جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک : support@alefbalib.com

نام :*

نام خانوادگی :*

پست الکترونیک :*

* *

تلفن :

دورنگار :

آدرس :

بخش :

پیغام :*

حروف تصویر :

* *

ارسال انصراف

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

فارسی | العربیه | English

در تلگرام به ما بپیوندید

پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی

جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن

: جستجو در الفبا در گوگل

...جستجوی هوشمند

صفحه اصلی کتابخانه

پورتال جامع الفبا

مرور منابع

مرور الفبایی منابع

مرور کل منابع

مرور نوع منبع

آثار پر استناد

متون مرجع

مرور موضوعی

مرور نمودار درختی موضوعات

فهرست گزیده موضوعات

کلام اسلامی

مسائل جدید کلامی

سایر موضوعات

دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات

سیره ائمه اطهار علیهم السلام

شیعه-شناسی

عرفان

فلسفه اسلامی

مرور اشخاص

مرور پدیدآورندگان

مرور اعلام

مرور آثار مرتبط با شخصیت ها

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی

مرور مجلات

گالری

چندرسانه ای

جستجو

جستجوی هوشمند در الفبا

جستجو در سایر پایگاهها

جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان

جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه

جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی

کتابخانه مجازی ادبیات

کتابخانه مجازی حکمت عرفانی

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران

کتابخانه تخصصی ادبیات

کتابخانه الکترونیکی شیعه

علم نت

کتابخانه شخصی

مدیریت علاقه مندیها

ارسال اثر

دانشنامه

راهنما

مرور > مرور اعلام

فارابی , ابونصر محمد بن محمد (Alfarabi، معلم ثانی، فیلسوف مشائی، تشیع فلسفی), -257ق/ 870م 339ق/950م

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

64 65 66 67 68 69 70 71 72 73

تعداد رکورد ها : 759

عنوان :

تحلیل معناشناختی روایت ابن سینا از فهم متافیزیک ارسطو

نویسنده:

احمد حسینی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فارابی , ارسطو , ابن ‌سینا , فلسفه مشاء , کتاب اغراض ما بعدالطبیعه

کلیدواژه‌های فرعی :

وجودشناسی , الاهیات , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , طبیعیات شفا , کتاب لاندا ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

همواره در سنت فلسفی ما این تصور وجود داشته است که ابن سینا ابتدا کتاب مابعدالطبیعه ارسطو را نفهمید و سپس به کمک کتاب فارابی -که به بیان اغراض مابعدالطبیعه اختصاص داشت -موفق به فهم آن شد. این تصور از آن جهت در میان مورخان اندیشه فلسفی اسلامی رواج دارد که خود ابن سینا در زندگی نامه خودنوشتش تصریح می کند که بارها کتاب مابعدالطبیعه ارسطو را خوانده است اما آن را نفهمیده است. اما این تلقی از زندگی نامه شیخ - با توجه به نبوغ ابن سینا و نیز با در نظر گرفتن اختصار کتاب فارابی - قابل نقد به نظر می رسد. در این مقاله بر مبنای این دلائل و نیز شواهدی از دیگر آثار ابن سینا برداشت جدیدی از زندگی نامه او ارائه می شود که با تصور رایج برداشتی متفاوت دارد و نشان داده می شود که منطور شیخ آن نیست که در فهم محتوای مابعدالطبیعه مشکل داشته است بلکه با صورت بندی و برخی تفاسیر از آن موافق نبوده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 79 تا 90

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی مدینه عادله از منظر ابن سینا با تطبیق بر آرای فارابی

نویسنده:

طیبه زارعی، سعید رحیمیان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ابو نصر فارابی , رییس مدینه , نبوت , نظام هستی , ابن ‌سینا , علم تدبیر منزل , اجتماع مدنی , مدینه عادله , فضیلت و اخلاق , مقاله درباره فارابی

کلیدواژه‌های فرعی :

قوای نفس , قوس نزول و صعود , سعادت , قانون , نظریه فیض , حکمت عملی , فلسفه الهی , عدالت , فلسفه سیاست , اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی) , قوه مخیله , غایت مدینه , نظام مدینه ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

