جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
هنر و علوم انسانی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1287
بررسی و نقد احادیث نهج‌الفصاحه: منبع شناسی، رجال شناسی، ترجمه و شرح واژه‌های غریب (احادیث 401 تا 600)
نویسنده:
مریم سواری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کتاب نهج الفصاحه، گردآوری مرحوم ابوالقاسم پاینده، دربردارنده ی بخشی از روایات و کلمات قصار رسول گرامی اسلام(ص) می باشد. مولف در این کتاب، از منابع معتبر و اصیل و غیرِ آن، از کتب شیعه و غیر شیعه احادیث را گردآوری و ترجمه نموده، امّا این موضوع با حذف سند و عدم ذکر منبع همراه بوده است.پایان نامه ی حاضر، ضمنِ تبیین معانی واژه های غریبی که در برخی احادیث وجود دارند، به تطابق و مقابله روایاتِ منتخب با منابع اصلی و مآخذ متقدّم و متأخّر پرداخته، علاوه بر ذکر موارد مشابه، در صورت وجود اختلاف، موارد آن را ذکر نموده است. همچنین اعتبار و صحّت استناد این احادیث به پیامبر اکرم(ص)، با استخراج و بررسی اسناد و طرق این روایات، مورد ارزیابی قرار گرفته است.بر اساس بررسی های صورت گرفته، بسیاری از این احادیث را نمی‌توان در منابع دست اوّل و معتبر حدیثی به گونه‌ای یافت که عنایت ویژه‌ی قدما و علمای حدیث شناس به آن احراز شود. موضوع و مضمون روایات بررسی شده، غالباً در زمینه ی فضایل و اخلاقیّات است و احادیث فقهی، کمتر در میان آن‌ها دیده می‌شود. این احادیث بیشتر، از منابع عامّه، بویژه از کتاب «الجامع الصغیر» جلال الدین سیوطی و «کنز العمّال» متّقی هندی استخراج شده اند. برخی از احادیث نیز تنها در منابع شیعه وجود دارد. در بین روایات منتخب، احادیث مرسل، موقوف و ضعیف مشاهده می‌شود و صحّت تعدادی از آنها به دلیل تفاوت نظر دیدگاه های رجال شناسی فریقین مورد اختلاف می باشد. همچنین برای برخی احادیث سندی یافت نشد و تعداد محدودی از احادیث، به کلّی فاقد سند بوده اند.
مشخصات اثر
بررسی مبانی و روش تفسیر آیت‌الله معرفت در التفسير الاثري الجامع
نویسنده:
الهام جعفرمنش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
«آیت الله معرفت» در «التفسیر الاثری الجامع» روشی جدید در تفسیر قرآن ارائه می دهد، ویتفسیر را زدودن ابهام از لفظ مشکل می داند و به طور کلی روش های تفسیری را به دو بخش اثری و اجتهادی تقسیم می کنند ، ایشان ، هم لفظ قرآن و هم معنای آن را وحیانی می داند ، قائل به امکان فهم قرآن وجو از تفسیر است ، به وجود بطن در قرآن کریم معتقد است و آن را بر خاسته از مولول های التزامی کلام ، از نوع لزوم غیر بیّن می داند ، معتقد به عدم تحریف قرآن بوده و برای سیاق نقش مهمی در دستیابی به مدالیل الفاظ و رسیدن به مراد واقعی کلام قائل است ، ظاهر قرآن را حجت می داند ، معتقد به حجیت قول پیامبر (ص) و اهل بیت(ع) در تفسیر بوده ، همچنین قول صحابه و تابعین را با وجود شرایطی معتبر می داند. آیت الله معرفت از روایات در تفسیر، بیشترین بهره را برده است اما اولین روشی که از آن استفاده نموده روش قرآن به قرآن است ، وی متقن ترین منبع برای تبیین و تفسیر قرآن را ، خود قرآن می داند ولی بارزترین روشی که در تفسیر آیات به کار می گیرد روش روایی است ، اما در کنار این روش از روش تفسیر اجتهادی که آن را متکی بر درایت و عقل می داند ، نیز استفاده نموده ، از جمله در نقد و بررسی روایات. گرایش‌هایی نیز در تفسیر وی به چشم می خورد از جمله اینکه ایشان مباحث متعدد فقهی و کلامی را پیش کشیده ، توضیح می‌دهد. وی تفسیر عرفانی را در نهایت ، پذیرفته و آن را از باب تداعی معانی می داند و گاهی نیز به تفسیر عرفانی آیات اشاره می نماید ، از لغت و ادبیات عرب نیز استفاده نموده، با نگرشی اعتدالی به تفسیر علمی از آن نیز بهره می گیرد ، همچنین مباحث تربیتی و اخلاقی را مطرح نموده از علوم قرآن و آراء سایر مفسران نیز استفاده می کند ، وی علاوه بر اسلوب ترتیبی که اسلوب غالب این تفسیر است ، گاهی به تفسیر موضوعی نیز می پردازد ، ایشان در بهره گیری از روایات ، آنها را بدون چون و چرا نمی پذیرد بلکه آنها را دارای آفاتی دانسته و مورد نقد و بررسی قرار می دهد و در این راه از مبانی نقدی چون عرضه روایات بر قرآن ، عرضه بر سنت قطعیه ، عرضه بر عقل و عرضه بر قطعیّات علمی و تاریخی و نیز از نقد سندی استفاده می کند ، در نهایت می توان گفت که روش کلی این تفسیر ، روایی- اجتهادی است.
