جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه با هدف مقایسه اندیشه‌های تربیتی ژان‌ژاک روسو و جان دیویی به بررسی اندیشه‌های فلسفی و تربیتی آنان پرداخته است این بررسی نشان داد که: در زمینه اندیشه‌های فلسفی در یک دیدگاه کلی بین این دو در طبیعت‌گرایی شباهت وجود دارد اما طبیعت‌گرایی روسو بسیار رنگ مذهبی و تربیتی به خود گرفته است ، اندیشه‌های او درباره جهان خدا با طبیعت‌گرایی دیویی که به ماده‌گرایی علمی - یکی از شعب طبیعت‌گرایی نزدیک است تفاوت دارد. از این رو آنان هر کدام در دو سوی طیف تفکر فلسفی طبیعت‌گرایی قرار میگیرند. در توجه و تاکید هر دو به تجربه شباهت دیگری دیده میشود. آنان آدمی را در جریان تجربه موجود فعل پذیر صرف نمیدانند بلکه به ذهن در جریان تجربه اهمیت میدهند. اما دیویی با ترکیب مفهوم تجربه با تجربه علمی و روش علمی معنای وسیعتری به تجربه داده است . در زمینه‌های دیگر اندیشه‌های فلسفی مانند خدا، انسان، مذهب اخلاق بین آنها تفاوت دیده میشود اما در اندیشه‌های تربیتی همانندیهای بسیاری بین این دو فیلسوف وجود دارد که عبارتند از: کودک محوری، فعالیت کودک ، ارزش تربیتی بازی، نقش رغبتها در آموزش و پرورش ، تربیت اخلاقی و انضباط، برنامه و محتوا و روش . در مواردی هم ناهمانندی در اندیشه‌های تربیتی آنان دیده میشود که عبارتند از: طبیعت کودک ، تربیت منفی، اجتماع و تربیت مراحل تربیت ، تربیت دینی، نقش معلم، هدف و معنی آموزش و پرورش

این پایان‌نامه با هدف مقایسه دیدگاههای تربیتی امام خمینی (ره) و علامه طباطبائی (ره)، به بررسی اندیشه‌ها و دیدگاههای تربیتی آنان پرداخته است . دیدگاههای امام و علامه پیرامون سه موضوع محوری فلسفه تربیت (خدا، انسان، جهان) و اهداف و روشهای تعلیم و تربیت اسلامی تبیین گردیده، و موارد مشابه و متفاوت دیدگاههایشان پیرامون موضوعات فوق مشخص شده است . بطور کلی، در پرتو این تحقیق روشن شد که بین دیدگاههای تربیتی امام خمینی و علامه طباطبائی در مورد سه موضوع اساسی فلسفه تربیت (خدا، انسان و جهان) و بسیاری از اهداف و روشهای تعلیم و تربیت اسلامی شباهت دارد. خصوصا اینکه دیدگاههای خداشناسی، جهان‌شناسی و انسان‌شناسی آن دو بزرگوار که اساس نظام تعلیم و تربیت هر جامعه را تشکیل می‌دهند بسیار با هم شباهت دارند و موارد متفاوت دیدگاههای تربیتی آنها فقط در عناوین مباحث و تعداد اهداف و روشهای تعلیم و تربیت اسلامی می‌باشد. همچنین این تحقیق نشان داد که آراء تربیتی امام و علامه پیرامون سه موضوع محوری فلسفه تربیت ، (خدا، جهان و انسان) اهداف و روشهای تعلیم و تربیت اسلامی، متناسب با نظام تعلیم و تربیت فعلی جامعه ما بوده و مبتنی بر یافتهخ‌های علمی می‌باشد. همچنین آراء تربیتی آنها ماخوذ از قرآن کریم و سنت و سیره ائمه اطهار علیهم‌السلام است .

چکیده ندارد.

