جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

باحمد وسپاس خدای خالق و مربّی ، دراین تحقیق با اعتقاد به نقش معرفت در کیفیت وکمال عبادت ، وفضیلت "معرفه الله" ، به عنوان " اعلی المعارف "، در مسیرعبودیت سبحان ، به تحقیق درحوزه ی تربیت عرفانی ، پرداخته شده است . ازآنجا که " تربیت " امری ربّانی ، و تربیت عرفانی ، دائر بر شناخت ذات و صفات پروردگار متعال است ، برای دریافت تعریف الگوی عملی تربیت عرفانی ، این تحقیق ، به دنبال نسخه ی عرفانی مبتنی برتعالیم وحی ، ومنبعث ازالهامات ربّانی اولیاء الهی ، بر ژرفای دعای سرشار ازگوهرنابّ عرفان عرفه ، معطوف گشته ، و" الگوی تربیت عرفانی را ،از منظر امام حسین (ع) با تأکید بردعای عرفه " به عنوان مسئله ی اصلی تحقیق ، درآئینه یتجلیات ضمیرنورانی ، وافاضات آن الگوی کمال عرفانی ، ووجود تربیت یافته ی اعلای ربّانی، ودربیانات گرانبها ، وتصویرزیبا وجامع الاطراف ذات وصفات خداوند دردعا ومناجاتشان ، جستجو شده است .تربیت ، با الهام ازقرآن در فلسفه ی خلقت، همانا آئین بندگی تعریف می شود، وکمال بندگی ، براساس سخن حضرت امام حسین (ع)، با تعبیر " اِنَّ اللهَ جَلَّ ذِکَرهُ ما خََلقَ العِباد اِلاّ لِیَعِرفوهُ " ، معرفه الله ، عنوان گردیده است . بنابراین ، با تبیین جایگاه تربیت عرفانی ، برای یافتن پاسخ سوال اصلی تحقیق ، پنج سوال فرعی مبنی بر" تعریف تربیت عرفانی ، غایت، اصول ، مراحل وروشهای آن" مورد بررسی قرارگرفته است . تعریف تربیت عرفانی ، باعبارت " فرایند شکوفائی فطرت آدمی در پرتو معرفت به ذات و صفات الهی منضم به بندگی عارفانه و عاشقانه ، از معبر شناخت زوایای وجود انسان ، و آیات وعنایات الهی ، منحصربه الهام وتفضلات رحمانی و هدایت ربانی " مشخص شده ، و غایت آن ، درراستای تحقق اراده ی متعالی خداوند مبنی برمقام رفیع خلیفَه الهی انسان، باعبارت : "کسب عالی ترین وجه کشف و شهود قلبی درشناخت خداوند ، با کسب " توحید خالص" و "یقینی" ، ونیل به مقام فناء فی الله ، از رهگذر " پی بردن به او از خود او، درپرتوتأسی و معرفت به برگزیدگان او" تعریف گردیده است . مراحل تربیت عرفانی : " معرفت ؛ توبه ؛ ایمان ؛ یقین ؛توکل ؛ رضا ؛ تسلیم ؛ تقوی ؛عبادت ؛ اخلاص ؛ حب الهی ؛ شهود ؛ وصال و فناء فی الله "، و اصول آن باعناوین : " انحصار عرفان ناب به تفضل الهی ، ابتناء آن برشناخت حجج الهی ، انطباق هدایتها با قابلیت و تناسب رشد وجودی،و ضرورت ارتقاء ظرفیت وجودی وکمالات مربّی و متربّی " دریافته وارائه شده است . راهبردهای عملی ، مطلوب بخش نهایی سوالات تحقیق ، بهَ عنوان روشهای تربیت عرفانی ، با عناوین : " 1-معرفه النفس2 - تدبّردرقرآن3 - تهذیب نفس 4- مداومت و جدیت درعبادت 5 – دعا6 - مناجات با خدا " مشخص ومعرفی شده است

هدف از این پژوهش بررسی ویژگی انسان کامل در کلام سعدی است. بررسی تعاریف مختلف از انسان کامل با توجه به دیدگاه های گوناگون،تبیین هر چه بیشتر اصطلاحات و واژگان کلیدی و بررسی آرا و عقاید بزرگان و نظریه پردازان به تفصیل بیان و مورد نقد قرار گرفته است .در این پژوهش تأثیر دستورات و تعالیم اسلام در شکل گیری تعریف انسان کامل در اندیشه سعدی بررسی شده، ندای توحید و دعوت به شناخت حق تعالی و فراخواندن مخاطبان به بندگی و اطاعت کامل از پروردگار از ویژگی کلام سعدی است.از نظر سعدی تربیت وقتی اثر دارد که گوهر یا لطف خدادادی شامل حال انسان شده باشد. سعدی در گلستان از آموزش و تربیت با عنوان هنر یاد کرده است و آن را چشمه زاینده و دولت پاینده می داند.انسان بالغ نشانه هایی فیزیولوژیک دارد اما در حقیقت بالغ آن کسی است که بیشتر در بند رضای حق جلّ و علا باشد نه در بند حظّ نفس .کنترل نفس از دیدگاه سعدی از نخستین ویژگی های اصلی انسان کامل است و معتقد است که حتی با مدارا کردن با دشمن می توان او را تحت فرمان درآورد،اما در صورت مدارا با نفس، انسان تحت فرمان نفس درخواهد آمد .

