جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2250
ادیان در کلام حضرت علی(ع)
نویسنده:
هادی صفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از موضوعاتی که در حوزه ی الهیات و ادیان بدان پرداخته می شود دیدگاه شخصیت اول هر دین که همان نبی است پیرامون اخلاقیات و احکام و شریعت آن دین می باشد؛ در این راستا شاخصه های اصلی هر دین از جمله خداشناسی، جهان شناسی، انسان شناسی و معادشناسی که توسط انبیاء ابلاغ و توسط وصی ایشان تبیین و استمرار یافته است حائز اهمیت خواهد بود. همچنین مقایسه دعوت انبیاء با یکدیگر و نیز بررسی نگاه ایشان نسبت به انبیاء سلف خویش به ویژه نگاه اسلام به عنوان دین خاتم به ادیان ماقبل از جایگاه ویژه ای برخوردار خواهد بود. از این حیث نگاه امیرالمومنین علی(ع)، وصی خاتم الانبیاء نسبت به ادیان گذشته و انبیاء سلف بیان کننده حقیقت توحید و فلسفه بعثت انبیاء آن هم در شرایطی که بسیاری از مواضع دیگر ادیان در عصر ایشان دچار انحطاط و تحریف گشته است، خواهد بود. مهمترین مسأله ای که از مجموع مباحثات حضرت علی(ع) در این تحقیق بدست می آید استدلالات عقلی ایشان در برابر غیر مسلمین است و نه صرفاً استنادات نقلی. از نظر حضرت علی(ع) اطلاق اهل کتاب به برخی ادیان مشروط به داشتن پیامبر الهی و کتاب الهی است اگرچه از نظر ایشان پیروان ادیان دیگر نیز مشمول لطف و رأفتند. در این تحقیق سعی می‌شود با بررسی احادیث، سخنرانی ها و مناظرات حضرت علی(ع)، به بررسی دیدگاه آن حضرت نسبت به دیگر ادیان پرداخته شود.واژگان کلیدی: امام علی(ع)، دین، یهودیت، مسیحیت، زرتشت، توحید، معاد، نبوت
اصول العقائد في الاسلام المجلد 3 و 4
نویسنده:
مجتبى موسوي لاري؛ مترجم: محمد عبدالمنعم خاقاني
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بيروت: الدار الاسلامية,
چکیده :
کتاب «اصول العقائد فی الاسلام» تالیف سید مجتبی موسوی لاری به زبان عربی است. در این كتاب مباحث مربوط به اصول دین (توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد) به صورت پرسش و پاسخ و به زبان عربی تدوین شده است. هر یك از این اصول در یك فصل توضیح داده می‌ شود. از جمله موضوعات مطرح شده در جلد 3 و 4 عبارتند از: امامت و وجوب آن، صحابه، وجوب عصمت امام، علم امام، روش هاي تعيين امام، معادشناسي و مباحث مربوط به آن.
بهره‌گیری از فلسفه در آموزه‌های دینی از منظر ملاصدرا
نویسنده:
سیدامین‌الله رزمجو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دین اسلام بعنوان آخرین و کامل‌ترین دین آسمانی شامل ساده‌ترین مسائل فردی و اجتماعی تا عمیق‌ترین مسائل هستی‌شناسی به اندازهعمر و عمق هستی است. شرایط فکری و فرهنگی مسلمانان صدر اسلام و محصور بودن پیشوایان معصوم از طرفی و برخوردار بودن آموزه‌های دینی از عمق و ژرفای و بواطن و مراتب از طرفی دسترسی به قله رفیع معارف اسلامی را محدود کرد. بر این اساس دغدغه متفکران مسلمان در هر عصری خصوصاً بعد از عصر ترجمه دست‌یابی به فهم درست آموزه‌های دینی بود. در این میان خردورزان و فیلسوفان اسلامی به ویژه صدرالمتألهین از اصول و مبانی علم شریف فلسفه برای هستی‌شناسی و اثبات و تبیین گزاره‌ها و آموزه‌های دینی بهره گرفته است. ملاصدرا در حوزه خداشناسی با طرح اصول و مبانی فلسفی همچون: اصالت وجود و تشکیک وجود برای اثبات ذات حق و توحید ذاتی و صفاتی و افعال و عدم ترکیب ذات حق تعالی و فقر ذاتی ممکنات بهره جسته است. و با طرح اصل فلسفی بسیط الحقیقۀ کل الاشیاء مسأله پیچیده کثرت در وحدت و وحدت در کثرت را حل نموده و مسأله علم الهی به اشیاء قبل از ایجاد و عینیت ذات و صفات و اثبات همه‌ی کمالات و اوصاف را برای حق تعالی را برهانی می‌کند.