جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
معارف اسلامی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1813
معناشناسی الفاظ قرآن از دیدگاه طبرسی (بررسی موردی جزء 27 مجمع البیان)
نویسنده:
فاطمه نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معناشناسی واژه های قرآن یکی از اساسی ترین پایه های فهم و تفسیر دقیق قرآن است. دست یابی به معنای یک واژه در قرآن از ریشه شناسی آغاز می شود و پس از بررسی سیر تطور آن، مفهوم واژه در حوزه معنایی خاصی که در آن قرار گرفته، روشن می شود.اما صرف بررسی لغت برای تعیین مقصود قرآن کافی نیست چرا که معنای دقیق واژه در بافت خود قابل توصیف خواهد بود. لذا توجه به بافت زبانی و موقعیتی در تبیین معنای آیات از اهمیت خاصی برخوردار است. طبرسی به عنوان یکی از برجسته ترین مفسران شیعه در تفسیر جزء 27 مجمع البیان، برای ریشه شناسی الفاظ قرآن از راهکارهایی چون ریشه یابی واژه ها، مبدأ اشتقاق و صرف شناسی، کاربرد الفاظ نزد عرب و کاربرد الفاظ در شعر عرب استفاده کرده و در مواردی سیر تطور آن را مورد توجه قرار داده است. گر چه مفسر به رویکرد ریشه شناسی توجه داشته، اما از تأثیر مهم بافت نیز غافل نبوده و در تفسیربا توجه به بافت زبانی و موقعیتی در صدد تبیین معنای آیات برآمدهو از توجه به قرائن حالی و مقالی غافل نمانده است.
مشخصات اثر
نظریه و الگوی قرآن شناخت معناداری زندگی در گذار تفسیری از سوره‌های حمد، انشراح، مسد، ‌عصر،‌ فلق و ناس
نویسنده:
زهرا افتخاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معناداری زندگی، نسبت‌یابی اختیار خلاق آدمی با جهت اصیل حیات، یعنی خدای سبحان و به طور معیّن، اسماء فعل به مثاب? اوصاف مطلوب و خواستنیِ زیستِ از سرِ اختیار، است که در شخصیّت‌های الگویی یعنی حضرات اولیای‌الهی تبلور می‌یابد. در فصل مشترک تحلیل، انسان با رسیدن به الگوی رشد و هدفدارسازی تمامیّت زندگی خویش به چرایی‌ها و مبتنی بر این چرایی‌ها، به چگونگی‌های آن خودآگاه شده و تمامی عرصه‌ها و از جمله دشوارترین برهه‌های زندگی را در متن این هدفداری و جهت‌داریِ هماهنگ هستی و زندگی، راهبری می‌کند. معنادرمانی دارای دو سطح است:1-در سطح آسیب‌شناختی، طبیعت و درمان «روان‌نژندی‌ها» مورد توجّه است. 2ـ و در سطح کمال‌گرایی، عبور از سطح «هنجاریِ» متعارف به سوی زندگیِ برتر و آرمان رشد است. به درستی چگونه می‌توان از سطح روان‌نژندی حیات به سطح برینِ آن راه سپرد؟ پژوهش حاضر در راستای نظریه‌پردازی معنای زندگی بر مدار اصل جهت‌داری به سوی جهت برترین حیات، یعنی اصل«عبودیّت» در ادب تفسیریِ سوره حمد و به مدد سوره‌های منتخبی از قرآن‌کریم، به تبیین تفسیری این دو لای? تحلیلی نظریه معنا‌د‌اری زندگی، پرداخته است. در سطح آسیب‌شناسی یعنی تحلیل بحران معنا، فراز آغازین سوره عصر و سور? مسد و در سطح کمال‌نگری فرازی از سوره حمد و نیز فراز پایانی سوره عصر و سوره‌های انشراح و معوّذتین، مستند تحلیل بوده است.