ابن سینا از جمله فیلسوفانی است که با تکیه بر میراث فارابی، نبوت و سیاست، عقل و وحی و فلسفه و شریعت را به هم پیوند می زند، و براین اساس حکومت مطلوب خود را پایه ریزی می کند.این مقاله در پی آن است که با بررسی مدینه ی عادله از منظر ابن سینا و تطبیق آن بر آرای فارابی نه تنها تأثیر و تأثر و نیز مواضع خلاف و وفاق دیدگاه ایشان را آشکار سازد، بلکه نقش و جایگاه اندیشه ی سیاسی ابن سینا را تعیین نماید.در مواردی نظیر مدنی بالطبع بودن انسان، تطابق و هماهنگی نظام مدینه با نظام کائنات، ابتنای مدینه برپایه ی فضیلت، اخلاق و عدالت، و منحصر بودن حاکمیت به صاحبان معرفت به حقایق عالم اعلی، بین دیدگاه ابن سینا با فارابی شباهت هایی وجود دارد. در حالی که در مبحث رئیس مدینه و صفات او و نیز مراتب مدینه و جزئیات آن، راه این دو فیلسوف از هم جدا می شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 58 تا 78

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تبیین عقلانی وحی از نظر ابن سینا

نویسنده:

زهرا محمودکلایه، محمد سعیدی مهر

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ابن ‌سینا , عقل ( جوهر ) , وحی ( قرآن ) , عقل فعال , یقین (به معنی اخص)، قسیم تصدیق شبیه به یقین و تصدیق ظنی) , متخیله

کلیدواژه‌های فرعی :

مراتب ادراک , معرفت وحیانی , فیلسوف , حدس((قوه)، اصطلاح وابسته) , عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) , عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) , مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

ارائه تبیین عقلانی از فرایند وحی، دیدگاه شایعی است که توسط فیلسوفان اسلامی مطرح شده است. ابن سینا نیز با ارائه طرحی از نظام تعقل بشری تلاش کرد تا فرایند دریافت وحی توسط نبی را در چنین طرحی بگنجاند؛ اهمیت رهیافت ابن سینا در تبیین معرفتی وحی، در مواجهه با سایر رهیافت های فلسفی روشن می شود. به عنوان مثال فارابی نهایتاً وحی را به قوه متخیله نبی مربوط می داند و تفاوت نبی با حکیم را در این می داند که حکیم در مرتبه عقل مستفاد و در اثر تعلیم به عقل فعال متصل می شود، در حالی که نبی با تکیه بر قوه متخیله اش و بدون نیاز به تعلیم، این حقایق را در می یابد؛ بنابر این به نحوی می توان نتیجه گرفت که حکیم به لحاظ فعلیت عقلی در مرتبه ای بالاتر از نبی قرار دارد. این در حالی است که دریافت کننده وحی از دیدگاه ابن سینا عقل قدسی در نبی است که مربوط به بالاترین ظرفیت عقلی بشر است که تنها برای نبی قابل دسترسی است و هرگز حکیم و فیلسوف توانایی وصول به چنین مرتبه ای را ندارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 91 تا 110

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

روش تفسیر نزد ابن سینا و مقایسه آن با ابوحامد غزالی

نویسنده:

مهدی حاجیان

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

امام محمد غزالی , ابن ‌سینا , تفسیر باطن قرآن , تفسیر فلسفی , مکتب تفکیک

کلیدواژه‌های فرعی :

قوه ناطقه , نبوت , حکمت سینوی , عقل و وحی , فیلسوف , عقل فعال , نور ( کیف ) , آیه 35 نور , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , عارفان , عقل مستفاد ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

طریقه حکمای اسلامی در تفسیر متون وحیانی و الهی همواره با مخالفت اهل ظاهر مواجه بوده است. ابن سینا همه معارف از جمله معارف عقلی و وحیانی را افاضه عقل فعال می داند و به این ترتیب وحی و عقل را هم سنخ هم می شمارد و معتقد است حکیمی که با عقل به کشف مراتب هستی می پردازد به معنای آیات نیز دست می یابد و می تواند معنای رمزی و تمثیلی آیات قرآن را با عقل خود کشف کند. در مقابل، غزالی با تأکید بر حفظ ظاهر، عموم را از هرگونه تفسیر پرهیز داد و مسیر سلفی گری را توضیح و توجیه کرد؛ اما او نیز پس از تحول به عرفان، راه باطن را پسندید و در تفسیر به همان طریقی رفت که ابن سینا را به سبب آن محکوم می کرد. با مقایسه تفسیر ابن سینا و غزالی از آیه نور، شباهت و یکسانی این دو در اصول تأویل به رغم اختلافات جزئی بیش تر معلوم می شود. این تغییر موضع غزالی گواه بر این حقیقت است که اعتقاد به مراتب هستی و سایر اصول با ظاهرگرایی جمع پذیر نیست و این مبانی به همین شیوه تفسیری می انجامد. بنابراین، در تفسیر می توان با حفظ اعتدال، مسیر صحیح تأویل و تفسیر را بر این اساس به دست آورد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 37 تا 56