تربیت اجتماعی یکی از ابعاد مهم تربیت آدمی است که در طول تاریخ مورد توجه صاحبنظران تعلیم و تربیت و دست اندرکاران، مسائل اجتماعی بوده است.حضرت امام خمینی (ره) نیز به عنوان یک اندیشمند اسلامی برای تربیت اجتماعی اهمیت زیادی قائل بودند و ما نیز در حد توان در این رساله به بررسی آثار ماندگار ایشان، اصول و روشهای تربیت اجتماعی از دیدگاه آن حضرت را استخراج نموده و معتقدیم که ایشان با استفاده از این اصول و روشها توانستند گامی موثر و مفید در راستای فراهم کردن زمینه هایی لازم جهت رشد افراد در توانایی برقراری ارتباطهای ضروری با دیگران فراگیری نقشهای اجتماعی و ایفای آنها پذیرش مسئولیت های اجتماعی، ارج نهادن بر ارزشها و تلاش برای رشد و شکوفایی آحاد جامعه از طریق کنترل اجتماعی بردارند.

این تحقیق مباحث تعلیم و تربیت از دیدگاه حضرت امام خمینی سلام الله علیه را مورد بررسی قرار می دهد. به این منظور به آثار باقی مانده از آن بزرگوار و مکتوبات برخی از یاران ایشان مراجعه نموده و مطالب مربوط به تعلیم و تربیت را مورد پژوهش قرار داده است. هدف کلی این تحقیق استفاده از نظرات حضرت امام خمینی سلام الله علیه در بهبود بخشیدن به امر تعلیم و تربیت جامعه می باشد. به منظور بررسی پیشینه پژوهش، تحقیق سیمای تعلیم و تربیت اسلامی در آئینه تفکرات امام خمینی رحمت الله علیه و تالیفات تعلیم و تعلم از دیدگاه شهید ثانی و امام خمینی (سلام الله علیه) و پرتوی از مبانی تربیتی - عرفانی حضرت امام خمینی قدس سره الشریف مورد بررسی قرار گرفته و خلاصه ای از نتایج و نقاط قوت و ضعف آنها ذکر گردیده است. پرسشهای تحقیق عبارتند از : 1- نظرات حضرت امام خمینی سلام الله علیه درباره تعلیم و تربیت انسان چیست ؟ 2- روشهای تعلیم و تربیت از نظر حضرت امام خمینی سلام الله علیه کدامند؟ وظیفه مربیان تعلیم و تربیت از نظر حضرت امام خمینی سلام الله علیه چیست؟ 4- مسئولیت مراکز تعلیم و تربیت از نظر حضرت امام خمینی سلام الله علیه چیست ؟

رابطه بین دیدگاههای مختلف درباره شناخت دین و بهره برداری از منابع وحیانی، به ویژه اعتبار یافته های عقلی و مسائل مطرح در حوزه آموزش و پرورش اسلامی، از جمله موضوعاتی است که تاکنون کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. اختلاف دیدگاهها بطور مستقیم در فلسفه آموزش و پرورش اسلامی و دیگر مسائل مطرح در قلمرو آموزش و پرورش، نظیر روش تدریس، برنامه درسی، رابطه معلم و شاگرد و ... اثر می گذارد و جهت گیری ها و توصیه های خاصی را به مربیان و مجریان امر تربیت پیشنهاد می کند. پژوهش حاضر در صدد است تا با بررسی و گزارش دیدگاه های علامه طباطبایی (ره) در زمینه نقش عقل در شناخت دین، آثار و توابع این دیدگاه را در قلمرو مسائل مطرح آموزش و پرورش نشان دهد. رساله در پنج فصل تدوین شده است: در فصل اول و دوم، به ((کلیات تحقیق)) و ((پیشینه پژوهش)) پرداخته شده است؛ فصل سوم به پاسخ تفضیلی به یکی از سوالات کلی پژوهش، یعنی ((جایگاه عقل در دین شناسی از دیدگاه علامه طباطبایی (ره))) اختصاص یافته است. در این فصل، ابتدا معانی عقل و نسبت بین معانی فلسفی و برداشت قرآنی از آن بررسی شده و آنگاه با نقد دلیلهای مخالفان، اعتبار عقل در شناخت دین، نقش عقل در فهم مسائلی که حل و فصل آنها مقدم بر رجوع به متون دینی است و نقش عقل در فهم متون دینی و حل تعارض عقل و دین مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل چهارم نیز، براساس تبیین های حاصل از فصل سوم، به ترتیب اقتضائات این دیدگاه در مبانی، اهداف و روش های تربیت عقلانی توضیح داده شده است.

