جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
تفسیر المیزان (کتاب)
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 357
بررسی ویژگی‌ها، وظائف و روند تعیین امام از دیدگاه فخر رازی و علامه طباطبائی
نویسنده:
مجتبی دینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع امامت و جانشینی پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله) از مهم‌ترین مباحث کلامی اسلام و از اصول مذهب است. در اهمیت این بحث همین بس که اولین مسئله‌ای به‌ شمار می‌رود که باعث چالش میان مسلمین شده و همواره مورد توجه متفکران و صاحب‌‌نظران اسلامی اعم از شیعه و اهل سنت بوده است. در این تحقیق، محورهاى اساسى بحث امامت که عبارتند از ویژگی‌ها، وظائف و روند تعیین امام از دیدگاه فخر رازی و علامه طباطبایی مورد پژوهش قرار گرفته است که شامل بررسی نظرات این دو مفسر راجع به آیات امامت، تطبیق آرای ایشان در این مسئله و در نهایت رسیدن به حقیقت موضوع، می‌باشد.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی روش تفسیر قرآن به قرآن در دو تفسیر المیزان و التفسیر القرآنی للقرآن
نویسنده:
عبداله فروزان فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفسیر قرآن به قرآن به عنوان یک روش تفسیری ویژه و دارای اصول و مبانی خاص، در قرن چهاردهم مورد استقبال مفسرانی چون علامه طباطبایی و عبدالکریم خطیب قرار گرفت و به عنوان صحیح‌ترین روش تفسیر قرآن شناخته شد.پژوهش حاضر که به بررسی تطبیقی روش یاد شده در تفاسیر این دو مفسر اختصاص دارد، می‌تواند از یک طرف گامی موثر در جهت شناساندن بهتر این روش و کشف مبانی و وجوه آن به شمار آید و از طرف دیگر، امتیازات روش تفسیری مفسران آن‌ها نسبت به یکدیگر را بهتر نمایان سازد.مطالعه‌ی دو تفسیر المیزان و التفسیر القرآنی للقرآن و بررسی سیره ی عملی مفسران آن‌ها نشان می‌دهد که اعتقاد به مبانی مشترکی همچون عمومی بودن فهم قرآن، حجیت عقل در مسیر فهم قرآن، حجیت ظواهر قرآن، استقلال قرآن در دلالت بر مقاصد خود و بی نیازی از غیر و اعتقاد به عرف خاص قرآن سبب گرایش آن ها به این روش تفسیری شده است. علی رغم این که اعتقاد علامه به وحدت موضوعی سوره‌های قرآن و اعتقاد خطیب به تناسب سوره‌های قرآن نیز در چنین گرایشی بی تأثیر نبوده است.اعتقاد دو مفسر به مبانی مشترک سبب شده تا به هنگام تفسیر آیات، از وجوه مشترکی همچون تفسیر آیه با آیه، سیاق، منطوق آیات و عرف ویژه‌ی قرآن، بهره گیری کنند. مقایسه‌ی دو تفسیر به خوبی نشان می‌دهد که مفسران آن ها با وجود بهره گیری از وجوه تفسیری مشترک، برداشت‌های تفسیری متفاوتی از آیات ارائه کرده‌اند. در این پژوهش بر آنیم تا با روش توصیفی – تحلیلی پس از بررسی مبانی و وجوه تفسیری علامه و خطیب در روش تفسیر قرآن به قرآن، به ریشه یابی علل اختلاف برداشت‌های تفسیری آن ها بپردازیم.
