جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 312
تاريخ الفرق الإسلامية ونشأة علم الكلام عند المسلمين
نویسنده:
علي مصطفى الغرابي
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
قاهره - مصر: المكتبة الحسينيه,
مشخصات اثر
الافلوطینیة المحدثة و التوحید الاسماعیلی
نویسنده:
محمد عبدالحمید الحمد
نوع منبع :
کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
دمشق: الحمد للنشر و التوزیع,
چکیده :
کتاب «الافلوطینیة المحدثة و التوحید الاسماعیلی» اثر محمد عبدالحمید الحمد به زبان عربی می باشد. این کتاب راجع به تأثیر پذیری اسماعیلیان از نوافلاطونیان در بخش توحید بحث کرده است. نویسنده مطالب کتابش را در دو باب تنظیم کرده و هر بابی متضمن چند فصل است. باب اول که راجع به تأثیر آثار نوافلاطونیان بر تفکر مسیحی است دارای چهار فصل می باشد. مؤلف در فصل اول از مسائلی نظیر مکان زندگی، محل تحصیل و اساتید افلوطین سخن گفته و به برخی از مهمترین تفکرات وی نظیر عنایت الهی، صدور عقل از واحد، صدور نفس از عقل و خیر و شر اشاره کرده است. سپس در فصل دوم به زندگی شاگرد افلوطین - یعنی فرفوریوس - و افکار و تأثیرات وی می پردازد. در فصل سوم و چهارم نیز به دیگر شخصیت های مؤثر نوافلاطونیان توجه شده است. نویسنده در باب دوم سخن از تأثیر نوافلاطونیان بر تفکر اسلامی گفته و مطالبش را در چهار فصل گنجانده است. در فصل اول به سیر تطور تصوف در جامعه اسلامی اشاره رفته و در فصل دوم از ظهور دعوت اسماعیلی و منشأ پیدایش آن سخن گفته شده است. در فصل سوم به فلسفه ابوبکر رازی و مناظره هایی که بین اسماعیلیان و غیر آنها اتفاق افتاده است پرداخته شده و در فصل چهارم از رسائل اخوان الصفا و نقش اسماعیلیان در تألیف و شرح آن سخن به میان آمده است.
مشخصات اثر
اندیشه های کلامی شیخ مفید
نویسنده:
مارتین مکدرموت؛ مترجم: احمد آرام؛ ناظر: مهدی محقق
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب فهرست
وضعیت نشر :
تهران: موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل شعبه تهران,
چکیده :
«اندیشه‌ هاى کلامى شیخ مفید» حاصل تحقیقى است که مارتین مکدرموت درباره یکى از محدثان و فقها و متکلمان بزرگ شیعه امامیه، یعنى ابو عبدالله محمد بن محمد بن نعمان الحارثى بغدادى (متوفى 413) ملقب به ابن المعلّم و مشهور به شیخ مفید به عمل آورده است. این اثر رساله دکتراى مؤلف بوده است که در سال 1978 ضمن سلسله کتاب‌ هاى دانش ایرانى در بیروت به چاپ رسیده است. مؤلف پس از یک مقدمه که در آن به معرفى شیخ مفید و آثار و مقام او در تاریخ علم کلام پرداخته، مطالعات تطبیقى خود را بر سه بخش تقسیم کرده است. در بخش اول آراء شیخ مفید تشریح و با آراء معتزله مقایسه شده است. در بخش دوم آراء شیخ با آراء و نظریات استادش ابن بابویه قمى و در بخش سوم با آراء شاگرد او، سید مرتضى، مقایسه شده است. بخش اول، که در واقع قسمت اعظم کتاب را تشکیل مى‌ دهد، مشتمل بر یازده فصل است. آراء شیخ مفید درباره مسائل مختلف علم کلام در ضمن فصول این بخش تشریح شده و در عین حال با آراء معتزله مقایسه شده است. مکدرموت، شیخ مفید را وارث دو مذهب کلامى مى‌ داند، یکى مذهب امامیه که توسط خاندان شیعه نوبختى پرورش یافته و دیگر مذهب کلامى معتزله. در بخش دوم، مؤلف سعى کرده است، آراء خود را با آراء استادش ابن بابویه قمى مقایسه کند. در این بخش همه آراء ابن بابویه خلاصه نشده است. مؤلف کوشیده است مواردى را که شیخ مفید و ابن بابویه با هم اختلاف داشته‌ اند، انتخاب و آن ها را تحلیل کند. حاصل مقایسه‌ اى که مؤلف در این بخش کرده، این است که «ابن بابویه محدثى است که بسیارى از آراء او با آراء معتزله موافق است. اما شیخ مفید متکلّمى است که در عین حال محدّث نیز هست و آراء او اگر چه اساسا شبیه به آراء ابن بابویه است، در جهت مذهب معتزله پیش مى‌ رود» سومین و آخرین بخش کتاب به مقایسه آراء شیخ مفید و شاگردش سید مرتضى اختصاص دارد. در این بخش که کوتاه‌ ترین بخش‌ هاى کتاب است، مؤلف آراء سید مرتضى را درباره مسائلى که در بخش اول به تفصیل شرح داده است، اجمالا بیان می کند.
مشخصات اثر
دفاع از تشیع (ترجمه الفصول المختارة للمفید)
نویسنده:
محمد بن محمد مفید؛ مترجم: محمد بن حسین آقا جمال خوانساری؛ محقق: صادق حسن زاده؛ مصحح: علی اکبر زمانی نژاد
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم : مؤمنین,
چکیده :
«مجالس در مناظرات» ترجمه فارسى کتاب الفصول المختارة من العیون و المحاسن اثر شیخ مفید است، پیرامون مناظرات شیخ مفید درباره مباحث امامت، که توسط آقا جمال خوانسارى ترجمه گشته است. سده چهارم تاریخ اسلام، سده ‏اى پر جوش و خروش بود، پر جوش و خروش در سیاست، و پر جوش و خروش در علم. سیصد سال از ظهور اسلام مى‏ گذشت. فلسفه یونان ترجمه شده بود. کتاب‏هایى دیگر نیز در حوزه علوم مسلمین پا گذاشته بود. پیروان سیاست‏هاى گوناگون، سرتاسر ممالک اسلام را میدان تکاپوى خویش قرار داده بودند. در حدیث و تفسیر کتاب‏هایى تألیف شده بود. محدّثان و مفسران آراء خود را اظهار کرده بودند. کتاب‏هایى در تاریخ اسلام، و تاریخ خلافت اسلامى، گردآورى شده بود، که پیشینه اسلام را، اگر چه با نقص و جانبدارى، پیش چشم ‏ها مى‏ گذاشت. عقایدشناسان و متکلّمان به مکتب‏هاى خود شکل داده بودند. پایه ‏هاى مذاهب فقهى ریخته شده بود، و مردم در پیروى از فقیهان دسته‏ بندى شده بودند. شهر بغداد در آن روزگار، به عنوان مهم‏ترین مرکز علمى و سیاسى جهان اسلام به شمار مى ‏رفت و از ویژگى ‏هاى خاصى برخوردار بود. آل بویه و حمدانیان که شیعه مذهب بودند، قدرت یافته و از دانشمندان شیعه حمایت مى ‏کردند یا حداقل از آن آزار و اذیت‏ ها که قبلا به شیعیان مى ‏رسید، جلوگیرى مى‏ کردند و این فرصت خوبى بود تا دانشمندان شیعه از حقانیّت مذهب امامیّه دفاع نمایند. شیخ مفید این مسئولیّت بزرگ را در بغداد به عهده داشت و شاگردان برجسته اى از قبیل شریف رضى، سیّد مرتضى، شیخ طوسى، ابوالعباس نجاشى، قاضى ابوالفتح کراچى و... را تربیت نمود که هر کدام در دفاع از مبانى شیعه تلاش ‏هاى چشم گیرى انجام دادند و از طرف دیگر شیخ مفید با بزرگان فرقه معتزله و اشاعره و مذاهب گوناگون اهل سنت و حتى فرقه‏ هاى شیعه از قبیل زیدیه و اسماعیلیه به بحث و مناظره حضورى و شفاهى مى‏ پرداخت، که نمونه ‏هاى آن را در کتاب ارزنده «الفصول المختاره» مى ‏بینیم. نام کامل کتاب «الفصول المختاره من العیون و المحاسن» است و همان طور که از دیباچه کتاب به دست مى ‏آید، این کتاب برگزیده ‏اى از مطالب دو کتاب شیخ مفید؛ یعنى کتاب «المجالس المحفوظه فى فنون الکلام» و کتاب «العیون و المحاسن» مى ‏باشد.
مشخصات اثر
نقش عقل در روش کلامی ماتریدیه
نویسنده:
پدیدآور: حبیب الله حنیف ؛ استاد راهنما: سید زهیر المسیلینی ؛ استاد مشاور: ایجاد حسین
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
17. فرق کلامی , ماتریدیه (اهل سنت)
چکیده :
عقل نزد بسیاری از متکلمان مسلمان و نحله‌های فکری و کلامی، یکی از منابع معرفت شناخته می‌شود. ماتریدیه نیز از آن به عنوان یکی از منابع و اسباب معرفت یاد می‌کنند با این تفاوت که ماتریدیان، نه چونان معتزله مطلقا عقل را مبنای معرفتی برای عموم مسایل می‌دانند و نه چونان اهل حدیث و اشاعره که در گزاره‌های کلامی نقشی برای عقل قایل نیستند و یا از نقش آن می‌کاهند. بلکه از این منظر عقل نقش مهمی در خداشناسی، راهنماشناسی و فرجام‌شناسی دارد. پژوهش پیرامون نقش عقل در نزد متکلمان مسلمان و در روش‌های مکاتب کلامی اسلام، از آن روی که می‌تواند دریچه‌های گفتگو و اندیشه را برای مسلمانان باز نگه می‌دارد، اهمیت فراوانی دارد. در جهانی که ما در تلاطم افراط و تفریط در به کارگیری و استفاده از عقل به شدت در تنگنا قرار گرفته ایم، بررسی رویکرد‌ مذاهب معتدل اسلامی نسبت به عقل، ما را از این تنگنا و مهلکه نجات خواهد داد. از این روی در این نوشتار تلاش می‌شود تا نقش عقل در روش مکتب کلامی ماتریدیه مورد مطالعه قرار گیرد.نوشتار حاضر در چهار فصل تدوین شده است که فصل آغازین آن به مفهوم‌شناسی و طرح کلیاتی پیرامون بحث اختصاص یافته است و در آن سعی می‌شود تا برای ورود به اصل بحث زمینه سازی شود. در فصل دوم، مباحثی چون معرفت‌شناسی و خداشناسی ماتریدان بررسی می‌شود، در فصل سوم مباحث راهنماشناسی و در فصل چهارم مباحث فرجام‌شناسی یا بحث معاد مورد مطالعه قرار گرفته است. حاصل این مطالعه این است که ماتریدی در مباحث خداشناسی عقل را مقدم بر نقل می‌دارد و در مباحث راهنماشناسی،‌ عقل را مثبت ضرورت ارسال رسل می‌شمارد و در مباحث معاد نیز هر از گاهی از عقل بهره گرفته می‌شود اما چون بحث معاد، بحثی نقلی است و عقل آدمی توانایی درک تمامی ابعاد رستاخیز و معاد را ندارد، لذا نمی‌تواند مطلقا در خصوص گزاره‌های کلامی در حوزه‌ی معاد، داوری کند، اما می‌تواند که در اثبات پاره‌ی از مباحث و مسایل معاد، به کمک متکلم بشتابد و وی را در تبیین مسایل و توضیح و تفسیر آن و نیز دفاع و توجیه آن‌ها یاری نماید.
مشخصات اثر
تطور معنا و منزلت عقل در کلام امامیه تا نیمه قرن پنجم
نویسنده:
پدیدآور: محمدجعفر رضایی ؛ استاد راهنما: محمدتقی سبحانی؛استاد مشاور: حمید رضا شریعتمداری؛ استاد مشاور: قاسم جوادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
چکیده یکی از مسائل مهم در تاریخ کلام اسلامی بحث از معنا و جایگاه عقل است و پذیرش یا رد عقل به عنوان یکی از منابع دینی تأثیر بسیاری در یک نظام اعتقادی خواهد داشت. در این رساله سرگذشت مسئله عقل در دوران نخستین (تا نیمه قرن پنجم) در امامیه با توجه به دو نقطه عطف شکل‌گیری متکلمان در اواخر سده اول و تعاملات کلام امامیه و معتزله از سده چهارم بررسی شده است. در فصل نخست نشان داده شد که قرآن و روایات نخستین (قرن نخست) به جنبه‌های معرفتی عقل توجه نشان داده و مسلمانان را به تعقل فراخوانده‌اند. از اواخر سده اول با ظهور متکلمان نخستین بازاندیشی‌ها در ‌عقل‌گرایی امامیه صورت گرفت. در مسئله وجودشناسی هرچند محدثان عقل را جوهری مستقل از انسان می‌دانستند، ولی متکلمان صرفاً عقل را ابزاری در انسان برای معرفت می‌دانستند. در مسئله رابطه عقل و منابع وحیانی هرچند همه امامیه در این دوره به حجیت توأمان عقل و امام معتقد بودند، ولی محدثان صرفاً از عقل برای فهم معارف وحیانی بهره می‌بردند و متکلمان امامیه افزون بر فهم و استنباط معارف دینی، برای تبیین و نظریه‌پردازی برون‌متنی معارف دینی و دفاع از اندیشه‌های خود در برابر مخالفان نیز از عقل استفاده می‌کردند. در بحث رابطه عقل و معرفت نیز هرچند محدثان و بسیاری از متکلمان معرفت را اضطراری می‌دانستند و معتقد بودند که خداوند معرفت را در قلب انسان قرار می‌دهد و عقل انسان با عقلانی یافتن‌شان به آنها اقرار می‌کند؛ ولی بنا به دیدگاه هشام بن حکم و شاگردانش این معرفت پس از استدلال بالفعل می‌شود. از سده چهارم تعاملات کلام امامیه و معتزله زمینه تحولات بعدی در مسئله عقل را فراهم نمود. هرچند عالمان امامیه در مدرسه قم مانند کلینی و صدوق با احیای اندیشه‌های کلامی مدرسه کوفه و تعاملی حداقلی با معتزله سعی کردند در برابر این جریان ایستادگی کنند، ولی دانشمندان امامیه در مدرسه بغداد علی‌رغم تقابل جدی در عرصه‌هایی چون امامت، در نزدیک کردن کلام امامیه و معتزله تلاش بسیاری داشتند. در بحث وجود‌شناسی عقل هرچند شیخ مفید همچون متکلمان مدرسه کوفه عقل را عرضی می‌دانست که خداوند در وجود انسان‌ها قرار داده و به وسیله آن انسان امور استنباطی را می‌فهمد و خوب و بد را تشخیص می‌دهد، سید مرتضی و دیگر شاگردانش همچون معتزلیان عقل را صرفاً مجموعه‌ای از علوم بدیهی دانستند. در مباحث معرفت‌شناسی عقل عالمان مدرسه کلامی بغداد (به جز حسن بن موسی نوبختی) با پذیرش نظریه اکتسابی بودن معرفت و رد معرفت اضطراری و همچنین وجوب نظر همراهی بیشتری با معتزلیان داشتند. در این بین شیخ مفید در بحث رابطه عقل و وحی همچنان مانند پیشینیان خود می‌اندیشید و با معتزله مخالفت می‌کرد. این در حالی است که سید مرتضی در این بحث اندیشه‌های استاد خود را به نقد کشید و همچون معتزله عقل را بی‌نیاز از وحی دانست. در همه این مباحث ابوالفتح کراجکی با شیخ مفید همراهی کرد، در حالی که دیگر شاگردان مفید اندیشه او را کنار گذاشته و با سید مرتضی همراه شدند.
مشخصات اثر
الوهابيّة جذورها التاريخية : مواقفها من المسلمين
نویسنده:
حسين ابو علي
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه pdf
وضعیت نشر :
مركز الأبحاث العقائدية,
چکیده :
کتاب حاضر درباره وهابیت، تاریخ شکل گیری آن و نقد عقاید وهابیت می باشد.
مشخصات اثر
سیر اندیشه کلام و مکاتب اسلامی: با تاکید بر مکتب اشعری در عصر سلجوقی (معتزله، اشعریان، ماتریدیه، کرامیه و شیعه)
نویسنده:
محمدعلی ساکی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
مشخصات اثر
نکت البدیعه فی تحقیق الشیعه
نویسنده:
سلیمان بن عبدالله الماحوزی البحرانی؛ تحقیق مشتاق صالح المظفر
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کربلا: العتبه الحسینیه المقدسه، قسم الشوون الفکریه و الثقافیه,
کلیدواژه‌های اصلی :
17. فرق کلامی , شیعه (اعم، مذاهب کلامی) , عقاید شیعه , شیعه شناسی , اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , فرق الشیعة (نوبختی) , تفسیر کشاف : متقن ترین تفسیر اهل سنت، ممتاز به لحاظ نکات ادبی و بلاغی : زمخشری , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , کتب شیعه شناسی , الغیبة: نعمانی , الغیبة: شیخ طوسی , 01- کافی : شیخ کلینی , من لا یحضره الفقیه , وسائل الشیعه , تفسیر قمی (روایی) , تاریخ طبری , الکامل فی التاریخ , الطبقات الکبری (طبقات ابن سعد) , شرح مواقف: شریف جرجانی , احقاق الحق: قاضی نورالله , الغدیر: علامه امینی , تفسیر عیاشی (روایی) , نهج الحق: علامه حلی , الإرشاد (شیخ مفید) , کمال الدین (شیخ صدوق) , بحار الانوار (علامه مجلسی) , إعلام الوری بأعلام الهدی (فضل بن حسن طبرسی) , أعیان الشیعة (محسن امین) , کشف الغمة (علی بن عیسی اربلی) , عیون أخبار الرضا علیه السلام (شیخ صدوق) , الخرائج و الجرائح‏ (قطب راوندی) , کنز العمال: متقی هندی
چکیده :
کتاب حاضر درباره شناخت شیعه و فرق مختلف شیعه می باشد. فرق مختلق شیعه از قبیل امامیه، غلات، اسماعیلیه، فطحیه، زیدیه و...
مشخصات اثر
قراءة فی کتب العقائد: المذهب الحنبلی نموذجا
نویسنده:
حسن بن فرحان المالکی
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
عمان: مرکز الداراسات التاریخیه,
چکیده :
پژوهشی کلامی عقیدتی است درباره شکل‏گیری اندیشه‏های کلامی فرقه‏های اسلامی با تمرکز بر اندیشه‏ها و عقاید حنبلیه. این شرح با مراجعه به منابع کهن و تحقیقات معاصرین در حوزه فرق اسلامی فراهم آمده و تلاش می‏کند تعاریف منسجمی از اصطلاحات عقیده، سنت و بدعت و نیز زمینه‏ها و ریشه‏های سیاسی اختلافات عقیدتی ارائه کند. در این بحث عقاید مرحبه، قدریه، معتزله و شکل‏گیری اندیشه حنبلیه بررسی شده است. نویسنده مخصوصاً بر زمینه‏های فکری اهل حدیث و رابطه سیاست و عقیده و رفتارهای ویژه امام احمد حنبل و دیگر شخصیتهای حنبلی تمرکز کرده و ایده تکفیر و ارهاب را در عقیده حنبلی‏ها تحلیل کرده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 312