از آنجا که نظام و چهارچوب کلی تعلیم و تربیت هر جامعه ای برخاسته از ارزشها، فرهنگ خواستها و ایده آلهای حاکم برآن اجتماع است و بهترین راه بدست آوردن و اطلاع یافتن از ارزشها، فرهنگ، خواستها و ایده آلهای یک ملت و یک اجتماع ، مراجعه به آرا و اندیشه های متفکران و اندیشمندان آن جامعه می باشد، در این تحقیق جهت آشنایی با آرا تربیتی شهید مرتضی مطهری بعنوان متفکر و دانشمندی صاحبنظر در عصر حاضر برآن بوده ایم تا ضمن مراجعه به آثار بجای مانده از آن استاد فرزانه نظام تعلیم و تربیت را در قالب اهداف ، برنامه ، معلم، تدریس، یادگیری و ارزشیابی مورد بررسی قرار دهیم.در این راستا و در جهت تحقق هدف مذکور کلیه آثار موجود شهید مطهری در زمینه های مختلف مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که اگر چه شهید مطهری با توجه به نیاز آن روزهای اجتماع بیشتر به فلسفه ، کلام ، تاریخ، اصول و فقه و مسایل عقیدتی پرداخته ولی می توان در لابلای آثار و نوشته های او نکات قابل توجهی در رابطه با تعلیم و تربیت اسلامی یافت که می توان از آنها در تدوین چهارچوب کلی نظام تعلیم وتربیت جامعه اسلامی ایران سود جست.

در این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی مقایسه‌ای، اصل مسئولیت و دلالت‌های تربیتی آن، از دیدگاه مکاتب اگزیستالیسم و اسلام مورد بررسی قرار گرفت که در چهار بخش تنظیم شده است . در بخش اول کلیات و در بخش دوم و سوم به ترتیب دیدگاه مکیتب اگزیستانسیالیسم و اسلام در مورد انسان، آزادی و مسئولیت و دلالت‌های تربیتی اصل مسئولیت مورد بحث قرار گرفته و در بخش چهارم این دو دیدگاه نیز مقایسه شده است . بر اساس این پژوهش هر دو مکتب با دیدگاه‌های متفاوت انسان را موجودی آزاد، آگاه و مسئول دانسته‌اند که به صورت بالقوه در دنیا و در ارتباط با طبیعت و دیگران قرار دارد و در یک فرایند زمانی خود را می‌سازد. از دیدگاه اگزیستانسیالیسم، انسان در دنیای بهبوده، تنها به خود و انهاده شده است که باید خود مسئولیت خویش را به عهده گیرد و زندگی خود معنا دهد از این نظر، فرد بودن اساس مسئولیت پذیری است و فعالیتهای تعلیم و تربیت نیز به منظور پرورش فردیت ، یا به عبارت دیگر بات هدف فرد پروری انجام می‌پذیرد. اما از دیدگاه اسلام، انسان در دنیای هدفمند به عنوان جانشین خدا معرفی شده است که باید با استفاده از امکاناتی که در اختیار او گذاشته شده در راستای فطرت خداجوی خود حرکت نمود، خود را به کمال رساند. بنابراین انسان در مقابل خداوند متعال، مسئول اعمال خود و نعمت‌هایی است که در اختیار او قرار گرفته است . از این رو فعالیت‌های تربیتی به منظور پرورش روح ایمان به خدا یا به عبارت دیگر با هدف مومن پرورش روح ایمان به خدا، یا به عبار ت دیگر با هدف مومن پروری انجام می‌پذیرد.