مشخصات اثر
علل دین‌گریزی جامعه از نگاه قرآن و نهج‌البلاغه با تاکید بر عوامل فرهنگی
نویسنده:
مهناز آل علی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آسیب شناسی دین وشناخت عوامل« دین گریزی » دایره ا ی وسیع دارد . دراین پژوهش به شناسایی وبررسی عمده ترین این عوامل ازدیدگاه قرآن و نهج البلاغه باتاکیدبرعوامل فرهنگی پرداخته شده است .دین درلغت به معنای طاعت، جزا ، حکم ، عبادت ،تدبیرو... می باشد ؛ ودراصطلاح , به مجموعه معارف وقوانینی گفته می شود که خداوند متعال توسط پیامبران ، برای راهنمایی وسعادت بشر تشریع نموده است ؛ به طوری که لازمه ی سعادت دنیا وآخرت بشردرپیروی ازآن می باشد .«دین گریزی» یا به تعبیر قرآن « اعراض از دین» عبارت است از هرگونه فاصله یا واپس گرایی از دین وتمام نمود های دینی درگرایش، بینش وکنش . درابعادِ مختلفِ پدیده ی« دین گریزی» ، دودسته عوامل قابل تفکیک می باشد :1-
مشخصات اثر
مبانی و شاخصه‌های نوآوری از منظر قرآن کریم
نویسنده:
مرضیه محصص
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در انجام این پژوهش دریافتیم که از یک سو تأکید قرآن کریم بر موضوعاتی همچون ؛ فطرت انسانی، تکامل و آزادی،‌ نوآوری را به یکی از ملزومات زندگی آدمی مبدل ساخته است و از سویی دیگر تحقق بخشیدن به اصول و مبانی قرآنی همچون قاعده نفی سبیل، اصل عزتمندی مومنان، اصل وجوب مقابله با تجاوزکاران و... مستلزم بذل تلاشی وافر در جهت تسریع روند نوآوری‌ها ست.شایان ذکر است، مفهوم « نوآوری » در اندیشه قرآنی دارای شرایط و ضوابطی است که نوآوران ملزم به اجرای آن می‌باشند. در این راستا استخراج نگرش قرآن کریم پیرامون مهمترین مقدمات از جمله : ارزش گذاری بر مقوله نقد ، اشاعه روحیه پرسشگری ، پرهیز از گفتمان جدلی ،تمهید فضای مناسب جهت تضارب آراءو موانعی مانند : جمود فکری ، گذشته گرایی ، شخصیت گرایی ، ازخود بیگانگی ، تلاشی در جهت تعیین مرزهای نوآوری خواهد بود .
مشخصات اثر
مقام معنوی حضرت مریم (س) از منظر قرآن
نویسنده:
فاطمه سلیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
برابری زن و مرد در دستیابی به ارزشهای اخلاقی و کمالات انسانی از اصول نگرشی اسلاماست .بنابراین اسلام ضمن حمایت از جایگاه و شخصیت انسانی زنمیان زن و مرد در دستیابی به درجات والای انسانی تفاوتی قائل نشده است . در همین راستا خداوند در قرآن کریم بالاترین ستایش ها را از حضرت مریم(س) به عمل آوردهو با ذکر اوصافی همچون : محدثه ، صدیقه ،مطهره ،قانته به ابعاد والای انسانی و برگزیدگی او اشاراتی داشته است.صاحب نظراندر مورد مقام اصطفای حضرت مریم(س) نظرات مختلفی ارائه داده اند . برخی ، چگونگی بار دار شدن مریم و ارتباط این رویداد را با نفخ روح الهی ، دلیل اصلی برتری آن حضرت می دانند . برخیدیگر معتقدند که اصطفای ایشان به جهت مقام نبوت بوده است .با ارائه چنین دیدگاه هایی می توان گفت موضوع نبوت زنان با سه رویکرد روبرو بوده است :1- زنان در دستیابی به مقام نبوت قابلیت ندارندو نبوت مختص مردان است .2-زنان می توانند به مقام نبوت دست یابند و مریم چنین بود .3- برخی دیگر هیچ گونه نظری ارائه نداده اند .در این پژوهش با بررسی ادله ی این صاحب نظران چنین برداشت می شود که زنان می توانند نبی باشند ؛ اما از آن جا که رسالت امری است اجرایی و مردمباید رهبر را تلقی به قبول کنند ؛ بنابراین حکمت باری تعالی اقتضا ء می کند که رسالت در اختیار مردان باشد ؛ اما این دلیل بر نقص معنوی زن نیستو خدشه ای به مقامایشان وارد نمی کند . در بخش پایانی با بررسی ابعاد نقش مادرانه ی مریم در پرورش عیسی (ع) چنین به نظرمی رسد که مقام و منزلت آن حضرت ، صرفاً به دلیل " مادر عیسیبودن" او نیست ، بلکه وی از آن جهت که بر گزیده ی خداوند و دارای صفت اصطفاء بوده ، مادر عیسی روح الله شده است . بنابراین مقام اصطفاء و بر گزیدگی آن حضرت ، بر مقام مادر عیسی بودن او ، برتری دارد .
