشر اسلام در ميان زرتشتيان نظرات قابل توجهي را مطرح كـرد. بنـابراين بـا توجه به نفوذ و جايگـاه سـرتوماس آرنولـد در ميـان مستشـرقين و مطهـر ي در ميـان انديشمندان اسلامي، در اين مقاله سعي ميشود باتكيه برآثـار و اسـناد موجـود از يـك طرف، شرقشناس مشهور انگليسي سرتوماس آرنولد مورد ارزيابي قرار گرفته و از طرف ديگر، به بيان نظرات استاد مطهري پرداخته شود. در پايان نقاط اشتراك و اختلافنظـر ميان ديدگاه سرتوماس آرنولد و استاد مطهري در باب انتشار اسلام، تجزيـه و تحليـل و استنباط ميشود.