ایشان در حوزه نبوّت بعد از اثبات ضرورت نبوّت با تقسیم‌بندی انسانها، پنج گروه جایگاه نبی را بعنوان کامل‌‌ترین انسان مشخص می‌سازد و اوبا طرح قوس نزول و صعود پیامبر را بر قلۀ رفیع قوس صعود قرار داده و با تشریح قوای سه‌گانه حساسه، متخیّله و عاقله انسان پیامبر را جامع الانوار حسی و خیالی و عقلی می‌داند. همچنین ملاصدرا با اشاره به مراتب عقل: عقل هیولانی، عقل بالملکه، عقل بالفعل و عقل بالمستفاد پیامبر را موجودی می‌داند که با عقل فعال متصل و متحّد شده و همه علوم و حقایق را از او دریافت می‌کند و او نبوت را منقطع ندانسته و امامت و ولایت فقیه را در مسیر نبوت می‌داند. ملاصدرا در حوزه معاد اصول بیشتری را تأسیس نموده تا مشکل معاد جسمانی را به زیبایی حل کند، ایشان از دو اصل اصالت وجود و اینکه تشخیص هر چیزی به وجود است نتیجه می‌گیرد که حقیقت انسان همیشه محفوظ است و او وارد محشر می‌شود گرچند ظاهر انسان متغیر باشد. و او از قاعده فلسفی تشکیک وجود اثبات می‌کند که بدن اخروی هر شخص همان بدن دنیوی او است. و با ابتکار حرکت جرهری ادعا می‌کند که بدن اخروی او همان بدن دوران کودکی است که تکامل یافته است. او همچنین با طرح اصولی همچون: شیئت شییء به صور ت است نه به ماده، وحدت شخصیه وجود و تجرد قوه خیال و.... جنبه‌ی از جنبه‌های مبهم معاد و نحوه حشر انسانها حتی همه موجودات را روشن می‌کند.
فلسفه دنیوی احکام فقهی قرآن از دیدگاه قرآن
نویسنده:
فهیمه خراتی کوپایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در یک نگاه کلی به قرآن کریم می توان آیات گوناگونی را در آن مشاهده کرد، از جمله آیاتی که در آنها دستورات و احکام شریعت آمده است(آیات الاحکام)، مثل آیه ای که درباره وجوب روزه نازل شده است(بقره،183). در این رساله به آیات الاحکام پرداخته شده، اما آن دسته از آیات الاحکامی که در آنها به طور صریح و یا به شکل تلویحی به فلسفه دنیوی آن حکم اشاره شده باشد، تا روشن شود که از منظر دنیوی عمل به یک دستور فقهی چه فایده ای برای فرد عمل کننده خواهد داشت. حال این فواید می تواند جنبه فردی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... داشته باشد. با شناختن اهداف دنیوی احکام قرآن کریم، انگیزه های لازم جهت رسیدن به اهداف عالی اخروی افزایش یابد و همچنین، با دسته بندی این اهداف در زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... و با سامان بخشیدن آنها در به کار گیری و استفاده عملی در سطح جامعه و برنامه های کلان کشوری به شکلی سودمند تر بهره برد و در سایه عمل به آنها از زندگی بهتری برخوردار گردید. این تحقیق به روش کتابخانه ای و توصیفی _ تحلیلی انجام گرفته است و در این راه از منابع گوناگون شیعه و سنی در زمینه آیات الاحکام از قبیل: فقه القرآن راوندی، کنز العرفان فاضل مقداد و احکام القرآن جصاص و همچنین از تفاسیر متنوع اهل سنت و تشیع برای دست یابی به فلسفه دنیوی برخی از احکام بهره برداری شده است.
