جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نوشتار حاضر در پی پاسخ گویی به این سوال اساسی است که آسیب های روابط بین الملل موجود، از دیدگاه امام خمینی (ره) چیست؟در پاسخ، این فرضیه مطرح می شود که آسیب های مذکور را می توان در دو سطح ساختاری و کارکردی مورد بررسی قرار داد.بررسی اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) در سطح ساختاری نشان می دهد که روابط بین الملل مطلوب، مبتنی بر توزیع عادلانه قدرت، تعاملات اقتصادی متقارن و حفظ هویت های فرهنگی کشورهاست.در سطح کارکردی نظام بین الملل نیز، عدالت واقعی زمانی حاصل می شود که ستم گری و ستم پذیری در سطح بین المللی از میان برود و ایجاد صلح واقعی در جهان محقق شود.

این تحقیق تحت عنوان «آسیب‌شناسی نظری تربیت دینی جوانان» است. ویژگی‌های دوره‌ی جوانی اقتضاء می‌کند که در تربیت جوان اصول فطری، منطقی و عقلی رعایت شود تا فعالیت‌های تربیتی در او موثر باشد؛ نادیده گرفتن این اصول موجب شده تا تربیت، در جوان درونی نشود و عامل درونی گرایش به سوی خوبی‌ها و پرهیز از بدی‌ها در او تقویت نشود. این ناکامی‌ها ریشه در آسیب‌هایی دارد که خواسته یا ناخواسته از جهات مختلفی بر روند جریان تربیت وارد شده و مانع نتایج مطلوبی می‌شود. اولین آسیب از جهت روش‌های تربیتی است، روش‌های ناصوابی مانند شیوه‌ی نادرست امر به معروف و نهی از منکر، جبر، اکراه و تحمیل، همچنین ناهماهنگی در گفتار و رفتار و نحوه‌ی معرفی الگوی‌ها، از روش‌های آسیب‌زا در تربیت معرفی‌ شده‌اند. آسیب دوم از جهت ابزار تربیت است، در این بخش نواقص و کاستی‌های ابزار تربیتی مانند فعالیت‌های رسانه‌ها، مساجد و فضاهای ورزشی تفریحی و نیز فرهنگ و تهاجم فرهنگی مورد بحث قرار گرفته.یکی دیگر از آسیب‌های تربیتی از جهت آموزش بوجود می‌آید. در این بخش خانواده به عنوان اولین و مهم‌ترین کانون تربیتی فرزند معرفی شده و آسیب‌های رفتاری والدین و محیط خانه و برنامه‌های حاکم بر خانه به عنوان آسیبی مهم در تربیت صحیح جوان دانسته شده، همچنین متون آموزش درسی و متناسب نبودن محتوای آنها با نیازهای جوانان و پاسخگو نبودن سوالات آنها به عنوان آسیبی دیگر از جهت آموزش معرفی شده و در پایان نقش معلم در تربیت دینی جوانان و کمبود‌ها و کاستی‌هایی که این نقش را کم تأثیر کرده بیان شده است.

چکیده ندارد.

یکی از مسائل مهم و اساسی در راه احیاء و اجرای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه، بررسی وکنکاش در علل عدم پذیرش امر به معروف و نهی از منکر است. آسیب شناسی کارنامه امر به معروف و نهی از منکر، نقاط ضعف و موانع مقبولیت را آشکار می سازد. در امر به معروف و نهی از منکر دو موجود مختار و آزاد با هم ارتباط و تعامل دارند. شناسایی ویژگی های احتمالی و ممکن الوجود در شخصیت و رفتار و گفتار «آمر» و «مامور» برای واکاوی و کشف مشکلات و چالش های پذیرش و مقبولیت امر به معروف و نهی از منکر در جامعه ضرورت دارد. در این تحقیق از تجارب شخصی و ارزشیابی های تشخیصی و نظرخواهی ها از دبیران و اعضای شوراهای امر به معروف و نهی از منکر در کارگاه ها و دوره های آموزشی بهره برداری شده است. این پژوهش با مطالعات فردی کتب حدیثی و فقهی در حوزه امر به معروف و نهی از منکر با روش توصیفی و تحلیلی معطوف به منابع پیرامون این دو فریضه انجام شده است. هدف شناسایی و تبیین علل عدم پذیرش امر به معروف و نهی از منکر در جامعه و فراهم ساختن زمینه برای تلاش در راه رفع آنها می باشد. عوامل عدم پذیرش امر به معروف و نهی از منکر در دو بخش علل مرتبط با آمران به معروف و ناهیان از منکر و علل مربوط به مخاطبان و شنوندگان شایسته طرح و بررسی است. در این مقاله علل کلی و علل وابسته به آمران به معروف و ناهیان از منکر بررسی می گردد.

نیاز جنسی یکی از نیازهای مهم بشر است که گاهی افراد از راه های آسیب زا برای رفع آن اقدام می کنند. یکی از این راه ها استفاده از محصولات هرزه نگاری است که به اشکال گوناگون در دسترس افراد قرار می گیرد و می تواند اثرات جبران ناپذیری بر فرد و جامعه وارد سازد. مهم ترین آسیبی که کاربری این محصولات در پی دارد، متوجه زنان و به تبع آن، ازدواج و نهاد خانواده است. بر همین اساس، هدف اصلی پژوهش پیش رو، آسیب شناسی استفاده از محصولات هرزه نگاری نسبت به زنان است. این مطالعه به صورت کیفی با رویکرد پدیدارشناختی و مبتنی بر نمونه گیری هدفمند انجام شده است. بدین منظور، با 20 نفر از مردانی که مصرف کننده فیلم و عکس هرزه نگاری بودند، مصاحبه عمیق صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از روش کولیزی انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد پیامدهای استفاده از محصولات هرزه نگاری، در دو دسته پیامدهای نگرشی (زن به عنوان کالای جنسی، ترس از صمیمیت، برداشت های نادرست نسبت به زن و اخلال در امر ازدواج) و پیامدهای کنشی (الگوبرداری جنسی، اعتیاد جنسی، تجاوز و خشونت جنسی و رابطه جنسی شهوانی) قابل تقسیم بندی است.

«جهانی گرایی»، پدیده‌ای جدّی، جاری و فراگستر در عرصة کنونی و دهه‌های فراروی است. در رهیافت‌های اسلامی ـ قرآنی، روایی و علمی ـ سیاسی، سه گونه جهان گرایی وجود دارد: یکی جهان‌گرایی راستین و کامل هم مادّی و هم معنوی و اعمّ از توسعة اقتصادی، تعادل سیاسی و اجتماعی و تعالی فرهنگی و انسانی؛ دیگری جهانی‌گرایی ناقص و نارسا و صرفاً اقتصادی و تک ساحتی، و سوم جهانی‌گرایی کاذب و سلطه جویانه و تنازعی. برخی شباهت‌های هر چند ظاهری، میان جهان‌گرایی مهدوی و جهانی‌گرایی جاری، سبب برخی مباحث مقایسه‌ای و تطبیقی در این زمینه‌ها شده است. با جهانی گرایی مهدوی و نگرش و گرایش آن به قدر امکان فهم، توان و به تناسب مقتضیات حاضر و فراروی، در جهان معاصر می‌توان از فرصت‌های جهانی و جهان‌گرایی، در حدّ ممکن بهره برد و تهدیدهای آن‌ها را کاهش داد. ارتقای کارآمدی علمی و عملی جمهوری اسلامی ایران و مسلمانان و فرهیختگان جهان به ویژه ارتباطات، تبادلات و سازماندهی متناسب آنان، با آگاهی هرچه بیش‌تر بر گزینة جهانی گرایی مهدوی و نقّادی بهینة جهانی‌گرایی‌های غیر مهدوی میسّر بوده، در ارتقا و استقرار جهانی گرایی مهدوی و حقیقی کارساز خواهد شد.

در فلسفه صدرالمتألّهین که برهان و عرفان در هم آمیخته و در رسیدن به حقیقت هماهنگ گشته اند، قرآن کریم از جایگاه برجسته ای برخوردار است. وی در آثار خویش، از جمله «الحکمه المتعالیه فی الأسفار الأربعه العقلیّه»، «أسرار الآیات و أنوار البیّنات»، «مفاتیح الغیب» و دیگر آثار، آیات قرآن را با اهداف و مقاصد گوناگونی به کار برده است. بی شک، در برداشت و فهم وی از آیات قرآن، اندیشه های عرفانی و فلسفی او نقش قابل توجّهی دارند؛ به گونه ای که گاه موجب شده اند که وی معنای دقیق تری را از قرآن برداشت کند و گاه او را از معنا و مقصود قرآن دور کرده اند.یکی از کتاب هایی که ملاّصدرا در آن، از آیات قرآنی استفاده نموده است، کتاب «الشّواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیّه» می باشد، که از آخرین آثار وی و مشتمل بر آخرین آراء اوست. وی در این کتاب، مانند بسیاری از دیگر آثارش، به دفعات به آیات قرآن استناد نموده است که با نگاهی گذرا در این کتاب، این امر به روشنی قابل مشاهده است.در پژوهش حاضر، کاربردهای آیات قرآن توسط صدرالمتألّهین در یکی از مشاهد پنجگان این کتاب، تحت عنوان مشهد سوّم، که به بحث پیرامون نفس می پردازد، مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. بدین منظور، کاربردهای آیات در این مبحث، در چهار قسم دسته بندی شد: آیاتی که وی به تفسیر و نیز تأویل آنها پرداخته است، آیاتی که در اثبات مطالب خود به آنها استدلال نموده است، آیاتی که در تأیید نظرات خود به آنها استشهاد کرده است، و آیاتی که صرفاً به طور ضمنی در طیّ مباحث خود به کار برده است. سه دست نخست، با تفسیر آنها در تفاسیر عمد قرآنی مقایسه گردیده است تا روشن شود که آیا به کارگیری این آیات در آن مواضع و استفاده از معنای مورد نظر ملاّصدرا، با تفسیر آنها در این تفاسیر همخوانی دارد یا نه تنها فرضیّه بحث این است که چنین همخوانی وجود دارد. در این پژوهش، برای نخستین بار است که کاربردهای صدرا از آیات قرآن، با تفاسیر قرآنی مقایسه گردیده است، چنین کاری تاکنون بی سابقه بوده است. نتیجه این مقایسه این است که در بسیاری از موارد، چنین همخوانی وجود ندارد و ملاصدرا در این آیات، برداشتی مغایر و متفاوت از دیگران ارائه داده است؛ در این موارد، آراء و پیش فرض های فلسفی او سبب شده اند که فهم او از این آیات با ظواهر آنها مغایر و ناسازگار باشد و به نظر می رسد که وی در این موارد مرتکب تفسیر به رأی شده است. همچنین در برخی از موارد، برداشت او از آیات تنها با تفسیر آنها در برخی از تفاسیر عمده، موافق و سازگار است. و سرانجام در برخی دیگر، نه تنها بین برداشت او از آیات و تفسیر آنها در هم تفاسیر عمده همخوانی وجود دارد، بلکه در این موارد، وی به کمک آراء و اندیشه های فلسفی خود، توانسته است برداشت واضح و دقیقتری را از این آیات ارائه دهد.

در قرن نخست هجری و در جریان جنگ صفین ، فرقه خوارج با تمسک به داستان حکمیت پا به عرصه تحولات سیاسی گذاشت . این گروه با اتخاذ مواضع تند و خشونت بار مسیر تاریخ را عوض کردند . شورش خوارج در دوره خلافت امام علی (ع) جهان اسلام را وارد یک آشوب و ناامنی گسترده ای نمود به گونه ای که عواقب جبران ناپذیری را بر حکومت امام چه در زمان حیاتش و چه در بعد از آن بوجود آورد.گستردگی مناطق تحت نفوذ حکومت اسلامی ، عدم توانایی تعدادی از والیان در تبیین اهداف حکومت و عملکرد خلفای قبلی ، باعث گردید تا گروهی از افرادی که روند حرکتی حکومت امام علی (ع) را بر وفق مراد خود نمی دانسته ، دست به شورش بزنند و در این بین تعدادی از افرادی را که نسبت به چگونگی اداره حکومت اسلامی در جهل به سر می بردند نیز با خود همراه سازند . این مردم از اسلام چیزی نمی شناختند جز برخی شعارها و ظواهر کلی ، و تربیت دینی درست وکاملی نداشتند و هنوز تعصبات قبیله ای ، مفاهیم جاهلی ، مصالح و منافع شخصی و گروهی ، گرایش های احساسی انگیزه اصلی در اتخاذ مواضع و اقدامات آنان بود . از عواقب تلخ جریان خوارج و همراهان جاهل آن می توان به شکل گیری جنگ نهروان ، شهادت امام ، خانه نشین شدن فرزندان امام ، حادثه ناگوار کربلا و عدم اجازه فعالیت آشکار به منظور تبیین اهداف حکومت اسلامی در زمان معصومین عنوان نمود. بی گمان و بطور اجمال شیوه حکومتی خلفای قبل از امام علی (ع) و عدم توانایی والیان در تبیین حکومت اسلامی ، جهل تعدادی از مردم نسبت به شیوه حکومتی امام علی (ع) و اشاعه فساد در دستگاه حکومتی و تشدید فاصله طبقاتی در زمان خلفای قبل از امام در شکل گیری خوارج تاثیرگذار بوده است.

مقوله آزاداندیشی یکی از ارکان فرهنگ اسلامی و عامل بالندگی، نشاط و وحدت اجتماعی است. بر اساس نگرش دینی، فرهنگ اسلامی و به‌ویژه قرآن و منشور فکری مولی‌الموحدین در کتاب نورانی نهج‌البلاغه، آزاداندیشی به معنای، آزادیِ بیان، امکان نقد اجتماعی، کرسی آزاداندیشی، مناظرات علمی، ترویج روحیه پذیرش تفکرات احزاب مختلف بدون نفی آنها از مبانی فکری و نظری فرهنگ و تمدن اسلامی است. و در قرآن و نهج البلاغه نگاهی ویژه به آسیب‌ها و چالش‌های پیشروی آزاداندیشی شده است و قطعا این نگاه که از معدن وحی و سنت نبوی متبلور می‌شود با نگاه عرفی و عامیانه متفاوت می‌باشد. با توجه به اینکهضرورت دارد در جامعه اسلامی که هدف آن پیشرفت علمی و تولید علم و گسترش سبک زندگی اسلامی باشد و در تحقق این مهم بایستی آسیب‌ها مورد بررسی قرار گیرند. در این پژوهش سعی بر آن شده است با ارائه مبانی فکری و مولفه‌های آسیب-شناسی آزاداندیشی از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه عرصه جدیدی در این حوزه ایجاد شود. همچنین در راستای تبیین و معرفی آسیب‌های فردی از جمله استبداد ذهنی، منع هویت اصیل انسانی و عدم شناخت خود و آسیب‌های اجتماعی مانند پذیرش حاکمیت طاغوت به جای خدامحوری، منع هویت دینی و اخلاقی نظام خانواده و ... و از این دیدگاه به یک نگاه جدید و ساختار منطقی روبرو می‌شویم. و با توجه به نتایج تحقیق از جمله: استبداد ذهنی در عرصه تولید علم به شدت مضموم و ممنوع است و تعلیم و تربیت صحیح بر اساس آموزه‌های قرآنی و علوی از آسیب‌ها پیشگیری می-کند که مهمترین نتایج بر مبنای قرآن و نهج البلاغه که متن اصیل دینی است به دست آمده است. با توجه به اینکه مقوله‌ی آزاداندیشی یکی از مسائل روز و نوظهور جامعه است در این پژوهش که شامل فصل اول کلیات، فصل دوم مبانی فکری و مولفه‌های آزاداندیشی، فصل سوم آسیب‌های فردی، فصل چهارم آسیب‌های اجتماعی و فصل پنجم راهکارهای پیشگیری و اصلاح آسیب‌ها است چارچوب دقیقی از مباحث و آسیب‌ها و راهکارهای مقابله با آسیب‌های ناشی از آن ارائه گردد. همچنین جهت رسیدن به این اهداف از منابع معتبر چون قرآن و نهج البلاغه، تفسیر و شرح نهج البلاغه بهره برده شده است. کلیدواژه: آزادی، آزاداندیشى،آسیب، آسیب شناسی

طلاق یا جدایی زن از مرد به وسیله صیغه مخصوصی جاری میشود که با مفاهیمی همچون فسخ، اظهار فقد، و جدایی متفاوت است. حق طلاق با استناد به روایات و دلایلی مثل مسئولیت های اقتصادی مرد و تفاوت های طبیعی و جنسی بین زن و مرد به دست مرد سپرده شده است. دلایل طلاق را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: یکی عدم پایبندی به تعهدات، از جمله تعهد نسبت به معاشرت متعارف، ارضای نیاز جنسی، پرداخت نفقه؛ و دیگری عدم تفاهم میان زوجین که فاصله عاطفی، کراهت، بیعفّتی، بیاعتنایی به دین یا ارتکاب بزهکاری و اعتیاد از جمله مصادیق آن است. با اینکه در اسلام از طلاق به شدت نکوهش شده است، اما گاهی به دلیل پایبند نبودن زن و مرد به وظایف خود و به خطر افتادن فلسفه ازدواج، آن را امضا کرده و در بعضی مواقع لازم شمرده است.