مشخصات اثر
عبودیت از منظر امام علی علیه السلام
نویسنده:
زهرا حسینی قهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عبودیَت از ریشه عبد و به نظر بسیاری از لغت شناسان به مفهوم خضوع است. و در معانی متعددی چون اطاعت و فرمانبرداری از خداوند و پرستش او استعمال می شود. در این پژوهش عبودیت از منظر امام علی علیه السلام، بررسی شده است.علم و آگاهی،خردورزی، توبه و استغفار، تزکیه و تهذیب نفس و تقوا برخی از عوامل گرایش به عبودیت محسوب می شود. عبودیت، موانع بازدارنده نیرومندى دارد که آدمى را، در صورت غفلت، در دام خود گرفتار کرده و از برکات سرشار پرستش خداوند محروم مى‏سازد. برخی از موانع تحقق عبودیت از منظر امام علی علیه السلام پیروی از هوای نفس، آرزو های طولانی، وسوسه های شیطان، گناه و استکبار می باشد. عبودیت در کلام علی علیه السلام دارای آثار و دستاوردهایی است که می توان آن را در ابعادفردی – دنیوی، فردی – اخروی و اجتماعی – دنیوی مورد بررسی قرار داد. آزادگى، توکل، دوری از گناه و خروج از سلطه شیطان، جلب رضایت خداوند، کسب یقین و... از جمله آثار عبودیت در بُعد فردی – دنیوی است. جاودانگی در سرای ابدی، عاملنجات در قیامت، کسب سعادت و... از جمله آثار عبودیت در بُعد فردی – اخروی است. درک عظمت و قدرت اسلام، ارتقاء اخلاق اجتماعی و... از جمله این آثار در بُعد اجتماعی – دنیوی می باشد. لازم به ذکر است قرار گرفتن در صراط مستقیم الهی مهمترین اثر عبودیت می باشد که در برگیرنده تمامی آثار یاد شده، است.
مشخصات اثر
روش‌شناسی وسائل الشیعه با تأکید بر مبانی نقد حدیث و راهکارهای حل تعارض اخبار
نویسنده:
نجیمه افشاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مهم ترین منبع شناخت دین اسلام، پس از قرآن، روایات معصومان (ع) است که درمجموعه های روایی برای ما به یادگار مانده است؛ امّا این میراث گران بها: از طرفی، در گذر زمان به دلایل گوناگون از آفت تغییر و تحریف و ... مصون نمانده و سره و ناسره به هم آمیخته شده است. از این رو نقد و ارزیابی روایات به منظور حصول اطمینان به صدور حدیث از معصوم (ع)، شیوه ی مستمر دانشمندان مسلمان، به ویژه علمای شیعه بوده است. شیخ حرّ عاملی نیز از جمله این دانشوران است. وی ذیل پاره ای از روایات وسائل الشّیعه، به بررسی سند یا متن خبر پرداخته و در صورت ملاحظه ضعف، بدان اشاره کرده است؛ امّا هیچ گاه ضعف سند یا متن را معیار قضاوت نهایی خود قرار نداده و روایت را کنار نگذاشته است.از سوی دیگر، به سبب عوامل درونی و بیرونی متعدّدی، همانند: نسخ، تقیّه، از دست رفتن بسیاری از قرائن کلام معصوم (ع)، وقوع تحریف و تصحیف در متن روایات و ... اخبار متعارضی در این گنجینه ی گران قدر معارف الهی وارد شده است. لذا پدیده ی تعارض نیز به منظور دستیابی به مراد معصوم (ع) از دیرباز مورد توجّه محقّقان و دانشمندان حوزه معارف دینی و حدیثی بوده است. شیخ حرّ یکی از تلاشگران در شناسایی این اخبار است. پرهیز از طرح و طرد روایات، خصوصیت بارز او در برخورد با اخبار متعارض است. وی به هنگام تعارض