مشخصات اثر
ارزیابی تطبیقی روایات معصومان (ع) با اقوال لغویان در مفردات آیات 101 تا 200 سوره آل عمران
نویسنده:
محمدصادق پیشوایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شناخت معنای لغوی و فهم دقیق از مفردات آیات قرآن ، از مقدمات اصلیفهم قرآن و تفسیر آن می باشد که از صدر اسلام تا به حال مطالب و کتابهای فراوانی در این مورد نوشته شده است .اما می دانیم پیامبر اکرم (9) وامامان معصوم (:)اولین و موثق ترین مفسران قرآن هستند و آنان به طور ویژهو به مناسبتهایمختلف در مورد مفردات قرآن صحبت کرده اند، لذا مراجعه به منابع روایی که در توضیح و تفسیر مفردات آیات قرآن ؛ احادیثِ صادر شده از ناحیه معصومان (:) را گردآوری کرده اند، می تواند در فهم معنای آیات بسیار کارگشا بودهو روشن کننده تفسیر آیات باشد. در مرحله اول تحقیق تلاش شده است تا اقوال مهم و متفاوت لغویون از کتابهای لغت در مورد یک واژه ی قرآنی استخراج و جمع آوری گردد و در پایان این بخش از تحقیق؛ برای هر واژهیک جمع بندی با عنوان نتیجه ی بحث لغوی ذکر شده است .در مرحله دوم تحقیق ، اغلب روایاتی که در مورد یک واژه قرآنی از ناحیه معصومان (:) صادر شده گردآوری و بررسی شده و سپس با معانی مذکور در کتب لغت مقایسه گردیده و ماحصل بررسی 2 مرحله در بخش نتیجه گیری کلی بحث آمده استو در صورت عدم تطابق معنای روایی با معنای لغوی ؛ دلیل یا قرینه یا تناسب آن بیان شده است.در پایان رساله هم یک نتیجه گیری کلی از تمام واژگان بررسی شده به عمل آمده و خلاصه ی آن در جدول انتهایی درج گردیده است
مشخصات اثر
بررسی فقهی و حقوقی تعدد زوجات
نویسنده:
زینب عچرش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تعدد زوجات یکی از مسائل بحث‌انگیز حقوق اسلام است که در طول تاریخ سوالات بسیاری از سوی موافقان و مخالفان در مورد آن مطرح شده است. از جمله این‌که فلسفه‌ی تعدد زوجات چیست؟ چرا اسلام که پیام‌آور عدل است آن را پذیرفته است؟ اسلام چه تمهیداتی برای جلوگیری از ظلم به زنان در این نهاد اجتماعی اندیشیده است؟ و... این‌گونه پرسش‌ها ما را برآن داشت که در این پایان‌نامه که مشتمل بر هفت فصل است به بررسی این موضوع از منظر فقه و حقوق اسلامی بپردازیم. طی پژوهش‌های انجام شده معلوم شد که اسلام مبتکر تعدد زوجات نبوده است، بلکه در ملل و ادیان گذشته، تعدد زوجات به شکل بی‌حد و حصر وجود داشته است و اگر اسلام تعدد زوجات را نمی‌پذیرفت در واقع صورت مسأله را پاک کرده بود. لذا اسلام برای ضابطه‌مند ساختن این پدیده، در گام اول آن را پذیرفت و محدود به چهار زن کرد و در گام بعدی جواز آن را مقید به عدم ترس از بی‌عدالتی نمود. هم‌چنین در این پژوهش معلوم شد که جواز تعدد زوجات از منابع چهارگانه‌ی فقه شیعه یعنی کتاب، سنت، اجماع و عقل، قابل استنباط است. ضمن این‌که اسلام تنها به جواز این نهاد اجتماعی اکتفا ننموده، بلکه در فقه اسلامی جزئی‌ترین روابط مرد با زنانش و چگونگی اجرای عدالت میان آن‌ها نیز بیان شده است. در نهایت پس از بررسی سیر تحول تعدد زوجات در حقوق ایران، روشن شد که قوانین موجود نه‌تنها ضامن حفظ حقوق زنان نیستند، بلکه از ضمانت اجرای کافی نیز برخوردار نمی‌باشند، که این امر باب سوءاستفاده از این قانون عالی اسلامی را برای سودجویان باز گذاشته است. لذا از قانون‌گذار اسلامی انتظار می‌رود این نقص در قوانین را به بهترین شکل اصلاح نماید.