در فصل اول پایان نامه به ضرورت و اهمیت طرح مساله و تعریف مفاهیم آن پرداخته شده است، و جایگاه کثرت گرایی در تربیت اسلامی بعنوان یه ضرورت نظام تربیتی بررسی می شود.در فصل دوم به توصیف و تبیین مساله کثرت گرایی و بررسی پیشینه تحقیقاتی آن با تکیه به کثرت گرایی دینی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در فصل سوم به بررسی و توصیف تربیت ، تربیت دینی و به تبع آن تربیت اسلامی پرداخته می شود. در فصل چهارم به پاسخگویی از چهار سوال پرداخته می شود: الف)پلورالیزم به چه معنا یا معناهایی بکار رفته است؟ ب)پلورالیزم در دین و جامعه دینی به چه معناهایی بکار رفته است؟ ج)آیا در تربیت اسلامی می توان از پلورالیزم سخن به میان آورد؟ و دلالت ها و پیامدها و لوازم پلورالیزم در تربیت اسلامی چه می تواند باشد؟ نهایتا در فصل پنجم به نتیجه گیری از کل مبحث پرداخته می شود.

در تحقیق حاضر بدنبال تبیین و ارزیابی تکثرگرایی فرهنگی به عنوان عضو برجسته از پست مدرنیسم می باشیم که چه تاثیری بر تربیت اخلاقی و مذهبی در قالب محتوا، اهداف و روش دارد. با مطالعه ویژگیهای عمومی تکثرگرایی، می توان گفت پارادیم های حاکم بر اهداف، محتوا و روشهای تربیت اخلاقی و مذهبی در محاق چالش فرو می روند. خصیصه شالوده شکنی، نفی روایتهای کلان همراه با اصرار تکثرگرایی بر قداست زدایی، امکان هر گونه آموزش محتوای ماثور از گذشتگان و ایجاد حریم قدسی برای آموزه های دینی و اخلاقی را با مخالفت مواجه می کند. از طرفی روش گفتمان و نشاندن زبان به جای عقل ضمن ابطال روش تاریخی، مقاومت امر تصویری ‏‎(the figural)‎‏ در برابر قاعده دلالت ‏‎(signification)‎‏ را تاکید می کند. بنابراین از آنجا که در گفتمان، مفاهیم یا اصطلاحات بعنوان اجزا و واحدهایی مغایر با آنچه موضع و نوع رابطه آنها در فضای واقعی یک سیستم یا شبکه تعیین کرده است، عمل می کنند و ارزیابی این مواضع رابطه ای، وظیفه قوه ناطقه (خرد=‏‎raxio‎‏) یا عقل (‏‎reason‎‏) می باشد. فرهنگهای متعدد می توانند با اتکال به اصل گفتمان از او بعنوان نوعی آرایش مکانی تحمیل شده بر موضوعات، اشیا بصورت متنی و بافتمند ‏‎(textual)‎‏، رشته ای در هم بافته از تقابلها و تخالفها را در امر مطالعه بین فرهنگی داشته باشند تا نیل به حقیقت توسط هر فرهنگ به صورت انحصاری محقق گردد در اینجا فرهنگها پس از اطلاع از همسازیها و ناهمسازیهای آن در مقیاس مولفه های فرهنگ، تاریخ، قومیت و جغرافیا و ... یا به حذف انطباق آن نتایج پرداخته یا به دفع و حاشیه رانی آن همت می گمارند. اجماع پژوهشگران بر آن است که تکثرگرایی را بعنوان حرکتی روش گونه با پارانویایی فعال و خلاق که از دینامیزم تفاوت و دگراندیشی برخوردار است بشناسند تا یک جنبش فرهنگی سیاسی.