جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 362
آیا وحی نوعی تجربه دینی است؟
نویسنده:
ولی الله عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
این نوشتار به بررسی ماهیت وحی می پردازد. نویسنده در آغاز به تفاوت دیدگاه اسلام و مسیحیت راجع به وحی اشاره می کند و بر این باور است که وحی در اسلام به معنای القای حقایق از سوی خدا به انسان است اما در مسیحیت علاوه بر این به مفهوم تجلی خدا در عیسی نیز آمده است که از نگاه مسیحیان شکل کامل تر وحی همین قسم دوم است. آنگاه به پیشینه دیدگاه تجربه دینی راجع به وحی اشاره و با بیان ویژگی های این دیدگاه، به عوامل پیدایش آن در غرب می پردازد. نویسنده در این راستا از سه عامل نام می برد: ۱- شکست الهیات عقلی ۲- تعارض علم و دین ۳- نقادی کتاب مقدس در ادامه، پیشینه نظریه تجربه دینی در میان مسلمانان مورد بحث قرار می گیرد و اقبال لاهوری به عنوان نخستین شخصیتی که این نظریه را مطرح کرده است معرفی می شود. در پایان دیدگاه تجربه دینی مورد نقادی قرار گرفته پیامدهای ناگوار آن در ساحت دین شناسی بررسی می شود.
صفحات :
از صفحه 298 تا 323
مشخصات اثر
وحی از نظر فارابی و ابن سینا
نویسنده:
محمد هادی ملازاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
با ورود فلسفه یونانی به کشورهای اسلامی و آغاز عقل گرایی اسلامی تشکیکاتی درباره حقیقت وحی اسلامی صورت گرفت و به همین دلیل فلاسفه اسلامی نظیر فارابی بر آن شدند که تعارض بین وحی اسلامی و عقل را حل کنند و به این ترتیب اولین تفسیر عقلانی از وحی را فارابی مطرح کرد و این نظریه پس از فارابی توسط ابن سینا تکامل یافت. در این مقاله ابتدا نظریه فارابی درباره وحی اسلامی و مقدمات مربوط به آن مانند انواع عقل و سایر قوای انسانی مورد بحث قرار گرفته و سپس تغییراتی که ابن سینا به این نظریه داده مورد توجه قرار گرفته و در پایان نقدهایی به این نظریه وارد شده است.
صفحات :
از صفحه 245 تا 260
مشخصات اثر
قرآن، نزول تاریخی و حضور فراتاریخی تحلیلی بر مبانی معرفتی تاریخ گروی و انطباق آن با کلام الهی
نویسنده:
محمد باقر سعیدی‌روشن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
تاریخ‌گروی نظریه‌ای است که همة پدیده‌ها و حقایق را در بستر تاریخی وقوع آن تفسیر می‌کند. قرآن آخرین وحی آسمانی خداوند در فرهنگ و اجتماع بشر است. آیا نظر به سویه بشری نزول آن در یک بستر زمانی معین و با مخاطبان مشخص در آن زمان، ما را ناگزیر می‌سازد که قرآن را بر اساس تاریخ‌گروی مقوله بندی کنیم و هویت الهی و جاویدان آن را محکوم گذر زمان سازیم؟ یا آن که اساساً تاریخ گروی موضوع و متعلّق معلومی داشته، و نمی‌تواند نظریه‌ای مطلق و فراگیر برای تمامی قلمروها قلمدا شود؟ مطالعه و بررسی موضوع فوق مورد اهتمام مقالة حاضر است. در این اثر، نخست فروض و دیدگاه‌های مختلف در نسبت جاودانگی قرآن با واقعیت‌های عصر نزول و متغیرهای زندگی بشر، و همین طور مبانی معرفتی دیدگاه تاریخ گروی و قابلیت انطباق آن بر قرآن کریم امعان نظر شده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
چیستی و چرایی عصمت انبیاء در اندیشه فیلسوفان مسلمان
نویسنده:
عبدالله مصباحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
حکمت در قرآن و سنت
نویسنده:
ساره دانشمندی ریگی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