مشخصات اثر
بررسی و تحلیل روایات من مات ولم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه
نویسنده:
امیرحسین گازرورنوسفادرانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نوشتار پیش رو بررسی وتحلیل روایات "من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه" است. که در منابع اولیه و معتبر فریقین به طرق مختلف از پیامبر اکرم(ص) وعترت پاک ایشان نقل شده است. هدف از انجام این تحقیق علاوه بر ارائه‌ی مصادر و طرق نقل این روایت و روایات هم مضمون آن، معنا شناسی دقیق متن این احادیث است. در اهمیت مفاد این روایات همین بس که عدم معرفت نسبت به امام هر عصر مساوی با مرگ جاهلی دانسته شده است. در این پایان نامه با روش تحلیلی وتوصیفی و با مراجعه به منابع مختلف این روایات مورد بررسی قرار می‌گیرد. حاصل تحقیق آن است که روایات من مات... دارای اعتبار سندی و برخوردار از طرق مختلف و راویان متعدد است و اطمینان به صدور آن از معصوم? حاصل است و اینکه مرگ جاهلی مختص به دوران پیش از اسلام نیست. مستفاد این روایات آن است که هیچ عصری بدون امامی که از جانب خداوند متعال تعیین شده باشد نخواهد بود و نیز این نتیجه بدست آمد که مصداق امام زمان در عصر حاضر حضرت بقیه الله(عجل الله فرجه) می باشند وشناخت ایشان و پیروی از آن حضرت امری ضروری است که سعادت انسان وابسته به آن است.
مشخصات اثر
بررسی ابعاد مختلف مسأله‌مدارا در متون دینی
نویسنده:
محمدعلی پیلتن
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان‌ها ناگزیر از زندگی اجتماعی و تعامل با یکدیگر هستند و زندگی اجتماعی نیز همواره همراه با تفاوت ها و اختلافاتی است که اگر کنترل نشوند، ‌تکامل بشر را دچار اختلال و یا انحراف می کنند. ادیان الهی، که منطبق بر فطرت انسان می باشند، ‌از این نیاز بشر غفلت نکرده اند و در اسلام نیز، اصل مدارا یک راهکار دینی برای تسهیل روابط اجتماعی است، که از آیات قران مجید و روایات معصومین(ع) می توان اصولی را در مورد آن استخراج کرد که به برخی از آنها اشاره می شود: حق محور بودن مدارا، اصل بودن مدارا در روابط اجتماعی، رعایت حداقل‌های دینی در هر شرایطی، حق‌شناس، حق‌‌گرا و عاملِ به حق بودن مدارا کننده، توجه به عالم یا جاهل بودن مدارا شونده،‌ و نیز توجه به مومن یا مخالف بودن و‌ توان جسمی و مرتبه ایمانی او. همراه با بحث مدارا دو مفهوم خشونت و تولرانس نیز مطرح می‌شود، با تکیه بر اصول مدارا می توان مرز مدارا را از خشونت و تولرانس مشخص کرد. از دیدگاه اسلام، مادامی که می‌توان بدون خشونت و صلابت، عدالت را برقرار کرد، اصل با مدارا و رواداری است؛ در غیر این‌صورت نوبت به قاطعیت و شدت در برخورد می‌رسد. آن دسته از احکام اسلام مانند قصاص و جهاد و اعدام مرتد، که ظاهری خشونت‌آمیز دارند، در واقع آخرین راه برای برقراری عدالت در میان انسان‌‌ها هستند. تولرانس‌ نیز اساساً تعهدی نسبت به حقیقت ندارد، در صورتی که مدارا در اسلام ابزاری است برای تعمیق و گسترش حق.
