جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

انسان موجودی است دارای کرامت ذاتی و این امر بدون وجود حقوق ذاتی برای حقیقت انسان قابل تصور نیست، زیرا کرامت نوعی ارزش دادن و ترجیح انسان از جهت انسانیت است و این معنا مستلزم آن است که انسان دارای حقوق فطری، طبیعی و اجتماعی از قبیل حق حیات و... باشد. حق حیات انسان مادر و ریشۀ سایرحقوق است و بحث از آن، چه به لحاظ تکوین و چه به لحاظ تدوین، از گذشته‌های دور مطرح بوده و اندیشمندان همواره مسئلۀ حق حیات انسان را تجزیه، تحلیل و بررسی کرده‌اند: حقوق‌دانان از بعد حقوقی، علمای علم اخلاق از بعد اخلاقی، فقها از بعد فقهی و مفسران از بعد دیگر. پیشینۀ فقهی بحث طولانی است. در مقالۀ حاضر نویسنده برخی از مبانی تربیتی حق حیات انسان را تجزیه و تحلیل کرده است

سالک راه حق با پيمودن سفري چهار مرحله‌اي که به «اسفار اربعه» شهرت يافته است، خود را به حضرت حق عزوجل رسانده، به بقاي پس از فنا دست يافته و به دستگيري از خلايق مي‌پردازد. اين سفرهاي چهارگانه که به ترتيب عبارت‌اند از: سفرِ «من الخلق الي الحق»، «في الحق بالحق»، «من الحق الي الخلق» و «في الخلق بالحق»، از شهرت فراواني برخوردارند و آيت‌الله شاه‌آبادي(ره) بر پايه همين الگو، و همچنين بر اساس آيات مربوط به ملاقات حضرت موسي و حضرت خضر(ع) اسفار اربعه را به صورت ديگري که عبارت است از سفرِ «من الخلق الي الحق المُظهَر»، «من الحق المظهر الي الحق الظاهر»، «من الحق الظاهر الي الحق الباطن» و «من الحق الباطن الي الخلق» مطرح و تبيين مي‌کنند. از مهم‌ترين ويژگي‌هاي اسفار اربعه مرحوم شاه‌آبادي، مي‌توان به تکيه داشتن آن بر آموزه‌هاي قرآني و روايي و همچنين توجه ويژه آن به جايگاه انسان کامل در امر سير و سلوک اشاره کرد. مقاله پيش‌رو، به شرح اسفار اربعه و آراي مرحوم شاه‌آبادي در اين زمينه خواهد پرداخت تا به اين وسيله درک بهتري از کيفيت سلوک براي ما حاصل شود.

بررسی مباحث علوم قرآنی از دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان است. نویسنده به برخی از عناوین علوم قرآنی همچون وحی، نزول، اعجاز قرآن، محکمات، متشابهات و نسخ از دیدگاه علامه پرداخته و از بررسی آن ها نتایجی بدست آورده است که به اختصار به آن ها اشاره می شود. وحی از دیدگاه علامه نوعی سخن گفتن خدا با پیامبر خویش و شعوری مرموز و مخصوص است. علامه معتقد است که قرآن دو گونه نزول دارد، یکی نزول دفعی و دیگری نزول تدریجی است. از منظر علامه قرآن برای همة اقشار مردم معجزه است. علامه معتقد است محکمات آیاتی هستند که معنی و مراد آن روشن است و با معنی غیر مراد اشتباه نمی شود. اما متشابهات آیاتی هستند که مقصود از آن برای فهم شنونده، روشن نیست و با ارجاع آن ها به محکمات، معانی آن ها واضح شده و در نتیجه همان آیات متشابه، محکم می شوند. نسخ و امکان وقوع آن در نزد علامه از مسلّمات است، اما با توجه به شرایطی که برای نسخ قائل هست، تنها به نسخ هشت آیه از جمله آیة صفح معتقد است.

شیعیان زیدیه د رخصوص امامت دیدگاهی خاص به خود دارند. آنان اگر چه همچون دیگر شیعیان به امامت علی(ع) و حسن (ع) و حسین (ع) به عنوان امامانی معصوم و منصوص معتقدند ولی از آن پس امام را رهبری غیر منصوص و غیر معصوم می‌دانند که با داشتن مجموعه‌ای از صلاحیت‌ها بر علیه حکومت‌های ظلم و جور قیام می‌کند و رهبری جامعه اسلامی را بر عهده می‌گیرد. به همین دلیل تعریفی که زیدیه از امامت ارائه می‌کنند و دلائلی که برای ضرورت نصب امام اقامه می‌نمایند و صفات و شرایطی که برای امام می‌شمرند همگی به نوعی منطبق بر همین نظریه است. البته دربررسی نظریه امامت در زیدیه ، به نظراتی متفاوت نی زبرخورد می‌کنیم که باید ان را نوعی خلط و تاثیر گرفتن از اندیشه امامتی دانشت که زیدیه در مورد سه امام نخست و دیگر شیعیان از جمله امامیه در مورد امامان خود قائل هستند.

چکیده ندارد.