موضوع این پژوهش حکمت در قرآن و سنت است که برای بررسی آن ناگزیر از بیان معنی کلمه حکمت هستیم. ریشه حکمت به معنی منع و جلوگیری است و این معنا در دو جنبه نظری و عملی لحاظ می شود. در جنبه نظری از جهل جلوگیری می کند و در جنبه عملی انسان را از اخلاق ناپسند باز می دارد. مبدأ اصلی حکمت خدای حکیم است که آن را در اختیار پیامبران و اولیای خویش قرار داده است. بنابراین حکمت شامل معارف اعتقادی احکام عملی و تذکرات اخلاقی است. کلمه حکمت 20 بار در قرآن آمده است که از سیاق آیات قرآن درباره حکمت پی می بریم که حکمت موهبتی خدادادی است و از جانب خداوند به انسانهای شایسته عطا می شود. در روایات اسلامی حکمت به منزله درختی قلمداد شده است که در قلب انسان روییده است. اهمیت حکمت آنچنان است که آن را گمشده مؤمن نامیده اند خواه نزد مشرک و خواه درسینه منافق باشد باید توسط انسان مؤمن دریافت گردد. حس، عقل و قلب هرکدام یکی از ابزارهای شناخت هستند که شناخت حکمت نیز از این مورد مستثنی نیست. چشم نشانه های حکمت را در محیط پیرامون انسان می بیند، گوش کلمات حکمت آمیز را می شنود به همین ترتیب حواس پنجگانه هر کدام به گونه ای آدمی را در شناخت حکمت و مصادیق آن یاری می دهند. عقل با ترکیب و تجزیه و تحلیل دریافتهای حواس، راه را برای شناخت حکمت هموار می کند. قلب نیز از طریق دریافت درونی الهامات نقش مؤثرتری در این زمینه دارد. در راه رسیدن به حکمت موانع بسیاری وجود دارد از جمله محبت دنیا، عجب وتکبر، غفلت، امل و آرزو و... محبت دنیا، گوش آدمی را از شنیدن حکمت کر می کند. انسانهای متکبر و انسانهای غافل در خود نیازی به دریافت حکمت نمی بینند. امل و آرزو نیز راه اندیشه را سد می کنند که بدون فکر و اندیشه هم نمی توان کسب حکمت کرد. ولیکن می توان با کمک گرفتن از توبه، اندرز، ذکر، تقوا و... این موانع را زدود. تا دل با توبه از تیرگیها پاک نشود ، بسیاری از اسرار آن نهفته می ماند و قادر به اکتساب حکمت نخواهد بود. اندرز، غفلت را از دل بیرون می کند. ذکر خدا، شفای دل است. نور تقوا،دل را از تاریکی می رهاند و همه اینها راه آدمی را برای رسیدن به حکمت هموار می کند. برای دست یافتن به گوهر گرانبهای حکمت باید در وادی وحی، اخلاص، ایمان، زهد و... طی طریق کرد. و اینگونه است که می توان از آثار حکمت در زندگی که عبارتند از: عصمت، خودشناسی، روشنی دل، رشد، کاستی شهوت، شناخت عبرت، بهره مند شد. که اینها پله های نردبان سلوک آدمی در راه رسیدن به کمال خویش است. خدایا چنان کن سرانجام کار تو خشنود باشی و ما رستگار
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی ماهیت وحی از دیدگاه تفاسیر قرآن کریم و کلام جدید
نویسنده:
زینب اخباری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
وحی در کاربردهای قرآنی اختصاص به وحی تشریعی و ارتباط ویژه خداوند با پیامبران ندارد؛ ولی معنای اصطلاحی ورایج آن ، وحی الهی به پیامبران است که ویژگی اصلی و معنای لغوی یعنی آگاهی بخشی رمزی و فوری در آن وجود دارد و پیامبران وحی را سریع و پنهان از درک دیگران دریافت می کردند . تفاسیر قرآن کریم نیز در راستای کاربرد واژه وحی در آیات ، آن را مشمول موجودات گوناگونی می دانند ؛ اما عمده کاربرد ها به وحی بر رسولان باز می گردد ، علاوه بر موارد کاربرد وحی ، گفتگوهای بین انبیاء و فرشتگان و یا گفتگوهای مستقیم بین خدا و پیامبران و وحی نوشتاری نیز از مصادیق وحی است . مفسران بر اساس آیات قرآن وحی را از سنخ کلام الهیمی دانند که اساس آن" علم " خواهد بود ؛ نه احساس ، افکار ، اندیشه ، خیال و یا اوهام .