جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این رساله دارای هفت فصل به شرح ذیل می باشد: 1. گفتگوی نوح و قومش 2. گفتگوی بین جهنمیان (ذکر آیات و ترجمه آن) 3. گفتگوی خداوند با اهل جهنم 4. ظالمین و منافقین در گفتگویی با مؤمنین 5. گفتگوی بین مؤمنین و مجرمین 6. ذکر خلاصه ای از قصه قارون 7. قصه هود پیامبرهمراه با قومش عاد ? در هر فصل به ذکر آیات، ترجمه، نظرات مفسرین پرداخته شده است.

در این پژوهش مناسبات سیاسی- اجتماعی اهل کتاب از دیدگاه قرآن و سیره رسول در عصر پیامبر(ص) را در سه فصل مورد بررسی قرار داده ایم و سعی بر آن شده است که با آیات قرآن همراه باشد. در فصل اول که مفاهیم و کلیات است. مفهوم اهل کتاب (یهود و مسیحیت و مجوس)را توضیح داده ایم. اقسام کافران، اهل ذمه، حقوق اهل کتاب که در پناه اسلام هستند، انواع تعامل آنها(فرهنگی، اجتماعی) با مسلمانان مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم از گروه های یهود و مسیحیت جزیره العرب در عصر پیامبر(ص) اشاره شده است. برخوردهای سیاسی و نظامی مسیحیان و یهود با پیامبر را شرح داده ایم. ماجرای مباهله و اقدامات نظامی، فرهنگی یهود که به مبارزه با پیامبر(ص) و دین اسلام برخاستند، با این وجود پیامبر(ص) به محض ورود به مدینه عهدنامه ای عمومی ترتیب دادند که حقوق یهودیان در آن رعایت می شد، یعنی آنان را در دین و عقاید و مال اموال خویش آزاد می گذاشت اما باز هم آنان بر ضد پیامبر و مسلمانان دست از توطئه بر نمی داشتند. طوایف یهود را توضیح داده ایم. به موقعیت سیاسی- اجتماعی یهود مدینه اشاره کرده ام، یهود بنی نضیر و طرح ترور پیامبر را شرح داده است. به توطئه سران بنی نضیر در شکل گیری جنگ احزاب اشاره شده است. وفا به عهد و احترام به پیمان، حوزه ها و قلمروهای کارشکنی های یهود از جمله سیاسی- نظامی و فرهنگی، شبهه افکنی در مسایل اعتقادی، حربه های فرهنگی جهت اسلام زدایی، کار شکنی های اقتصادی و بحران اقتصادی از توطئه های یهود بوده که اشاره ای به آن شده است. فلسفه اعتراض یهود به تغییر قبله، پی آمدهای کار شکنی یهود انعقاد پیمان نامه، مدارا با یهود و محترم شمردن حقوق آنها، فراخوانی بر نقاط قوت و پرهیز از اختلافات، بحث و مناظره، تحدی، هشدار یا اتمام حجت بر یهود مطالبی را عنوان کرده ایم. در فصل سوم به برخی از رفتارها با غیر مسلمانان در ابعاد فردی، اجتماعی، خانوادگی، اخلاقی، نیز حقوق اجتماعی اهل کتاب بر حکومت اسلامی، و نیز فعالیت های اهل کتاب در جامعه اسلامی در صدر اسلام پرداخته ام.