مشخصات اثر
استنادها و شواهد قرآنی در کلام امام رضا (علیه السلام)
نویسنده:
امین باقری نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امام رضا (علیه السلام) در میان اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بین شیعیان به ویژه ایرانیان جایگاه خاصی دارد و عالم آل محمد (صلی الله علیه و آله) نام گرفته است. حرکت‌های فرهنگی و علمی آن حضرت (علیه السلام) در جهت گسترش مکتب اهل‌بیت (علیهم السلام)بر کسی پوشیده نیست و هرچه که پیرامون شخصیت آن حضرت (علیه السلام) فعالیت علمی و پژوهشی انجام گیرد ارزشمند است. گنجینه باقیمانده از آن حضرت (علیه السلام) پر از گوهرهای ناب و شایسته‌ای است که می‌تواند برای همگان سودمند باشد. بررسی سخنان امام رضا (علیه السلام) از منظر توجه به شواهد قرآنی در کلام آن حضرت (علیه السلام) یکی از این فعالیت-هاست. اینکه آن حضرت (علیه السلام) تا چه حد از شواهد قرآنی به صراحت استفاده نموده است و تا چه حد به شکل غیرصریح محتوای قرآن را در کلام خود گنجانده اند ، مورد توجه این پژوهش می‌باشد. در این پایان‌نامه دو امر بیش از هر چیز مورد تأکید قرار گرفته است ؛یکی ارائه نمایه‌ای اجمالی از سخنان آن حضرت (علیه السلام) و آشکار ساختن استنادات قرآنی صریح و غیرصریح وی در آن نمایه و دیگر شرح و توضیح برخی از این استنادات در حد توان خود. البته باید گفت که استنادات صریح امام رضا (علیه السلام) در بیان اصول دین و استنادات غیرصریح ایشان در شرح فروع دین و اخلاقیات بیشتر است . البته جا دارد که بگوییم برای هر سخنی از آن حضرت (علیه السلام) می‌توان به راحتی اثری از قرآن را یافت.واژگان کلیدی: امام رضا (علیه السلام)، استنادات، قرآن، صریح، غیرصریح.
مشخصات اثر
تبیین منشاء لفظ و معنای وحی از نظر فلاسفه و متکلمین
نویسنده:
حسنیه داوری‌نسب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پدیده‌ی وحی که یکی از پایه‌های اساسی ادیان توحیدی است به سبب نقشی که در عرصه‌های گوناگون زندگی بشر دارد، همواره مورد توجه اندیشمندان بوده و از جهات متفاوت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در این میان تبیین منشأ لفظ و معنای وحی به سبب برخی از مسائل مطرح شده در عصر جدید، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. می‌توان یکی از مهم‌ترین این‌ مسائل را غیر وحیانی دانستن الفاظ وحی دانست که به واقع تکرار دعوی مشرکان در وحی نبودن قرآن است، که با ظاهری عقلی و دینی عرضه شده است. در این نوشتار سعی شده است برای تبیین این مسئله مباحث پیرامون آن، از جمله حقیقت وحی از نظر فلاسفه و متکلمین، دلایل لزوم عصمت در وحی، بررسی نقش پیامبر در وحی و مقایسه‌ی وحی با تجربه‌ی دینی که به شکلی نتیجه‌ی غیر وحیانی دانستن الفاظ قرآن است، مورد تحلیل قرار گیرد و در پایان دلایل طرفین نیز مطرح شده و در منصه‌ی نقد و کاوش گذارده شود.در مجموع بعد از بررسی موارد یاد شده این نتیجه که وحی منشئی واحد و الهی دارد، اثبات می‌گردد.