بدوی اخبار سعی دارد تمام راهکارهای ممکن در جمع روایات را مطرح نماید. از این رو، نه تنها در اغلب موارد با تصرّف در مدلول یکی از طرفین تعارض، به ارائه راهکارهایی در جمع اخبار می پردازد، در مواردی نیز مشاهده می شود که به منظور رفع تنافی، در مدلول هر دو طرف تصرّف می کند. وی در تعارض مستقر و به هنگام تعادل ادلّه، راه تخییر را برمی گزیند و در صورت عدم تعادل ادلّه، به ترجیح یکی از طرفین تعارض می پردازد. ضمن این که در اکثر موارد تخییر و ترجیح نیز، راهکاری در جمع روایات ارائه می دهد. از آنجا که توجّه به اوضاع فکری - فرهنگی جبل عامل و ایران عصر صفوی، به عنوان دو محیط تأثیرگذار بر نگارش وسائل الشّیعه، دارای اهمیت بسزایی است، در ابتدای پژوهش به این امر نیز به اجمال پرداخته شده است.
مشخصات اثر
عفو در روابط اجتماعی از دیدگاه قرآن و عهد جدید
نویسنده:
سعیده قطبی طاهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار به بررسی جایگاهعفو در روابطاجتماعی در قرآن و عهد جدیدمی پردازد و سپس با مقایسه دیدگاه قرآن و عهد جدید ، زمینه ای برای احیای این فضیلت در جامعه فراهم می آورد . واژه عفو ، به معنای گذشت از اشتباه خاطی و چشم پوشی از گرفتن انتقام با وجود داشتن قدرت آن می باشد. واژه های قریب المعنای آن در قرآن ، صفح و غفران می باشد. گر چه واژه های عفو و غفران در قرآن برایبخشش الهی نیز استفاده شده است ، در این نوشتار بخشش انسانها در روابط اجتماعی مورد نظر است . در عهد جدید بیشتر از مصادیق و تمثیل هاو فقط گاهی از واژه عفو در تعالیم عفو استفاده شده است . نوع خطاب تعالیم عفو در قرآن و عهد جدید ، بیشتر به صورت توصیه موکد است و هر دو کتاب از روش های مستقیم و غیر مستقیم در دعوت مردم به این فضیلت بهره جسته اند . مخاطب آیات عفو در قرآن پیامبر (ص) و مردم هستند ، در حالی که مخاطب جملات عفو در عهد جدید ، فقط مردم هستند . در قرآن مردم به عفو گروه های مختلفی امر و یا توصیه شده اند ، در حالی که در عهد جدید مصداق خاص در توصیه به عفو مطرح نیست و ذکر مصادیق و تمثیل ها ، فقط برای تأکید بیشتر بر کسب این فضیلت می باشد . در قرآن پیامبر (ص) و مردم به عفو هم توصیه و هم امر شده اند ، ولی در عهد جدید مردم فقط به عفو توصیه شده اند . دلایل و پیامد های تأکید عفو در قرآن و عهد جدید دارای اشتراکات بسیاری هستند . در هر دو کتاب دلایل و پیامدهای دنیوی نظیر رواج صلح ، اصلاح خاطی و متخلق شدن به اخلاق الهیو دلایل و پیامدهای اخروی مانند پاداش الهی و بخشش الهی ذکر شده است . برخی موارد نیز فقط در یک کتاب مذکور است ؛ همچون پذیرفتن داوری نهایی الهی در عهد جدید و تحقق مقامات معنوی اخروی در قرآن . حد و مرز عفو در قرآن مشخص بیان شده است ؛ حال آن که در عهد جدید این مرز کاملاً مشخص نیست. هردو کتاب در مسائل شخصی و مصالح اجتماعی به عفو تأکید زیادی کرده اند ولی در عهد جدید تصمیم گیری در مورد مسایلی چون قصاص و جنگ ، به عهده کلیساها گذاشته شده است . در قرآن ، هنگام اشاعه مفسده و تهاجمدشمن حکم صریح تحریم عفو آمده است.