در تحقیق حاضر اسلوب قصر که یکی از بابهای علم معانی در میان اقسام علم بلاغت است محور بحث واقع شده و نظرات ودیدگاههای علمای بلاغت اعم از قدیم و جدید درباره این اسلوب از جهات مختلف مورد نقد و بررسی قرار گرفته و در بخش اول این رساله در دو فصل به خوانندگان عرضه شده است. در بخش دوم که شامل چهار فصل است، اسلوب مذکور از جهات مختلف چون موضوع، غرض، نوع و .... در قرآن کریم بررسی و سپس با قواعد وضع شده از سوی بلاغیها مقایسه شده است. نتایج حاصل از تحقیق در بخش اول نشان داد که چارچوب مشخص شده برای این اسلوب از سوی بلاغیها کاملاً درست و منطقی نمی باشد و آنها در موارد مختلفی دچار خطا شده اند، در بخش دوم نیز روشن شد که اسلوب مذکور در موضوعات مختلفی به کار رفته است که سه اصل مهم دین اسلام (توحید، نبوت و معاد) در صدر آنها می باشند و بیشتر قصرهای قرآنی در خدمت این موضوعات قرارگرفته است. همچنین اهداف کاربرد این اسلوب در قرآن بررسی و براساس نتایج حاصله مشخص شد که قصر در قرآن برای اغراض مختلفی چون دفع انکار، اقرار، ارشاد، توبیخ، تشویق و ... به کار رفته است. بررسی انواع قصر به اعتبارات گوناگون در قرآن نشان داد که قصر صفت به موصوف بیشتر از قصر موصوف به صفت است وقصر مطلق و نسبی تقریباً برابر هستند. قصر به اعتبار اعتقاد مخاطب نیز بیشتر از نوع قصر قلب می باشد. همچنین نتایج تحقیق درباره قصر در آیات مکی و مدنی روشن کرد که این اسلوب بیشتر در آیات مکی به کار رفته و هر یک از دو قسم (مکی و مدنی) از جهات گوناگون دارای اختلافات و اشتراکاتی هستند.

در این پایان نامه آبرو و حیثیت مؤمن از نظر قرآن واحادیث و عقوبت مخدوش نمودن شخصیت او وارتباط وحدت و انسجام جوامع انسانی با هتک حرمت از او مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه گیری شده است که: آبرو و حیثیت مؤمن چون جان او محترم و هتک حرکت او مانند خونش حرام است . خداوند افرادی را که درصدد مخدوش نمودن حیثیت مؤمنین هستند در دوجهان خوار و ذلیل می سازد .

آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد در 6 فصل به صورت زیر می باشد: فصل اول مربوط به معرفی و شرح حال میبدی و آشنایی با تفسیر کشف الاسرار وعده الابرار می باشد. فصل های دوم و سوم و چهارم شامل لغاتی از قرآن کریم است که با حروف «ا» و «أ» و «ب» آورده شده است. با توجه به این نکته که موضوع این تحقیق یک فرهنگ واژگان قرآنی است. بنابراین ترکیبات قرآنی و هر آنچه در کشف الاسرار به صورت یک ترکیب در نظر گرفته شده و با هم ترجمه شده مورد نظر ما نمی باشد و از محدوده این تحقیق خارج است. مبنای کار ما در این قسمت فرهنگنامه قرآنی دکتر محمد جعفر یاحقی است. مسئله ای که در فصل پنجم مورد بررسی قرار می گیرد این است که میبدی کدام یک از قراءات مشهور قرآن را مورد قبول دانسته و تفسیر خود را بر اساس آن نوشته است. برای مشخص کردن این مسئله چند نمونه از آیاتی که دارای اختلاف قرائت هستند را مورد بررسی قرار می دهیم تا از مجموع آنها نتیجه مورد نظر را کسب کنیم. در فصل ششم تعدادی از لغات فارسی قدیمی غیر رایج که در ترجمه تفسیر کشف الاسرار مورد استفاده قرار گرفته اند به همراه معنی امروزی آنها ذکر شده است.

دین به معنای: کیش، آیین، مذهب، ورع، پاداش و ... است. دین پدیده ای بر مبنای وحی و پیام الهی می باشد و نهادی اجتماعی است. تابع دین در هر عصری از اعصار به کسی می گویند که تسلیم فرامین الهی و شریعتی باشد که بر پیامبر عصر خودش نازل شده است. علت اکثر غیبت ها ترس است مثل غیبت 20 ساله حضرت ادریس از قوم خود و غیبت حضرت محمد(ص) در غار حراء و خود را مخفی کردن و لیکن روی این بیان همواره غیبت ها از ترس سرچشمه گرفته است ولی باید گفت که منظور از ترس، ترس شخصی و فرار از قتل نبوده است. بلکه ترس و واهمه حضرت مهدی(ع) (که خداوند او را برای ریشه کن کردن ظلم و ستم و اجرای عدالت ذخیره نموده است)، از این است که نقصی در پیاده کردن برنامه خداوند پیش آید. نامهای معروف دولت آخر الزمان: الف) «دولت جهانی» که اشاره به قلمرو حکومت دارد. ب) «دولت عدالت» که اشاره به بسط عدالت در زمان حاکمیت این دولت دارد. ج) «دولت صالحان» که از آیه 55 سوره نور الهام گرفته شده است اشاره به صالح بودن زمامداران آن دولت می کند. «وعدالله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض......

آنچه در این نوشتار مورد بحث و بررسی قرار می گیرد، در ده فصل تحت عنوان فرهنگ واژگان قرآن حروف (م-ی) طبق تفسیر ابوالفتوح رازی(روض الجنان و روح الجنان) می باشد. اما پیش از شروع این بحث لازم دانستیم تا پیرامون مواردی از قبیل، زندگی و آثار و احوال ابوالفتوح رازی، تفسیر او و تاریخ ترجمه فارسی قرآن مباحثی را ارایه نماییم. همچنین در ادامه و پس از پایان فرهنگ لغات، حروف (م-ی) که پنج فصل این تحقیق را شامل می شود، پیرامون دو مورد دیگر یعنی اختلاف قرائات و نیز واژگان غیر رایج و نامانوس به کار رفته در تفسیر ابوالفتوح که در دوران اخیر کاربرد ندارند بحث خواهد شد. بنابراین آنچه در ذیل هر یک از مباحث ذکر شده در فوق، در ادامه این نوشتار خواهد آمد به قرار ذیل می باشد: فصل اول مربوط به معرفی ابوالفتوح رازی و شرح حال او و نیز آشنایی اجمالی با آثار او می باشد. فصل دوم درباره مهمترین اثر ابوالفتوح یعنی تفسیر روض الجنان، ابعاد و ویژگیهای آن، سخن بزرگان درباره این تفسیر و مواردی دیگری از این دست خواهد بود. فصل سوم این تحقیق تاریخچه ای است از ترجمه قرآن به زبان فارسی و پیشینه آن. آنچه در ذیل این عنوان آمده به قرار زیر می باشد: نمونه هایی از ترجمه های کهن قرآن به زبان فارسی، ریشه و اصل کلمه ترجمه، معانی و مفاهیم واژه ترجمه و موارد دیگری که بعداً ذکر آن خواهد آمد. فصل چهارم تا هشتم شامل لغاتی از قرآن کریم است که با حروف (م- ی) شروع شده اند. ضمن اینکه برای هر یک از این لغات ترجمه آن بر طبق ترجمه تفسیر ابوالفتوح رازی، و نیز شاهد مثال آن هم از آیات قرآنی همراه با ترجمه آن، به همان شیوه آورده شده است. با این توضیح که چون موضوع این پروژه یک فرهنگ واژگان قرآنی است، بنابراین آنچه در این پژوهش به عنوان مبنا و پایه کار و نیز ترتیب الفبایی واژگان آن مورد استفاده قرار گرفته، فرهنگ نامه قرآنی دکتر محمد جعفر یا حقی می باشد. مساله ای که در فصل نهم مورد بررسی قرار می گیرد این است که ابوالفتوح کدامیک از قرائات مشهور قرآن را مورد قبول دانسته و تفسیر خود را بر اساس آن نوشته است. بنابراین برای روشن نمودن این مساله چند نمونه از آیاتی را که در تفسیر ابوالفتوح دارای اختلاف قرائت هستند را مورد بررسی قرار داده تا از مجموع آنها نتیجه مورد نظر را کسب کنیم. در فصل دهم تعدادی از لغات فارسی قدیمی و غیر رایج که در ترجمه تفسیر روض الجنان مورد استفاده قرار گرفته اند به همراه معنی امروزی آنها ذکر شده است. در پایان نیز نتیجه گیری کلی و نهایی از مباحث ارایه شده در این فصول آورده خواهد شد.

