جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
میرباقری, سید محمدمهدی (خطیب، مدرس خارج حوزه علمیه قم، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم، متاثر از سید منیرالدین حسینی، از مخالفان اندیشه عرفان‌های مبتنی بر معرفت نفس، از نظریه‌پردازان در باب نسبت بین علم و دین) , 1340ش.قم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 13
ولایت فقیه یا وکالت حکیم: مواجهه آیت الله میرباقری بادکتر حائری
نویسنده:
یحیی عبداللهی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
پایگاه فرهنگستان علوم اسلامی قم,
مشخصات اثر
بررسی جهتداری علوم تجربی از منظر برخی اندیشمندان معاصر
نویسنده:
محمد تقی سبحانی، حسین سعدآبادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
را میتوان از مهمترین مبانی معرفت شناسانه در راستای قبول و یا رد مسأله « جهتداری علم » مسأله دانست و از همین رو موضوعی پر اهمیت به شمار میرود. « علم دینی » در نوشتار پیش رو، مسأله مذکور از نگاه سه اندیشمند معاصر؛ یعنی آیت الله جوادی آملی، دکتر سروش و حجت الاسلام و المسلمین میرباقری مورد بررسی قرار گرفته است و سعی شده تا با تکیه بر مبانی و تصریحات هر یک، نظر ایشان در مسأله جهتداری تبیین شود. برخی از اندیشمندان مذکور، مبانیای دارند که در نگاه اول با موضوع جهتداری علم سازگار نیست؛ از جمله استاد جوادی آملی و دکتر سروش قائل به واقع نمایی علم هستند و فهم نسبی را رد میکنند، بر خلاف آقای میرباقری که تعریف مشهور از علم را نقد و سخن از حضور فاعلی در فرایند فهم به میان آوردهاند و به نوعی قائل به نسبیت فهم هستند. در ترابط فهم و اختیار نیز استاد جوادی و دکتر سروش فهم را غیر اختیاری میدانند و در مقابل، حجت الاسلام میرباقری معتقد است فهم بدون اختیار شکل نمیگیرد. از این گذشته ظاهرا سایر مبانی این سه شخصیت، بر موضوع جهتداری علوم تجربی موجود صحّه گذاشته و آن را تایید میکند. از جمله همگی قائل به تاثیر فلسفه در این علوم هستند. همچنین هر سه، فرضیهها و نظریهها را در علم مؤثر دانسته و از نقش شخصیت عالم و محیط پیرامون او در علم سخن گفتهاند.
صفحات :
از صفحه 93 تا 104
مشخصات اثر
درسگفتار ایده علم دینی: ارائه و گفتگو میان دیدگاه‌های مختلف در باب علم دینی
مدرس:
خسرو باقری | علیرضا پیروزمند | حسین شیخ‌رضایی
نوع منبع :
مناظره،گفتگو و میزگرد , درس گفتار،جزوه وتقریرات , کتابخانه عمومی
کلیدواژه‌های فرعی :
درس گفتگو ,
چکیده :
در این درس-گفتگو چه می‌گذرد؟ بحث از نسبت علم و دین و تعارضات و همراهی های آنها با هم سابقه طولانی هم در تک تک ما دارد و هم در تاریخ تاملات فلسفی داستان طولانی ای پیدا کرده است. این بحث خصوصا پس از اوج گیری علم جدید و بالخصوص با طرح نظریاتی مانند تکامل داروین و مکانیک کوانتوم جدی­ تر شد، البته بیشتر در بستر مسیحیت. اما در ایران مساله کمی متفاوت بود، آشنایی دیر هنگام با علم جدید و نتایج مختلف آن بالخصوص در علوم انسانی و اجتماعی و مدیریتی و اقتصادی خیلی از صاحبنظران را به این فکر فرو برد که جایگاه این علوم و مبانی و دیدگاه های مستتر و یا مطرح شده در آنها در نسبت با اعتقادات دینی اسلامی چیست. این جرقه پس از چند سال نام «نظریه علم دینی» به خود گرفت. نظریه ای که تلاش می کرد نسل جدیدی از علوم را غالبا در مقابل علوم فعلی و مبتنی بر جهان بینی دینی پرورش دهد. این نظریه را گروه ها و اندیشه های مختلفی پیگیری کردند که شاید هیچ وجه مشترکی میانشان جز نام علمِ دینی موجود نباشد! جریان فرهنگستان علوم که با اندیشه های سید منیر الدین هاشمی آغاز شد و اکنون با دیدگاه های حجت الاسلام میرباقری ادامه پیدا می کند، جریان فلسفه اسلامی که بیشتر از همه متاثر از دیدگاه آیت الله جوادی آملی است، جریان متفکران فلسفه علمی که محوریت آنها را سعید زیباکلام و حمیدرضا آیت اللهی تشکیل می دهند و همچنین جریان فردیدی ها و ... همگی کمابیش معتقد به چنین ایده ای هستند. اما این اندیشه مخالفان زیادی نیز دارد که از قضا تقریبا همان روشنفکران دینی همانند عبدالکریم سروش و علی پایا و مصطفی ملکیان هستند. مخالفان معمولا مدعی هستند که این دیدگاه آزادگی علم را از بین خواهد برد و سبب رکود علم و جدایی آن از معیار اصلی اش یعنی تطابق با واقعیت می گردد. ما در این درس-گفتگو برخی دیگاه های موافقان و مخالفان علم دینی را خواهیم شنید و بررسی خواهیم کرد که این ایده تا چه حد می تواند چراغ راه ما برای مواجهه با علم و دنیای جدید باشد.
مشخصات اثر
فرهنگستان علوم اسلامی در ترازوی علم: اشاراتی به ظرفیت‌ها و نقاط ضعف فرهنگستان علوم اسلامی قم
نویسنده:
احمد رهدار
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
متن
کلیدواژه‌های اصلی :
فرهنگستان علوم اسلامی
چکیده :
گفته‌اند کار فلسفه قراردادن هرچیز در جای خودش است و این غالباً بدان معناست که مخالفت و موافقت با پدیدارها کار فلسفه نیست یا اگر با احکامی درباره‌ی چیزها مخالفت یا موافقت می‌کند نه از آن رو است که غرضی در میان است، بلکه به آن جهت است که می‌خواهد حدود آن را تعیین نماید. در متن پیش رو نگارنده کوشیده است حدود و جایگاه فرهنگستان علوم اسلامی قم را معین نماید. به‌ویژه می‌کوشد تا نسبت آن را با دیگر جریان‌های فکری حوزه، فضای عمومی علم در ایران، دانشگاه و انقلاب اسلامی معین نماید. اینکه تا چه اندازه این کوشش قرین توفیق بوده را به مخاطب فکور وامی‌گذاریم.