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

روش فلسفی ابن سینا، الگویی برای تحول در علوم انسانی

نویسنده:

حسین زمانیها

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تحلیل مفهومی , ابن ‌سینا , تحول ساختاری , نقد مبنایی , علوم انسانی (سایر)

کلیدواژه‌های فرعی :

خدا (اسماء ذات الهی) , فلسفه یونان , فلسفه ارسطویی , تحول در علوم انسانی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

هدف ما در این مقاله این است که با ارائه یک الگوی تاریخی اولاً نشان دهیم تحول در علوم انسانی به گونه ای که با ارزش های اسلامی سازگار باشد، امکان پذیر است؛ ثانیاً نشان دهیم برای نیل به چنین هدفی چه روشی باید اتخاذ شود و چه مراحلی باید طی شود. یکی از الگوهایی که می توان در تحول علوم انسانی از آن استفاده کرد، روش ابن سینا در مواجهه با فلسفه یونان و به طور خاص فلسفه ارسطویی است. ابن سینا در مواجهه با فلسفه یونان ضمن پرهیز از هر گونه برخورد حذفی، طی چند مرحله و به صورت کاملاً روشمند، مباحث فلسفه یونان را چنان متحول ساخت که تا حدود زیادی به مبانی تفکر توحیدی اسلام نزدیک شد. روش او دارای سه گام عمده است: فهم دقیق؛ نقد مبنایی؛ تحول ساختاری. وی این گام ها را به صورتی کاملاً روشمند پیش برد. اضلاع روش وی در هر گام عبارت است از: تحلیل معنایی، توجه به وجوه مختلف موضوع و تحلیل و ترکیب. این روش ابن سینا را به اعتبار نتیجه آن می توان تحول ساختاری نامید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 83 تا 99

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقش مشهورات در تعین مُدُن با تکیه بر آراء فارابی و ابن سینا

نویسنده:

زینب برخورداری، ملیحه پورصالح

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پرديس خواهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فارابی , ابن ‌سینا , غایات مدن , تعین مدن , مشهورات (معرفت شناسی) , مقاله درباره فارابی

کلیدواژه‌های فرعی :

مدینه فاضله , عقل فعال , ماهیت سعادت حقیقی , فلسفه سیاست , مخیلات(معرفت شناسی) , اقناعیات , مدینه جاهلی , اقسام مدینه , آرمانشهر ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

مسئله پژوهش حاضر، چگونگی نقش مشهورات در تعین مدن از دیدگاه فارابی و ابن سینا است. تأمل در باب مدن در آثار فارابی، نقش غایات ریاسات در تعین سیاست ها و نقش مشهورات مدن در جهت وصول به غایات آن ها را نشان می دهد. از تأمل در مباحث مربوط به مدن در آثار شیخ الرئیس، به ویژه مدینه قلت او، می توان نیازهای مدینه را یکی از عوامل شکل گیری اهداف اجتماعات دانست؛ در راستای وصول به این اهداف برخی از مشهورات وضع می شوند و برخی تغییر می یابند. به همین دلیل مشهورات هر جامعه، آئینه نیازهای جامعه و اهداف زعماء به حساب می آیند. دامنه مشهورات از حیث کارکرد، متخیلات و اقناعیات را در برمی گیرد و هر سه مورد، از روش های انتقال مفاهیم حقایق کلی به شمار می روند. تأمل در دو مبحث جوامع و مشهورات نزد این دو فیلسوف، نشان می دهد مشهورات از عوامل تأثیرگذار در وصول مدینه به اهداف خود و در نتیجه در تعین جوامع هستند. مقایسه میان مباحث مُدن در آثار دو فیلسوف یادشده، نشان دهنده آن است که سیر ترتب مدن نزد فارابی طی سه مرحله و بر اساس نظریه انسان شناسی او است و ابن سینا در بیان مدن نظر به سیاسات زمان خود داشته و با رویکرد انتقادی به بحث پرداخته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 130 تا 151

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اثرگذاری اقناع در افعال ارادی از دیدگاه فارابی و ابن سینا

نویسنده:

نادیا مفتونی، فتانه تواناپناه

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پرديس خواهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

انگیزش , فارابی , ابن ‌سینا , تمثیل خطابی , افعال ارادی , تمایلات عاطفی , سکون نفس , مقاله درباره فارابی

کلیدواژه‌های فرعی :

خطیب , فعل قوی ( نفس ) , اذعان((تصدیق لغوی)، اصطلاح وابسته) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

نقش اقناع در جریان فعل ارادی نزد فارابی و ابن سینا در پرتو توجه به نوعی تمایلات عاطفی در مخاطبان از اهمیت برخوردار است. بررسی دو وجه فعلی و انفعالی اقناع سبب اعتبار آن به عنوان نوعی خاستگاه برای افعال ارادی است. عامی بودن اکثریت افراد و تبعیت آن ها از امیال در افعالشان، در بعد فعلی نقش انگیزش و خاستگاه آن (اقناع) را در صدور فعل ارادی آشکار می سازد. در بعد انفعالی نیز تبعیت نظری و عملی افراد از انفعالات و اهمیت سکون نفس، نقش اقناع را نشان می دهد.تأکید فارابی و ابن سینا بر اهمیت میل در بعد روانشناختی در انسان ها از یک سو توجه به انگیزش در جهت دهی به امیال را تبیین می کند و از سوی دیگر انفعالاتی نظیر سکون نفس، بستر لازم برای صدور فعل ارادی و میل به انجام آن را در فرد فراهم می سازد. بنابراین اقناع با ایجاد انگیزش، سکون نفس و سایر انفعالات، از دو وجه می تواند مورد توجه قرار گیرد: 1 از وجه ایجابی با ایجاد تمایل به افعال موافق؛ 2 از وجه سلبی با هموار نمودن موانع عاطفی صدور فعل از قبیل بیگانگی و عدم انس مخاطب نسبت به فعل.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 115 تا 129

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فضیلت گرایی اخلاقی ابن سینا

نویسنده:

حسین اترک

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

قوای نفس , فضیلت گرایی (مکتب اخلاقی) , اخلاق , ابن ‌سینا , فضایل و رذایل , سعادت نفس , نظریه اخلاقی , مکتب اخلاق فضیلت محور , خلق , رذایل اخلاقی , فضایل اخلاقی , اعتدال , دیدگاه اخلاقی ابن سینا , قانون اعتدال

کلیدواژه‌های فرعی :

حد وسط , نتیجه گرایی (فلسفه اخلاق) , وظیفه گرایی (فلسفه اخلاق) , تضاد , فضایل عقلی , مکاتب اخلاقی غایت گرا , مکتب اخلاقی ارسطو , حکمت عملی , حکمت نظری , خواص نفس حیوانی , خواص نفس ناطقه , خواص نفس نباتی , عدالت , فضایل خلقی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

خواجه نصیرالدین طوسی , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

نظریه اخلاقی ابن سینا در زمره نظریه های فضیلت گرایی قرار می گیرد. وی نظریه اخلاقی خود را با بحث از سعادت به عنوان غایت نهایی زندگی انسان آغاز می کند و سعادت نهایی انسان را در «قُرب به خداوند متعال» و راه رسیدن به مقام قرب را کمال در عمل و نظر می داند. بنابراین سعادت حقیقی انسان در کمال قوه نظری و عملی اوست. کمال قوه عملی در این است که انسان به ملکه عدالت برسد و قوای شهوی و غضبی را تحت کنترل قوه عاقله درآورد و فضائل حکمت، شجاعت و عفت را کسب کند. همچنین کمال قوه نظری در آن است که انسان به حقایق همه اشیا علم پیدا کند و عالَم عقلی مضاهی با عالَم عینی باشد. ابن سینا فضائل را به فضائل نُطقی (یا عقلی) و خُلقی تقسیم می کند که فضائل نطقی، فضائل نفس هستند و فضائل خُلقی، فضائل بدن اراده کننده در نگاه او، راه رسیدن به فضائل اخلاقی، رعایت قاعده اعتدال است و نکته مهم در نظریه وی، اکثری دانستن این قاعده است. در این مقاله سعی شده است جهات ابتکاری نظریه اخلاقی ابن سینا در مقایسه با دیگر حکمای اسلامی نیز بیان شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 25 تا 44

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی نفس از دیدگاه سه فیلسوف مشائی؛ کندی، فارابی و ابن سینا

نویسنده:

حدیث رجبی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :