جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 59
نفس کمال‌یافته در متن‌های دینی ایرانی (اوستا، متن‌های پهلوی زردشتی، متن‌های مانوی و فارسی دری)
نویسنده:
حمید رضا اردستانی رستمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ریشه ایرانی باستانِ واژه wāxš، wak- به معنای «سخن‌گفتن» و ریشه اوستایی آن vak-، دربردارنده معنای «گفتن» است و vāxš در یسنا، 17: 44 به معنای «سخن» در حالت فاعلی مفرد مؤنّث به کار رفته است؛ امّا در دوره میانه، این واژه در معنای «روح/نفس» بروز یافته و لغت‌نویسان این معنا از واژه را مطرح کرده‌اند. می‌توان از این واژه به «نفس سخن‌گو» تعبیر کرد. در متونِ پهلوی زردشتی نیز واژه waxšūr (پیامبر) را برای زردشت به کار برده‌اند. همچنین، در متن‌های کهنِ فارسی، اگرچه این واژه دیده نمی‌شود، معنای در پیوند با هم این واژه، یعنی سخن‌گویی و نفس (نفس سخن‌گوی) پدیدار است. ناصر خسرو «سخن» را «طعامِ جان» خوانده و بارها از ترکیب نفس سخن‌گو (همان نفس کمال‌یافته در متون مانوی) یاد کرده است. او چنان وصفی از «سخن» به دست می‌دهد که گویا می‌توان واژه «جان» را جانشین آن کرد و آن دو را یکی انگاشت. این موضوع می‌تواند از معنای واژه wāxš برخاسته باشد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 95
بازتاب افکار و اندیشه‌های مانویت در آثار ناصرخسرو قبادیانی (با تکیه بر دیوان)
نویسنده:
لیلا سلمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مانویت را باید دینی فراموش شده نامید و چون کسی از پیروان آن باقی نمانده است تحقیق در آن تنها فایدۀ علمی دارد و بس. رابطه میان دو فرقه اسماعیلیه و مانویت (و البته بیشتر به‌عنوان فرقه‌ای از گنوستیک) باعث شد این فرقه وارد بحث-های علمی شود. با در نظر داشتن جایگاه این دو فرقه در جامعه زمان خود و تلاش رؤسای دین رسمی کشور در سرکوبی آنها و آشنایی شاعر هم از لحاظ علمی و نیز ارتباط مستقیم با پیروان آیین زرتشت، صابئین، مانویان و... همگی عوامل تأثیرگذار بر نگاه شاعر است که می‌تواند آن را به نگاه حاکم بر آیین‌های دیگر نزدیک کند.اسماعیلیه و مانویت هر دو در زمان رسمیت داشتن دینی دیگر وارد و از سوی جامعه زمان خود سرکوب ‌شدند، بی‌شک در این جایگاه و برخورد مساوی تشابهاتی یافت می‏شود و این فرضیه مطرح است که آیا می‌توان تشابهاتی در زمینه ادبی یافت، این مسأله ضرورت و نیاز به تحقیق و پژوهش را روشن می‌سازد.
مطالعه تطبیقی عنصر نور وهاله مقدس در نگارگری مانویان و هنر اسلامی
نویسنده:
الهام موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از دیرزمان، عنصر نور در اسطوره، تاریخ و فلسفه جهان شناسی اقوام گوناگون حضور داشته است. اوج حضور مفاهیم نورانی با شاکله عقلانی، در دین مبین اسلام مشاهده می‌شود . شناخت کامل عنصر «نور» و بررسی ماهیت آن با در نظر گرفتن نمودها و کارکردهای متفاوت و بررسی سیر تاریخی و تحول آن در مکاتب و ادیان مختلف میسر می‌شود. حضور نور در دو بعد از مهمترین ابعاد هنری اسلامی یعنی معماری و نگارگری جلوه و حضوری ذاتی دارد. به عبارت دیگر این نور است که تعیین کننده هویت ذاتی اثر هنری است یعنینه تنها اثر را نماد جلوه نورانی وجود قرار می‌دهد، بلکه بدان شکوه و جلالی می‌بخشد.نگارگر ایرانی بُعد را می‌دید و می‌شناخت، ولی از آن دوری می‌کرد چرا که دوری اجسام و کوچک شدن آن را با خطاهای چشم سر مربوط می‌دانست. پس به چشم دل روی می‌آورد. و به این باور قلبی رسیده بود که تمامی صفحات را نور الهی به طور یکسان روشن می‌کند. هدف اصلی در این بحث، ارائه‌ی دقیقی‌ای از کاربرد رابطه‌ی نور و رنگ طلایی در هنر مانوی است. از بررسی رابطه‌ی بین نور و رنگ طلایی در آثار مانوی و نگارگری ایرانی به نظر می‌رسد که تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد. هر چند در نگارگری اسلامی کاربرد رنگ طلایی به تجلی عالم مثالی و الهی می‌انجامد، در نگارگری مانوی به طور صریح چنین امری مشاهده نمی‌شود.