مشخصات اثر
تفکیکی ها، انقلاب اسلامی و ولایت فقیه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
متن
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
مشخصات اثر
انتقاد سیدحسین نصر به نظریه تأسیس یا احیای تمدن اسلامی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
دین آنلاین (خبرگزاری مهر),
چکیده :
تأسیس تمدن اسلامی تقریباً در درون بخش حاکم از جبهه انقلاب اسلامی، امری قطعی و لازم انگاشته می‌شود و بزرگان این جبهه مانند سیدمهدی میرباقری بارها بر مطالعه زمینه‌ها و لوازم احیا یا ایجاد تمدن اسلامی تأکید کرده‌اند، اما خبرگزاری مهر در گفت‌وگو با سیدحسین نصر از جبهه و پارادایم سنت‌گرایان، این رویکرد را نقد می‌کند:.../ من اعتقاد ندارم که می شود تمدن جدیدی ساخت بدون وحی جدید. وحی جدید نیز بر اساس اعتقاد ما مسلمانان نخواهد آمد. اسلام آخرین دین است و پیامبر اکرم(ص) خاتم الانبیاء هستند. بر این اساس ما دو وظیفه مقابل خودمان داریم: یکی حفظ آنچه از تمدن اسلامی باقی مانده است. این عذر و بهانه که عصر جدید و مدرن است و از غرب باید تقلید کرد را اصلاً قبول ندارم. دوم باید سعی کنیم اصول این تمدن را با توجه به آنچه موجود است و آنچه راجع به آن نوشته شده و فکر شده بازیابیم و سعی کنیم در استمرار این تمدن، برای این اصول کاربردهای جدیدی پیدا کنیم./ برخی اعلام کرده اند که باید یک تمدن جدید اسلامی بسازیم. اصلاً به این موضوع اعتقادی ندارم. درواقع چنین چیزی در تاریخ اتفاق نیفتاده است. هر وقت یک دین بزرگی به دنیا آمده بعد از مدتها یک تمدن را به وجود آورده و آن تمدن ادوار مختلف داشته و فراز و نشیب و قوت و ضعف داشته است. برای نمونه تمدن چین تمدنی ۴ هزار ساله است./ پس از فرارسیدن دوره رنسانس این مسأله مشاهده شد که یکی از مهم‌ترین جنبه‌های رنسانس، عناد با اسلام بود. هیچ چیزی تمسخرآمیزتر از این نیست که بسیاری از متفکران متجدد مسلمان می گویند که بزرگی اسلام در این است که باعث رنسانس در اروپا شد. این بزرگترین اهانت به اسلام است. مطرح کردن این دیدگاه نادرست بدان معناست که اسلام باعث الحاد و بی دینی و «بشر-مرکزی» بودن دید غربی ها شد. این طور نیست./قرون وسطی مخالف با دین اسلام بود و در عین حال با نهایت احترام به فرهنگ اسلامی و حتی علوم عقلی اسلامی! از دوره رنسانس به بعد، آن نفرت باقی ماند توأم با نفرت نسبت به علوم و فرهنگ و تمدن اسلامی. این مسأله را تا دوران کنونی شاهد هستیم.
مشخصات اثر
بازشناسی اندیشه سیاسی اصحاب فرهنگستان علوم اسلامی قم
نویسنده:
داوود فیرحی؛ محمدصادق پورابراهیم اهوازی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
فرهنگستان علوم اسلامی
چکیده :
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، فضا برای نقد تجدد مهیا گشت و افراد و گروه‌های زیادی انتقاد از آن را سرلوحة کار خویش قرار دادند. در این میان، «فرهنگستان علوم اسلامی قم» نیز یکی از نحله‌هایی بود که با شدت و توان و با رویکردی تمدن‌ساز به اسلام، سعی نمود پایه‌های تمدن اسلامی را در مقابل تمدن غربی استوار سازد. بر این اساس، در تحقیق حاضر برآنیم که اندیشة سیاسی اصحاب «فرهنگستان علوم اسلامی قم» را بررسی نماییم. بدین منظور، روش جماعت‌گرایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای رسیدن به مقصود، غیریت‌سازی جماعت فرهنگستان با تجدد و نقدهای فرهنگستان به فلسفة اسلامی از نظر خوانندگان خواهد گذشت. هم‌چنین، مبانی فلسفی فرهنگستان (فلسفة شدن اسلامی) معرفی می‌گردد. در نهایت، تأثیر موارد فوق بر اندیشة سیاسی اصحاب فرهنگستان تبیین خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 105 تا 129
مشخصات اثر
سید محمدمهدی میرباقری (1340ش.- )
نوع منبع :
مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