مقنعة
عنوان :
نویسنده:
محمد بن محمد مفيد
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: كنگره جهانی هزاره شيخ مفيد,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «المقنعة» تألیف شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان بغدادى (۳۳۶- ۴۱۳ هجرى) از بزرگان علمای شیعه در قرن چهارم هجری است. اين كتاب مهمترين اثر شيخ مفيد در فقه مى‌ باشد. این كتاب فتوایی در دو بخش تدوین شده است: بخش نخست مربوط به اصول اعتقادی است. در این قسمت مؤلف راجع به توحید و صفات حق تعالی، وجوب اعتقاد به انبیا و رسل، وجوب اعتقاد به امامت، ولایت اولیاء الله، وجوب اعتقاد به معاد، وجوب معرفت و عمل به شریعت اسلام و وجوب نماز بحث می كند. بخش دوم مربوط به فروع فقهی است كه از باب طهارت شروع شده و به باب وکالت خاتمه می یابد.
برهان در نهج البلاغه و مقایسه ی آن با براهین کلامی درکشف المراد و شوارق الالهام
نویسنده:
مریم عابدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهبیانات حضرت علی (ع) در نهج البلاغه ، سرشار از دلایل روشن، منطقی و بدیهی در خصوص مسائل گوناگون برای هدایت مردم به سوی حقایق می‌باشد. در زمینه‌های موضوعات کلامی نیز از این دلایل در نهج البلاغه به وفور یافت می‌شود که در این رساله از آن‌ها با نام «برهان» یاد شده است و هدف از این تحقیق، گردآوری و مقایسه‌ی آن‌ براهین با براهین مشابه در کتاب‌های کشف‌ المراد و شوارق الالهام است و روشی که با استفاده از آن تحقیق صورت گرفته،‌ توصیفی اسنادی با تکیه بر تحلیل محتوا می‌باشد.براهین نهج البلاغه به سه دسته قابل تقسیم‌بندی اند: 1- براهین مربوط به خدا و اوصاف او 2- براهین مربوط به بحث امامت و خلافت 3- براهین مربوط به معاد و دیگر مسائل.بررسی این براهین و دلالت‌های منطقی آن‌ها به اضافه‌ی نظریاتی که از آن‌ها به دست می‌آید، در فصل یک این رساله نگاشته شده است. فصل دوم اختصاص دارد به براهین و دلایلی که دو متکلم بزرگ شیعه (علامه حلی و عبدالرزاق لاهیجی) در دو کتاب (کشف المراد و شوارق الالهام)، در زمینه‌ی موضوعات کلامی مرتبط با براهین به دست آمده از نهج‌ البلاغه، ذکر کرده‌اند.در فصل سوم، به مقایسه‌ی بین این دو نوع براهین پرداخته شده است: مبانی، خاستگاه‌ها و جایگاه‌ استدلال‌های امام علی (ع) در نهج البلاغه و دو متکلم شیعی در کتاب‌های مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه ای که به دست آمده است این است که هر چند هدف هر دو نوع استدلال یکی است ولی هر کدام با توجه به مخاطبان و شرایط محیطی که در آن مطرح شده‌اند، شکل‌ها و خصوصیات مربوط به خود را دارند: استدلال‌های نهج البلاغه بیشتر محسوس و ملموس بوده و با اندک توجهی از طرف مخاطب، وی را به مقصد مورد‌نظر می‌رساند،در حالیکه دلایل دو کتاب مذکور، بیشتر رنگ عقلی- فلسفی داشته و مقدمات علمی و فکری مخصوص به خود را طلب می‌کنند. واژگان کلیدی: برهان،کلام، نهج البلاغه، کشف المراد، شوارق الالهام،صفات الهی،امامت،معاد.