نگاه اهالی تفسیر در مورد فرآیند اخذ وحی و شیوه های دریافت آن به صورت بی واسطه ، از ورای حجاب و به واسطه فرشته است و در غالب موارد به صورت القاء و گفتگوی بین انبیاء و فرشتگان و یا گفتگوهای مستقیم با خداوند می باشد. آنان در فرآیند اخذ وحی از ساحت ربوبی برای فرشتگان علاوه بر نقش واسطه حقیقی ، نقش محافظت از وحی را نیز قائلند. بر این اساس که کلام جدید در مقام تحقق در ناحیه ى پیش فرض ها ، موضوعات ، روش ها و راه حل ها و سبک و تقدم و تأخر مباحث با کلام قدیم تفاوت پیدا کرده است و تکامل یافته ى کلام قدیم است و بسیارى از مسائل آن با فلسفه ى دین اشتراک دارد ، ماهیت وحی را در کلام جدید از سه نظرگاه عمده بحث می شود : دیدگاه گزاره ای که سرشت وحی را صرفاً دریافت حقایق محض می داند ؛ تجربه دینی ، که شالوده ی وحی در آن مواجهه با امر مقدس است و نظریه افعال گفتاری ، که وحی را افعال گفتاری خداوند با پیامبرش معرفی می کند . وحی در نگاه اصحاب تفسیر تحت تأثیر اشارت های کلام الهی ، نسبت به دیدگاه های کلام جدید ، در مراحل گوناگون آن ، از صدور تا ابلاغ ، فراتر ، متقن و کمال یافته است.
مشخصات اثر
وحی شناسی از دیدگاه برخی روشنفکران معاصر و آیت‌الله سبحانی
نویسنده:
عبدالرضا حسناتی نجف‌آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ازآنجا كه وحي،طريقي براي معرفت وكمال انساني به حساب مي آيد، مورد توجه همگان قرار گرفته، ودر مورد آن نظرياتي حادث گرديده است.جناب دكتر سروش وآيت الله سبحاني نيز از جمله كساني هستند كه در مورد وحي نظرياتي دارند. دكتر سروش ماهيت وحي را تجربي دانسته، نزول وحي را مرتبه ي برتر شاعري به حساب مي آورد.به بيان ايشان منبع وحي در حقيقت،شخصيت پيامبر(صلي الله عليه وآله)است.به همين جهت،وحي حقيقتي صد در صد بشري وصد در صد الهي مي باشد.اين درحالي است كه آيت الله سبحاني وحي را از سنخ تجربه به حساب نياورده،بين نزول وحي وشاعري تباين كلي قائل است. به بيان ايشان وحي از امور غيبي است كه درك كنه آن براي انسان هاي معمولي،ميسر نبوده وايمان به آن(مانند ساير امور غيبي)برهمگان لازم است.آيت الله سبحاني ضمن اينكه منبع وحي را امري خارج از وجود پيامبر(صلي الله عليه وآله)مي داند،وحي را حقيقتي صد درصد الهي معرفي نموده،وبشري بودن آن را برخلاف بيان خود وحي مي داند.هر يك از اين دو نظريه لوازمي دارد مانند اينكه طبق ديدگاه دكتر سروش الفاظ وحي،بشري؛نقش محوري در وحي،از آن پيامبر(صلي الله عليه وآله)؛وحي خطابردار وتكامل پذير است بر خلاف ديدگاه آيت الله سبحاني كه الفاظ هم الهي بوده وخطا و تكامل در وحي بي معنا خواهد بود ،همچنين نقش محوري براي پيامبر نبوده،بلكه پيامبر فقط مبلّغ وحي است. در اين نوشتار،پس از بيان هردوديدگاه، ادله ي دو نظريه بيان گشته، نقد هاي وارد بر هريك، ذكر گرديده ودر نهايت نشان داده شده ، تجربي بودن وحي به علت نقدهاي درون ديني وبرون ديني كه بر آن وارد است،امري باطل وغير قابل دفاع است.همچنين تكامل وحي وخطا پذيري آن و...نه تنها اموري بدون دليل است،بلكه دليل بر خلاف آن مي باشد.
