جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نامه ها در طول تاریخ بشریت، همیشه در اثرگذاری بهتر از هر نقل و قول و نوشته ای عمل کرده اند. اولا به خاطر فضای صمیمی و دوستانه ی حاکم بر این گونه نامه ها، و ثانیا جنبه ی شخصی داشته، و خصوصی بودن آن کمتر مخاطبش را به عکس العمل های نامعقول وادار می کند. اما باید اذعان کرد که نامه هایی تحت عنوان "مکتوبات عرفانی" بیش از هر نوشته ای، از چاشنی عاطفه و اثربخشی برخوردارند. آنچه در این رساله ، بنده در پی آن بودم، استخراج مدخل های بحث تعیین شده، از نامه های عارفانه ی عین القضات همدانی است. در پژوهش نامه ی حاضر، خدا را با تمامی بزرگی اش، از آیینه ی صاف ضمیر قاضی به نظاره خواهیم نشست. و در اهمیت علم و ایمان و تاثیر آن ، در جایگاه انسان، برای اوج عزت یا حضیض ذلت از او نکته هایی با ارزش خواهیم آموخت. آداب مرادی و مرید پروری را در سایه ی خدمت کفش خاضعانه ، از او می آموزیم. و در مبحث بعدی از عادت و عادت ورزی، طبق دستورات قاضی اجتناب ورزیده، و در ادامه در کلاس درس و تفسیر قرآنی او،توفیق تلمذی یافته و با پیام های قرآنی او خاطرمان را نورانی می نماییم. سپس بر فراز قله های معانی او، یعنی در آسمان عرفان، پروازی عارفانه و عاشقانه را تجربه می نماییم و با شور و وجدی مضاعف در مدرسه عشق او، حدیث معاشقه را از هزار هوش نوای او به گوش جان نیوشیم. و از شطحیات کلامش در دفاع از "معلم فریشتگان" یعنی ابلیس، درس غیرت و جوانمردی می آموزیم. و در پایان وصایای دلسوزانه او را که خودش آن را تذکره نامه ای می داند پیشکش دوستداران ادب و عرفان می نماییم. لب کلام اینکه ، نامه های قاضی گنجینه ای با ارزش است ، که حکایت "رنج و گنج آدمی " است. آنجا که او سیر از عالم خاک تا دیار افلاک را با کلامی عارفانه و عاشقانه، برای آیندگان به یادگار گذاشته است.

صادق چوبک از جمله بینان گذاران داستان کوتاه در ایران است. علیرغم نوسان هایی که در تکنیک او وجود دارد، وی نویسنده ای توانمند و تاثیرگذار در تاریخ ادبیات داستانی ایران بوده است. به همین ترتیب نقش ارنست همینگوی از نظر تاثیر در شکل گیری داستان کوتاه به عنوان یک قالب جدی هنری در جهان انکارناپذیر است. چوبک برخی داستان های کوتاه خود را کاملا به سبک همینگوی نوشته است. در بسیاری از داستان های کوتاه او، ردپای همینگوی مشاهده می شود. علاوه بر این، تاثیر همینگوی حتی در رمان او (تنگسیر) مشهود است. با این حال، به طور طبیعی برخی از ویژگی های داستان نویسی او چه در بعد اندیشه و چه در بعد تکنیک با همینگوی متفاوت است و در مواردی این تفاوت به طور کامل خود را نشان می دهد. در این بررسی، هدف آن است که وجوه مشترک و متفاوت شیوه نویسندگی چوبک در مقایسه با ارنست همینگوی مورد توجه قرار گیرد. در این مجال بررسی داستان ها و مقایسه آنها در دو بعد درونمایه و ساختار انجام گرفته است. نتایج بررسی نشان داده است که صادق چوبک نخستین نویسنده ایرانی است که به گرته برداری از ارنست همینگوی پرداخته است. عینی گرایی، استفاده از ضدقهرمان ها و بکارگیری شیوه نگارشی خاص همینگوی، از موارد عمده شباهت میان برخی آثار دو نویسنده است. از وجوه مهم تفاوت دو نویسنده، یکی عدم پیروی چوبک از یک سبک واحد، دیگری درونمایه های آشکار و صریح داستان های چوبک و در نهایت گرایش چوبک به داستان هایی با لایه های سطحی روان شناختی است که در آثار همینگوی قابل مشاهده نیست. ضمن این که چوبک نیز مانند بسیاری از پیروان همینگوی در درک عمیق شیوه نگارشی او موفق نبوده و تنها به گرته برداری سطحی پرداخته است.

منوچهری دامغانی سراینده سده پنجم هجری توجه ویژه ای به زبان و ادبیات عرب داشته است. به کارگیری واژه ها و اصطلاحات عربی، حتی واژه های غریب و نامانوس، اشاره به نام نزدیک به سی سراینده عرب در دیوان او، اشاره به مطالعه و حفظ دیوانهای سرایندگان عرب، بهره گیری از اسلوب و درون مایه سروده های عربی، برخی از مصادیق این توجه محسوب می شوند. مقاله حاضر در حوزه ادبیات تطبیقی و با هدف بررسی میزان تاثیرپذیری منوچهری دامغانی از معلقه امروالقیس انجام شده است. نتیجه بیانگر تاثیرپذیری منوچهری دامغانی در دو چامه خود از معلقه امروالقیس در محور عمودی و موتیف است. علی رغم این موارد، در محور افقی ابتکار و استقلال عمل منوچهری، بویژه در زمینه توصیفات کاملا به چشم می خورد. همچنین نتیجه این پژوهش می تواند به شناخت بهتر قصاید منوچهری و دریافت بهتر بخشی از ادبیات تطبیقی کمک می کند.

بزرگ علوی، نویسنده ای واقع گراست. و رمان او (چشم هایش) از نوع رمان سیاسی - اجتماعی است. مقاله حاضر، نقد و تحلیل مسایل اجتماعی رمان مذکور است. پس از بیان مقدمه ای درباره رمان، نویسندگان می کوشند درون مایه های اصلی رمان را نشان دهند و به تشریح و تبیین درونمایه های مانند اشرافی گری، عشق، تجدد و مدگرایی زنان اشرافی، مبارزه اجتماعی، اختناق سیاسی - اجتماعی، سرسپردگی و اطاعت کورکورانه، ناکامی روشن فکران مبارز و... بپردازند.

صاحب نظران تحلیل گفتمان در تحلیل متون ادبی، افزون بر جنبه های صوری و واژگانی، بر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز تاکید دارند. نورمن فرکلاف، از نظریه پردازان تحلیل گفتمان انتقادی، متون را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می کند. این شیوه در توصیف و کشف دیدگاه های فکری نویسندگان و رویکردهای سیاسی و اجتماعی آنان کارآمد است.در این پژوهش رمان جزیره سرگردانی، نوشته سیمین دانشور، با استفاده از این رهیافت، تحلیل و تبیین شده است تا چگونگی نگرش نویسنده در پردازش لایه های مختلف درون مایه آن کشف گردد. مساله هویت، آزادی، استعمار و تبعیض، سرگردانی انسان مدرن، توسعه، سنت و تجدد، مذهب و اهمیت آن، در گفتگوها، صحنه سازی ها، و روایت های این رمان در مرکز توجه قرار گرفته است. ویژگی های یاد شده، گفتمان غالب در آثار دانشور است که با رمان های دیگر نویسنده (سووشون و ساربان سرگردان) پیوند معنایی ایجاد می کند.

این پایان نامه به بررسی شعر وزندگی محمد سعید حبوبی نجفی، که یکی از طلایه داران عرفان،جهادواجتهاد ویکی ازستارگان درخشان شعر وادب در جهان تشیع است.وی درسال(1266ه.ق)درشهر نجف دیده به جهان گشود.اوازخاندانی علوی تبارواصالتاً حجازی بوده که بعدها اجداد وی از منطقه حجاز به عراق آمده،در آن جا ساکن شدند.محمد سعید در دوران جوانی اشعار نغز وبدیعی سروده وبه عنوان یکی ازشاعران معروف عرب مطرح گردید،اما علاقه شدید وی به کسب علوم اسلامی،او را ازشعر جدا کرده ودر ردیف فضلای سخت کوش وبا همت حوزه علمیه نجف اشرف قرار داد.حبوبی ازمعدود فقیهانی است که قله های رفیع فقه وادب وعرفان وجهاد را فتح کرد وهمه را یکجا در پیش برد اهداف اسلامی به کار گرفت.در حادثه خانمانسوز جنگ جهانی اول که نیروهای انگلیسی شهر بصره را اشغال کردند،او درصف پیش گامان مبارزه با دشمن قرار گرفت،واعلان جهاد داده ودفاع از کشور را یک فریضه دینی دانستند،وشخصاً فرماندهی 90 هزارنفر ازمبارزان مسلمان را برعهده گرفتنه بود ودرخط مقدم نبرد_باداشتن بیش از 67سال- پرشورترین حماسه ها را آفرید.سرنجام این مجاهد نستوه وادیب توانا بعد از عمری تلاش در اعتلای معارف اسلام وتعالیم اهل بیت(ع)در میدانهای اجتهاد وجهاد ونیایش وستایش به درگاه حضرت پروردگار با قلبی آکنده ازعشق ومعرفت الاهی در سال(1333ه.ق)در اثر ناراحتی های شدید که از تسلط دشمنان اسلام بر مملکت اسلامی بر قلبش سایه افکنده بود.در محراب نمازش ودر سنگر جهاد ومبارزه بادشمنان دین خدا،یعنی شهر ناصریه،دعوت حق را لبیک گفت.پیکر مطهر آن عارف مجاهد به شهر نجف منتقل شده ودر صحن شریف علوی به خاک سپرده .متأسفانه تاکنون پژوهشگران کشورمان، میراث ارزشمند ادبی این شاعر برجسته را مورد بررسی قرارنداده اندبطور کلی این پایان نامه در سه محور خلاصه می شود: محور اول: به بررسی زندگی شاعرکه درعصر عثمانی ودر قرن نوزدهم میلادی می زیست اختصاص یافته است.محیطی که احساسات وعواطف ونگرشها وبینشهای شاعر رادر خود پروراند وشکوفا نمود،همانطوری که میدانیم شاعر فرزند زمان ومحیط خود است،لذا جهت شناختن کافی وکامل شاعر، لازم است محیط زندگی اورا کاملا بررسی نمود. محور دوم: شامل کوششی است،برای روشن کردن ویژگی های فنی شعر شاعر،از طریق بررسی انواع وعناصر ساختار قصیده،وشیوه های فنی ،وزبان شعرشاعر،وشیوهای بلاغی( بیانی) که از طریق آن تصویرهای شعری نمایان می شود.می باشد.سپس به بررسی فنون شعری شاعرکه آنها: مساجلات،ومراسلات،ومخمّسات،وموشّحات،ومشارکات،پرداخته شد. محور سوم: سعی شده مضامین مختلف اشعار شاعربررسی شوند که عبارتند از: غزل و نسیب،ووصف می وطبیعت، ومدح،ورثاء،وفخر،وحکمت،وشکوی،وشعرمذهبی،وملی ووطنی.

این پژوهشدر نظر دارد به بررسی جایگاهاجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، سیاسیو محیط شناسیعدد 12 از منظر نماد شناسی ، نشانه شناسی، آدرس شناسیو تاثیرات گوناگون آن در گاهشماری ایران باستان بپردازد . یافته ها نشان می دهدکه نه تنها عدد 12 یکی از اعداد کاربردیدر زندگی درباریانو عوام مردم ایران بلکه عددی مهم در تاریخ سراسر دنیا به شمار می آمده است . این عدد علاوه بر عددی بنیادین در گاهشماری ایران در کشورهایی از قبیل چین،مصر ، یونان ، هند و پرو... نیز جزو اعداد اولیه در تنظیم زمان به شمار می رود.علاوه بر آنرد پای این عدددر ادیان مختلف مسیحیت ، یهودیت و اسلامهمچنین در اساطیر ایران باستان و یوناننیز به چشم می خورد . برخلاف تصور عدد دوازده عددی است که جزء نقاط مشترک فرهنگ های مختلف جهان می باشد از اینرو نگارندهبه بررسی آن پرداخته و جهت انجام پژوهش فوقاز روشکتابخانه ای و اسنادی استفاده کرده است .واژه های کلیدی :انسان شناسی تصویری ، ایران باستان ،عدد 12، اعداد مقدس ، فرهنگ ، گاهشماری ، اسطوره