جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

صهیونیسم اندیشه ای است که معتقد به تاسیس دولت یهودی در فلسطین در آخرالزمان است. این تفکر همواره با تفکر نجات بخشی برای یهودیان همراه بوده؛ ازین رو صهیونیسم با آموزه موعود پیوندی ناگستنی دارد. این مقاله تلاش دارد که با تعریف ههیونیسم و معرفی انواع آن در یهودیت و مسیحیت، به بررسی آموزه موعود بپردازد و بیان کند که در تمام انواع صهیونیسم (یعنی صهیونیسم دینی در یهودیت، صهیونیسم سیاسی - دینی در مسیحیت، صهیونیسم سیاسی در یهودیت و صهیونیسم فرهنگی در یهودیت) همواره آموزه موعود نقش اساسی داشته است. هم چنین در بررسی گونه شناسی موعود، تحلیل نماید که بازگشت صهیونیسم فرهنگی به صهیونیسم دینی در یهودیت است و صهیونیسم سیاسی یهودی ریشه در صهیونیسم سیاسی - دینی مسیحیت دارد و تفاوت عمده این دو تفکر این است که تشکیل دولت یهودی در فلسطین در صهونیسم فرهنگی و دینی که برگرفته از شریعت یهودی و تورات و تلمود است، منوط به ظهور ماشیح و موعود است؛ اما در تفکر صهیونیسم سیاسی در یهودیت و نیز صهیونیسم سیاسی مسیحیت، تحقق دولت یهودی، قبل از ظهور موعود است و همین امر سبب اختلاف میان آنان است.

مسئله حیرت به عنوان یکی از موّلفه‌های عصرغیبت» به ویژه در ابتدای غیبت صغری درروایات طرح شده است . این واژه در روایات» دارای مشخصه هایی چون گرویدن به آرای باطلء عدم پیروی از امام» ناتوانی در پاسخ به پرسش‌ها و... می‌باشد. مطالعه اسناد روایی و تاریخی نشان می‌دهد عواملی چون انشعابات فرق» ضرورت مخفی بودن تولد امام از قدرت حاکم و ادعای کذب برخی امینان درایجاد تحیر در ابتدای عصرغیبت موّثر بوده است. اما در راستای رفع این تحیر افزون برتلاش‌ها و تمهیدات معصومین پیش از عصرغیبت» که بیشتر ناظر بر وجه اثبات حق از قبیل تبارشناسی» وصف شناسی» اعجاز و پیش‌گویی بوده است؛ درسنت امام دوازدهمء نیز به طور خاص تمهیدات و اقدامات بازدارنده‌ای مانند لعن» خلع از وکالت» معرفی معتمدین به عنوان علامت صدق سخن و توقیعات مشاهده می‌شود. این مقاله به صورت کتابخانه ای و با هدف توصیف و تحلیل به مسئله تحیر می‌پردازد

امروز جوامع در ابعاد مختلف در حال تغییرند و رهبران به منظور حفظ باقی جوامع خود، نه تنها باید خود را با تغییرات آینده وفق دهند، بلکه باید با ایجاد تغییر و تحول مطلوب، در جامعه اثربخشی بیش تری داشته باشند. در این جهت وظایف آنها، از جمله مدیریت رفتار در حال دگرگونی است. نظر به اهمیت موضوع این مقاله به بررسی بعضی از مهم ترین اقدامات در اصلاح تغییر رفتار فردی و اجتماعی می پردازد که مورد توجه حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در جامعه عصر ظهور است. با استفاده از روایات فرق، اساس تئوری تغییر و اصلاح رفتار فردی و اجتماعی ایشان بر دو محور شکل گرفته است: محور اول، از طریق ایجاد خودانگیختگی در افراد دست به اصلاح رفتار فردی می زند؛ محور دوم، با فرهنگ سازی و نهادینه سازی آن در جامعه دست به اصلاح رفتار اجتماعی می زند. بسیاری از آموزه های مهدوی به حوزه فرهنگ سازی توجه داشته و دستورهایی به این منظور صادر کرده است. با توجه به روایات فرق به نظر می رسد که حضرت با ایجاد انگیزش و فرهنگ سازی، رضایت مندی افراد را جلب نموده و انسان ها با آگاهی کامل رفتار ناصواب خویش را رها می سازند.

علی رغم توجه جامعه اهل سنت به مسئله مهدویت و اعتقاد به تحقق حکومت جهانی مهدوی، امروزه برخی نواندیشان اهل سنت، این عقیده را از جایگاه حقیقی آن فروکاسته و به انکار آن پرداخته اند. از جمله این افراد، علی عبدالرزاق مصری است. وی با محدود ساختن رسالت نبوی به ابلاغ وحی، بر آن است که قرآن و سنت نبوی سخنی از حکومت اسلامی ارائه نداده اند و سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نیز در جهت تشکیل حکومت نبوده است. بر این اساس، اصطلاحاتی چون «حکومت دینی» یا «حکومت مهدوی» که از سوی مسلمین مطرح می شود، واژه های ناسازوار و سخنانی بی وجه است. در این مقاله ادعای مذکور مورد سنجش و نقد واقع شده و همراهی اهل سنت با شیعه در مسئله حکومت جهانی حضرت مهدی عجعل الله تعالی فرجه الشریف نشان داده شده است. یافته ها نشان می دهد که هم آیات قرآن و هم احادیث نبوی موجود در منابع روایی اهل سنت، دینی بودن حکومت را تایید نموده و حتی به صراحت از تحقق حکومت مهدی در زمان ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف سخن گفته اند.