ارزش‌ها و مسائل مربوط به آن، مسئله ای مهم و ضروری در هر جامعه ای است. چرا که ارزش‌ها به رفتار و گفتار و داوری‌های افراد جهت می‌دهند و آیینه ی تمام نمای باورها و عقاید هر جامعه ای هستند. و براساس ارزش‌هاست که تربیت صورت می‌گیرد و انسان‌های تربیت شده، آینده‌سازان جامعه می‌شوند. از این رو توجه به ارزش‌ها و شناخت آن‌ها، که رابطه‌ای مستقیم با نظام تعلیم و تربیت دارند، ضروری است. حال اگر این شناسایی با توجه به معتبرترین منبع، یعنی قرآن و کلام الهی ‌باشد، پایه و اساس تعلیم و تربیت را محکم-تر می‌کند. لذا این تحقیق با هدف شناخت ارزش‌ها در قرآن و بررسی استلزامات تربیتی آن صورت گرفته است. روش انجام آن نیز به صورت توصیفی- تحلیلی بوده است که در آن، با مراجعه به منبع اصلی یعنی قرآن، مطالب لازم جمع‌آوری شده و بعد با توجه به تفاسیر و کتب مربوطه ی دیگر به تحلیل آن‌ها پرداخته شده است. این تحقیق مبین آن است که: ارزش‌های قرآنی که برگرفته از کلام خالق یکتایند، مطابق با فطرت و نیاز‌های انسان هستند لذا می‌توانند بهترین راهنما و منبع برای هر نظام تعلیم و تربیتی باشند. بنابراین پیشنهاد می‌شود که به کار بردن این ارزش‌ها در تک تک عناصر تعلیم و تربیت، به طور جدی مورد توجه و اهتمام مسئولین قرار گیرد.

هدف از این پژوهش، تحلیل مبنای معرفت‌شناسی برنامه‌درسی از منظر اساتید و دانشجویان گروه علوم‌تربیتی دانشگاه کردستان بود. بدین منظور جهت گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق‌ساخته‌ای بر مبنای پرسشنامه استاندارد باورهای معرفت‌شناسی شومر (1990) طراحی شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس، تعداد 88 نفر از دانشجویان کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و اساتید گروه علوم تربیتی مورد سنجش قرار گرفتند تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های پژوهش حاضر در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت. در سطح توصیفی از شاخص‌هایی هم‌چون میانگین، انحراف‌استاندارد و جداول و نمودارهای توزیع فراوانی استفاده شد. همچنین در سطح آمار استنباطی، از آزمون‌های کلموگروف اسمیرنف، آزمون تک‌نمونه‌ای، آزمون فریدمن، آزمونtبرای دو گروه مستقل، آزمون تحلیل واریانس یک‌راهه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. جهت سنجش پایایی پرسشنامه باورهای معرفت‌شناسی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آلفای 731. را نشان داد. از آن‌جا که ضریب آلفای کرونباخ، بالاتر از 70. بود، لذا پایایی پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. از آن‌جا که در پژوهش حاضر، برای متغیر باورهای معرفت‌شناسی، پنج مولفه‌ی توانایی ثابت، یادگیری سریع، دانش ساده، دانش قطعی و منبع دانش در نظر گرفته شد، لذا در ادامه هر یک از این مولفه‌ها در قالب پنج سوال جزئی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج حاکی از آن بودند که به جز یادگیری ثابت میزان رشد یافتگی باورهای معرفت‌شناسی افراد در در تمامی ابعاد، در سطح بالایی بوده است

هدف کلی از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین باورهای معرفت شناختی و باورهای تدریس دبیران رشته ریاضی منتخب کشور بود. جامعه تحقیق شامل کلیه دبیران دوره متوسطه ریاضی منتخب کشور سال 92-1391 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، در همایش تجلیل از دبیران دوره متوسطه ریاضی منتخب کشور که در فروردین ماه سال جاری برگزار گردید،150 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه باورهای معرفت‌شناختی (اسچرا و سیناترا، 2004) و پرسشنامه باورهای تدریس (گورسچ،2002) بود که پس از محاسبه روایی و پایایی، توزیع و جمع آوری شد. نتایج پژوهش نشان داد که: 1) بالاترین میانگین باورهای معرفت شناختی دبیران مربوط به منبع دانش و پائین‌ترین میانگین مربوط به توانایی ثابت می‌باشد. منبع دانش بالاترین و توانایی ثابت پایین‌ترین اولویت باورهای معرف شناختی دبیران بود. 2) بالاترین میانگین باورهای تدریس دبیران منتخب رشته ریاضی مربوط به شایستگی اجتماعی و پائین‌ترین میانگین باورهای تدریس دبیران ریاضی مربوط به شایستگی اخلاقی می‌باشد و تفاوت بین میانگین‌ها معنی‌‌دار است. ابعاد باورهای تدریس دبیران ریاضی به ترتیب اولویت عبارتند از: شایستگی‌های اجتماعی، غیر کلامی، زمینه ای و اخلاقی. 3) بین باورهای معرفت شناختی دبیران رشته ریاضی منتخب کشور و باورهای تدریس آنان، رابطه معنی‌داری وجود دارد. 4) باورهای معرفت شناختی دبیران زن و مرد رشته ریاضی منتخب کشور، پیش‌بینی کننده مثبت و معنادار باورهای تدریس آنان می باشد. 5) باورهای معرفت شناختی دبیران رشته ریاضی منتخب کشور با سوابق مختلف، پیش‌بینی کننده مثبت و معنادار باورهای تدریس آنان می باشد. به طور کلی صرف نظر از ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، باورهای معرفت‌شناختی معلمان رشته ریاضی منتخب کشور، پیش-بینی کننده مثبت و معنی‌دار باورهای تدریس آنان می باشد.