کرتیر و مانی؛ بر پایه متون زردشتی و مانوی
نویسنده:
کاظم حقانی نسیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کرتیر ومانی برپایه متون زردشتی و مانوی، موضوعی است که دراین پژوهش مورد تحقیق و بررسی قرار می گیرد. در ایران سده ی سوم میلادی یعنی اوایل شاهنشاهی ساسانی دو شخص جهت و سوی رویداد ها را در زمینه ی ایدئولوژی در کشور مشخص می نمودند؛ کرتیر: موبد موبدان و رئیس دادگاهعالی کشور یا قاضی القضاة ومانی:پیامبر خدا و آورنده آیین نو. کرتیرموبد متعصّب زردشتی و به ظاهر پشتیبان دین زردشتی، که این دین در واقع به نگاه دارنده و پشتیبان تاج و تخت شاهنشاهی بدل گشت، بود. مانی که در اصل ازنجبا بود و خود را کاملاً مانندزردشت، بودا و عیسی فرستاده ی خدا معرفی می کرد، برای تکمیل تعلیماتی که پیشینیان آورده بودند دینی جدید و عمومی راتبلیغ می نمود. اندیشه های اصلی درآموزش مانی «ثنویت» است. زیرا مشخص ترین اصل آن اعتقاد به مبدأ و دو اصل ازلی و ابدی یعنی«نور» و «ظلمت» است.بنابراین این دو آیین، نمایشی از تمامی مبارزه های فکری واندیشه ای آن روزگاربود. نگارنده ی این پژوهش سعی دارد تا مشخص نماید چه عواملی باعث چالش بین کرتیر ومانی گردید و این ستیز کرتیر و مانی به چه حوادثی منجر گردید. همچنین عنوان گردد که حمایت شاپوراول هم از مانی و هم از کرتیر به چه دلایلیبوده است.آیا وی واقعاً طرفدار دین مانوی بوده که در این صورت چرا کرتیر را در دربار داشته و به او نیز قدرت و مقاموعنوان داده است. این ها همه مطالبی هستند که در این پژوهش بدان پرداخته خواهد شد.در این پژوهش روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی اختیار شده ونحوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای می باشد.
بررسی تطبیقی دیباچه مثنوی معنوی و اشعار گنوسی مانوی
نویسنده:
ابوالقاسم اسماعیل پورمطلق
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
صفحات :
از صفحه 171 تا 190
ماني کيست؟ من شنيدم مانوييان نماز مي خواندند و وضو مي گرفتند شبيه مسلمانان و برخي گفته اند که اسلام در نماز و روزه از مانويان اقتباس کرده و تاثير گرفته و حتي ماني خود را فارقاليط خوانده و موعود عيسي ناميده؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
پاسخ تفصیلی:
يکي از افرادي که در فاصله ميان مسيحيت و ظهور اسلام ادعاي پيامبري کرد ماني «پسر پاتک» يا «فاتک» بود و فاتک از مردم همدان بود که به بابل رفت و در مدائن که تيسفون ناميده مي شد به قوم صائبيان پيوست و آيين آنها را پذيرفت. ماني در سال 215 يا 216م در دهي به بیشتر ...
«انسان کامل» درعرفان اسلامی و مقایسه آن با هرمزدبغ درآیین مانوی
نویسنده:
فرشته جعفری ، احمد خاتمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آیین مانوی آیینی است گنوسی که جزء فرقه های عرفانی به شمار می‌رود. اصل اساسی این آیین، هبوط روح از عالم اعلا که جایگاه حقیقی اوست و گرفتاری آن در عالم ماده است، وظیفه انسان دراین دنیا رها سازی روح علوی گرفتار در بند ماده است. مانویان همانند سایر گنوسیان راه نجات روح را دست یابی به گنوس یا همان معرفت میدانستند؛ که این معرفت توسط فرستادگان الهی و منجیان آسمانی برای انسان به ارمغان آورده می‌شود. میان عقاید مانوی و عرفان اسلامی، مشترکات و مشابهاتی به چشم می‌خورد، که ازجمله این مشابهات اندیشه "انسان کامل" است. "انسان کامل" درعقاید عرفانی اسلام، شباهت نزدیکی با "هرمزدبغ" یا "انسان نخستین" درآیین مانوی دارد. دراین پژوهش به بررسی شباهت دیدگاه این دو آیین در باب انسان کامل پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
مانی و مانویت در روایات کهن پارسی تا سده پنجم هجری
نویسنده:
ابوالقاسم اسماعیل پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
در این مقاله، هفت متن فارسی کهن از سده های چهارم و پنجم هجری که درباره مانی و مانویت بحث کرده اند، مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. این آثار عبارتند از تاریخ بلعمی، حدودالعالم، شاهنامه، زین الاخبار، لغت فُرس، بیان الادیان، و کشف المحجوب. بررسی این آثار نشان می دهد که نویسندگان ایرانی سده های مذکور درباره مانویت، سه گونه اطلاعات به دست داده اند: 1) اطلاعاتی که با متون اصیل مانوی همخوانی دارد، 2) اطلاعاتی که با هاله های افسانه ای همراه است، 3) اطلاعات نادرست و بی ماخذ. متون مذکور از مانی دو چهره مثبت و منفی ارائه داده اند. چهره مثبت او نگارگری و هنرهای خلاقه اوست که حتی مخالفان را به دیده اعجاب وا می دارد، و چهره منفی اش که همان بدعت ثنوی نور و ظلمت اوست و بیش تر با لفظ "زندیق" به باد انتقاد گرفته شده است. مقاله حاضر کوششی است در جهت اثبات دیدگاه ایرانی مانویت که پایه هایش در سده های نخستین بعد از اسلام شکل گرفته است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 133
بازتاب فرهنگی کیش مانوی
نویسنده:
ابوالقاسم اسماعیل پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
بازتاب فرهنگی مانویت را در سده های نخستین دوره اسلامی به خوبی می توان مشاهده کرد. طرد حیات زمینی و نفی مادیات و پرداختن به امور اخروی، که جزو درونمایه های اصلی کیش مانوی است، از طریق تصوف و عرفان اسلامی تداوم یافت. غلات شیعه و زنادقه در زمره فرقه های متاثر از مانویت بوده اند. در تفاسیر عرفانی نیز از "نور ازلی" سخن رفته است که بازمانده باور مانویان به بهشت نور و هبوط نور از عالم سماوی به عالم ناسوت است. بازتاب دینی، اعتقادی و فرهنگی گنوسیان در ایران و جهان اسلام از اواخر سده سوم میلادی آغاز شد و تا نهضت اسماعیلیه ادامه داشت. فلاسفه اسلامی بعضی از اصطلاحات و مضامین ویژه مانوی را در آثار فلسفی خود به کار برده اند. دانشمندان اسماعیلی نیز در این کار نقشی اساسی داشته اند.
صفحات :
از صفحه 323 تا 333
نگاهی به عرفان مانوی و تطبیق آن با عرفان و تصوف اسلامی
نویسنده:
فرشته جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
چکیده :
آیین مانوی که ازسوی مانی بنیان نهاده شد، آیینی است گنوسی که جزء فرقه های عرفانی به شمار می رود. اصل اساسی این آیین، هبوط روح از عالم علوی و گرفتاری آن در عالم ماده است، و رسالت انسان در این دنیا این است که با زهد و امساک از این دنیای پلید مادی دست بردارد تا با پاکی باطن، روح علوی گرفتار خود را از آن نجات بخشد. آرا و عقاید مانوی در میان فرقه های اسلامی نیز تأثیراتی برجای نهاده که این تأثیر را در میان صوفیان مسلمان بارزتر دانسته اند. علاوه برآن میان عقاید مانوی و آرای عرفانی اسلامی، مشترکات و مشابهاتی به چشم می خورد. در این پژوهش ابتدا تحقیقی در زمینه مانویت و عقاید آن صورت گرفته سپس به بررسی تأثیر مانویت بر آداب و رسوم صوفیان پرداخته شده و مقایسه ای تطبیقی میان عقاید و آرای مانوی و عقاید عارفان مسلمان صورت گرفته است.
صفحات :
از صفحه 2 تا 26
  • تعداد رکورد ها : 59