مشخصات اثر
بررسی و نقد دیدگاه ابن‌سینا درباره وحی و بازخوردهای آن در میان روشنفکران معاصر
نویسنده:
نجمه خادمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
وجه مشترک همهمعانی ارائه شده پیرامونوحی در قرآن کریم «تفهیم و القای سریع و پنهانی»است وبیش‌ترین کاربرد قرآنی آن در معنای پیامبری است که « تفهیم اختصاصی از جانب خداوند به بنده برگزیده که مأمور هدایت مردم می‌باشد» ووحی بدین معنا شاخصه نبوت است».شیخ الرئیس از نظر عقلانی ضرورت وحی نبوی را از طریق مراتب عقل به ویژه عقل مستفاد و ضرورت قوه حدس و ارتباط عقل بشری با عقل فعال بیان می‌کند. از نظر ابن‌سینا وحی عبارت است از القاء معرفت از جانب عقل فعال در نفس پاک و مصفا ومستعد نبی. عقل فعال در نظر او همان روح القدس است ، این القاء از جنس فعل بوده و نفس نبی را منفعل می‌کند.از سویی دیگر روشنفکران دینی با رویکردی متمایز از نگاه سنتی و با پرسشهایی برآمده از تفکر مدرنیستی، به تحلیل خاصی از وحی و نبوتپرداختند. دکتر سروشاز جمله روشنفکرانی استکه وحی را گونه ای تجربه دینی می داند که پیامد و لازمه آن بسط و تکامل پذیری دین است. وی قرآن را تولید خود پیامبر(ص) و او را آفریننده قرآن دانسته و بر این باور است آنچه او از خد ا دریافت می‌کند مضمون وحی است. اما این مضمون را نمی‌توان به همان شکل به مردم عرضه کرد. بلکه باید به این مضمون بی‌صورت صورتی ببخشد و آن را در دسترس همگان قرار دهد.مجتهد شبستری نیز مدعای مشابه دارد و بر این باور است که قرآن کلام نبی است نه خداوند.در این نوشتار پس از بررسی وحی از منظرابن سینا و سیری در اندیشه های روشنفکران مذکور تلاش شده بازخوردهای اندیشه آن حکیم الهی در آراءاین روشنفکران بررسی گردد.مراد ابن سینا از تخیّل کلمات فرشته، تخیّل رایج درفهم و زبانِ عموم یعنی ادراک غیر مطابق با واقع نیست، بلکه مراد او همان تخیّل مصطلح فن یعنی تمثّل و ادراک صورت مثالی فرشته و کلمات او می‌باشد امری که به نظر می رسد از دید معاصرین متجدد مغفول مانده است.مضافا اینکه صورت‌گری کتاب خدا و تألیف آن بوسیله قوه متخیله و خیال پیامبرص-که از مدعیات نامبردگان است، با برهان سازگاری ندارد چرا که فاقد شیئ و کمال، عقلاً نمی‌تواند معطی آن باشد و بالاترین نقش نبی در فرآیند وحی همانا قابلیت و پذیرندگی اوست نه فاعلیت و تالیف گری .