رابطه عقل و دین از دیدگاه ملاصدرا و ملارجبعلی تبریزی
نویسنده:
صدیقه نادعلی کاخکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پژوهش در صدد است تا دیدگاههای دو تن از سردمداران مکتب اصفهان – ملاصدرا و بزرگترین منتقد او ملارجبعلی تبریزی – را در خصوص رابطه عقل و دین مورد بررسی قرار داده و نکات اختلاف و اشتراک آنها را در دو اصل اساسی دین یعنی مبدأ و معاد بیان دارم . با نظر به آثار این دو حکیم می توان دریافت که بیشتر اختلافات ملاصدرا و ملارجبعلی در خصوص مسئله خدا و اسماء و صفات الهی می باشد از جمله :1 – ملاصدرا قائل به وحدت وجود می باشد بطوریکه وی خدا را اصل وجود و سایر موجودات را تجلی او دانسته است ؛ ولی ملا رجبعلی قائل به تباین وجود بین واجب و ممکن بوده تا واجب تعالی در ردیف ممکنات قرار نگیرد. 2 – ملا صدرا معتقد به اشتراک معنوی وجود و سایر صفات کمالیه بین واجب و ممکن است ؛ ولی ملا رجبعلی قائل به اشتراک لفظی وجود بین واجب و ممکن است . 3 – ملا صدرا صفات را عین ذات خدا می داند ؛ ولی ملا رجبعلی به انکار صفات در خداوند پرداخته و ذات خدا را منزه از هرگونه صفتی می داند . 4 – ملاصدرا صفات الهی را بر دو قسم ایجابی و سلبی دانسته است ؛ ولی ملا رجبعلی تمام صفات را به صفات سلبی برمی گرداند .نکته اشتراک دیدگاه این دو حکیم ، در مسئله معاد جسمانی بوده که هر دوی اینها قائل به حشر نفوس به بدن مثالی بوده اند که بدنی بینابین و نیمه مادی و نیمه مجرد است . در واقع با بررسی بیشتر آرای این دو حکیم به این نتیجه رسیدم که ملا رجبعلی و شاگردانش بر خلاف ادعاهایی که مبنی بر رد فلسفه داشته اند و خود را پیرو الهیات تنزیهی دانسته و معتقد بودند که ما عقل را نباید در فهم دین وارد بکنیم ، در واقع عملکرد خودشان بر خلاف گفتارشان بوده است . چنانکه در مسئله خدا ما دیدیم ملارجبعلی خود با اینکه ادعا داشت خدا قابل تصور نیست و نباید عقل را در مسائل دینی وارد کرد ، خود دو برهان در اثبات خدا آورده است . و یا در مسئله معاد جسمانی با اینکه خود معتقد است زبان شرع ، کاملترین بیان است و هرگونه تبیینی در مورد آن توضیح واضحات است ، خودشان قائل به حشر نفوس به بدن مثالی گشته اند و برای آن دلیل نقلی آورده اند . لذا نقد آنها مبنی بر جدایی دین و عقل در مقام تفوّه باقی مانده و خودشان به آن پایبند نیستند
معاد از دیدگاه مولانا جلال‌الدین محمد و ملاصدرا
نویسنده:
ملیحه محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث از معاد و جاودانگی انسان یکی از مباحث مهم و بنیادین در تاریخ تفکر آدمی به شمار می‌آید. این مساله با رویکردهای فلسفی، کلامی، عرفانی، قرآنی مورد توجه اندیشمندان علی‌الخصوص عالمان و عارفان مسلمان واقع شده است. که در نهایت موضع صدرالمتألّهین شیرازی، مبدع حکمت متعالیه در این باب، فصل الخطاب است. با توجه به این‌که حکمت متعالیه‌ی صدرایی بی‌ارتباط با عرفان اسلامی نبوده و در ساختار کلی‌اش بخشی را وامدار اندیشه های عرفانی است، این پژوهش درصدد برآمده است تا اندیشه‌ی ملاصدرا، حکیم مسلمان را در باب معاد، خصوصاً در بخش چالش برانگیز آن یعنی معاد جسمانی و همچنین در باب شیوه‌ی ثواب و عقاب و خلود در عذاب، با آراء و افکار مولوی، عارف شهیر و نامی جهان اسلام مقابل و برابر گذارد. و آن‌چه در این پژوهش به شیوه‌ی تحلیلی، توصیفی معلوم شده است، این است که غالب معتقَداتی که ملاصدرا در این باره، بنابر مشربی فلسفی، آن‌ها را در قالب استدلالات برهانی تصویر می‌کند، دارای سابقه‌ی قبلی و صورتی لطیف و متمثّل و متخیَّل در قالب اشعاری عالى، در آثار مولانا هستند. والبته در این میان بعضاً مواضع مخالف نیز وجود دارد که در خلال متن بدان اشاره خواهد شد.