مشخصات اثر
تعصبات قومی و قبیله‌ای از منظر قرآن کریم
نویسنده:
راضیه بن‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با توجه به اینکه در جامعه‌ی جهانی، همواره بعضی از اقوام، خود را برتر از دیگران دانسته و اقوام دیگر را پست می‌شمرند و همین مسأله، علت اصلی بسیاری از جنگ ها بین افراد و ملّت ها شده است، بررسی دیدگاه قرآن کریم در زمینه‌ی تعصبات قومی و قبیله ای ضروری می‌باشد. تعصبات قومی و قبیله ای به معنای این است که شخص، قوم و خویشاوندان خود را چه ظالم و چه مظلوم در برابر اقوام دیگر یاری رساند. در قرآن و روایات معمولاً از تعصب به "حمیه" یاد شده است. تعصب با دو واژه‌ی حمیت و غیرت قریب المعناست، و در قرآن و روایات به دو نوع ممدوح و مذموم تقسیم می شود. قرآن کریم از تعصبات مذموم، با صفت « حمیّت جاهلی» یاد کرده است. قوم، قبیله، نژاد و ملیّت گونه های مختلف تعصب، و مشرکان و یهودیان دو نمادِ مهمّ تعصبات قومی و قبیله ای هستند. زمینه های ایجاد کننده و تشدید کننده تعصبات قومی و قبیله ای کفر، جهل، تکبّر، سلطه جویی، انحصارطلبی می باشد. کفر، خشونت و قتل، انحراف از عدالت، تفرقه، تکاثر و تفاخر، تقلید کورکورانه و فرجام شوم از پیامدهای تعصبات قومی و قبیله ای می باشد. در قرآن کریم راهبردهای زدودن تعصبات قومی و قبیله ای در دو حوزه‌ی بینش و منش ارائه شده است. ایمان به خدا، معاد و نبوت، توجه به جهانی بودن دین اسلام، اعتقاد به خلقت یکسان همه‌ی انسان ها در حوزه‌ی بینش و مواردی چون تقوا، تواضع، وحدت، تعاون، مشورت، داشتن الفت و محبّت به یکدیگر، شرکت در برنامه های عبادی جمعی در حوزه‌ی منش، موجب از بین رفتن تعصبات قومی و قبیله ای می‌شود.
مشخصات اثر
واکاوی عوامل بسترساز حرام‌خواری و راه‌های مبارزه با آن از دیدگاه قرآن
نویسنده:
مریم غبیشاوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پدیده‌ی حرام‌خواری از آسیب های جدی است که افراد و جوامع از روزگاران دور با آن روبه رو بوده‌اند. با توجه به ضرورت حذف چنین آسیبی از مناسبات اقتصادی واجتماعی جامعه، لزوم توجه به عوامل ایجاد کننده و عوامل بازدارنده آن بسیارمهم می نماید؛قرآن کریم، به عنوان کتاب هدایت و عامل تعالی بشر، ضمن مذمت و نهی صریح از حرام‌خواری (اکل مال به باطل)، در آیات متعددی به صورت مجمل یا مفصل به بیان مصادیق آن مانند ربا، رشوه، کم فروشی، خوردن مال یتیم و ... پرداخته است.دقت در آیات قرآن گویای آن است که این ناهنجاری در نتیجه عواملی چون فقر، آزمندی و تکذیب معاد به وجود می آید وپاره ای عوامل فردی مانند ، سستی و کاهلی و فقدان مهارت و برخی عوامل اجتماعی همانند بیکاری، فقدان عدالت اقتصادی و مدیریت غیر متخصص موجب پیدایش فقر می شود. قرآن کریم به صورت صریح یا به اشاره، راهکارهایی جهت مقابله با این ناهنجاری ارائه کرده است. برخی آیات، تقوا، انفاق، ایمان به معاد و ایمان به رزاقیت خداوند را به عنوان راهکارهای عام مقابله با هر نوع انحراف کارساز می داند و آیاتی دیگر به تبیین راهکارهای خاص همانند فرهنگ‌سازی، اصلاح وسیله سنجش و ... می پردازد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1813