مشخصات اثر
استقلال قرآن در بیان و نقش روایات در تفسیر از منظر علامه طباطبائی
نویسنده:
مهدی رستم نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
یکی از اساسی ترین مسائل علوم قرآن، بررسی میزان نقش روایات تفسیری در فرآیند فهم آیات است. بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که علامه طباطبایی با تکیه بر روش تفسیر قرآن به قرآن، معتقد به استقلال و استغنای قرآن از روایات در تفسیر است. این سخن، علاوه بر ناهمخوانی با سلوک عملی علامه در المیزان، مورد انکار بسیاری از شاگردان برجستة ایشان قرار گرفته است.نگارنده فارغ از همة توجیهاتی که تاکنون در مورد دیدگاه علامه ارائه شده است با ارائة مستقیم اظهارات علامه دربارة نقش و جایگاه روایات در تفسیر آیات، به این نتیجه رسیده است که کلمات علامه دراین باب در دو مقام است: نخست، درخصوص استقلال قرآن در دلالت بر معنی لفظی و ناظر به ابطال کلام اخباری هاست که به مستقل نبودن قرآن در دلالت و حجیّت نداشتن ظواهر آن معتقدند. روشن است که این معنی با استقلال قرآن از سنت، فاصلة بسیاری دارد. دوم، در باب استقلال قرآن در بیان مرادات و مصادیق است که منظورشان نفی نیاز به بیان معصوم نیست، بلکه مقصودشان این است که هرچه معصوم(ع) در تفسیر آیات می فرماید، همان چیزی است که قرآن خود آن را بیان کرده است هرچند ما پیش از بیان معصوم توان فهم آن را نداشته باشیم.
مشخصات اثر
جامعیت قرآن در بیان مفسر المیزان
نویسنده:
حمید آریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
جامعیت قرآن در شمار مبانی مهم تفسیر قرآن است. دیدگاه علامه طباطبایی به عنوان مفسر تأثیرگذار معاصر، در این زمینه حایز اهمیت بسیار است و میتواند راهگشای حل برخی از مباحث نظری در حوزة اندیشه، مدل و عمل دینی باشد. به نظر علامه جامعیت قرآن به معنای کامل بودن آن است و بر سه گونه میتوان آن را تصویر کرد: 1. جامعیت به معنای بیان کامل و همه جانبة مسائل؛ 2. جامعیت به معنای کامل بودن گستره موضوعات و مسائل؛ 3. جامعیت از هر دو جهت؛ هر یک از موارد یادشده یا در قیاس با کتب پیشین آسمانی لحاظ میشود یا فینفسه. جامعیت فینفسه قرآن در هر یک از انواع نیز دو گونه است: در جمیع جهات؛ در محدودة خاص مانند نیازهای هدایتی که مجموعاً نه قسم میشود. مستندات هفت قسم از اقسام جامعیت را در کلام علامه، میتوان یافت که متضمن دلایل وی نیز بر هر یک از آنهاست. عمده مطالب علامه مربوط به جامعیت قسم ششم یعنی کامل بودن گستره مسائل قرآن، فینفسه و در محدوده ای خاص مانند نیازهای هدایتی است. به نظر علامه جامعیت قرآن در همة اقسام و صور آن، مبتنی بر مجموع ظاهر و باطن قرآن است. در ظاهر قرآن تنها تفاصیل اخلاق فاضله را میتوان جست، اما معارف و شرایع و احکام در حد کلیات و اصول در ظاهر قرآن آمده اند و تفاصیل و جزئیات آنها در روایات بیان شده یا به طریق دیگری قابل دستیابی است.
مشخصات اثر
علّامه طباطبائی و فلسفة علوم اجتماعی
نویسنده:
نصرالله آقاجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
فلسفة علوم اجتماعی درصدد بررسی چیستی، امکان، اعتبار، غایت، موضوع و روش های معتبر در علوم اجتماعی است و تعین آن متأثر از متغیرهای متعددی است. جریان مسلط تفکر و علوم غربی به تناسب هستی فردی و اجتماعی آن زمینی و مادی گرایانه است و قهراً فلسفة علوم اجتماعی هم در چنین زمینی ارتزاق خواهد کرد. از منظر علّامه طباطبائی در المیزان اصول و مفاهیم بنیادینی از قبیل: «حق» به منزلة ملاک عالم تکوین و تشریع، «غایات جوامع» به مثابه امری تأثیرگذار در هویت، قوانین و اعتباریات جوامع، «سعادت و کمال انسان» به عنوان امری عینی و مؤثر در بازشناسی نیازهای حقیقی انسان، و «عدم تمایز حقیقی جامعه با مقتضای طبیعت فردی انسان» جملگی در متن ماهیت علوم حقیقی، اعتباری و اجتماعی تأثیر خود را می نشانند. از این منظر هریک از اصول فوق دلالت هایی دارد که علوم اجتماعی و فلسفه آن را از نسبیت مفرط و سکولار خارج می کند و ظرفیت علم اجتماعی را در مفهوم سازی، توصیف، تبیین و ارزیابی جهان اجتماعی افزایش می دهد.