بررسی تطبیقی محاسبه در قیامت از دیدگاه شیعه، معتزله و اشاعره
نویسنده:
صفیه مشیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده پایان نامه : موقف حساب در قیامت، یکی از مسائل معاد است که همه ی فرق و مذاهب اسلامی بر اصل آن اتفاق نظر دارند اگرچهدر فروع و جزئیات آن اختلافاتی میان آن ها وجود دارد. پژوهش پیش رو بر آن است که به بررسی تطبیقی ـ تحلیلی محاسبه در قیامت از دیدگاه سه فرقه ی شیعه، معتزله و اشاعره بپردازد.در این رساله، پس از بررسی معنایی واژه ی حساب در فصل اوّل، فصل دوّم به تبیین چگونگی و کیفیت محاسبه ی اخروی اختصاص یافته است؛ دراین فصل با توجه به نظرات ارائه شده در کیفیت حسابرسی به این مطلب می رسیم که تمام اعمال خوب و بد انسان در دنیا، دارای اثری متناسب با آن عمل است که این اثر به صورت ملکه در آمده و با هیأت خاصی در نفس باقی می ماند. این آثار نفسانی در دنیا به دلیل وجود حجاب های دنیایی قابل مشاهده نیست لیکن با مرگ و برداشته شدن حجاب های دنیوی برای هر شخصی ظاهر و آشکار می گردد. این حقیقت که با عنوان تجسّم اعمال مطرح شده است، محاسبه ی قیامت را در واقع مترتب شدن آثار و نتایج عینی بر اعمال می داند. فصل سوّم به ارکان حسابرسی در قیامت می پردازد و اموری مانند: مکلّفان، متصدّیان حسابرسی، امور مورد محاسبه و ابزار سنجش و حسابرسی مورد بحث و بررسی قرار می گیرند. در فصل چهارم از اوصاف و ویژگی های حسابرسی همچون سرعت، سهولت، سختی و دشواری، و علل آن بحث شده است. فصل آخر رساله به مسائلی چون شفاعت، احباط و تکفیر و موازنه و ارتباط و نقش آن ها در حسابرسی قیامت اختصاص داده شده است.
بررسی ارتباط وجود ذهنی با معاد جسمانی و روحانی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه اسدی، عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسأله نفس و اهمیت آن در باب معاد از دیر باز مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. به ویژه توجه صدرالمتألهین به این امر از زاویه وجود، صبغه نوینی به این موضوع در فضای فلسفه بخشیده است. وی با پذیرش وجود ذهنی در کنار وجود عینی، می خواهد وجودی را در فلسفه عرضه کند که مخلوق نفس انسانی و فاقد اثر و منشأ خارجی است؛ مسأله وجود ذهنی در فلسفه ملاصدرا کارکردهای متفاوتی دارد که یکی از جدی ترین آنها، پیوند آن با مسأله معاد است. وی با پذیرش دو نحوه معاد روحانی و جسمانی، تحقق آن را به عملکرد نفس در دنیا نسبت می دهد؛ به این بیان که متناسب با اعمال نفس، لذّات و آلام جسمانی و روحانی در آخرت با خلاّقیت نفس در ساحت قوه خیال صورت می گیرد. صدرالمتألهین با استناد به قدرت خیال بر این اعتقاد اصرار دارد هر کس کیفیت قدرت الهی را در خیال خویش بپذیرد، باور می کند که نیات صورت خارجی می یابند. گر چه ملاصدرا با عدم بیان مسائل وجود ذهنی می تواند قائل به پذیرش خلاّقیت نفس شود اما کار برجسته وی استفاده از راهکاری به نام تجرّد خیال است و مهمتر از همه بیان اصول متمایز در معاد جسمانی کمک شایانی به اثبات ارتباط وجود ذهنی با معاد داشته. آنچه کار وی را از سایر فلاسفه چون بوعلی ممتاز می کند پذیرش تجرّد خیال به معنی ارتقای صورت و خروج از نقص به سوی کمال است نه تقشیر صورت از ماده.
صفحات :
از صفحه 57 تا 72
  • تعداد رکورد ها : 2250