مشخصات اثر
ترجمه کتاب وحی و نبوت استاد شهید مطهری به زبان اردو
نویسنده:
محمدرضا صابری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار، ترجمه کتاب وحی و نبوّت تألیف استاد مطهّری و حاوی ابعاد مختلف مباحث نبوّت عامّه و نبوّت خاصّه، خصوصیّات پیامبران الهی و نقش آن‌ها در هدایت بشر، ویژگی‌های قرآن کریم و سیره پیامبر اکرم( است. نوشتار یا کتاب مذکور در پنج فصل سامان یافته است. در فصل اوّل ویژگی‌های کلّی پیامبران الهی، مانندِ اعجاز آنان برای اثبات نبوّت خویش، ضرورت عصمت آن ها و ادلّه عصمت و اعجاز از منظری قرآنی، روایی و عقلی بیان می‌شود. در همین زمینه تفاوت پیامبران الهی با نوابغ، زوایای گوناگون رهبری پیامبران الهی، خلوص نیت و صاحب شریعت بودن آنان نیز ذکر و دیدگاه‌های شهید مطهّری درباره ویژگی‌های عمومی انبیای الهی منعکس می‌گردد. در فصل دوم با عنوان " نقش تاریخی پیامبران"، تأثیر پیامبران الهی در حفظ وضع موجود و تعالیم و تلاش آنان در تکامل بشر به تصویر کشیده شده است. فصل سوم به نبوّت و بعثت انبیا و اهداف نبوّت و بعثت آنان اختصاص دارد. در این فصل همچنین از دلیل ختم نبوّت، علل تجدید نبوّت و معجزه خاتمیت و ارزش و کاربرد معجزات پیامبر اسلام( غیر از قرآن کریم بحث می‌شود. در فصل چهارم اهمّیت قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی مسلمانان و اوصاف آن، اعجاز، القاب، معانی، تواریخ و قصص انبیا و سایر مباحث مندرج در قرآن بیان می‌گردد. در فصل پنجم و پایانی با عنوان "مشخصّات دین اسلام"، ابتدا ارتباط ایدیولوژی با جهان‌بینی و سپس ویژگی‌های معرفت شناسی و هستی شناسی اسلامی بیان می‌شود. در همین بخش از ترجمه کتاب(نوشتار حاضر) برخی اَدوار مختلف زندگی رسول خدا و بعضی اوصاف حضرتش همچون: بیزاری از بیکاری و بطالت، مبارزه ایشان با ظلم و مظاهر مختلف ستم به دیگران، اخلاق در خانواده، عبادت، زهد، ساده زیستی، و نظم و انضباط ایشان در دوران گوناگون به تصویر کشیده شده است.
مشخصات اثر
تبیین و نقد اصول و ارکان مکتب تفکیک
نویسنده:
جمعه خان احسانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق تلاش شده اصول و ارکان مکتب تفکیک تبیین و نقد شود. تحقیق حاضر از یک مقدمه، سه فصل و یک خاتمه تشکیل شده است. در فصل اول بعد از یک مقدمه اصول و ارکان تاریخی مکتب تبیین و نقد شده است. در فصل دوم بعد از مقدمه، اصول و ارکان روش شناختی و معرفت شناختی مکتب تبیین و نقد شده است. در فصل سوم بعد از بیان مقدمه، اصول و ارکان هستی شناختی مکتب تبیین و نقد شده است. چکیده مطالب فوق این است که از نظر مکتب تفکیک، فلسفه با یک دسیسه وارد جهان اسلام شده است و امامان معصوم و فقهای عظام آن را به خاطر این که پیامدهای منفی دارد رد کرده اند.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 362