سید محمدمهدی میرباقری (زادهٔ ۱۳۴۰ در قم)، روحانی ایرانی، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم و از نظریه‌پردازان در باب نسبت بین علم و دین است. او معتقد به جهت‌داری علوم از نظر معرفت‌شناختی است که براساس آن می‌توان علوم را به دینی و غیردینی تقسیم کرد. وی در اسفند ۱۳۹۴ از سوی مردم استان البرز به عنوان نماینده این استان در مجلس خبرگان رهبری انتخاب گردید. تحصیلات: از مهم‌ترین اساتید او در فقه و اصول میرزا جواد تبریزی، وحید خراسانی، محمد تقی بهجت، زنجانی و سبحانی و در منطق و فلسفه حسن‌زادهٔ آملی، عبدالله جوادی آملی، محمدتقی مصباح یزدی و سید منیرالدین حسینی الهاشمی را می‌توان نام برد. اندیشه‌شناسی: او نظرات متنوع خود را دربارهٔ «علم و دین» «دین و تکنولوژی»، «دین و توسعه» و «چگونگی اسلامی سازی علوم» در مقالات، کتاب‌ها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های مختلف بیان کرده‌است. او دربارهٔ «نسبت بین دین و علم» معتقد است که هماهنگی بین منابع معرفت، بصورت قهری اتفاق نمی‌افتد، لذا برای اسلامیت علوم، نیازمند مقید شدن معارف نقلی، عقلی و تجربی، در منزلت منطق و روش تحقیق هستیم. میرباقری معتقد است این مهم نیز امکان‌پذیر نیست، مگر اینکه مسئله «دلالت» به عنوان عنصر مشترک تمامی عرصه‌های معرفت مورد توجه قرار گیرد و عوامل دخیل در آن شناسایی شود. کتاب‌شناسی: رویکردی نو در پایگاه وضع و دلالت‌های زبانی (۱۳۸۱)/ جهت‌داری علوم از منظر معرفت‌شناختی (مناظره) (۱۳۸۷)/ گفتارهایی پیرامون تحول در علوم انسانی (۱۳۸۹)/ بینش تمدنی، تقریری از کلام اجتماعی سید محمدمهدی میرباقری ۱۳۹۳)/ جستارهایی در معانی ولایت فقیه (۱۳۹۴)/ نسبت اخلاق و فناوری اطلاعات (۱۳۸۶)/ هنر، دین، تجدد (۱۳۹۴)/.
مشخصات اثر
اراده گرایی، به مثابه مبنایی برای علم دینی در نظریه فرهنگستان علوم اسلامی
نویسنده:
محمدتقی موحد ابطحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
در این مقاله، رویکرد فرهنگستان علوم اسلامی به «علم دینی» به اجمال معرفی شده است. همچنین یکی از اصلیترین مبانی آن، که در ادبیات معرفت شناسی و فلسفه علم با عنوان «اراده گرایی» شناخته میشود، با روش تحلیلی بررسی، و به برخی از اشکالات وارد بر آن، پاسخ داده شده است. در نهایت، برخی از نکات مبهم و لوازم منطقی نادرست آن و ضعف در ادله ردّ واقع گرایی، عدم توصیف و تبیین دقیق رویکرد ضد واقع گرایی و بی توجهی به لوازم آن و همچنین ناسازگاری این نظریه از حیث واقع گرا بودن، تحلیل شده است.
صفحات :
از صفحه 179 تا 208
مشخصات اثر
دفاعی از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود در تولید علم دینی
نویسنده:
محمد تقی موحد ابطحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی , محمدتقی مصباح یزدی , غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
هدف تحقیق: ارائه تقریری مناسب از فرایند تهذیب و تکمیل علوم موجود، به‌گونه‌ای که نقدهای ملکیان و باقری بر آن وارد نباشد. روش تحقیق: در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و در ارزیابی آرا از روش تحلیل فلسفی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق: 1. می‌توان قرائتی مناسب از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود ارائه و از آن در چارچوب وظیفه‌گرایی معرفتی دفاع کرد. 2. در شرایطی که رویکردهای تأسیسی علم دینی موفق به تولید نظریه علمی نشده، استفاده از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود بهترین گزینه است. 3. تأمل در نحوه استفاده از این رویکرد در تمدن اسلامی که به تولید فلسفه اسلامی انجامید، می‌تواند به ارائه الگویی مناسب برای مواجهه با علوم جدید منتهی شود.
صفحات :
از صفحه 103 تا 126
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 13