آموزه مهدویت به عنوان ارزش مندترین باور در فرهنگ سترگ پیشوایان معصوم علیه السلام، دارای وازگان، اصطلاحات و ترکیب‌های ویژه ای است که برخی هماهنگ معارف این باور، معنایی خاص پیدا کرده است. در این پژوهش تلاش شده تا با پاسخ به این پرسش که شعار« البیعة لله» که این روزها فراوان در مقوله نشانه های ظهور مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف بدان توجه می شود، به چه معناست؟ سرآغاز به کارگیری آن با توجه به منابع در دست، کجا بوده است؟ در چه روایاتی؟ با چه اندازه اعتبار نقل شده است؟ این نوشتار با روش توصیفی - تحلیلی، انتقادی سامان یافته و بر حسب دست آورد یا نتیجه پژوهش از نوع بنیادین و از لحاظ هدف تحقیق از نوع اکتشافی و به لحاظ نوع داده های مورد استناد، پژوهشی کمی - کیفی به شماره می آید که «تحلیل واژگانی موجود در منظومه آموزه های مهدوی را برای فهم ژرف این آموزه ها امری بایسته می داند». بی ترید یافته های نو در این بررسی که امتیاز این پژوهش است و در کمتر نوشتاری پیش از آن می تواند سراغ داشت، نشان می دهد شعار«البیعة لله» به عنوان نگاشته پرچم امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در هیچ سخنی از معصومین علیهم السلام نقل نشده است و فقط به عنوان ندای جبرئیل در برخی روایات آمده است.

فراگیرشدن ظلم و فساد درآستانه ظهور حضرت حجت امری است که در روایات گوناگون به عنوان یکی از علائم ظهوربه آن ان شده است . از طرفی در آموزه‌های دینی به کسی اجازه بی‌عدالتی» فساد و به تعبیری اباحی‌گری داده نشده است . سوالی که همواره ذهن برخی 7 به خود مشغول کرده و پژوهش حاضر تلاشی است درجهت پاسخ‌گویی به آن» این است که با توجه به رواج ظلم و فساد درآستانه ظهورء چگونه می‌شود هم به دستورات دینی پای بند بود و هم جزء منتظران ظهور بود؟ توجه به آیات قرآن و واکاوی منابع حدیثی و تحلیل محتوایی آنها و توجه به دیدگاه‌های اندیشمندان نشان می‌دهدء در آموزه‌های دینی به هیچ‌کس اجازه ظلمء بی‌عدالتی, فساد و اباحی‌گری و یا به تعبیری بی توجهی به دستورات دینی در هیچ زمانی داده نشده است. ضمن این‌که فراگیرشدن ظلم و ستم هم نمی‌تواند به این معنا باشد که دین‌داران به منظور سرعت بخشی به امر ظهورء مجازند در گسترش ظلم و فساد نقش داشته باشند چرا که فراگیری ظلم و بی‌عدالتی ازعلائم و نشانه‌های ظهور (نه شرایط) است و این فراگیری لزوما به معنی عدم وجود انسان‌های صالح (هر چند انداک) نیست.

داستان زنی ریش دار به نام سعیده یا ملیحه که با پرتاب جسمی سنگین موجب شهادت امام زمان یله خواهد شد یکی از داستان‌هایی است که در سده گذشته شهرت زیادی یافته است . نگارندگان با پی‌گیری منابع نشراین داستان نشان می‌دهند قدیمی‌ترین منبعی که آن را نقل کرده مربوط به دهه سوم قرن سیزدهم هجری است و راوی انحصاری آن شیخ احمد احسائی از علمای مشهور عصر قاجار است که درچند اثرخویش به آن پرداخته است. این,ایده از آتار احساتی به درگرمنایع سرایت کردمو یه ویژه رگ سده وبا نقل شیخ علی یزدی حائری در کتاب الزا مالناصب ف یاثبات الحجة الغائب به گستردگی انتشار و شهرت یافته در بعضی کتب معاصر با موضوع مهدویت نقل شده است. هم چنین درادامه مقاله با دقت در احوال علمی. آثار به جای مانده و روش حدیثی احسائی کوشیده می‌شود منبع احتمالی او از خلال شواهد به جای‌مانده بازشناسی شود و نشان داده می‌شود که احتمالا ریشه این داستان به قصه‌های رایج در خطه خراسان درقرن هفتم هجری بازمی‌گردد. دست آخرطیفی از واکنش‌های اتخاذشده در برابر این داستان - از انکار و انتقاد گرفته تا معتبر دانستن و تاویل کردن آن - میان منابع گوناگون احصاء و ارائه گردیده و نشان داده شده است این داستان باسنجه