معاد جسمان از ضرور ات د ن است و انکار آن موجب کفر م باشد اما ک ف ت ا ن معاد جسمان مورد گفتگو بوده و نظر ات مختلف درباره آن ارائه شده است . ک از ا ن نظر ات سخن ش خ احمد احسا بن انگزار مکتب ش خ ه م باشد که م گو د: معاد با جسم است که از عالم هورقل است و باطن عالم عناصر دن و است و برا شرح ا ن مطلب بدن انسان را به جسم و جسد تقس م م کند. و روح را جسم لط ف تعر ف م کند، صدرالمتاله ن ن ز به روش د گر معاد جسمان را ب ان کرده است . در ا ن رساله سع شده است نظ ر ش خ احمد مورد نقد و بررس قرار گ رد و با نظر ملاصدرا مقا سه شود و روش کار بد ن صورت است که با استفاده از آنچه که معتقد ن به ش خ احمد م گو ند و پ دا کردن تناقضها و ناسازگار ها ب ن مقدمات آن اشکالات طرح گرد ده است و اشاره به روش صح ح در ب ان معاد جسمان شده است/

طبق مدعای حرکت جوهری، عالم طبیعت در حال تغییر و نو به نو شدن است به گونه‌ای که آن به آن، صورت جدیدی بر روی صور پیشین قرار می‌گیرد. طبق این نظریه، نفس انسان به جهت علقه‌ای که به عالم طبیعت دارد، نیز مشمول این حرکت و سیلان تدریجی است. حدوث جسمانی نفس، ایجاد نفس را از دل جسم و در نتیجه تحوّل آن می‌داند. در این رساله تأثیرات این دو نظریه در علم اخلاق مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته که روش آن کتابخانه‌ای، توصیفی و تحلیلی است. آسیب‌شناسی حرکت جوهری نفس و پاسخ به برخی انتقادات قابل طرح به این نظریه، از جمله اهداف آن محسوب می‌شود.غایت اخلاق، تأمین سعادت است، اما طرح حرکت جوهری در نفس، موجب می‌شود تا غایات نفس، متعدد و راه وصول به غایت برای هر فردی نیز عوض شود. از این روی، با تفاوت مطرح در سلوک مختلف نیل به غایات اخلاق، مطلق نبودن و نوعی نسبیّت در اخلاق مطرح خواهد شد. لذا نسبیّت‌گرایی اخلاقی به عنوانی چالشی در ذیل نظریه حرکت جوهری نفس در فصل چهارم مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سعی شده است به کمک اصول و مباحث مطرح در مباحث پیشین، پاسخی برای سوال اصلی رساله ارائه شود. تکثرگرایی اخلاقی نیز چالش دیگری است که لازم است مورد توجه قرار گیرد.تفاوت مطرح بین نفوس در ذیل حرکت جوهری، تفاوت تشکیکی است که در سایه آن، ارتقا یا تنزّل درجه مراتب نفوس جایگاه پیدا می‌کنند. بر این مبنا ممکن است بتوان نوعی تشکیک در سعادت را طرح کرد، اما تشخیص‌های خوب یا بد و برداشت‌های احکام در هر مرتبه عمومیت و اطلاق دارد، لذا این نظریه، محملی برای نسبیّت‌گرایی اخلاقی فراهم نمی‌کند. ضمن اینکه نفوس صاحب مراتب برتر به جهت اشرافی که دارند می‌توانند احکام و حالات مراتب پایین‌تر را متناسب با آن مرتبه دریابند. حرکت جوهری نفس و حدوث جسمانی آن، پیامدهای ایجابی و لوازم تربیتی نیز دارد. اشتدادپذیری نفس، کمال‌گرایی بی‌نهایت و تجسّم و تجسّد اخلاق از جمله پیامدهای ایجابی این دو نظریه است و تأثیر افعال و رفتار در ملکات اخلاقی، نقش نیت در تکامل و رشد انسان، اثر معاش در معاد، جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء بودن اخلاق و... را می‌توان از لوازم تربیتی حدوث جسمانی و حرکت جوهری نفس دانست.

رابطه دین (یعنی شریعت یا متون دینی) با معارف بشری از دیرباز مورد مطالعه محققان قرار گرفته است، تحول پذیری معارف دینی در گرو تحول معارف بشری که از آن، به اصطلاح احکام در خدمت انسان هستند، نه مردم برای احکام، تعبیر می شود. لذا اگر درخواست مردم تغییر پیدا کند، احکام هم باید عوض شوند . در مقابل این نوع قرائت از دین، قرائت غیر انسانی یا فوق انسانی از دین ودین داری قرار دارد و آن این است که بگوییم دین مجموعه ای از علوم احکام غیبی است که از عالم غیب وارد زندگی انسانها شده و انسان هر چه را دارد، با آن عاملی بسنجد که از غیب وارد شده و صحت و سقم آن مسائل را باعامل غیبی مشخص کند. لذا در این پایان نامه، دو نظریه انسان دینی و دین انسانی، در دو بخش، مورد تحقیق و بررسی قرار می گیرد که در نهایت گفته می شود دین، برای خدمت به بشر آمده است. به عبارت دیگر دین برای انسان و در خدمت انسان می باشد. و با پرداختن به این موضوع، بحث رسالت اصلی دین و تعیین قلمرو آن و به تبع انتظارات بشر از دین آغاز می شود و بیان می شود که انتظارات بشر در قلمرو دین، حداکثری است . و همچنین دین دارای کارکردهای بی بدیلی نیز می باشد. در این بحث علاوه بر استفاده از متون دینی همچنین از روش برون دینی نیز بهره گرفته شده است.