مشخصات اثر
کنش متقابل اجتماعی از منظر علّامه طباطبائی
نویسنده:
قاسم ابراهیمی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
رویکرد تفهمی از منظر مفسران شیعه، ظرفیت فراوانی برای نظریه پردازی در عرصة کنش دارد. یکی از ابعاد اساسی آن تیپ بندی کنش است که می تواند زمینة فهم و تفسیر دقیق تر از کنش اجتماعی افراد را فراهم آورد. مسئلة اصلی این پژوهش تیپ بندی کنش از منظر علّامه طباطبائی و ظرفیت های تفسیری آن با تأکید بر تفسیر المیزان است که با روش تحلیلی به آن پرداخته ایم. کنش از دیدگاه علّامه به انواع اختیاری، اکراهی، اضطراری، کنش های ناشی از ملکات، عادات و عواطف تقسیم می شود که امکان فهم و تفسیر عمیق تر کنش، سنجش میزان عقلانیت حاکم بر جامعه، میزان پایداری الگوهای رفتاری، امکان انتقال الگوهای رفتاری، سنجش میزان نشاط و رضایتمندی بر جامعه، مقایسه و ارزشیابی فرهنگ ها و ترسیم الگوهای رفتاری مطلوب را برای جامعه شناس فراهم می آورد.
مشخصات اثر
عقل و دین در تفسیر المیزان
نویسنده:
ظاهر ابیش اف
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تلاش و کوشش که در این تحقیق به انجام رسیده، این است که دیدگاه های علآمه طباطبایی (ره) را در باره عقل و دین مورد بررسی و ارزیابی قرار داده شده است. نگارنده کوشیده است که دیدگاه های و نظرات ایشان را از تفسیر المیزان به اندازه توان علمی خود در باره نسبت عقل و دین مورد بحث و بررسی قرار دهد.بررسی رابطه عقل و دین یکی از بحث های دیرینه در میان دین پژوهان بوده است که هر کدام نسبت به سازگاری و ناسازگاری آن پرداخته اند. در این رساله دیدگاه اختصاصی این شخصیت بی نظیر جهان اسلام که نقش مهمی در این میدان دارد مطرح شده است.آنچه مطالب این رساله را در بر خواهد داشت یک مقدمه و سه بخش است در مقدمه طرح تحقیق مطرح شده است. بخش اول به عنوان کلیات مطرح شده است از دو فصل تشکیل شده در فصل اول به زندگی نامه ، اساتید ، آثار وتألیفات ، روش و جایگاه علمی و ویژگیهای فکری علاّمه طباطبایی اشاره و در فصل دوم به معرّفی اجمالی، تاریخ تألیف و ویژگیهای تفسیر المیزان پرداخته شده است.در بخش دوم مفاهیم اساسی مطرح شده است این بخش نیز از سه فصل تشکیل شده است که در فصل اول به معانی لغوی و اصطلاحی عقل از دیدگاه علاّمه، و همچنین به مباحث از قبیلعقل در قرآن و روایات، متعلقات تعقل، شرائط تعقل، پیدایش و سیر علوم عقلیه در میان مسلمین و در فصل دوم به معانی لغوی و اصطلاحی دین ، دیدگاه علامه طباطبایی (ره) در تعریف دین و سایر و در فصل سوم این بخش به انواع نسبت ها بین عقل و دین پرداخته شده است.بخش سوم تحت عنوان چگونگی نسبت عقل و دین در المیزان مطرح شده است و این بخش نیز از چهار فصل تشکیل شده و در فصل اول به مباحث امکان اعتماد بر ادراکات عقلی، اهمیت و منزلت عقل، اعتبار و حجیت عقل، دلائل اعتبار عقل از دیدگاه قرآن، دین و تفکر منطقی و در فصل دوم به بحث چگونگی ارتباط عقل و وحی و درفصل سوم به بحث قلمرو عقل و دین و سر انجام در فصل حهارم به نمونه های از استدلال قرآنی بر اصول اعتقادی پرداخته شده استدر پایان نیز تحت عنوان سخن پایانی به نتایج تحقیق اشاره شده است.