این پژوهش با هدف ارائه الگوی روش‌های اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی با رویکرد فلسفی انتظار انجام شده است . براساس این روش» تلاش محققان بر آن بوده است تا با استفاده از روش نمونه‌گیری هدف‌مند متون چاپی (کتاب» مقالات و سایت‌ها) حوزة مهدویت و نیز تعداد ۶ نفراز صاحب‌نظران عرصه مهدویت را به عنوان مشارکت‌کنندگان اصلی پژوهش انتخاب کند. برای همین از دو ابزار اصلی گردآوری داده‌هاء مرور اسناد و مصاحبه استفاده شد. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده‌ها از بازبینی مشارکت‌کنندگان و مرور متخصصان در پژوهش استفاده شد. داده‌ها به روش تحلیل محتوا بررسی شدند. با بررسی داده‌های به دست آمده در مرحلة اول کدگذاری بازء ۲۸۲ مفهوم به دست آمد. داده های مرحلة دوم کدگذاری در قالب ۳ مفهوم و۱۹ مقولد عمده طبقه بندی شدند. در مرحله کدگذاری محوری» ۱۲ مقوله هسته‌ای تعیین شدند. درمرحلة کدگذاری انتخابی نیز ۱۲ مقولة هسته‌ای به سطح انتزاعی بالاتر ارتقاء داده شد. در نتیجهء این الگو نشان داد: اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی در عصر انتظار»ء متضمن فهم شرایط علّی (معرفتی. عاطفی و رفتاری)» زمینه‌ای و مداخله‌ای است که تحت راه‌بردهایی به نتایج قابل قبول منجر خواهد شد.

معنویت دینی برآیند و حاصل شکلی از زیستن است که بر پایه رابطه قلبی - ایمانی با خدا و پیوند حبی نسبت به پیامبر و اهل‌بیت طاهرین‌اش شکل گرفته» اعمال و زندگی فرد معنوی را برپایه تعالیم وحیانی و تلاش برای برپایی حکومت ولی‌عص رال تبلور می‌بخشد. با توجه به گسترش جریان‌های معنوی جدید که ماهیتی تکثرگرا داشته مخاطبان را به ورطه نسبیت گرایی و اباحه گرایی سوق می‌دهند. معنویت دینی معنویتی به دور از اباحه گرایی و نسبیت‌اندیشی معرفتی یا اخلاقی است. این نوشتار با روش توصیفی -تحلیلی و برپایه محکمات عقلی و نقلی هویت معنویت دینی را از منظ ر آموزه های شیعی -مهدوی در چهار بخشش معرفت‌شناختی» هستی‌شناختی» انسان‌شناختی و وظیفه شناختی مورد بررسی قرار داده و به این نتایج رسیده است که معنویت دینی قائل به عقلانیت » وحیانیت » وجود خداء عصمت و علم فرابشری و پیامبرو امام معصومء ضرورت اقتدا به امام معصوم برای دوری از انحرافات» وجود و اصالت روح و امام معصوم به عنوان واسطه فیض و ولی نعم است و معنویت دینی آخرت گراء شریعت گرا و اعتدال‌گراء قائل به پذیرش ولایت معصوم به عنوان شرط قبولی اعمال و بالاخره ضرورت احیای امرمعصوم به عنوان اصلی ترین وظیفه منتظران حقیقی است

در کتاب های حدیثی امامیه روایاتی وجود دارد که ظاهر ابتدایی آن مبغوضیت قیام قبل از ظهور حضرت حجت یی است . گاهی اوقات برخی افراد غیرکارشناس و ناآشنا با اصول و مبانی دین مقدس اسلامء برداشت درستی از این روایات نداشته و تصورمی‌کنند که هرگونه اقدام به منظور اصلاح جامعه یا نظام سیاسی آن جایز نیست و شیعیان درعصرغیبت نه نسبت به دستوراتی که به گونه‌ای با اصلاح امور جامعه مرتبط است - نظیر امر به معروف و نهی از منکر- وظیفه‌ای دارند نه نسبت به زمینه‌سازی برای ظهور. گاهی هم فرصت طلبان از این روایات در جهت مقاصد باطل خود استفاده می‌کنند. به نظرنگارنده این روایات از زمره متشابهات است و باید در پرتو اصول و مبانی محکم تفسیر شوند؛ همان طور که امامان اهل بیت له بدان راهنمایی کرده‌اند. در این مقاله روایاتی که تصور می‌شود با این مسئله ارتباط دارد به هشت دسته تقسیم شده و با بررسی کارشناسی مشخص گردید که تنها ظاهر ابتدایی یک دسته از این روایات موهم چنین برداشت اشتباهی است و این ظهور ابتدایی با مراجعه به ادله محکم قطعی از بین می‌رود؛ افزون برای ن که نسبت به صدورهیچ یک از روایات این دسته از امام معصوم له اطمینانی وجود ندارد.