انسان از زمانی که به تشکیل اجتماعات پرداخت، با حکومت و به تبع آن کار گزار، سروکار پیدا کرد. حال، حکومت یعنی چه؟ و حق چه کسانی (کار گزارانی) می باشد؟ و این کار گزاران دارای چه شرایطی باید باشند؟ حضرت علی(ع) که خود یکی از پیشوایان و حکام برتر صدر اسلام می باشد، در زمینه حکومت، اصول سیاستمداری و حکمرانی و روش های حکومت و فرمانروایی نظریاتی دارند که در پژوهش حاضر از منظر شما می گذرد. فصل اول: در این فصل کلیات حکومت شامل معانی لغوی، معانی اصطلاحی، مفهوم حکومت، ضرورت حکومت، نهج البلاغه و مساله حکومت، نظر اندیشمندان درباره حکومت مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم: شامل اصول مدیریت می باشد که یک کارگزار با به کار گیری آنها می تواند سازمان خود را به مقصد هدایت کند که یکی از مهم ترین اصل ها، اصل عدالت است که هویت، اساس و غایت حکومت علوی است و ثمره اش احقاق حق، حفظ ساختار جامعه و حکومت و کمک به تکامل فرد و جامعه است. و در فصل سوم: به روش های حکومت تشویق و تنبیه، مشورت و رأی زنی، اسوه پردازی، مدارا و، حکمرانی و سیاستمداری پرداخته شد. اشاره حضرت به این است که باید از قوه جذب و دفع برخوردار باشد که ثمره آن موفقیت مدیر و به کمال رساندن افراد ضعیف است. علاوه بر اقدامات ایجابی که باید در مسیر حکمرانی و پرورش حاکمان برداشته شود، و از آنجا که همه انسان ها در معرض لغزش و آسیب هستند، لازم است به موانعی که سد راه یک مدیر وجود دارند. در سه بخش شامل: انواع آسیب، آسیب شناسی و آسیب درمانی پرداخته شود. که آسیب ها مانع به ثمر نشستن اقدامات مثبت (اصول و روشهای حکومت) می باشد و آفت هایی است که بر محصول حکومت (اصول و روشها) پدید می آید وارد می شود و سبب تضعیف تأثیر آن می شود، که آسیب درمانی راه نجات است.

شیطان در قرآن موضوع این پروژه است که در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول شامل: تعریف، حقیقت و خلقت جن و شیطان فصل دوم شامل: شیطان دشمن دیرینه انسان فصل سوم شامل: راه کارهای شیطان برای نفوذ و تأثیر گذاری در روح انسان فصل چهارم: گناه بزرگترین دام شیطان برای فریب انسان فصل پنجم شامل : نحوه برخورد انواع مردمان با شیطان و دامهای او

این پایان نامه یک فرهنگ لغت قرآنی است که بر اساس حروف الفبایی که در اول هر واژه وجود دارد مرتب شده است و بر حسب اینکه آن واژه سه حرفی چهارحرفی و غیره می باشد به فصل هایی تقسیم شده است. در این فرهنگ لغت قرآنی، معانی مختلف هر واژه و اشتقاقات آن و حتّی گاهی عباراتی در تبیین آن واژه آورده شده و نیز معنی بسیاری از واژه ها با ریشه سه حرفی و اصل معنایی آن مرتبط شده و این کار به حدی استادانه است که خواننده را به شگفتی وا می دارد. علاوه بر اهمیت این پایان نامه از لحاظ قرآنی ودینی، از جنبة ادبی نیز در خور توجّه است زیرا پلی ارتباطی است بین پارسی امروز و پارسی قدیم و خواننده از این طریق با سبک و خصوصیات نگارشی و دستوری نثر پارسی رایج در قرن هفتم آشنا می گردد و لغات مصطلح در آن زمان را می شناسد. اکنون که محاسن این اثر نفیس را بر شمردیم شاید لازم باشد که عیب های آن را نیز متذکر شویم؛ به نظر بنده تنها عیب آن، کثرت اغلاط آن است یا به عبارتی دیگر «با توجه به اینکه تاریخ استنساخ آن 1064 ه . ق است» نسخه ای که در دسترس بنده بود و ملاک تصحیح قرار گرفت، نسخه ای کم اعتبار جلوه می کرد، اما چون این نسخه تنها نسخة موجود بود ناچار از همان استفاده کردم و با شوقی وافر آن را با فرهنگ لغت های معتبر تطبیق دادم و تا حدی بر رفع اغلاط و اشکالات آن فائق شدم و آنچه در توان بود مبذول داشتم.