مشخصات اثر
استدراک به لکن در قرآن
نویسنده:
عارفه عسکری مسینان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از روش‌های هدایتی قرآن، بر طرف کردن توهمات ناشی از جهل انسان‌ها و اصلاح عقاید آنان است. توهماتی که اگر برطرف نشود به سعادت انسان خدشه وارد می‌کند. این اصلاح اشتباه به استدراک مشهوراست. از ادوات آن «لکنّ» و «لکن»است که حدودا 130 بار در آیات قرآن کریم به‌کار رفته است. پژوهش حاضر به بررسی استدراکات و دفع توهماتی پرداخته است که با «لکنّ» صورت گرفته است. آیاتی که بیانگر اعتقادات اشتباه ناشی از توهم است، موضوعات گوناگونی را دربرمی‌گیرد که بیشترین آن مربوط به خداشناسی است. انسان‌شناسی، نبوت، معاد و جهان‌شناسی به ترتیب در مرتبه بعد قرار می‌گیرد. مبحث خداشناسی، اصلاح توهمات پیرامون صفات ثبوتی و سلبی خداوند را در بر‌می‌گیرد. در مبحث انسان‌شناسی انسان‌ها بر اساس عقاید و اعمال به سه گروه مومنان، منافقان وکافران تقسیم شده‌اند، تا با تصحیح نگرش در این زمینه، انسان خود و خدای خود را بهتر بشناسد. دفع توهمات پیرامون امکان و اثبات وقوع معاد و چگونگی حال افراد هنگام برپایی قیامت به منظور افزایش یقین نسبت به معاد و آمادگی برای سعادت واقعی صورت گرفته است. توهمات پیرامون نبوت عامه شامل مباحث عصمت و علم انبیا، اشتراک و تمایز ادیان و رفتار مردم در برابر دعوت انبیا است. نبوت خاصه مشتمل بر دلایل نبوت پیامبر اسلام (ص)، تایید معجزه‌ی پیامبر اسلام (ص)، آداب معاشرت با پیامبر اسلام (ص) است. تصحیح نگرش نسبت به موضوع نبوت سبب می‌شود انسان برای گذر سعادتمندانه از مسیر دنیا تا قیامت رهبران الهی را شناخته و در مسیر هدایت به آنان اقتدا کند.
مشخصات اثر
بررسی خاستگاه‌های تعارض در احادیث فقهی
نویسنده:
حسنعلی اخلاقی امیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حدیث مهم‌ترین منبع در استنباط احکام فقهی نزد اندیشمندان اسلامی است. تعارض بین برخی از احادیث، یکی از دغدغه های اصحاب ائمهو اندیشمندان در طول تاریخ اسلام بوده و گاه باعث ایجاد پرسش در حوزه اعتقادات برخی از افراد گشته است. پژوهش حاضر پس از بیان کلیاتی درباره حدیث، تدوین و حجیت آن، نقش پیامبر و امامان معصوم در تشریع احکام، عصمت آن بزرگواران و تعارض و راه حل رفع آن، به خاستگاه تعارض در احادیث فقهی می‌پردازد.از عوامل تاثیرگذار در تعارض احادیث فقهی، لفظ و معنای حدیث است. زبان عربی با تمام امتیازها، از روش‌های خاصی تبعیت می‌کند که عدم درک آن ویژگی‌ها، و نیز تحول این زبان موجب تعارض برخی روایات شده‌است. عامل دیگر، مرتبط با مبدأ صدور روایات است، معصومان به انگیزه‌های مختلف گاه حکم واقعی را مخفی نگه‌داشته و سخن خویش را در قالب توریه و تقیه مطرح کرده‌اند و گاه رعایت ظرفیت مخاطب، و بیان تدریجی احکام، موجب احساس تعارض برخی روایات شده‌است. تحریف و جعل احادیث و وجود کذابان، ادراج و تقطیع و نیز فراموشی و غفلت راویان از دیگر اسباب ایجاد تعارض است. شرایط زمانی و مکانی صدور حدیث، و تاثیر آن درتغییر موضوعات، ملاکات و متعلقات احکام از نکات مهمی است که در این بحث به آن پرداخته شده‌است. تحقیق حاضر موجب تغییر نگاه فقیه در مقام استنباط نسبت به اخبار متعارض خواهد شد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1287