مشخصات اثر
بایستگی دانش بدیع در تفسیر؛ با نگاهی به تفسیر المیزان
نویسنده:
محمد عشایری منفرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
از دیرباز یکی از دغدغه های دانشمندان تفسیر و علوم قرآن، شمارش دانش های بایسته در تفسیر بوده است؛ چندان که علاوه بر کتب علوم قرآن در دیباچة بسیاری از تفاسیر نیز به این دغدغه پرداخته شده است. علم بدیع از دانش هایی است که بر بایستگی آن در دانش تفسیر پافشاری شده است؛ اما امروزه که گسست بین تفسیر قرآن و زیباشناسی آن جدی گرفته شده، این مسئله مطرح می شود که آیا دانش بدیع، تنها در زیبایی شناسی قرآن تأثیر دارد یا اینکه در تفسیر قرآن نیز نقش آفرین است؟ این مقاله با انگیزة بررسی همین موضوع و برای رسیدن به نتیجه ای روشن دربارة بایستگی دانش بدیع در دانش تفسیر می کوشد تا با نگاهی به تفسیر المیزان، به جایگاه شناسی دانش بدیع در روش تفسیری علامه طباطبایی بپردازد و نشان دهد که دانش بدیع از بایسته های تفسیر است و علامه طباطبایی نیز در فرایند تفسیر آیات الهی از این دانش بهره برده است.
مشخصات اثر
مفهوم امامت در قرآن با تاکید بر بررسی تطبیقی مراتب امامت و نسبت آن با نبوت در اهم تفاسیر اشاعره و شیعه امامیه
نویسنده:
مجید معارف، جلیل پروین
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
«امام» در لغت به هر آن چیزی یا کسى گفته مى شود که مقدم (پیشرو) و مقتدا (پیشوا) باشد. بررسی مصادیق و مفهوم واژه امام در قرآن حکایت از این دارد که همین معناى جامع لغوی در جمیع کاربردهای آن در قرآن محفوظ بوده، تفاوت صرفا در نوع و مرتبه مقتدایی است. همچنین، بررسی و نقد دیدگاه های مفسران فریقین این مطلب را به اثبات می رساند که برخلاف دیدگاه فخررازی، آلوسی و کثیری از مفسران اهل سنت که به «رابطه عینیت و این همانی بین اعلاء مرتبه انسانی امامت با نبوت» قائل هستند، «غیریت و فوقیت مقام امامت» نسبت به نبوت و رسالت قطعی بوده، نسبت اعلاء مرتبه انسانی امامت و نبوت نسبت عموم و خصوص من وجه است. و نهایتا با توجه به دلایل و مقدماتی که در مقاله ذکر شده، مراتب امامت در قرآن به ترتیب عبارت است از: 1- لوح محفوظ 2- کتب آسمانی به ویژه قرآن 3- امامت کلیه ای که فوق نبوت و رسالت است. 4- امامت نبوت و رسالت 5- امامت انسان های پیشتاز در تقوا که البته خود مقوله ای ذومراتب است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 19
مشخصات اثر
نقش خواص در سقوط جامعه اسلامی از منظر قرآن و حدیث در سال‌های منتهی به واقعه عاشورا
نویسنده:
یدالله ملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
نخبگان و خواص هر جامعه که در دو جبهه «حق» و «باطل» مبارزه می کنند، نقش بسیار مهی در جهت گیری مردم در رخدادهای گوناگون دارند. آنچنان که اگر خواص اهل حق بتوانند به تکالیف الهی در «هدایت و تربیت» توده ها عمل کنند، سعادت دنیا و آخرت مردم تامین می شود، ولی اگر به دلایل مختلف، از انجام وظایف خود شانه خالی کنند، جبهه باطل به میدان آمده و «سقوط» جامعه را رقم می زند. واقعه عاشورا تنها نیم قرن پس از رحلت رسول خدا (ص) و در حالی رخ داد که شمار زیادی از صحابه پیامبر (ص) - که بیشتر آنان را در زمره خواص می شناسیم - در قید حیات بودند، اما حسین بن علی (ع) در مبارزه با جبهه باطل، تنها ماند و در صحرا ی کربلا همراه نزدیک به یکصد تن از خانواده و یاران وفادارش به شهادت رسید. ما در این نوشتار، بر اساس آیات قرآن، روایات و منابع تاریخی، نقش خواص را در سقوط جامعه اسلامی بررسی می کنیم.
صفحات :
از صفحه 113 تا 140
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 357